Χαρούλης Γιάννης 'Βρέχει'

Παλιά τα λέγαμε πρωτοβρόχια... τώρα κατακλυσμό του Νώε...

Κοσμάς Βίδος

Όταν ήμασταν παιδιά, τα πρωτοβρόχια έπεφταν σαν ευλογία και στα σχολεία τους αφιερώναμε ολόκληρο μάθημα. Τώρα τα σχολεία κλείνουν άρον-αρον και οι ενημερωτικές εκπομπές περιγράφουν τις πρώτες βροχές σαν θρίλερ. Εντάξει, άλλαξε ο καιρός. Αλλά αλλάξαμε περισσότερο εμείς...

 «Ο Στέφανος θυμάται τώρα πως έπειτα ήρθε το φθινόπωρο· ένα ήμερο φθινόπωρο με μέρες στη σειρά ασυννέφιαστες, χλιαρές και απάνεμες. Οι... λόφοι άπλωναν βιολέτινοι με τ’ ανθισμένα ρείκια στις πλαγιές, πέρα οι γιαλοί αλλού μενεξεδένιοι αλλού τριανταφυλλοί, οι βράχοι σε σχήματα που άλλαζαν παράξενα κάθε στιγμή κρεμιόνταν σαν ανάεροι στα νερά, οι αμμουδιές χρυσοφεγγίζαν κάτω σαν παρδαλά πανιά απλωμένα στο ακρογιάλι.

Ένα φως απαλό και διάφανο, που έμοιαζε σαν να ήταν καθρέφτισμα κατιτίς άυλου, έτρεμε στον αέρα και στη γη. Και η Μαρίκα ήταν τόσο ευτυχισμένη να βυθά, να πλέει, να χάνεται σα σε όνειρο μέσα σ’ αυτό (…) “Μου αρέσει το φθινόπωρο”, έλεγε κ’ έδειχνε απάνω το γλαυκό κ’ έδειχνε γύρω το χρυσό φως και κάτω τις ανεμώνες που έσκαζαν πλήθη πολλά στή γη και πλούμιζαν με τόνους ωχρορόδινους το σκούρο χώμα».

Και εμένα μου αρέσει το φθινόπωρο όπως αισθαντικά το περιγράφει ο Κωνσταντίνος Χατζόπουλος στο «Φθινόπωρο», το συμβολικό μυθιστόρημα-σταθμό της ελληνικής πεζογραφίας που στα εφηβικά μου χρόνια με είχε μαγέψει· αν και είχα παιδευτεί να το καταλάβω. Μιλάμε για σαράντα χρόνια πίσω, τότε το είχα πρωτοδιαβάσει. Μιλάμε και για άλλους είδους φθινόπωρα, και δεν αναφέρομαι τόσο στο λογοτεχνικό όσο στις εποχές όπως τις θυμάμαι. Φθινόπωρα πιο τρυφερά από το εφετινό που έχει εισβάλει ως μεσογειακή εκδοχή του τυφώνα Κατρίνα που είχε ισοπεδώσει τη Νέα Ορλεάνη· «Ξενοφώντα» και «Ζορμπά» βαφτίσαμε εμείς τους δικούς μας «τυφώνες».

Κυκλώνας «Ζορμπάς»: Κύμα 11 μέτρων στις ακτές της Πελοποννήσου -δείτε ζωντανά την πορεία του Πατήστε εδώ Τότε, όταν ήμασταν παιδιά, τα πρωτοβρόχια έπεφταν σαν ευλογία σύμφωνα και με τη δασκάλα μας που τους αφιέρωνε ολόκληρο μάθημα. Την πρώτη ζακετούλα τη φορούσαμε με χαρά και ας μύριζε ναφθαλίνη, γιατί είχαμε βαρεθεί τα κοντομάνικα. Τα μουστοκούλουρα, με τη φοβερή γεύση σοκολάτας και καραμέλας μαζί, ήταν απίθανα όταν τα βουτούσαμε στο γάλα. Την έναρξη του σχολείου η αλήθεια είναι πως δεν την καλοβλέπαμε, αλλά τουλάχιστον μας αγόραζαν καινούρια σάκα. Και γι’ αυτό μας άρεσε το φθινόπωρο. Τώρα οι πρώτες βροχές προκαλούν πανικό πριν καν ξεκινήσουν να πέφτουν.

Οι ενημερωτικές εκπομπές συνήθως τις παρουσιάζουν σαν τον νέο κατακλυσμό του Νώε. Και εμείς αντί να σκεφτούμε με ανακούφιση τη φύση που ποτίζεται και την πόλη που καθαρίζει, σκεφτόμαστε με τρόμο την πιθανότητα να σημειωθούν νέες πλημμύρες, πιθανώς με θύματα. Βρίζουμε που πρέπει να βγούμε στον δρόμο για να πάμε στη δουλειά μας. Ανησυχούμε για τα παιδιά που πρέπει να πάνε στο σχολείο. Φυσικά ούτε μάθημα για τα πρωτοβρόχια γίνεται· τα σχολεία τα έκλεισαν άρον άρον. Εδώ που τα λέμε δεν είναι πόλη (η Αθήνα τουλάχιστον) για να κυκλοφορείς όταν βρέχει, ένα μαρτύριο είναι! Οπότε, δεν είμαστε τρελοί που ακούμε για πρωτοβρόχια και παθαίνουμε ταχυκαρδία, είναι το περιβάλλον που δεν βοηθάει να παραμείνουμε ήρεμοι. Οι συνθήκες της ζωής μας. Οι γειτονιές μας όπως τις χτίσαμε – και τα δάση μας όπως τα χτίσαμε.

Τα φρεάτια που δεν τα καθαρίζουμε. Τα ρέματα που τα κάναμε σκουπιδότοπους. Είναι ένα σωρό πράγματα που δεν έχουν γίνει όπως έπρεπε, ώστε ακόμα και ο κακός μας ο καιρός να μπορεί να είναι ασφαλής απόλαυση «μπροστά στο τζάκι, αγκαλιά στην πολυθρόνα…». Λέμε πως οι εποχές άλλαξαν, δεν είναι πιο αυτό που ήταν. Και εμείς όμως αλλάξαμε: Εκνευρισμένοι, αγχωμένοι και τρομαγμένοι βλέπουμε γύρω μας μόνο προβλήματα, δεν εμπιστευόμαστε (εν πολλοίς δικαίως) εκείνους που έπρεπε να τα έχουν λύσει και περιμένουμε μόνο το κακό. Ετσι και τα πρωτοβρόχια που τόσο ωραία τα περιέγραφε η δασκάλα και ακόμα πιο ωραία τα βιώναμε στα εκδρομικά σαββατοκύριακα του Σεπτεμβρίου περπατώντας με προσοχή σε γλιστερά μονοπάτια καλυμμένα με κίτρινα φύλλα, φέτος έγιναν θρίλερ. Το παράκανε είναι η αλήθεια ο «Ξενοφών» που δεν μας άφησε τις προάλλες να κοιμηθούμε έτσι όπως ταλαιπωρούσε τις τέντες και τις γλάστρες μας, όμως μέχρι στιγμής η πατρίδα βρίσκεται στη θέση της, δεν έχει απογειωθεί όπως φοβηθήκαμε. Και η βροχή που έπεσε ήταν απαραίτητη καθώς οι προηγούμενοι μήνες ήταν άνυδροι για πολλά μέρη της Ελλάδας. Οσοι λοιπόν έχουμε την ευτυχία της ασφαλούς στέγης ας απολαύσουμε τη νέα εποχή.

Με την ευχή, και ο πολυσυζητημένος «Ζορμπάς» να περάσει ανώδυνα. Γιατί αυτός ναι, μοιάζει ακραίο φαινόμενο για τα μέρη μας. Κατά τα άλλα, και από βροχές ξέρουμε, και από αέρηδες ξέρουμε, και από φθινόπωρα ξέρουμε. Πού να έρθει και ο χειμώνας, ο μεγάλος ανεπιθύμητος για όσους θα τον περάσουμε για άλλη μια χρονιά χωρίς κεντρική θέρμανση. Για αυτόν όμως θα αγχωθούμε (και πιθανώς θα γράψουμε) σε έναν – δύο μήνες.

 

ΥΓ. Δεν χρειάζεται, υποθέτω, να επισημάνω πως ακόμα και αν αστειευόμαστε με τη βίαιη έλευση του φθινοπώρου, η σκέψη μας και η έγνοια μας βρίσκονται πάντα κοντά σε όποιον δεν έχει πάνω από το κεφάλι του το κεραμίδι που σε κάνει να αντιμετωπίζεις ακόμα και τους «Ζορμπάδες» με χιούμορ...

www.protagon.gr

 

ΥΓ του blog: ….. «σε λίγο δεν θα ονομάζουμε μόνο τους ‘κυκλώνες’ με ονόματα όπως Ξενοφών, Ζορμπάς, Αγλαΐα, Πραξιτέλης, Δάμων,  αλλά και τις βροντές και τους κεραυνούς είπε ο μπάρμπα Μιχάλης. Και τις πορδές συμπλήρωσε από δίπλα ο κυρ Παναής τρώγοντας αμέριμνος το κάστανο που έβγαλε από την χόβολη καυτό. Η κυρά Σταμάτα η χωρταρού, λίγο λοξή,  παλιά φιλόλογος, στρώνοντας με τα χέρια τα φρύδια της, αναρωτήθηκε φωναχτά, θυμόσοφα κι ακαδημαϊκά. Ίσως να ‘ναι η εναγώνια προσπάθεια των καναλιών και των μικροφώνων να καλύψουν τον χρόνο εκπομπής. Ναι είναι και αυτό συμπλήρωσε σαν χορός η ομήγυρης.  Ίσως να ‘ναι ο μιμητισμός στα μεγάλα που συμβαίνουν στην πέρα του Ατλαντικού Χώρα. Ναι είναι και αυτό. Ίσως να ‘ναι η προσπάθεια κάποιων επαγγελματιών να αποκτήσουν την αναγνωσιμότητα, κλαδική ή ατομική για να επιβεβαιώσουν τον Andy Warhol. Ναι είναι και αυτό. Ίσως να ‘ναι η υπερβολή που μας διέπει είτε σαν καταναλωτές, είτε σαν παραγωγούς της ‘είδησης’. Ναι είναι και αυτό. Ίσως να ‘ναι το ασήμαντον που μασκαρεύτηκε σε σημαντικό για να επιβιώσει. Ναι είναι και αυτό. Ίσως να ‘ναι όλα αυτά κι άλλα τόσα συνέχισε η κυρά Σταμάτα. Πάντως κάποιοι, δυνάμεις υπερεθνικές κι αφώτιστες σπέρνουν τον φόβο, τον τρόμο και τον πανικό για να μας φυλακίσουν. Να φυλακίσουν την λογική και την ψυχή μας για να μας  ελέγξουν. Φτιάξαν δίχτυα, γραμμές ασύμμετρες ή ευρυζωνικές για να μας δέσουν. Φοβούνται οι ίδιοι την αντίδραση του γνωστικού, του αγαπησιάρη και του ζωντανού. Μη σκιάζεστε όμως συμπατριώτες και συνταξιδευτές, μπόρες, βροχές κι αστροπελέκια του φθινοπώρου είναι, θα περάσουν. Και το χώμα, ανάθεμα το, μυρίζει ακόμα υπέροχα μετά την βροχή….»  stamikous

Ο Ozgur ανήκει στην τέχνη του

 

συνέντευξη στην Κατερίνα Γκαράνη 

 

Πίνεις τσίπουρο και συζητάς μαζί του για ώρες για την κοινωνία, για τον πλανήτη, για τις ανθρώπινες σχέσεις, για την πολιτική έχοντας πει ο ένας στον άλλον μόνο τα μικρά ονόματα. Η συζήτηση γίνεται έντονη, διαλογικές συγκρούσεις με τις φωνές να ξυπνούν το μισό χωριό βραδιάτικα. Και όταν φτάνει η ώρα να αποχαιρετιστείτε παίρνοντας ο ένας τον άλλο αγκαλιά, τον ρωτάς με τι ασχολείται και σου απαντά με μία φυσικότητα: "Είμαι ζωγράφος". Τον κοιτάς καχύποπτα και αυτός ξεκαρδίζεται στα γέλια. Ναι, ο Ozgur είναι τελικά, ο Ozgur Korkmazgil. 

Ο καλλιτέχνης, που πέρα από απίστευτο ταλέντο, δεν πτοήθηκε από εκφοβισμούς της κυβερνητικής και θρησκευτικής αυστηρότητας της χώρας του και πάντα έκανε και έλεγε αυτό που θεωρούσε ότι έπρεπε να γίνει και να λεχθεί. 

Άλλωστε και το όνομά του που επέλεξε ο πατέρας του γι' αυτόν είναι έννοια και όχι όνομα. Ozgur σημαίνει ελευθερία. 

Τι κάνει ένας Τούρκος καλλιτέχνης σε ένα χωριό της Ηπείρου στην εποχή της οικονομικής και κοινωνικής κρίσης; 

Καταρχάς γι' αυτό που είναι η Ήπειρος. Ως εραστής της γεωγραφίας βρήκα την Ήπειρο μαγευτική. Τα βουνά και τα δάση της, επίσης έχει από τα ωραιότερα φαράγγια. Η  θάλασσα της Αδριατικής και του Ιουνίου, τα ποτάμια και οι λίμνες της. Ένα μοναδικό κομμάτι της γεωγραφίας της Μεσογείου. 

Τα δάση σας είναι πολύ μεγάλα ενώ τα ποτάμια και οι θάλασσες σας διατηρούνται καθαρά. Νομίζω ότι γνωρίζεις την αξία της Ηπείρου. 

Ως άνθρωπος που έζησε για περισσότερα από 30 χρόνια στην Κωνσταντινούπολη ήμουν κουρασμένος. Νομίζω ότι η ηρεμία και οι αργοί ρυθμοί αυτού του τόπου μου ταιριάζουν πια.

Εδώ θα σκεφτώ καλύτερα την Τέχνη αλλά και την τέχνη μου. Θέλω όμως να είμαι και χρήσιμος για αυτόν τον τόπο. Θεωρώ ότι κάποια από τα έργα μου σχετίζονται με αυτό. Όσον αφορά στην κρίση γνωρίζω τι σημαίνει διότι και η πατρίδα μου αντιμετωπίζει οικονομική και πολιτική κρίση  από τότε που αποφοίτησα. Ξέρω πώς επηρεάζει τις σχέσεις αλλά συγχρόνως επιδρά στην ψυχολογία του χιούμορ. 

Είναι η πολιτική του Ερντογάν που σε έσπρωξε να αφήσεις την χώρα σου ή γενικά η Τουρκία είναι ένας τόπος δύσκολος για τα ελεύθερα πνεύματα; 

Ναι, η Τουρκία δεν είναι πλέον ένας εύκολος τόπος δημιουργίας ιδεών και Τέχνης. Ειδικά τα τελευταία χρόνια μπορούμε να μιλήσουμε για τον ελεγχόμενο Τύπο και την λογοκρισία της τέχνης. Όλος ο κόσμος παρατηρεί ότι η δοσολογία αυτή της καταπίεσης αυξάνεται μέρα με τη μέρα. 

Τι νομίζεις ότι θα συνέβαινε αν δημιουργούσες ένα έργο τέχνης που θα «χτυπούσε» την κυβέρνηση ή το κοινό αίσθημα σε μια χώρα σαν την Ελλάδα; 

Προσπαθώ να κάνω περισσότερο εννοιολογική τέχνη. Οι άνθρωποι ως θέμα είναι πολύ σημαντικοί για μένα. Δεν ενδιαφέρομαι για τα κράτη και τα περιφερειακά τους προβλήματα. 

Οι άνθρωποι και τα προβλήματα που δημιουργούνται από τον άνθρωπο είναι περισσότερο ανησυχητικά για μένα διότι εγώ, δηλαδή  το είδος homo sapiens, δεν θα βρίσκεται για πολύ καιρό ακόμα εδώ. Συνεπώς η εξέλιξη συνεχίζεται και οι άνθρωποι ή θα αλλάξουν ή θα καταστραφούν στο εγγύς μέλλον για να προκύψουν νέα είδη. 

Όσον αφορά στην τεχνική σου; Μόνο πινέλα και χρώματα; 

Μου αρέσει να χρησιμοποιώ και "νέα μέσα". Προσπαθώ να δημιουργήσω έργα με μικτή τεχνική. Εγκαθιστώ βίντεο στις εκθέσεις μου. Όσον αφορά αποκλειστικά στην ζωγραφική,  ζωγραφίζω μεγάλα θέματα σε μεγάλες επιφάνειες με διάφορες τεχνικές σε καμβά. 

Μερικές φορές δοκιμάζω νέες τεχνικές την ώρα που ένα έργο είναι στην εξέλιξή του. Μερικές φορές γίνονται συμπτώσεις ή εκπλήξεις και μπορώ να πω ότι το αποτέλεσμα του έργου με ευχαριστεί περισσότερο από αυτό που είχα σχεδιάσει στο μυαλό μου πριν το ξεκινήσω. 

 

 Δεν αυτοσχεδιάζεις αλλά όλα γίνονται με μία σειρά τουλάχιστον όταν ξεκινάς ένα έργο. 

Παρατηρώ, ζω και σκέφτομαι τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν σήμερα οι homo-sapiens και τα μελετώ. Κάνω διάφορες σημειώσεις. Μετά κάνω σκίτσα. Θα ζωγραφίσω το μέγεθος του καμβά σύμφωνα με το θέμα και στη συνέχεια θα συνδυάσω πάνω του τα σκίτσα. Προετοιμάζω τα χρώματα σε μεγάλες επιφάνειες εκ των προτέρων και στη συνέχεια τα τοποθετώ στον καμβά. 

Είναι σημαντικό για μένα να φτιάχνω τα χρώματα πριν τα χρησιμοποιήσω στον καμβά.

Δίνω σημασία στο να «απλώνω» το θέμα στον καμβά με τη σωστή διανομή ποσοτήτων χρωμάτων. Πάντα βλέπω την κατανομή των πεδίων εκ των προτέρων, έτσι ώστε ο καμβάς να βρίσκεται πάντα υπό τον έλεγχό μου. Δίνω σημασία να δημιουργώ πρώτα τους «πλαστικούς λεκέδες» όπως λέμε στην ζωγραφική.

Οι «πλαστικοί λεκέδες» που είναι τοποθετημένοι πάνω στον καμβά είναι πολύ σημαντικοί για μένα. Οι ελεγχόμενες σχέσεις μεταξύ τους αυξάνουν την τάση που θα μετατραπεί ο καμβάς σε ένα ολοκληρωμένο έργο αλλά αυτή η σχέση πρέπει να ενισχυθεί με την ένταση των χρωμάτων. Η "δόνηση" είναι αυτή που αυξάνει την δύναμη των χρωμάτων. 

Σημαντικό, αν και δεν υπάρχει κενό στην πραγματικότητα ανάμεσα σε δύο φόρμες-αντικείμενα πάνω στον καμβά, να δημιουργώ το κενό. Την ανάσα ανάμεσά τους. Να τους δίνω ζωή. 

Η αλήθεια είναι ότι δεν σε χαρακτηρίζουν τα μουντά χρώματα στην ζωγραφική σου. 

Είμαι Μεσογειακός και μου αρέσει να δημιουργώ χρώματα που είναι όσο πιο κοντά θα ήταν αν ο μεσογειακός ήλιος τα έλουζε. Γι’ αυτό τα χρώματα που βάζω στον καμβά είναι φωτεινά και έντονα. Δίνω προσοχή στα χρώματα που δεν κουράζουν αλλά και δεν «κουράζονται» και τα ίδια μεταξύ τους. 

Πότε ξεκίνησαν τα προβλήματα με αφορμή την τέχνη σου στην Τουρκία; 

Στην πραγματικότητα μπορούμε να αναφερθούμε σε μια λογοκρισία που είχε ασκηθεί για πολύ καιρό αλλά έγινε χειρότερη πριν από 4 χρόνια, όταν μου επιτέθηκαν οι ισλαμικές ομάδες. 

Εκτός από το θέμα που σχετίζεται με μένα, υπάρχει μια αυξανόμενη πίεση που γίνεται αισθητή καθημερινά. Πολλοί καλλιτέχνες, δημοσιογράφοι, μορφωμένοι άνθρωποι και άτομα που σκέφτονται έχουν αναγκαστεί να ζήσουν εκτός Τουρκίας. 

Υπάρχει ένας πίνακας σου από την συλλογή σου «18+» στον οποίο χρησιμοποίησες για καμβά ένα γιγάντιο χαρτονόμισμα των 500 ευρώ που πάνω του «διαδραματίζεται» ένα ματωμένο σεξουαλικό όργιο. Νομίζεις ότι εμείς οι πολίτες της Ε.Ε το διασκεδάζουμε ή ότι μόνο λίγοι το διασκεδάζουν αντίθετα με την πλειοψηφία; 

Επιτρέψτε μου πρώτα να πω ότι αυτή είναι μία πολύ καλή ερώτηση. Θα μιλήσουμε ρεαλιστικά. Νομίζω ότι το ευρώ είναι το νόμισμα της αιμομιξίας για την «οικογένεια» της Ε.Ε. Δηλαδή ήταν ένα νέο παιχνίδι που δημιούργησε ένα καπιταλιστικό μυαλό. 

Μετά το ευρώ βλέπουμε πόσο δύσκολο είναι για τις μικρές χώρες, ειδικά εκείνες που δεν μπορούν να είναι δυνατές οικονομικά. Ωστόσο, με το ευρώ θα προστατεύονταν όλες οι χώρες. Αλλά αυτό δεν συνέβη. Επίσης η κατάσταση δεν βελτιώνεται. 

Οι χώρες, που δεν μπόρεσαν να δουν το παιχνίδι «ευρώ», αντιμετωπίζουν τώρα την οικονομική κρίση.Οι περισσότεροι άνθρωποι θέλουν να φύγουν. Ειδικά το ευρώ, νομίζω ότι οι χώρες της Μεσογείου δεν του ταιριάζουν. 

Ο μεσογειακός χαρακτήρας είναι αέρινος αλλά και καυτός. Ο μεσογειακός θέλει να ξοδεύει το χρήμα, να το χρησιμοποιεί και όχι να το αποταμιεύει. Αυτή είναι μία συνήθεια και κουλτούρα των βορειοευρωπαϊκών λαών. Υπάρχει ένα ενεργητικό και ένα παθητικό μυαλό μέσα στο ευρώ. Δεν είναι κατάλληλο για τις μεσογειακές κοινωνίες στις οποίες πιστεύω ότι ο νους θα πρέπει να είναι πιο ελεύθερος. Το ευρώ είναι ένα πολύ ματωμένο νόμισμα. 

 

 

Ζεις σχεδόν έναν χρόνο στην Ελλάδα που σημαίνει ότι έχεις άποψη της οικονομικής, κοινωνικής και πολιτικής κρίσης στην χώρα. Νομίζεις ότι ο πίνακάς σου "Το όργιο" με θέμα το χαρτονόμισμα των 500 ευρώ ήταν στην φαντασία σου ή είναι πιο ήπιος συγκριτικά με την πραγματικότητα; 

Ο καπιταλισμός δεν είναι ποτέ ήπιος. Έχει μια πολύ ευέλικτη δομή. Είναι η πιο τρομερή δομή που έχει αναπτύξει ο άνθρωπος αλλάζοντας πολύ γρήγορα ανάλογα με τις περιστάσεις και την εποχή. Διότι πιστεύω ότι ο καπιταλισμός είναι μία από τις χαρακτηριστικές δομές του ανθρώπου. 

Αν ένας homo-sapiens κερδίζει ενάντια στον καπιταλισμό σημαίνει ότι ξεπερνά τον εαυτό του. Αυτό όμως είναι ουτοπικό διότι σήμερα ο άνθρωπος είναι "χαμένος". Η αλήθεια είναι ότι έχασε πολύ καιρό πριν. Ο homo-sapiens είναι ένας "ιός" που φαίνεται ρεαλιστικός. Το ευρώ είναι μια από τις ασθένειες που προκάλεσε αλλά και προκάλεσε αυτόν τον «ιό». Τουτέστιν ο homo sapiens θα ξοφλήσει. Αυτό το έργο δεν είναι φαντασία μου, είναι πραγματικότητα. Δεν έκανα αυτό το έργο μόνος μου, το κάναμε όλοι μαζί. 

Ανάμεσα σε τόσους πίνακες αφιερωμένους σε μέρη του γυναικείου σώματος στην λογοκριμένη στην Τουρκία έκθεσή σου «18+» υπάρχει και ένας πίνακας με ένα γιγάντιο τανκ. 

Οι σημερινοί πόλεμοι είναι πορνογραφικοί. Πολλά έχουν αλλάξει από τον πρώτο «πόλεμο του Ιράκ». Όλος ο κόσμος έβλεπε σε απευθείας μετάδοση από την τηλεόραση στο σπίτι του. Το κανόνι του τανκ μας υπενθυμίζει το φαλλό ως μορφή. Στην πραγματικότητα ο φαλλός είναι αισθητικός. Το κανόνι του τανκ όμως δεν είναι αισθητική, διότι είναι θανατηφόρο. Θα μπορούσε η δολοφονία να έχει κάτι το αισθητικό; 

Δεν μπορώ να είμαι φυσιολογικά λογικός αλλά, υπάρχει πολύ περίπλοκος χώρος όσον αφορά στις τεχνικές ζωγραφικής. Και το κανόνι του είναι πολύ πλαστική φόρμα. Επίσης, η πλαστικότητα αυτή γίνεται ισχυρότερη όταν είναι καλά τοποθετημένη στην επιφάνεια του καμβά. Ως εννοιολογικός καλλιτέχνης, όλα πρέπει να τα κάνω κατανοητά από την άποψη της αισθητικής, της πλαστικής και των κοινωνιολογικών πτυχών.

Για την κοινή γνώμη και για το είθισται, λοιπόν, ο πόλεμος είναι κατάλληλος για όλες τις ηλικίες ακόμα και για τα νεογέννητα παιδιά, αλλά το γυναικείο σώμα για άνω των 18 ετών. Δεν ξέρω αν το τανκ έχει γυναικείο κόλπο ή ο γυναικείος κόλπος ακόμα και στον 21ο αιώνα είναι πιο επικίνδυνος από ένα τανκ. 

Οι γυναίκες είναι πιο επικίνδυνες σήμερα από οτιδήποτε άλλο (γελάει). Νομίζω ότι η "Γυναίκα" έχει εγκαταλείψει την ταυτότητά της και δεν βρίσκεται στη θέση όπου θα έπρεπε να είναι. Όλες οι γυναίκες έχουν μεταλλαχτεί σε «ανθρώπινο παιχνίδι» για τον καπιταλισμό. Αλλά ο καπιταλισμός είναι το παιχνίδι του homo-sapiens. Και κανείς δεν είναι ευτυχισμένος. Έτσι, όλοι είναι πολύ κουρασμένοι... Ο καπιταλισμός είναι σαν μια γυναίκα. Ανακαινίζεται μετά από την γέννηση της. Προσαρμόζεται στην «εξέλιξη». 

Είμαι πεπεισμένος ότι για τους homo-sapiens έρχονται πιο επικίνδυνες και δύσκολες μέρες. Έτσι και οι άνδρες και οι γυναίκες θα χάσουν μαζί πολλά από τα κέρδη που απέκτησαν μέσω του καπιταλισμού.  

Οι άνθρωποι θέλουν να κάνουν ό,τι θέλουν ή ό,τι μπορούν, αλλά δεν αντέχουν να δουν τα αποτελέσματα των πράξεών τους ή των αποφάσεών τους οπτικοποιημένα ακόμα και σε ένα έργο τέχνης. Είναι ο καμβάς ένας καθρέπτης της αλήθειας ή είναι ένας παραμορφωτικός καθρέπτης που ο καλλιτέχνης δημιουργεί; 

Ως εννοιολογικός καλλιτέχνης, δεν παραπονιέμαι για κάποιον ούτε για τον εαυτό μου σε άλλους. Εκτίθεμαι και άρα ξέρω τους κανόνες. Εγώ αυτό που κάνω είναι να ακολουθώ αυτό που μαρτυρά η πραγματικότητα. Και ως όραμα για το μέλλον χρησιμοποιούσα και χρησιμοποιώ τον καμβά ως μέσο. 

Νομίζω ότι η απάντηση του Πικάσο στον Γερμανό πρώην Ναζί αξιωματικό που τον ρώτησε για τον πίνακα Γκερνίκα «εσείς τον κάνατε» και πήρε την απάντηση του Πικάσο «όχι. Εσείς το κάνατε», πρέπει να λαμβάνεται υπόψιν για την σχέση του καλλιτέχνη με την πραγματικότητα. Είναι λίγο ουτοπικό, αλλά νομίζω ότι κανένας στρατηγός δεν θα μιλήσει με έναν καλλιτέχνη για έναν ανάλογο πόλεμο σήμερα. Και δεν εξαιρώ τον εαυτό μου από κάθε πράξη του homo sapiens αλλά τον κατηγορώ ως Νεάντερταλ (γελάει). 

 

 

Δύση ή Ανατολή; Ανήκεις σε κάποιο από τα δύο μέρη αυτού του κόσμου; 

Όχι, ανήκω στη γη. Και ο κόσμος είναι η χώρα μου. Φανταστείτε, έχω επιλέξει να ζήσω μια χώρα με την οποία πριν από 100 χρόνια ήμαστε εχθροί 

Έχεις κάποια νέα δουλειά να παρουσιάσεις στο κοινό; Υπάρχουν γκαλερί που να ενδιαφέρονται να σε στηρίξουν δίνοντας βήμα στο έργο σου; 
Έχω προετοιμάσει ένα σύνολο έργων, αλλά ακόμα δεν το έχω εκθέσει. Έχω παρακολουθήσει εκθέσεις και γκαλερί στην Αθήνα για περίπου ένα χρόνο. Νομίζω ότι σήμερα η Αθήνα και η Ελλάδα είναι ανοικτός τόπος για την παγκόσμια τέχνη. Υπάρχουν πολύ καλές γκαλερί στην Αθήνα. 

Γκαλερί που παρουσιάζουν εννοιολογικούς και σύγχρονους καλλιτέχνες που δεν ζωγραφίζουν μόνο καμβά. Tο τελευταίο μου έργο δεν περιέχει μόνο την ζωγραφική αλλά ένα πλέξιμο με βίντεο και φωτογραφίες. Σήμερα οι καλλιτέχνες έχουν την ευκαιρία και την ευκολία να μπορούν να χρησιμοποιήσουν κάθε μέσο. Είμαι σε επαφή με τις γκαλερί που μπορούν να παρουσιάσουν αυτό το είδος δουλειάς και ελπίζω να υπάρξει συνεργασία σύντομα. 

Είμαι σίγουρη ότι θα είναι πολλοί αυτοί που θα αναρωτηθούν και αναρωτιούνται πώς και με τι χρήματα ένας Τούρκος ζει στην Ελλάδα. Αλλά θέλω να μου απαντήσεις αν φοβάσαι ότι μπορεί να έρθει η ώρα που εσύ και οι 4 γάτες σου, που οδικώς έφερες από την Τουρκία για να ζήσουν μαζί σου, μείνετε χωρίς σπίτι και χωρίς φαγητό στη μέση του πουθενά σε μια χώρα με τεράστιο ποσοστό ανεργίας. Είσαι 50 χρονών. Αυτό σημαίνει ότι είσαι ένα «γέρικο άλογο» για την ελληνική και ευρωπαϊκή πραγματικότητα. 

Αυτή η ερώτηση είναι πραγματικά συναισθηματική και ρεαλιστική. Θέλω να ξεκινήσω από την αρχή, η "ελπίδα" είναι μια σημαντική έννοια που αναπτύσσουν οι άνθρωποι. Ανθρώπινες ζωές με ελπίδα. 

Επιδιώκω με τον εαυτό μου για τα όνειρά μου. Ναι, μερικοί άνθρωποι εδώ μπορεί να θέλουν να είμαι ο «απελπισμένος Τούρκος στην Ελλάδα». Το ξέρω αυτό, αλλά δεν με νοιάζει. Προέρχομαι από μια σκληρότερη χώρα απ’ ό,τι είναι η Ελλάδα. 

Επίσης, μέχρι σήμερα, έχω δει ότι υπάρχουν ψεύτικα συναισθήματα στους ανθρώπους και στην Ελλάδα. Αυτό επιβεβαιώνει ότι οι άνθρωποι είναι το ίδιο παντού. Πρέπει να είναι προσεκτικοί πώς αντιμετωπίζουν έναν άνθρωπο αλλά αυτό κάνει και μένα προσεκτικό απέναντί τους. Δεν τους κατηγορώ, έτσι έμαθαν. 

Μην νομίζεις, καταλαβαίνω ότι μερικοί άνθρωποι δεν με θέλουν. Επειδή είναι η άγνοια περισσότερο που δεν μπορείς να κατανοήσεις έναν καλλιτέχνη και όχι τόσο επειδή είμαι Τούρκος. Ενεργούν σαν να με βοηθούν, αλλά συνεχώς δημιουργούν μία φήμη που επιστρέφει σε μένα με αρνητικά αποτελέσματα. Και πάλι όμως δεν με νοιάζει. 

Ναι, έχω ξοδέψει πολλά δουλεμένα χρήματα στην Ελλάδα για την επιβίωσή μου αλλά την ίδια στιγμή έχω διευρύνει με αυτόν τον τρόπο τους ορίζοντες του κόσμου που έχει χτιστεί από χρήματα και αυτός ο κόσμος είναι το αντικείμενο της ζωγραφικής μου. Και δεν νομίζω ότι είμαι γέρικο άλογο…(ξαναγελάει). 

Τι σου λείπει από την πατρίδα σου; 

Τίποτα, γιατί δεν τρέχω μακριά από κάτι. Ήταν μια επιλογή η αλλαγή ρότας στην ζωή μου. Από την άλλη η Τουρκία δεν είναι και τόσο μακριά. 

Μου είπες ότι θέλεις να πεθάνεις εδώ. Ξέρεις είναι λίγο ειρωνικό ως Ελληνίδα, να ακούω μια τόσο δυνατή φράση από έναν «εχθρό μου ιστορικά». Από έναν Τούρκο. Οι χώρες φτιάχνουν τους ανθρώπους ή οι άνθρωποι τις χώρες; 

Αυτή είναι μια ειρωνεία φυσικά. Αλλά η ιστορία είναι πολύ πιο ισχυρή ειρωνεία. Οι γονείς μου έζησαν στην Ελλάδα (Θεσσαλονίκη) αλλά δεν πέθαναν εδώ. Και, κοιτάξτε, αυτό είναι και πάλι ειρωνικό. 

Ξέρω ότι τους λείπει αυτό το μέρος, η γενέτειρά τους. Αλλά στην Ελλάδα αναγκάστηκαν να ζήσουν και άνθρωποι που γεννήθηκαν στην Τουρκία και η Τουρκία τους λείπει. Αυτό που δεν είναι διαφορετικό είναι ότι δεν ήταν ούτε των μεν ούτε των δε, δική τους απόφαση. 

Οι άνθρωποι δεν γίνονται πλέον εχθροί μεταξύ τους επειδή τα κράτη θέλουν να είναι εχθρικά μεταξύ τους. Ο φθόνος μεταξύ των λαών εξαιτίας πολιτικών και οικονομικών αποφάσεων είναι πολυετής, αλλά για μένα είναι πραγματικά ανόητος. 

 

 

 Το Πέτα, το μέρος που αποφάσισες να ζήσεις σου θυμίζει καθόλου τα πάτρια εδάφη; 

Ναι, μου θυμίζει τον τόπο που γεννήθηκα, τη Silifke, κάποιοι θυμούνται το παλιό όνομα Σελεύκεια, νότια της Τουρκίας. Και στην Ήπειρο έχετε χωριό που έχει το όνομα Νέα Σελεύκεια. 

Οι μισοί προγονοί σου κατάγονται από την Θεσσαλονίκη. Πόλη καταγωγής του Κεμάλ Ατατούρκ αλλά και του Χασάν Ταχσίν Πασά. Αν σου έλεγα να διαλέξεις ως προσωπικότητα έναν από τους δύο ποιον θα διάλεγες; 

Μεταξύ δύο στρατιωτικών μυαλών, δεν διαλέγω κανένα. 

Είσαι ανιψιός ενός από τους σημαντικότερους Τούρκους ποιητές των σκληρών πολιτικών χρόνων της Τουρκίας. Του Hasan Husein Korkmazgil. Η πολιτική πλευρά που αποφάσισε η οικογένεια σου να επιλέξει ήταν περισσότερο ή λιγότερο πατριωτική για την πατρίδα σου; 

Προέρχομαι από μια παλιά και μεγάλη οικογένεια και ο θείος μου είναι ένας σημαντικός ποιητής. Οι γονείς μου ήταν πάντα δημοκράτες. Η δημοκρατία δεν μπορεί να είναι μη πατριωτική. Ιδιαίτερα ο θείος μου ήταν μια δημοκρατική προσωπικότητα όπως ήταν ο παππούς μου και η γιαγιά μου. Αλλά ο θείος μου ήταν ένα σημαντικό κομμάτι στη ζωή μου και μοντέλο προσωπικότητας για αυτό που θα εξελισσόμουν. Σε πολύ νεαρή ηλικία έγραψα τα πρώτα μου τα γράμματα προς εκείνον. 

Θυμάμαι να περιμένω με ανυπομονησία τις επιστολές του. Ο Hasan Huseyın Korkmazgıl είναι ένας σημαντικός χαρακτήρας στην πρόσφατη ιστορία της Τουρκίας και πέρα από θείος μου, συζητούσε μαζί μου από παιδί για θέματα που πρέπει κάθε άνθρωπος να νοιάζεται. 

Θα ζωγράφιζες ποτέ κάποιο έργο με θέμα τον ελληνικό και τον τουρκικό λαό; 

Ξέρω ότι αυτοί οι λαοί επί αιώνες είχαν δημιουργήσει μια εξαιρετική φιλία μεταξύ τους. Είναι λοιπόν πολύ δύσκολο να χωριστούν οριστικά. Αυτό το καταλαβαίνουμε από τα τραγούδια αλλά και από τις ιστορίες που ακούμε αλλά και από τους συγγραφείς που διαβάζουμε. 

Δεν με αφορούν όμως ούτε οι ελληνοτουρκικές σχέσεις ακόμα και ως λαοί. Αυτό που με αφορά είναι το φαινόμενο homo sapiens και έτσι αντιμετώπιζα και αντιμετωπίζω και τους δύο λαούς των δύο πλευρών του Αιγαίου. 

 

Στο παρακάτω βίντεο παίρνουμε μία γεύση για το πώς δουλεύει ο Όζγκιουρ Κορκμαζγκίλ στο studio του.   

Δήλωση του καλλιτέχνη 

"In history, no other society was exposed to the attack of so many and successive images. The Artist may sometimes be located by side of this attack, or sometimes in its target. Now, inevitably, the flow has changed. There is no doubt that the time concept that the human created has fastened. This speed also reflects itself in today’s art. Art and the artist are affected by speed as if it is a natural process. The issue of art making also transforms with the changing process since the great discourses are left in the previous century. 

21st century now strengthens the possibility of art making of the artist over the concepts that are created. While my art-making action strengthens my aesthetical path, it cannot ignore the fast unsteadiness of today. In fact, speed becomes one of the most important arguments of the art that I make. The other disciplines of the plastic arts, the different mediums and suggestions used, make my art to be rethought and reconstructed. All the processes that triggers and affects the fact of evolution are unconditional supporters for the formation of my art’s iconography. With no doubt, the great loneliness of the artist is going to fetish the images in the rapid change of the century. Plastics serve to this process". 

Ozgur Korkmazgil

www.stontoixo.com

Μονομάχοι στην έρημο

 

Πώς διαμορφώνεται η πολιτική αντιπαράθεση στο νέο «μεταμνημονιακό» τοπίο

 

Γιώργος Παπαϊωάννου

 

Το προεκλογικό σκηνικό έχει ήδη στηθεί και οι ρόλοι έχουν μοιραστεί. Μπορεί το έργο να φαίνεται βαρετό και χιλιοπαιγμένο, με το κοινό να χασμουριέται, αλλά υπάρχουν διαστάσεις που έχουν σημασία για το τι θα ακολουθήσει, επηρεάζοντας κι αυτούς που λογαριάζονται σήμερα σαν «θεατές».

Το γεγονός ότι τα μνημόνια έχουν εγκαταστήσει τις συνέπειές τους, καθιστά παραπλανητικούς τους πανηγυρισμούς για την «έξοδο», δεν αναιρούν όμως ένα σημαντικό γεγονός. Κι αυτό είναι ότι η αντιπαράθεση εξελίσσεται πλέον σε νέο έδαφος. Έχουμε κιόλας μπει σε έναν νέο πολιτικό κύκλο, με χαρακτηριστικά διαφορετικά από τον προηγούμενο.

Στη νέα αυτή φάση –ας την ονομάσουμε σχηματικά «μεταμνημονιακή», αφού η πρόθεση «μετα-» δεν σημαίνει απαραίτητα υπέρβαση των προηγούμενων δεδομένων–, το πλαίσιο στο οποίο διεξάγεται η δημόσια συζήτηση, είναι διαφορετικό.

Πλέον, δεν αρκεί και δεν συγκινεί κανέναν η αντιπαράθεση για το ποιος «μας έβαλε στα μνημόνια», ποιος τα υποστηρίζει ή θα τα «σκίσει». Ο αντιμνημονιακός λόγος και τα ανέξοδα συνθήματα, φαίνονται κι αυτά σήμερα παρωχημένα, ενώ και οι συστημικές δυνάμεις δεν μπορούν να ξεφύγουν εύκολα λέγοντας ότι το πλαίσιο είναι προκαθορισμένο.

Κορυφαίο πρόβλημα

Με λίγα λόγια, η δημόσια συζήτηση περιστρέφεται ολοένα και περισσότερο γύρω από τις πολιτικές που κάθε δύναμη έχει για τη συνολική πορεία της χώρας και τους επιμέρους τομείς. Η εξέλιξη ακούγεται θετική, αλλά όλοι γνωρίζουν ότι η πραγματικότητα είναι κάπως διαφορετική. Γιατί;

Η απάντηση στο ερώτημα, μας φέρνει μπροστά σε ένα κορυφαίο πρόβλημα, το οποίο συχνά θάβεται κάτω από τη συζήτηση για την οικονομία, για τα δημοσιονομικά δεδομένα και μέτρα. Το πρόβλημα αυτό είναι, και παραμένει, το πολιτικό σύστημα. Δηλαδή, το σύστημα των πολιτικών θεσμών και κομμάτων, οι σχέσεις μεταξύ τους, οι τρόποι με τους οποίους διοικείται το κράτος, αρθρώνεται η πολιτική εξουσία, διεξάγεται η δημόσια αντιπαράθεση και παίρνονται οι αποφάσεις, αλλά και οι σχέσεις όλου αυτού του συστήματος με τους πολίτες, οι απολήξεις του δηλαδή μέσα στην ίδια την κοινωνία.

Οι δύο που σήμερα εμφανίζονται σαν «μονομάχοι» του πολιτικού παιχνιδιού, ΣΥΡΙΖΑ και Ν.Δ., κινούνται φυσικά εντός αυτού του συστήματος και το αναπαράγουν. Ο ΣΥΡΙΖΑ προσπαθεί να πείσει ότι αντιμάχεται το «παλιό», αλλά όλοι γνωρίζουν ποια είναι η πραγματικότητα, ενώ ο τελευταίος ανασχηματισμός ήταν ενδεικτικός ακόμα και για το θέμα των προσώπων.

Το «διακύβευμα» που διαπερνά όλες τις πολιτικές προτάσεις, δεν είναι άλλο από έναν διαχειριστικό εκσυγχρονισμό της μεταμνημονιακής ερήμου. Με έντονο το στοιχείο του πλασαρίσματος κάτω από τις φτερούγες των μεγάλων δυνάμεων που ενδιαφέρονται έντονα για τις εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή

Έχουμε λοιπόν ένα αναχρονιστικό, διεφθαρμένο, εσωστρεφές, και βέβαια βαθιά εξαρτημένο, πολιτικό σύστημα σε πλήρη διάσταση με την κοινωνία. Αυτό καθορίζει την ποιότητα της μεταμνημονιακής φάσης και τα πολιτικά επίδικα που κυριαρχούν.

Έτσι, στην αντιπαράθεση που σήμερα διεξάγεται, απουσιάζουν τα ουσιαστικά ζητήματα για την πορεία της χώρας. Στο τιμόνι βρίσκεται η μικροπολιτική και τα παιχνίδια επιβίωσης και κυριαρχίας εντός του πολιτικού συστήματος, με σκοπό την παραπλάνηση και τον εγκλωβισμό των πολιτών σε ένα πεδίο που δεν οδηγεί σε καμιά πραγματική διέξοδο.

Αν σε όλα αυτά προστεθεί η υπαγωγή των πολιτικών που ασκούνται σήμερα στις ορέξεις των μεγαπαικτών στην ευρύτερη περιοχή και κυρίως των ΗΠΑ, αλλά και της Ε.Ε., τότε θα έχουμε μια πιο συνολική εικόνα για την επικινδυνότητα του τοπίου που προδιαγράφεται.

Μπαμπούλες και γκαουλάιτερ…

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, μπορούμε να δούμε την όξυνση της πολιτικής αντιπαράθεσης, όπως αυτή εξελίσσεται το τελευταίο διάστημα. Όσα ακούστηκαν στη ΔΕΘ και ο απόηχός τους, δίνουν μια ανάγλυφη εικόνα των αδιεξόδων που αναπαράγονται από τους δύο «μονομάχους» και τις υπόλοιπες δυνάμεις.

Φτάνουμε έτσι σε μια βασική εκτίμηση, πριν δούμε τις επιμέρους τακτικές των κομμάτων και των επιτελείων τους. Όλη η πολιτική αντιπαράθεση γίνεται πάνω στο έδαφος της διαχείρισης της υπάρχουσας κατάστασης όπως αυτή σήμερα έχει διαμορφωθεί μετά από οκτώ και πλέον χρόνια μνημονιακής διάλυσης και υποβάθμισης της χώρας. Το «διακύβευμα» που διαπερνά όλες τις πολιτικές προτάσεις, δεν είναι άλλο από έναν διαχειριστικό εκσυγχρονισμό της μεταμνημονιακής ερήμου. Με έντονο το στοιχείο του πλασαρίσματος κάτω από τις φτερούγες των μεγάλων δυνάμεων που ενδιαφέρονται έντονα για τις εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή.

Έτσι, από τη μια μεριά ο ΣΥΡΙΖΑ φιλοτεχνεί το προφίλ μιας δήθεν προοδευτικής, στην ουσία κεντροαριστερής, προοπτικής με μια 100% φιλοαμερικάνικη στάση σε όλα τα φλέγοντα θέματα και αναφορές στα δικαιώματα, τις μεταρρυθμίσεις, αλλά και τις ξένες επενδύσεις. Στο πλαίσιο αυτό, απεργάζεται συνεχώς τρόπους για να πολώσει την αντιπαράθεση με την Ν.Δ., εμφανίζοντας τον «μπαμπούλα» μιας ακραίας δεξιάς, νεοφιλελεύθερης ρεβάνς, βάζοντας τον εαυτό του στη θέση της δημοκρατικής παράταξης, του φωτός που αντιμάχεται το σκότος.

Από την άλλη, η Ν.Δ. προβάλλει το αφήγημα της υπεύθυνης, ικανής παράταξης που χωρίς ιδεοληψίες και πειραματισμούς, μπορεί να διαχειριστεί τη νέα κατάσταση. Αφού οι ράγες είναι δεδομένες και καθορίζονται από τους νόμους της αγοράς και της παγκοσμιοποίησης, λέει η Ν.Δ., τότε εμείς είμαστε εμείς που μπορούμε να οδηγήσουμε το τρένο πάνω σε αυτές, χωρίς ατυχήματα και υπαναχωρήσεις. Τάξη, ιδιωτική πρωτοβουλία, επιχειρηματικότητα, είναι οι αξίες που πρέπει να εγκαθιδρυθούν χωρίς αμφισβητήσεις στο νέο τοπίο ενός «μεταμνημονιακού Ελντοράντο» που αποτελεί το κοινό όραμα.

Έχουμε ένα αναχρονιστικό, διεφθαρμένο, εσωστρεφές, και βέβαια βαθιά εξαρτημένο, πολιτικό σύστημα σε πλήρη διάσταση με την κοινωνία. Αυτό καθορίζει την ποιότητα της μεταμνημονιακής φάσης και τα πολιτικά επίδικα που κυριαρχούν

Είναι χαρακτηριστικό το πρόσφατο παράδειγμα με τον δημοσιογράφο της ΕΡΤ να βλέπει κάποιον «θεωρητικό του φασισμού» πίσω από την ομιλία Μητσοτάκη στη ΔΕΘ, και όσα ακολούθησαν με την Ν.Δ. να καταγγέλλει τους «κομματικούς γκαουλάιτερ» και τη «χυδαία προπαγάνδα» του Μαξίμου. Δείχνει πώς σχεδιάζεται και υλοποιείται η πόλωση ανάμεσα στα δύο στρατόπεδα για τον εγκλωβισμό των αυριανών ψηφοφόρων, αλλά και τη συμπίεση κάθε ενδιάμεσης ή συμπληρωματικής δύναμης.

Όλα δείχνουν ότι ο πολιτικός χάρτης θα αλλάξει στην πορεία προς τις εκλογές και βέβαια μετά από αυτές. Οι συσχετισμοί θα τροποποιηθούν, κόμματα θα υποβαθμιστούν ή θα καταποντιστούν και νέες καταστάσεις θα αναδειχθούν στο έδαφος που διαμορφώνεται.

Κόμματα που φτιάχτηκαν επειδή δήλωσαν αντιμνημονιακά, θα δυσκολευτούν να διατηρήσουν την πελατεία τους. Σχήματα που άμεσα θα υπάγονται σε επιχειρηματικά συμφέροντα ή και στην ΜΚΟποιημένη διαχείριση, είναι στη λογική των πραγμάτων να εμφανιστούν. Καταστάσεις ενδιαφέρουσες, που θα ανιχνεύουν μια πραγματικά νέα κατεύθυνση για τη χώρα, και όχι για τον εαυτό τους, θα αναμετρηθούν με την πρόκληση να υπάρξουν έξω από το σκηνοθετημένο σκηνικό.

www.hereticalideas.gr

Νίκος Καρούζος: όλα κοστίζουν ένα παίξιμο

Παναγιώτα Ψυχογιού

Μη με διαβάζετε όταν δεν έχετε
παρακολουθήσει κηδείες αγνώστων
ή έστω μνημόσυνα.
Όταν δεν έχετε
μαντέψει τη δύναμη
που κάνει την αγάπη
εφάμιλλη του θανάτου.
Όταν δεν αμολήσατε αϊτό την Καθαρή Δευτέρα
χωρίς να τον βασανίζετε
τραβώντας ολοένα το σπάγγο.
Όταν δεν ξέρετε πότε μύριζε τα λουλούδια
ο Νοστράδαμος.
Όταν δεν πήγατε τουλάχιστο μια φορά
στην Αποκαθήλωση.
Όταν δεν ξέρετε κανέναν υπερσυντέλικο.
Αν δεν αγαπάτε τα ζώα
και μάλιστα τις νυφίτσες.
Αν δεν ακούτε τους κεραυνούς ευχάριστα
οπουδήποτε.
Όταν δεν ξέρετε πως ο ωραίος Modigliani
τρεις η ώρα τη νύχτα μεθυσμένος
χτυπούσε βίαια την πόρτα ενός φίλου του
γυρεύοντας τα ποιήματα του Βιγιόν
κι άρχισε να τα διαβάζει ώρες δυνατά
ενοχλώντας το σύμπαν.
Όταν λέτε τη φύση μητέρα μας και όχι θεία μας.
Όταν δεν πίνετε χαρούμενα το αθώο νεράκι.
Μη με διαβάζετε
όταν
έχετε
δίκιο.
Μη με διαβάζετε όταν
δεν ήρθατε σε ρήξη με το σώμα...
Ώρα να πηγαίνω
δεν έχω άλλο στήθος. (ΡΟΜΑΝΤΙΚΟΣ ΕΠΙΛΟΓΟΣ)

Σαν σήμερα πείθανε ο Νίκος Καρούζος. Μέγιστος ποιητής! Φιλοσοφικός, μεταφυσικός, μυστικός...

«Υπάρχω»,  έγραφε, « χαρούμενος από άσπιλη θλίψη, σμιλεύοντας τη μοναξιά» ή
«Το σύμπαν έμοιαζε καμωμένο
για να διασκεδάσω μαζί
με την αιωνιότητα μόνος...»

 

Γεννήθηκε στις 17 Ιουλίου του 1926 στο Ναύπλιο. Ο πατέρας του ήταν δάσκαλος και ο παππούς από την πλευρά της μητέρας του ιερέας και δάσκαλος και συνέβαλαν σημαντικά στα πρώτα παιδικά του χρόνια στην διαμόρφωση της προσωπικότητάς του. Ιδιαίτερα η πλούσια βιβλιοθήκη του ιερέα παππού του. Το 1944 ολοκληρώνει τις γυμνασιακές σπουδές στην γενέτειρά του και την ίδια περίοδο εντάσσεται στην Ε.Π.Ο.Ν. Ναυπλίου. To 1945 εισάγεται στη Νομική Σχολή Αθηνών. Τον Ιούνιο του 1946 γλιτώνει από σύλληψη και εκτέλεσή του από την Οργάνωση Χ. Την επόμενη χρονιά εξορίζεται στην Ικαρία για πέντε μήνες. Το 1951 υπηρετεί τη θητεία του στη Μακρόνησο και το 1953 εξορίζεται πάλι, στη Μακρόνησο. Νοσηλεύτηκε στο 401 Στρατιωτικό Νοσοκομείο όπου απαλλάχθηκε από την στρατιωτική θητεία χωρίς να υπογράψει δήλωση μετανοίας, για λόγους υγείας. Εγκαταλείπει τις σπουδές στη Νομική και την προοπτική να γίνει δικηγόρος. Αρχίζει να συνεργάζεται με διάφορα λογοτεχνικά περιοδικά, δημοσιεύοντας πoιήματα και άλλα πεζά κείμενα (Αθηναϊκά Γράμματα, Επιθεώρηση Τέχνης, Νέα Εστία, Ευθύνη, Σύνορο, Διαγώνιος).
Το 1961 βραβεύεται με το Β' Κρατικό Βραβείο ποίησης και το 1962 με Α΄Βραβείο ποίησης της Ομάδας των Δώδεκα. Τον Μάιο του 1967 συλλαμβάνεται για δηλώσεις που έκανε σε βάρος του Παττακού. Το διάστημα 1983-1984 και το 1986 εργάζεται στο Γ' Πρόγραμμα της Ε.Ρ.Α κάνοντας εκπομπές για την λογοτεχνία. Το 1988 βραβεύεται με το Κρατικό Λογοτεχνικό βραβείο ποίησης. Πεθαίνει στις 28 Σεπτεμβρίου του 1990.
Το 1949 πραγματοποίησε την πρώτη επίσημη εμφάνισή του στο χώρο των γραμμάτων με τη δημοσίευση του ποιήματός του "Σίμων ο Κυρηναίος" στο περιοδικό Ο Αιώνας μας. Η πρώτη του ποιητική συλλογή με τίτλο "Η επιστροφή του Χριστού" εκδόθηκε το 1954. Στους λογοτεχνικούς κύκλους έγινε πιο γνωστός στη δεκαετία του ’60 με τις συλλογές "Η έλαφος των άστρων", "Ο υπνόσακκος" και "Πενθήματα". Ακολούθησαν πολλές ακόμη συλλογές και συγκεντρωτικές εκδόσεις των ποιημάτων του ως τη συγγραφή του τελευταίου του ποιητικού έργου "Αιώρηση".
Ο Ηλίας Πετρόπουλος έγραψε γι αυτόν:
«Μὲ τὸν ἀξέχαστο Νῖκο Καροῦζο εἴμασταν φιλαράκια. Ὁ Καροῦζος μίλαγε (ἤ, μᾶλλον ἀγόρευε) ὑπέροχα. Ὅταν ἤθελα νὰ τὸν ἀκούσω, κατηφόριζα ὡς τοῦ Λουμίδη, ὅπου ἦταν βέβαιο πώς θὰ τὸν εὕρισκα πάντα ἐκεῖ. Κάποτε-κάποτε, καταλήγαμε σὲ καμιὰ ταβέρνα. Ὁ Καροῦζος, πρὶν ἀρχίσει νὰ πίνει, ἔτρωγε στὰ γεμάτα. Ἔτρωγε σιωπηλός. Μετὰ ζήταγε ἂπ' τὸ γκαρσόνι νὰ μάσει τὰ μπάζα, δηλαδὴ τὰ ἄδεια πιάτα καὶ τὰ πιρούνια. Καί, τότε, μόνον τότε, ξεκίναγε νὰ πίνει καὶ νὰ μιλάει. Ὁ Καροῦζος ἦταν ὡραῖος ἄντρας, ἀλλὰ δὲν τόξερε. Εἶχε μεγάλη μόρφωση καὶ ἀκόμη μεγαλύτερη πνευματικότητα. Μίλαγε ἐπὶ παντὸς θέματος: ἀπὸ τὰ ποιήματα τοῦ Καβάφη μέχρι τὴν ζωγραφική τοῦ Δέρπαπα. Καὶ ὅταν μίλαγε, ἦταν σχεδὸν γοητευτικός.
Καμιὰ φορά ἐρχότανε σπίτι μου καὶ μὲ ψιλορώταγε γιὰ τὰ βιβλία πού ἑτοίμαζα. Συνήθως, σκάλιζε τὰ χρωματιστὰ στυλὸ τοῦ γραφείου μου. Καὶ ἔπειτα καθότανε κι ἔγραφε μικρὰ ποιηματάκια, χρησιμοποιώντας πάντοτε ἕνα στυλὸ μὲ διαφορετικὸ χρῶμα. Μιὰ μέρα κάθισε καὶ μοῦ ἔγραψε κάτι λακωνικὲς συμβουλές. Θυμᾶμαι πώς ἔγραφε κατ' εὐθείαν, δίχως κομπιάσματα, δίχως νὰ διορθώνει τίποτε. Τώρα, ἔπειτα ἀπὸ σχεδὸν τριάντα χρόνια, ψάχνοντας τὸ ἀρχεῖο μου, ὅλο καὶ βρίσκω τέτοια χαρτάκια τοῦ Καρούζου. Καὶ ὁμολογῶ ὅτι, συγκινοῦμαι πολύ.
Ὁ Νῖκος Καροῦζος πέθανε, μὰ πάντα τὸν ἀκούω νὰ μοῦ μιλάει μ' ἐκείνη τὴν πεντακάθαρη προφορὰ τοῦ Ναυπλίου.
«Ο Καρούζος περιγράφει τα δευτερόλεπτα με την ίδια παραξενιά που άλλοι ποιητές περιγράφουν τα λουλούδια», γράφει ο Ευγένιος Αρανίτσης (Ιστορία των Ηδονών).  Ενώ ο ποιητής γράφει : «…Ο χρόνος είναι κοροϊδευτικός. Είναι αμέτοχος σαν τα περίπτερα στην κίνηση.»
Ο  Γιώργος-Ίκαρος Μπαμπασάκης σημειώνει:
«Ο μεγάλος μας ποιητής Νίκος Καρούζος κατόρθωσε τόσο στην ποίησή του όσο και στην προσωπική του ζωή να είναι με τη μεριά της υπερβάσεως. Αναμετριόταν πάντα –ο ίδιος συχνά χρησιμοποιούσε τη λέξη «κονταροχτύπημα»– με μεγάλες ιδέες, μεγάλες μορφές, μεγάλες αφηγήσεις, δίχως ποτέ να τις αφήνει ως έχουν, μα μπολιάζοντάς τες με δικά του διανοήματα, με δικές του σκέψεις, με δικούς του στοχασμούς, με δικές του strong opinions.
Σε αυτό το, κατ᾽ εμέ, κολοσσιαίο επίτευγμα, το μπόλιασμα των όσων πρεσβεύει και λέγει ο μαρξισμός, ας πούμε, ο ζεν βουδισμός ή η χριστιανική ορθοδοξία, συνέβαλλαν τόσο οι τερατώδεις γνώσεις που είχε συσσωρεύσει, και εξακολουθούσε νυχθημερόν να συσσωρεύει ο Καρούζος (γνώσεις φιλοσοφικές, θεολογικές, επιστημονικές, μουσικολογικές, ακόμα και σκακιστικές) όσο και το απίθανο χιούμορ του, που του επέτρεπε να αποδομεί και να ανασυνθέτει τα όποια θέσφατα και τις όποιες καταστάσεις κατά βούλησιν. Το χιούμορ στον Καρούζο διαδραματίζει ρόλο στοχαστικού σχολιασμού, αλλά και λυτρωτικής επαναφοράς στη χθόνια πραγματικότητα ύστερα από υψιπετείς περιπλανήσεις στους ουρανούς των ιδεών».

 

Ήξερε, όπως έγραφε στο ποίημα «η έναστρη φωτεινότητα»,
ότι
είμαστε
καθημαγμένοι ερασιτέχνες του Πραγματικού... Όλα κοστίζουν ένα παίξιμο.
Πάρε μαζί σου τον έρωτα κι εκείνα τα όνειρα
έλα στην κάτω γειτονιὰ και πες: Κορόνα γράμματα...
Κορόνα γράμματα να παίξεις
Τις ώρες καὶ τὰ χρόνια
μόνος με τον έρημο ἀντίπαλο.

Και στη «Νεολιθικὴ νυχτωδία στὴν Κρονστάνδη»:
-Η εξουσία είναι της Ιστορίας η ευκοιλιότητα.
-Στο χωριό μου τη λένε γλεντοκώλα.
Έγραψε επίσης στη «Δεύτερη εποχή»:
Ξόδεψα μακρινούς περίπατους για να καταλάβω:
Η ζωή δεν έχει τόση ζωή μέσα της.
όλο το ζήτημα είναι, να δούμε μονάχα
πού βγάζει τις φλόγες.
Τότε προσεχτικά πλησιάζουμε
κρατώντας μια χαρτοσακκούλα
Σε ένα ιδιόχειρό του σημείωμα, που βρέθηκε στο Αρχείο του Σίμου, γραμμένο σε ταβέρνα, και «περί ώραν δωδεκάτην», χαρακτηρίζει ο ίδιος τον εαυτό του Υπαρξιστή...
Στον Υπέροχο φίλο της χαράς Σίμο.
Πίνουμε, σκεφτόμαστε, μεθούμε!
Πλάι στον Αρχηγό μας.
Αλήθεια, τι ποθούμε; Τι ποθούμε;
Πλαταίνουμε ωραία το εγώ μας.
Η ποίησή του, μιλά από μόνη της. Και όπως είπε η ποιήτρια, Κατερίνα Αγγελάκη-Ρουκ:
«Όλη η ποίηση του Καρούζου είναι Ύπαρξη και μόνο Ύπαρξη...»
Όπως λέει ο περίφημος στίχος του
“- Δεν σε βλέπω απόψε καλά τι έχεις;…
- Έχω ύπαρξη…”
Ή Πιστεύω εις έναν Ποιητήν εκτός ουρανού και επί γης εξόριστο που λέει η τρέλα μ’ αρέσει
Πιστεύω εις ένα Ποιητήν που λέει:
η τρέλα μ’ αρέσει, γελοιοποιεί την ύπαρξη.
(Νίκος Καρούζος, C R E D O)

artinews.gr

Η λύση του ελληνικού ζητήματος υπάρχει είναι μία και μοναδική!

 

Αν είσαι αριστερός, ή δεξιός, αλλά πάνω απ' όλα Πατριώτης κι αγαπάς την Πατρίδα... αν θες να σωθεί η χώρα από τη μνημονιακή λαίλαπα, έχεις ιδεολογικό προσανατολισμό αδιαμφισβήτητο και στον έδωσε ο Πρώτο-Καπετάνιος με τον ιστορικό του λόγο στη Λαμία 22 Οκτώβρη 1944

 

Γιατί αγωνίστηκα

 

Αδέλφια, Έλληνες και Ελληνίδες της Λαμίας και της περιοχής της!

Από μέρους του Γενικού Στρατηγείου του Ε.Λ.Α.Σ, σας φέρω τους πιο θερμούς χαιρετισμούς.

Όπως βλέπετε, πρόκειται «να βγάλω λόγο». Μα ο λόγος μου αυτός δεν θα μοιάζει καθόλου με τους λόγους που γνωρίσατε μέχρι σήμερα. Δεν πρόκειται να σας υποσχεθώ ούτε πως θα σας φτιάξω γεφύρια ή ποτάμια, όπως σας υποσχόντουσαν πως θα σας φέρουν οι παλιοί κομματάρχες. Ούτε και θα σας τάξω λαγούς με πετραχήλια. Δεν επιδιώκω ν' αποσπάσω επαίνους για τη ρητορική μου δεινότητα. Επιδιώκω απλώς ν' ακούσετε αυτά που θα σας πω. Προσέξτε. Θ' αρχίσω σαν τα παραμύθια.

Κάποτε η γωνιά αυτή της γης που πατάμε και λέγεται Ελλάδα ήτανε δοξασμένη κι ευτυχισμένη κι είχε ένα πολιτισμό, οπού επί 2 1/2 χιλιάδες χρόνια συνεχίζει να παραμένει και να θαυμάζεται απ' όλο τον κόσμο. Κανένας σοφός η άσοφος δεν μπορεί μέχρι σήμερα να γράψει ούτε μια λέξη, αν δεν αναφερθεί στα έργα που άφησαν οι δημιουργοί αυτού του πολιτισμού, που λέγεται αρχαίος ελληνικός πολιτισμός.

Κάποτε, λοιπόν, η χώρα μας ήτανε δοξασμένη, μα αργότερα την υποδούλωσαν κι έχασε την παλιά της αυτή δόξα. Μα ύστερα από κάμποσα χρόνια η χώρα μας σηκώθηκε στο πόδι κι ύστερα από σκληρούς αγώνες ενάντια στη σκλαβιά, πάλι λευτερώθηκε.

Στην εποχή της σκλαβιάς πέρασε σκληρά, μαύρα χρόνια και πολλοί «έξυπνοι», αναμεσα στους οποίους και κάποιος Φαλμεράγιερ, ισχυρίστηκαν πως η ελληνική φυλή έσβησε κι ότι αυτή διασταυρώθηκε μ' άλλες φυλές, που δεν έχουν τίποτα το κοινό με την αρχαία ελληνική φυλή.

Μα ότι κι αν πούνε, αυτό δεν έχει καμία αξία. Την ελληνικότητα μας την αποδείξαμε. Γεγονός είναι ότι η χώρα μας ξεσηκώθηκε και ξαναγένηκε πάλι λεύτερη.

Αυτό κάνεις δεν το ήθελε. Ούτε οι ξένοι βασιλιάδες, ούτε οι ντόπιοι κοτζαμπάσηδες. Οι ξένοι δεν το θέλανε, γιατί φοβισμένοι από τη γαλλική επανάσταση, χτυπούσαν όλες τις εξεγέρσεις και δημιούργησαν γι' αυτό μεταξύ τους την Ιερή Συμμαχία. Οι ντόπιοι κοτζαμπάσηδες γιατί τα είχανε καλά με τους Τούρκους και ξεζουμίζανε το λαό.

Μα ο ελληνικός λαός δεν θάτανε αυτός ο λαός, ο λαός δηλαδή της χώρας της λευτεριάς και του πολιτισμού, αλλά λαός ζούγκλας, αν δεν έβγαζε μέσα από τα σπλάχνα του τους αρχηγούς εκείνους, που θα οδηγούσανε στη λευτεριά του. Όπως βλέπετε, λοιπόν, όλοι - ξένοι και ντόπιοι - πάλεψαν για να μην ξεσηκωθεί ο λαός κι αποχτήσει τη λευτεριά του.

Μέσα στα χρόνια της σκλαβιάς δε σταμάτησαν οι αγώνες. Μικροί ή μεγάλοι. Ένοπλοι ή όχι. Κι ύστερα μέσα απ' αυτό το λαό ξεπήδησε ο μεγάλος βάρδος της επανάστασης, πού ύμνησε με τα τραγούδια του την ιδέα της εξέγερσης του έθνους, ο πρόδρομος της Φιλικής Εταιρίας: ο Ρήγας. Η αντίδραση τον σκότωσε, πριν προλάβει να φέρει σε πέρας τις αρχές του. Μα ο σπόρος που έσπειρε βλάστησε σύντομα.

Σε λίγο, η Φιλική Εταιρία έγινε κι αγκάλιασε χιλιάδες Έλληνες.

Ας ούρλιαζε η αντίδραση. Ας υπόγραφε άτιμα χαρτιά, σαν αυτό πού υπογράφηκε στη διάσκεψη της Βιέννης στα 1815, κάτω από το όποιο έβαλε την υπογραφή του κι ο πολύς Γιάννης Καποδίστριας και που διαλάμβανε, ότι όχι μόνο δε θα ευνοηθεί και επιτραπεί ένα εθνικοαπελευθερωτικό κίνημα στην Ελλάδα, μα και θα πνιγεί στο αίμα αν ξεσπάσει.

Ο Γιάννης Καποδίστριας, που μας τον παρουσιάζουν στα σχολειά σαν μεγάλο και τρανό, με προτομές και πορτραίτα, είναι ο πρώτος καταστροφέας της Ελλάδας. Μα ότι έκανε, δεν το έκανε σαν Καποδίστριας, μα σαν εκπρόσωπος όλης της ελληνικής αντίδρασης. Ας ούρλιαζε λοιπόν, μαζί με τη διεθνή και η ντόπια αντίδραση. Κι ας υπογράφανε άτιμα χαρτιά.

Τίποτα δεν ήτανε ικανό να συγκρατήσει τη φλόγα για τη λευτεριά, που έκαιγε μέσα στις καρδιές του λαού μας. Έτσι, στα 1821, ύστερα από κόπους και θυσίες και χάρη στον ενθουσιασμό και τη φλόγα του Παπαφλέσσα, που χρησιμοποίησε όλα τα μέσα, ακόμα και την ψευτιά, κηρύσσοντας την εξέγερση, ξεσηκώθηκε πρώτος ο Μοριάς. Από δω, από το Μοριά, άρχισε η επανάσταση του 1821.

Στο άκουσμα της εξέγερσης όλοι οι ισχυροί της γης, ξένοι και ντόπιοι, τρόμαξαν. Οι κοτζαμπάσηδες, όμως, βλέποντας ότι δεν τους ήτανε δυνατό να συγκρατήσουν το λαό και φοβούμενοι την οργή του, αναγκάστηκαν να κόψουν τη συνεργασία τους με τους καταχτητές και για να ευνουχίσουν το λαϊκό απελευθερωτικό κίνημα, πήρανε όλοι μέρος στην επανάσταση κι έτσι αυτή πήρε χαραχτήρα πανεθνικό.

Οι τρανοί της γης τρόμαξαν και, χρησιμοποιώντας όλα τα τερτίπια, προσπάθησαν να πνίξουν την επανάσταση. Μα γελάστηκαν. Επί 7 ολόκληρα χρόνια πάλεψαν οι προπάτορες μας, παρά το γεγονός ότι η ελληνική αντίδραση, δυο φορές, το 1823 και 1825, οργάνωσε τον εμφύλιο πόλεμο για να σπάσει ακριβώς τους αγώνες αυτούς. Έτσι οι πρόγονοι μας ανάγκασαν όλους τους εχθρούς μας να γλύψουν εκεί που έφτυσαν και ν' αναγνωρίσουν τους αγώνες μας και την ανεξαρτησία μας.

Κανείς δεν πίστευε προηγούμενα σ' αυτό το θαύμα, που συντελέστηκε από τις ίδιες τις δυνάμεις και τα μέσα του λαού. Άλλοι περίμεναν να τους έλθει η λευτεριά από τη Ρωσία κι άλλοι από τη μεγαλοψυχία των βασιλιάδων της Ευρώπης. Μα η επανάσταση απόδειξε, ότι αυτή μόνη της χάρισε τη λευτεριά της πατρίδας μας. Τα παραμύθια του φιλελληνισμού, χάρη στον οποίο αποκτήσαμε δήθεν τη λευτεριά μας, εφευρέθηκαν μόνο και μόνο για να γίνει πιστευτό, ότι η πατρίδα μας λευτερώθηκε, όχι από τις ίδιες της τις δυνάμεις, μα από τους ξένους. Υπήρξαν βέβαια φιλέλληνες, που αγωνίστηκαν, πολέμησαν κι έχυσαν το αίμα τους για τη λευτεριά της πατρίδας μας. Τιμή και δόξα σ' αυτούς κι αιώνια ας είναι η ευγνωμοσύνη του έθνους. Μα αυτοί υπήρξαν μεμονωμένα άτομα μονάχα. Η θεωρία του οργανωμένου φιλελληνισμού είναι καθαρό παραμύθι.

Με την επικράτηση της επανάστασης αμέσως οι δικοί μας κοτζαμπάσηδες επιβλήθηκαν πάνω στη χώρα μας. Η αντίδραση, ντόπια και ξένη, για να ευνουχίσει το λαϊκό χαραχτήρα του κινήματος και να επιβάλει νέα σκλαβιά, χρησιμοποίησε όλα τα μέσα. Και στο τέλος το πέτυχε. Η αρχή έγινε κολλώντας στο σβέρκο της πατρίδας μας αυτόν που σας είπα πρωτύτερα:

Τον Καποδίστρια. Ο Γιάννης Καποδίστριας από την ανασύσταση του ελληνικού κράτους άρχισε την καταστροφή της χώρας μας, κι ένας άλλος Γιάννης, ο Μεταξάς, έβαλε σ' αυτήν το καπάκι.

Ο λαός νόμιζε, ότι μια που πέτυχε πια η επανάσταση, θα επακολουθούσαν τα χρόνια της ευτυχίας του, ότι όλη η ανθρωπότητα θάτανε στο πλευρό της χώρας μας και πως η χώρα μας, για μια ακόμα φορά, θα βρισκότανε σε θέση να ξαναπάρει, όπως και παλιότερα, ολόκληρη την ανθρωπότητα από το χέρι και να της δείξει καινούργιους δρόμους πολιτισμού και προόδου. Μα στη θέση αυτών η ντόπια και ξένη αντίδραση επιβλήθηκαν και φέρανε τον Καποδίστρια, τη Βαυαρική δυναστεία με τον Όθωνα.

Χρόνια και χρόνια απάτης και ρεμούλας μας κράτησαν μακριά από την ευτυχία και τον πολιτισμό και μας ρίξανε μέσα στην εξαθλίωση, την πείνα, την κακομοιριά και τη δυστυχία. Έτσι η Ελλάδα που υπήρξε κάποτε η πηγή των φώτων και του πολιτισμού, κατάντησε να βρίσκεται στο πιο χαμηλό επίπεδο οικονομικής, κοινωνικής και εκπολιτιστικής ανάπτυξης, όχι μόνο έναντι των λαών της Ευρώπης, αλλά και των Βαλκανίων.

Η ουσία αυτού βρίσκεται στο γεγονός, ότι αντίδραση σκεφτόταν μόνο πώς να εκμεταλλευτεί, να βασανίσει, και να ξεζουμίσει το λαό, οργανώνοντας κινήματα κάθε τόσο και καλλιεργώντας τις φαγωμάρες, προπαγανδίζοντας και πείθοντας το λαό ότι είναι απαραίτητο να ζει φτωχός και κακομοιριασμένος.

Χαρακτηριστικό είναι ότι πιάνοντας μια λέξη του Κολοκοτρώνη, που ονόμασε κάποτε τη χώρα μας Ψωροκώσταινα, κατάφερε να πείσει το λαό ότι το ελληνικό κράτος δε μπορεί να ορθοποδήσει μόνο του κι ότι θα έπρεπε να μας κυβερνήσουν οι ξένοι, ονομάζοντας γι αυτό και τα πολιτικά κόμματα ρωσικά, αγγλικά και γαλλικά. Σ' αυτό το σημείο μας φέρανε οι κορυφές που διοικούσαν τον τόπο μας. Κάποτε φτάσαμε και στη δημοκρατία. Μα αυτό έμοιαζε με την παροιμία που έλεγε ο λαός: Άλλαξε ο Μανωλιός κι έβαλε τα ρούχα του αλλιώς.

Μυρίστηκαν οι έξυπνοι ψητό από τη μοναρχία και βρίσκοντας ότι «έφταιγε» η δημοκρατία για τη δυστυχία του λαού, ξαναφέρανε το βασιλιά. Και τότε άρχισαν πιο ξετσίπωτα ακόμα να ξεζουμίζουν και να καταπιέζουν το λαό. Και για να μπορούν να πνίγουν τις κραυγές του, βάλανε στο κεφάλι μας το Μεταξά, που ήτανε πάντα πράχτορας του ΙΙ γραφείου του γερμανικού επιτελείου, από τον καιρό που σπούδαζε στη στρατιωτική σχολή της Γερμανίας.

Έτσι, ύστερα από 120 χρόνια, ξαναπέσαμε πάλι στη σκλαβιά, γιατί έτσι κακά μας κυβερνήσανε στο διάστημα αυτό.

Σ' αυτή την κατάσταση βρεθήκαμε, όταν ξέσπασε η πολεμική λαίλαπα και η σύγκρουση μεταξύ των κολοσσών. Μα κανένας απ' αυτούς δε σκέφτηκε ελληνικά και να δει πώς θα ξέφευγε η χώρα μας τη λαίλαπα αυτή. Με την επίγνωση ότι η χώρα μας θα τραβούσε στην καταστροφή μπήκανε στον πόλεμο.

Έχουμε ντοκουμέντα στα χέρια μας, πού μας αποδείχνουν, ότι οι άνθρωποι αυτοί είχανε σκοπό να ρίξουνε μόνο τρεις τουφεκιές στο Αλβανικό μέτωπο κι ύστερα να μας παραδώσουν στους φασίστες. Υπάρχουν ντοκουμέντα που μας πείθουν ότι το Νοέμβρη προς το Δεκέμβρη του 1940 μπορούσαμε να πετάξουμε τους Ιταλούς στη θάλασσα. Μα αυτοί συγκρατούσαν το στρατό μέχρι που να λύσει το στρατιωτικό της πρόβλημα, η Γερμανία στην Ευρώπη κι ύστερα να δικαιολογηθούν ότι δε μπορούσαν να τα βγάλουν πέρα με δυο κολοσσούς. Δεν πίστευαν στις δόξες του στρατού μας, στο θάρρος, στην τόλμη, στην αυταπάρνηση και τον ηρωισμό του, που πολεμούσε με φλόγα ενάντια στο φασισμό, νηστικός και ξυπόλυτος πάνω στα βουνό της Αλβανίας με τη βοήθεια όλου του ελληνικού λάου. Αυτοί δεν πίστευαν σ' αυτά και περιμένανε πως θα καμφθεί. Γι' αυτό το έπος της Αλβανίας είναι ολοκληρωτικά έργο του λαού. Είναι έργο του λαού που το πραγματοποίησε με το μένος που είχε ενάντια στο φασισμό και το ζυγό του Μεταξά, με θυσίες και ηρωισμούς.

Έτσι, μας ξαναδέσανε στη σκλαβιά.

Μα ο λαός μας δεν ήτανε σε θέση να συνεχίσει το έργο του αυτό. Όσο φλογερά κι αν ήτανε τα στήθη του, η φλόγα αυτή δεν θα άντεχε στα σιδερόφρακτα μεγαθήρια των φασιστών, μια που είχε μέσα του και την προδοσία των ηγετών του. Έτσι αναγκάστηκε να υποκύψει, μα όχι σαν ηττημένος. Γιατί αυτή η συνθηκολόγηση που έκαναν, υπογράφηκε πριν ακόμα πολεμήσει ο στρατός μας. Αυτή δεν ήτανε ήττα του λαού μας, μα ήττα και χρεοκοπία των καθεστώτων που μεσολάβησαν από το 1821-1941. Γι αυτό κι ο λαός μας τιμωρεί σήμερα την ήττα αυτή και θα την τιμωρήσει αργότερα πιο σκληρά ακόμα.

Έτσι ήλθαν οι Γερμανοί στον τόπο μας και μας σκλαβώσανε. Μα για μας, για το λαό μας, καμιά κηλίδα δε θα μπορούσε να προσαφθεί, ότι εγκαταλείψαμε τα εδάφη μας. Αυτή θα κολλούσε, όταν δεν ξεσηκωνόμαστε.

Τι μπορούσαμε να περιμένουμε απ' αυτούς που φορούσαν τα κλακ και τα μπακαλιαράκια; Τι μπορούσαν να μας πούνε αυτοί; Το μόνο που βρίσκανε να μας λένε ήτανε:

Ησυχία, παιδιά, και τάξη. Κάναμε κυβέρνηση, ησυχάστε. Αυτό όμως θέλανε κι οι Γερμανοί. Μα τα λόγια αυτά τα εκστομίζανε οι άνθρωποι εκείνοι που δεν έχουν το δικαίωμα να ονομάζονται Έλληνες.

Κι όμως, δε θα συμβιβάζονταν με τη λογική και τη ράτσα μας, αν δε βγαίναν πάλι τα στοιχεία αυτά που θα κρατούσανε ψηλά την τιμή του έθνους μας, μέσα από το λαό μας.

Μια μαυρίλα πλάκωνε τον ελληνικό ορίζοντα. Κανείς δεν ήξερε τι θα έφερνε η αύριο και πώς θα ξεφεύγαμε από τη σιδερένια τανάλια που μας έσφιγγε. Κείνοι που ένιωθαν βρίσκονταν στις φυλακές και τα ξερονήσια. Κι εδώ πρέπει να στιγματιστεί μια άλλη ατιμία των ανθρώπων της 4ης Αυγούστου, που φεύγοντας, τους παράδωσε στα χέρια των καταχτητών.

Μια άλλη μερίδα πού ένιωθε, ασχολούνταν με τις μαύρες και άσπρες αγορές. Έτσι, όλο το βάρος έπεσε πάνω σε μια χούφτα ανθρώπων, απ' αυτούς που τρώγανε καρπαζιές μέσα στα αστυνομικά μπουντρούμια και τις ασφάλειες, μα που φλέγονταν από ηρωισμό και ανδρεία και μέσα τους υπήρχε μια ζεστή ελληνική καρδιά κι έτρεχε στις φλέβες τους πραγματικό ελληνικό αίμα. Αυτοί άναψαν το δαυλό κι έδωσαν το σύνθημα για τον ξεσηκωμό του Έθνους. Αυτοί που δώσανε το κουράγιο στους Έλληνες. Αυτοί που δημιούργησαν τη νέα Φιλική Εταιρία: το ΕAM.

Βέβαια, ποιος θάτανε κείνος που μπορούσε να πιστέψει τότε. Ότι αυτή η φούχτα των ανθρώπων θα έφερνε στη χώρα μας τη μεγαλόπρεπη αυτή νίκη. Μα η υφή, η ψυχοσύνθεση, το σκαρί των ανθρώπων αυτών ήτανε τέτοιο. Παρά τις φυλακές, τους κατατρεγμούς, τις δολοφονίες, τα βασανιστήρια, τις ομαδικές εκτελέσεις και την τρομοκρατία, οι άνθρωποι αυτοί οδηγούσαν ηρωικά και θαρραλέα τις μάζες στον δρόμο της λευτεριάς.

Ξέρετε όλοι πως άρχισε το κίνημα αυτό και δε σταματώ στις λεπτομέρειες του. Όταν έχουμε τη μέρα της εθνικής ανεξαρτησίας μας, πού γιορτάζουμε στις 25 Μάρτη, χαιρόμαστε, τραγουδάμε και κλαίμε από τη συγκίνηση. Μα από δω και πέρα θα έχουμε δυο εθνικές γιορτές: την 25η Μάρτη και την 27η Σεπτέμβρη επέτειο της δημιουργίας του ΕΑΜ, που αποτέλεσε τη βάση της σημερινής μας απελευθέρωσης.

Στα προηγούμενα χρόνια πολλοί περνούσανε από την πλατεία του Διάκου, μα κανείς δεν ένιωθε τον παλμό που περιείχε το τραγούδι, που μας δίδασκε στο σχολείο ο παλιός καθηγητής μας Λάσκαρης: Σας ευλογεί του Διάκου μας το τιμημένο χέρι…

Κανείς δεν ένιωθε, ότι έπρεπε να φύγει μακριά από τα μικροσυμφέροντα του και να παλέψει για τη λευτεριά. Μα η χούφτα αυτή των ανθρώπων, που σας μίλησα πιο πάνω, ρίχτηκε ολόψυχα στον αγώνα.

Η αντίδραση στο άκουσμα της χρησιμοποίησε όλα τα μέσα κι έθεσε σε ενέργεια όλες τις ατιμίες για να τη σαμποτάρει. Μα όλα αυτά στάθηκαν ανίκανα να σπάσουν τον αγώνα της. Αντίθετα, αυτή ρίζωνε κάθε μέρα και πιο πολύ κι ανέπτυσσε τη δράση της. Κι επειδή δεν είχε σκοπό να καταπιαστεί με χαρτοπόλεμο έβγαλε στο βουνό το αντάρτικο.

Θυμάμαι όταν το χειμώνα του 1941 ήλθα εδώ σαν «μαυραγορίτης» για να βάλω μπροστά τη δουλειά. Σας γνώριζα όλους, μα κανείς από σας δεν ήξερε τι επεδίωκα εγώ. Τότε μαζί με το Γ. Φράγκο και Γ. Γιαταγάνα βγάλαμε το πρώτο διάγγελμα του ΕΑΜ. Πολλοί νομίζανε τότες, ότι αυτό ήτανε μόνο ντόρος και τίποτα άλλο.

Όταν λέγαμε ότι σε λίγο θα σφυρίζει το μάλιγχερ και θα κροταλίζει ξερά το πολυβόλο στις βουνοκορφές και τα φαράγγια μας κι οι Γερμανοί και Ιταλοί θα φεύγουν ντροπιασμένοι, ίσως πολλοί να λέγανε πως αυτά δεν ήτανε παρά ηχηρές φράσεις.

Μα ύστερα από 2 1/2 μήνες άρχισε πραγματικά να λαλεί το ντουφέκι. Και τι δεν είπανε τότε! Όπως και στα 1821 όλη η αντίδραση συνωμότησε εναντίον μας και στην αρχή δεν έλεγε τίποτα για το αντάρτικο, κάνοντας το ίδιο πού κάνει και η στρουθοκάμηλος, όταν κρύβει το κεφάλι της, ενώ όλο της το σώμα φαίνεται. Έτσι κι αυτοί, νομίζανε, ότι αν δε λέγανε τίποτα για το αντάρτικο και το αγνοούσαν, δε θα ξαναβροντούσε το καριοφίλι. Μα μπορούσε να σταματήσει αυτό; Κάθε μέρα κοκκίνιζαν τα βουνά και τα φαράγγια από το αίμα.

Κι όταν είδαν ότι το αντάρτικο μεγάλωνε, παρά τη σιωπή τους, τότε κι αυτοί άλλαξαν τρόπο για να μας πολεμήσουν. Μας ονόμασαν πλιατσικολόγους, κατσικοκλέφτες, ληστοσυμμορίτες κλπ. Ακόμα βρέθηκαν άνθρωποι να μας αποκηρύξουν με την υπογραφή τους γιατί σκοτώσαμε τον προδότη και εκβιαστή Μαραθέα. Αυτοί οι κύριοι ήτανε κυριολεκτικά ηλίθιοι.

Δεν ξέρανε ούτε το ατομικό τους συμφέρον. Νόμισαν, πως αν μας αποκήρυσσαν θα σταματούσε κι ο αγώνας μας κι ότι δεν θα είμαστε κάποτε ικανοί να τους σφίξουμε το λαιμό και να τους πνίξουμε.

Ας είναι. Τέτοιοι ηλίθιοι ήτανε και τέτοιες ηλιθιότητες λέγανε. Ας κάνουν τώρα τα ψηλά τους καπέλα κλωσοφωλιές.

Μα ήτανε δυνατό να πιάσει αυτό; Οι χωριάτες είχανε δει για πρώτη φορά το θαύμα ν' αφήνουν τα πράματα τους έξω χωρίς να τους τα πειράζει κανείς.

Η ζωοκλοπή είχε καταργηθεί στην ύπαιθρο και η ασφάλεια της ζωής και της περιουσίας ποτέ δεν ήτανε σ' αυτό το σημείο. Ήτανε θαύμα αυτό; Όχι. Αλλά για πρώτη φορά το χωριό γνώρισε την εξουσία, η οποία βγήκε για να χτυπήσει την εσχάτη προδοσία, το έγκλημα, τη ζωοκλοπή κλπ. και να εμπεδώσει την ασφάλεια.

Κι όταν χτυπήσαμε τα εγκλήματα αυτά και πατάξαμε την προδοσία, αυτοί σαν δεσποινίδες της αριστοκρατίας, που δε βλέπουν γύρω τους τη δυστυχία και την κακομοιριά πού βασιλεύει, αλλά συγκινούνται από ένα άρρωστο γατάκι, έμπηξαν τις φωνές και μας κατηγόρησαν ότι σκοτώνουμε. Επί Μεταξά βιάστηκαν γυναίκες, υπέστησαν μαρτύρια χιλιάδες άνθρωποι, σκοτώθηκαν και γκρεμίστηκαν από τα μπαλκόνια της Ασφάλειας γέροι, έγιναν τόσα εγκλήματα, μα κανείς απ' αυτούς δεν είπε τίποτα. Μα τώρα φωνάζουνε ότι ο Άρης σφάζει.

Ναι, σφάξαμε κι είμαστε έτοιμοι να ξανασφάξουμε, αν χρειαστεί. Ποιους όμως σφάξαμε; Εμείς είμαστε πιο πονόψυχοι απ' αυτούς. Απόδειξη είναι ότι εμείς είμαστε κείνοι που τρώγαμε χρόνια τώρα τις καρπαζιές και καταδιωκόμασταν. Σφάξαμε κείνους που πρόδιδαν στους καταχτητές τους Έλληνες, κείνους που κλέβανε το λαό και διαπράττανε εγκλήματα.

Κι είναι κυριολεκτικά ηλίθιοι κείνοι πού τους πήρε ο πόνος γι' αυτούς, που τόσο δικαιολογημένα χτυπήσαμε, για να παίρνουν το μέρος τους ή είναι ολοκληρωτικά συνένοχοι τους. Μα ούτε και το κόλπο αυτό έπιασε.

Τότε όμως αυτοί, σαν καλοί ζαχαροπλάστες που ήτανε, κατασκευάσανε ένα νέο χρυσό χάπι:

-Ναι, φωνάζανε. δεν υπάρχει αντίρρηση, ότι οι αντάρτες διεξάγουν εθνικό αγώνα. Μα το ζήτημα αυτό θα λυθεί από τους ισχυρούς. Τι μας χρειάζονται, λοιπόν, οι αγώνες κι οι σκοτωμοί, αφού τα ζητήματα μας θα τα λύσουνε άλλοι;

Λυτό το σύνθημα έπιανε. Είχανε όμως δίκιο; Ασφαλώς όχι!

Γιατί δεν είχανε δίκιο;

Στα 1941-42 το ΕΑΜ δεν ήτανε ακόμα ισχυρό. Γι' αυτό δεν είχε αρχίσει ο αγώνας να παίρνει μαζικό χαραχτήρα. Ούτε κι αντάρτικη δράση υπήρχε. Κι όμως. Στα 1941-42 πέθαναν από την πείνα και τις αρρώστιες, που επακολούθησαν απ' αυτήν, 300.000 άνθρωποι μόνο στην Αθήνα, τον Πειραιά και τα περίχωρα τους. Και θα πέθαιναν αργότερα ακόμα περισσότεροι, αν το ΕΑΜ δεν κινητοποιούσε με συγκεντρώσεις, διαδηλώσεις, συλλαλητήρια και απεργίες το λαό και δεν τον εμψύχωνε: 1. Να επιβληθεί το σταμάτημα της αρπαγής της παραγωγής μας από μέρους των κατακτητών. 2. Να επιβληθεί σ' αυτούς ν' αφήσουν το Διεθνή Ερυθρό Σταυρό να αναλάβει την τροφοδοσία του λαού μας. 3. Να προσέξουν την κατάσταση της Ελλάδας στο εξωτερικό.

Αν το αντάρτικο δε σταματούσε τις φάλαγγες των Γερμανών που κλέβανε την παραγωγή της χώρας μας και δεν καταργούσε τη συγκέντρωση της παραγωγής που τη βάζανε στο χέρι οι καταχτητές, αν δε γίνονταν όλα αυτά, τότε τα θύματα από την πείνα και τις αρρώστιες θα ήταν πολύ περισσότερα. Όλες οι χιλιάδες των θυμάτων, που πέσανε για τη ζωή και τη λευτεριά του λαού μας, ποτέ δε φθάνουν τα θύματα της πείνας και των ασθενειών.

Πότε ακούστηκε στην ιστορία της ανθρωπότητας να πραγματοποιείται η απελευθέρωση μέσω της μπαγαποντιάς; Ποτέ. Η λευτεριά δεν κερδίζεται με ξόρκια, αλλά με αγώνες και θύματα!

Μα κι αν το θέλαμε, δεν είχαμε αυτό το δικαίωμα. Το δικαίωμα δηλαδή να κηλιδώσουμε την ιστορία της πατρίδας μας. Αυτό θα ήτανε ασέβεια στη μνήμη των ηρωικών μας προγόνων.

Μα ούτε είχαμε το δικαίωμα να κολλήσουμε μια ατιμωτική σφραγίδα, μια σφραγίδα αίσχους, στο κούτελο των επερχομένων γενεών, των παιδιών μας και των εγγονιών μας, ότι κατάγονται από γενιά ευνούχων, που δέχονται να πεθαίνουν στα πεζοδρόμια από τον ατιμωτικότερο των θανάτων, από την πείνα, παρά να πεθαίνουν με το όπλο στο χέρι, παλεύοντας για τη λευτεριά.

Τι θα έπρεπε να προτιμούσαμε; Το πρώτο ή το δεύτερο; Όχι! Χίλιες φορές όχι!

Καλύτερα να γινότανε το παν ένα μπουρλότο, παρά να υποταχθούμε στους καταχτητές.

Αυτό ο λαός μας το κατάλαβε, τους μούντζωσε κι έδωσε αυτά τα γενναία παλικάρια, πούναι τώρα στεφανωμένα με δόξες, με δάφνες και με νίκες.

Τότε κι αυτοί αναγκάστηκαν ν' αλλάξουν βιολί κι αποφάσισαν να βγάλουν στο βουνό δικές τους ανταρτοομάδες.

Μα γιατί αυτό; Το ΕAM είχε δηλώσει ότι δεν είχε μονοπώλιο τον αντάρτικο αγώνα. Γι' αυτό και τους κάλεσε να σχηματιστούν κοινές ανταρτοομάδες. Αν είχανε την πρόθεση να παλέψουν ενάντια στους καταχτητές, θα το κάνανε. Τότε όμως, ισχυρίζονται, ότι η χωρογραφία της Ελλάδας και η πυκνότητα της κατοχής δεν επέτρεπε την ύπαρξη ανταρτοομάδων.

Όταν όμως είδανε εμάς, όταν λευτερώσαμε την ύπαιθρο, τότε κι αυτοί αποφάσισαν να δημιουργήσουν αντάρτικο.

Τι θα περίμενε κανείς άπ' αυτούς αρχή αρχή; Ποια κραυγή, έστω και τυπικά, να βγει από το στόμα τους; Φυσικά, "Κάτω οι καταχτητές" !

Μα την θέση τους τη γνωστοποίησαν από την αρχή. Η πρώτη κραυγή τους ήτανε:

Μα εμείς και πάλι τους καλέσαμε για να ενωθούμε. Αυτοί όμως αρνήθηκαν, γιατί δεν θέλανε να υποβληθούν σε κόπους και μόχθους για να πολεμήσουν τον καταχτητή. Γιατί αυτοί δεν ήτανε εντολοδόχοι του ελληνικού λαού, μα της αντίδρασης από το φόβο της λαοκρατίας που ζητούσαν να πολεμήσουν.

Στο τέλος μας κήρυξαν κι ανοιχτά τον πόλεμο, ένοπλα, συνεργαζόμενοι με τους καταχτητές.

Θα είμαστε ασυνεπείς στον αγώνα μας και προδότες του λαού μας, αν σιχαινόμαστε τα αίματα. Γι' αυτό, σαν εντολοδόχοι του λαού, συντρίψαμε τους συνεργάτες αυτούς των καταχτητών, τους πολέμιους του εθνικού μας αγώνα.

Ύστερα απ' αυτό χρησιμοποίησαν το κόλπο: Μας κατηγόρησαν, ότι δε βοηθάμε το συμμαχικό αγώνα, αλλά θα υπακούσουμε μόνο στους Ρώσους. Κι απειλούσαν ότι όταν θάρθουν οι σύμμαχοι εδώ, θα μας κανονίσουν. Αυτοί, που συνεργάζονταν με τους Γερμανούς, απειλούσανε ότι θα μας χτυπήσουν οι σύμμαχοι!

Αυτοί που στα 1941 πρόδωσαν το συμμαχικό αγώνα. Αυτοί που μαγάρισαν τις Θερμοπύλες και τους Τριακόσιους μας κι άφησαν τους συμμάχους Άγγλους να μάχονται μόνοι τους εκεί, ενώ αυτοί είχαν παραδώσει την Ελλάδα με τη συνθηκολόγηση του Τσολάκογλου, μας κατηγορούσαν ότι δεν ενισχύουμε τον

συμμαχικό αγώνα κι έβαζαν στο μυαλό των συμμάχων την άτιμη σκέψη, ότι δήθεν θα μας χτυπούσαν ερχόμενοι εδώ.

Ο Γοργοπόταμος.

Μα σε λίγο τους ήλθε το πρώτο χαστούκι! Η πρώτη ομάδα των Άγγλων αλεξιπτωτιστών έπεφτε, όχι σ' αυτούς, μα στον Άρη, πάνω στη Γκιώνα. Και μαζί μ' αυτούς τραβήξαμε κι ανατινάξαμε το Γοργοπόταμο. Ο αρχηγός των συμμαχικών στρατευμάτων της Μ. Ανατολής, στρατηγός Ουίλσον, δήλωνε ανοιχτά, ότι οι επιτυχίες των συμμάχων στην Αφρική οφείλονται κατά 80% στην ανατίναξη της γέφυρας του Γοργοποτάμου, γιατί αυτή εμπόδισε την αποστολή γερμανικών ενισχύσεων και εφοδιασμού. Μα να κι ένα τελευταίο: Στην Πελοπόννησο προτείναμε στους τσολιάδες να καταθέσουν τα όπλα κι εμείς θα τους αφήσουμε ελεύθερους. Μα οι Άγγλοι το απέρριψαν αυτό και συνέλαβαν όλους τους τσολιάδες, τους έκλεισαν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης και τους παραπέμπουν να δικαστούν από τα στρατοδικεία.

Στο κάτω-κάτω, να τώρα οι Άγγλοι μπροστά σας. Διαβαίνουν τους δρόμους της Λαμίας και πάνε να χτυπήσουν τους Γερμανούς μαζί με μας. Μαζί τους θα πολεμήσουμε εμείς κι όχι αυτοί, μέχρι την ολοκληρωτική συντριβή του φασισμού.

Μα τα κατακάθια αυτά βρήκανε νέο τροπάρι: Μας κατηγορούν ότι είμαστε όλοι κομμουνιστές και ισχυρίζονται, ότι το ΕΑΜ. και ο ΕΛΑΣ είναι σκεπασμένες κομμουνιστικές οργανώσεις. Μα αυτή η κατηγορία μπορεί ν' αποτελέσει ντροπή ή έπαινο;

Το Κομμουνιστικό Κόμμα δε βαδίζει τώρα για τον κομμουνισμό. Το ΚΚΕ έχει βέβαια στο πρόγραμμα του σαν τελική του επιδίωξη τον κομμουνισμό. Μα όχι για τώρα. Τον κομμουνισμό θα τον επιβάλλετε σεις, ο λαός κι όχι το ΚΚΕ. Κι είμαι βέβαιος ότι πολλοί από τους μορφωμένους μας, που δεν τον θέλουν σήμερα, θα ψηφίσουν τότε για να επικρατήσει ο κομμουνισμός.

Σήμερα, όμως, το ΚΚΕ. δεν επιδιώκει παρά μόνο μια δημοκρατική λύση του ελληνικού προβλήματος.

Μα ας πούμε, ότι το ΚΚΕ. θα εφαρμόσει τον κομμουνισμό. Λένε ότι ο κομμουνισμός χαλνά τις εκκλησιές και γδέρνει τους παπάδες. Τόσο χαζοί είναι λοιπόν οι κομμουνιστές να χαλάσουν τις εκκλησιές, που δεν τους εμποδίζουν σε τίποτα;

Οι εκκλησιές μας φταίνε ή τα καράβια του Εμπειρίκου; Γιατί λοιπόν να κάψουμε τις εκκλησιές;

Θα γδάρουμε τους παπάδες; Μα γιατί; Εμείς βλέπουμε, ότι χιλιάδες παπάδες βρίσκονται τώρα στην πρωτοπορία του κινήματος μας και η συμβολή του κλήρου, που στάθηκε στο πλευρό μας, υπήρξε ανεκτίμητη.

Μήπως συμβαίνει το αντίθετο; Γιατί αυτοί που εμφανίζονται σαν προστάτες της εκκλησίας, γκρεμίσανε μαζί με τους Γερμανούς και γδέρνουνε παπάδες.

Ο κομμουνισμός, λένε, θα καταργήσει την θρησκεία. Μα η θρησκεία είναι ζήτημα συνείδησης. Πώς θα καταργηθεί λοιπόν; Η κατάργηση της θρησκευτικής συνείδησης είναι πράμα αδύνατο, έστω κι αν ακόμα οι κομμουνιστές θέλανε να την καταργήσουν. Η θρησκευτική συνείδηση δεν καταργείται με απλές διαταγές. Αν συνέβαινε ένα τέτοιο πράμα, αυτό θα έμοιαζε με την διαταγή πού έβγαλε κάποτε ένας αστυνόμος στην Ανάφη, με την οποία απαγόρευε την πάλη των τάξεων!

Το τι θα γίνει στο πολύ μακρινό μέλλον, το πώς θα σκέπτονται οι άνθρωποι τότε, είναι άλλο πρόβλημα. Και κανένας πολιτικός δε μπορεί να βγάλει νόμο για το τι θα πρέπει να γίνει ύστερα από 200 η 500 χρόνια. Ούτε λοιπόν κι εμείς θα βγάλουμε τέτοιο νόμο. Μας ενδιαφέρει το πώς θα προκόψει ο λαός μας σήμερα κι όχι το τι φιλοσοφικές πεποιθήσεις θα έχει ύστερα από 500 χρόνια.

Συνεπώς καταλαβαίνετε τώρα, ότι αυτοί που διαδίδουν αυτές τις συκοφαντίες επιδιώκουν άλλους σκοπούς, προσπαθώντας με το μέσο αυτό της συκοφαντίας να εξαπατήσουν το λαό και να διαιωνίσουν την κυριαρχία τους πάνω του. Αν μάλιστα εξετάσουμε βαθύτερα το πράμα αυτό, θα δούμε ότι αυτοί είναι άθρησκοι, γιατί σε αυτούς δεν υπάρχει ούτε ίχνος θρησκευτικής συνείδησης κι ο μόνος που λατρεύουν είναι ο Θεός Μαμμωνάς, ο Θεός του χρήματος…

Κατηγορούν τους κομμουνιστές, ότι αυτοί θα διαλύσουν επίσης την οικογένεια. Λες κι εμείς κατεβήκαμε από τον ουρανό και δε γεννηθήκαμε από σπίτια ή φυτρώσαμε μόνοι μας σαν τα μανιτάρια. Η οικογένεια δημιουργήθηκε από ορισμένες οικονομικές συνθήκες. Σε μια ορισμένη ανάπτυξη της κοινωνίας δημιουργήθηκε η ανάγκη της οικογένειας, γιατί έτσι θα αντιμετωπίζονταν καλύτερα οι ανάγκες της ζωής.

Χρειάζονταν να δουλεύουν όλοι: ο πατέρας και τα παιδιά στα χτήματα, οι γυναίκες στον αργαλειό και το σπίτι, γιατί μόνο με τον τρόπο αυτό θ' αντιμετωπίζονταν οι βιοτικές ανάγκες τους.

Αυτού του είδους οι οικονομικές συνθήκες που επικρατούσαν τότε, πλησίαζαν όπως βλέπετε, πιο στενά τα μέλη της οικογένειας μεταξύ τους. Σήμερα όμως τι γίνεται; Οι σημερινές οικονομικές συνθήκες αναγκάζουν όχι πια το στενό πλησίασμα της οικογένειας, αλλά αντίθετα την απομάκρυνση της.

Να ένα παράδειγμα: Ένας άντρας παντρεύεται, μα την επομένη του γάμου του φεύγει στην Αμερική για να μπορέσει να αντιμετωπίσει τις ανάγκες της ζωής του και της γυναίκας του. Ποιος διαλύει στην περίπτωση αυτήν την οικογένεια; Οι κομμουνιστές ή οι οικονομικές συνθήκες πού δημιούργησε η κεφαλαιοκρατία;

Κι εδώ, λοιπόν, βλέπουμε φανερά, ότι αυτοί που μας κατηγορούν πως θέλουμε να διαλύσουμε την οικογένεια, δεν είναι άλλοι, παρά αυτοί οι ίδιοι πού τη διαλύουν στην πραγματικότητα, ενώ εμείς επιδιώκουμε το στερέωμα της. Θα δώσουμε στο λαό τα οικονομικά μέσα για να μπορεί να μη σκορπάει την οικογένεια του στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα.

Μας κατηγορούν ότι θέμε να καταργήσουμε τα σύνορα και να διαλύσουμε το κράτος. Μα το κράτος εμείς το φτιάχνουμε σήμερα, γιατί δεν υπήρξε, μια που αυτοί οι ίδιοι το είχανε διαλύσει. Ποιος είναι λοιπόν πατριώτης; Αυτοί ή εμείς; Το κεφάλαιο δεν έχει πατρίδα και τρέχει να βρει κέρδη σ' όποια χώρα υπάρχουνε τέτοια. Γι' αυτό δε νοιάζεται κι ούτε συγκινείται με την ύπαρξη των συνόρων και του κράτους.

Ενώ εμείς, το μόνο πού διαθέτουμε, είναι οι καλύβες μας και τα πεζούλια μας. Αυτά αντίθετα από το κεφάλαιο που τρέχει, οπού βρει κέρδη, δε μπορούν να κινηθούν και παραμένουν μέσα στη χώρα που κατοικούμε.

Ποιος, λοιπόν, μπορεί να ενδιαφερθεί καλύτερα για την πατρίδα του; Αυτοί που ξεπορτίζουν τα κεφάλαια τους από τη χώρα μας ή εμείς που παραμένουμε με τα πεζούλια μας εδώ;

Όταν έξαφνα στα 1929-31 το κράτος ζήτησε, λόγω της οικονομικής κρίσης πού μάστιζε τότε τη χώρα μας να κατεβάσουν οι ξένοι ομολογιούχοι το ποσοστό που πληρώναμε σε τοκοχρεολύσια, οι Άγγλοι δέχτηκαν να το μειώσουν σε 35%, αλλά οι Έλληνες ομολογιούχοι αρνήθηκαν. Να λοιπόν, ποιος είναι ο πατριωτισμός τους! Αυτός φτάνει μέχρι το σημείο που δεν θίγονται τα οικονομικά τους συμφέροντα. Αυτοί λοιπόν οι ίδιοι που μας κατηγορούν ότι επιδιώκουμε την κατάργηση των συνόρων και την διάλυση του κράτους, αυτοί τα ξεπουλάνε αυτά στην πρώτη ευκαιρία.

Μας κατηγορούν επίσης, ότι εμείς επιβουλευόμαστε την τιμή. Βλέπετε, όλοι αυτοί οι «ηθικοί», που όταν περπατάνε μπερδεύουνται τα κεφάλια τους στα σύρματα, μιλάνε για τιμή!

Αυτοί που πούλησαν τις γυναίκες και τις αδελφές στον κατακτητή, για να κάνουν τα νταραβέρια μαζί του και μας σκλάβωσαν διπλά, αυτοί πάνε τώρα να μας πείσουν ότι είναι οι κέρβεροι της τιμής και της ηθικής. Με αυτά τα μέσα προσπαθούν να εξαπατήσουν το λαό για να συνεχίσουν το ξεζούμισμα και την εκμετάλλευση του. Και πολλές φορές το καταφέρνουν αυτό και μας πείθουν μάλιστα ότι έτσι είναι όπως τα λένε.

Πάρτε ένα παράδειγμα, απ' αυτό που γίνεται στα χωριά: Ο χωριάτης καπνίζει τον καπνό που παράγει ο ίδιος. Μα τον πείσανε ότι αυτός είναι λαθραίος. Κι ο ίδιος ο χωρικός σου λέει ότι καπνίζει λαθραίο καπνό. Λες και δεν τον έσπειρε αυτός στον τόπο μας, αλλά τον έφερε από την Αμερική. Όπως βλέπετε λοιπόν κι ο ίδιος ο χωριάτης το πίστεψε, πως ο καπνός του είναι «λαθραίος».

Η αντίδραση δεν σταματά σε τίποτα μπροστά προκειμένου να εξαπατήσει το λαό, χρησιμοποιώντας γι αυτό όλα τα μέσα, όλη τη συκοφαντία και το ψέμα. Μα αυτές οι συκοφαντίες στην ύπαιθρο, όπου μας είδανε και μας νιώσανε, έγιναν συντρίμμια. Στις πόλεις θα γίνει κι αυτού το ίδιο.

Σε λίγες μέρες θα δείτε κι εσείς μόνοι σας την πραγματικότητα. Γιατί ο δικός μας σκοπός είναι ένας: Πώς θα ζήσει καλύτερα ο λαός μας!

Όταν είταν εδώ ο κατακτητής, αυτοί θέλανε τότε την τάξη. Εμείς θέλαμε την αταξία για να κάνουμε ανυπόφορη τη ζωή του κατακτητή. Τώρα αυτοί θέλουνε την αταξία. Μα εμείς θέλουμε την τάξη. Αυτοί είναι οι οργανωτές του εμφυλίου πολέμου για να εκμεταλλεύονται το λαό μας. Αυτοί είναι οι λύκοι, που προσπαθούν να κατασπαράξουν το κοπάδι, εμάς, εσάς, όλους μας, το λαό δηλαδή.

Ο ΕΛΑΣ και το ΕΑΜ υποσχέθηκαν στο λαό την πάλη ενάντια στον κατακτητή και την απελευθέρωση της χώρας μας. Αυτές τις υποσχέσεις τις τηρήσαμε. Εμείς δεν δημιουργήσαμε κυβερνητικό τύπο. Αυτός δημιουργήθηκε μόνος του από το λαό. Από τον Οκτώβρη του 1942 μόνος του ο λαός τράβηξε στις εκλογές της αυτοδιοίκησης του.

Ο θεσμός αυτός της αυτοδιοίκησης, που για πρώτη φορά εμφανίστηκε στην Ευρυτανία, αποτέλεσε την απαρχή της δημιουργίας του από το χωριό μέχρι την Π.Ε.Ε.Α. αργότερα.

Εμείς είμαστε υπέρ της ενότητας και χάρη στις προσπάθειες τις δικές μας οφείλεται κατά 9 5% η δημιουργία της εθνικής κυβερνήσεως, κάτω από την οποία αγωνιζόμαστε σήμερα. Μέχρι τη Λάρισα η πατρίδα μας είναι τώρα ελεύθερη. Και γρήγορα θ' απελευθερώσουμε όλη την υπόλοιπη Ελλάδα.

Έτσι και η δεύτερη μας υπόσχεση τείνει να πραγματοποιηθεί ολοκληρωτικά.

Μα εμείς υποσχεθήκαμε στο λαό και κάτι άλλο: Ότι δεν θ' αφήσουμε το όπλο από το χέρι μας αν δεν πετύχουμε και τη διπλή λευτεριά: τη λαοκρατία. Για αυτό θα παλέψουμε για να εκτελέσουμε κι αυτή την υπόσχεση μας, αφιερώνοντας και θυσιάζοντας την ζωή μας ακόμα για τη λαοκρατική λύση του ελληνικού προβλήματος.

Ο ΕΛΑΣ στα χέρια πρώτα της Κ.Ε. του ΕΑΜ και της ΠΕΕΑ αργότερα αποτέλεσε το δυνατό όπλο της διατήρησης του λαού μας στη ζωή. Τον μοχλό της γρηγορότερης απελευθέρωσης μας. Τώρα, στα χέρια της εθνικής μας κυβέρνησης, που αποτελείται απ' όλα τα κόμματα και τις οργανώσεις και που υπόσχεται στο πρόγραμμα της λαοκρατικές λύσεις, θ' αποτελέσει την εγγύηση, ότι θα συνεχίσουμε τον πόλεμο μέχρι την ολοκληρωτική συντριβή του φασισμού κι ότι θα εξασφαλισθούν οι ως τώρα κατακτήσεις του λαού μας και θα κερδηθούν και νέες.

Φωνάζατε πολύ για την θανατική καταδίκη των προδοτών, των συνεργατών του καταχτητή και των εκμεταλλευτών της δυστυχίας τού λαού στα χρόνια της κατοχής. Όταν εμείς δεν είχαμε τη δυνατότητα να τους δικάσουμε, τους εκτελούσαμε. Αργότερα τους δικάζαμε σε στρατοδικεία. Τώρα, όσους έχουμε συλλάβει θα τους παραδώσουμε στην δικαιοσύνη. Υπάρχει η νόμιμη πια κυβέρνηση και αυτή θα αποφασίζει για όλα. Μη φωνάζετε λοιπόν. Αυτοί θα δικασθούν και θα καταδικασθούν. Μα δεν θάχει και μεγάλη σημασία.

Τεράστια σημασία θάχει αν καταδικάσετε και θανατώσετε εσείς, ο κυρίαρχος λαός, το καθεστώς που γεννάει τέτοια καθάρματα.

Μεθαύριο θα τραβήξουμε στις εκλογές. Το πρώτο ράπισμα πρέπει να δοθεί στο δημοψήφισμα, με την οριστική καταδίκη του φιλοβασιλισμού και την εγκαθίδρυση της δημοκρατίας.

Αλλά γιατί στρεφόμαστε με τόση μανία ενάντια στο βασιλιά;

1.Γιατί αυτός πρώτα-πρώτα δεν είναι ούτε Έλληνας. 2.Γιατί μας τον φέρανε με το ψεύτικο δημοψήφισμα του 1935. 3.Γιατί είναι επίορκος. Καταπάτησε το Σύνταγμα του 1911 κι έβαλε δικτάτορα τον πεμπτοφαλαγγίτη Γιάννη Μεταξά. 4. Γιατί άφησε όλους τους ανίκανους και πεμπτοφαλαγγίτες στρατηγούς και υπουργούς να προδώσουν τον πόλεμο της Αλβανίας και να υποδουλώσουν την πατρίδα μας. 5. Τέλος, γιατί στην εθνική μας συμφορά του 1941, αντί να καθίσει εδώ και να θυσιαστεί σαν άλλος Κόδρος των Αθηνών, μας εγκατέλειψε.

Αν ήτανε καλός έπρεπε να καθίσει εδώ κι αντί να βγει στο κλαρί ο Άρης και δεν ξέρω ποιος άλλος, να βγει αυτός να οργανώσει τον αγώνα και να είναι τώρα δικαιωματικά βασιλιάς μας και αρχηγός μας. Με τη στάση του ο ίδιος παραιτήθηκε ουσιαστικά και τυπικά του δικαιώματος επί του θρόνου της Ελλάδος.

Αυτά βέβαια γι' αυτόν προσωπικά κι ανεξάρτητα από την πεποίθηση μας πώς δεν χρειάζεται κανένας θρόνος, μα δημοκρατία για να προκόψει η Ελλάδα μας.

Το δεύτερο ράπισμα πρέπει να δοθεί στις εκλογές, που θα καθορίσουν το πολίτευμα της χώρας μας. Εμάς, η μόνη μας φιλοδοξία είναι να είμαστε υπηρέτες του λαού. Γι' αυτό θα σεβαστούμε την ετυμηγορία σας, όποια κι αν είναι αυτή.

Μα έχουμε αυτές τις απαιτήσεις: Να ψηφίσει ο λαός ανεπηρέαστα και να σεβασθούν το λαό.

Αν αυτά δεν εκτελεστούν, τότε σας υποσχόμαστε ότι πάλι θα ξαναβγούμε στο βουνό. Μα είμαι βέβαιος ότι αυτά δεν θα συμβούν. Γιατί ο λαός μας χειραφετήθηκε πια. Δοκιμάσθηκε και ξύπνησε. Θ' ακολουθήσει τους δρόμους που του δείχνουμε και που μοναδικά τον συμφέρουν.

Με την πεποίθηση αυτή, τελειώνοντας, σας καλώ να φωνάξουμε:

Ζήτω ο κυρίαρχος λαός μας!

 

Στις 19 Οκτωβρίου απελευθερώνεται η Λαμία. Δυνάμεις του ΕΛΑΣ, αντιπροσωπεία της ΠΕΕΑ και του ΕΑΜ, καταφτάνουν στην πόλη. Στις 29 Οκτωβρίου και με αφορμή την επέτειο του ΟΧΙ, συγκαλείται στην πλατεία Ελευθερίας της πόλης, πανηγυρική συγκέντρωση του ΕΑΜ με παμφθιωτική λαϊκή παρουσία. Ο Άρης εκφωνεί από το περίφημο μπαλκόνι τον παραπάνω λόγο. ΤΟΝ ΛΟΓΟ ΤΟΥ ΕΘΝΟΥΣ.

sibilla-gr-sibilla.blogspot.com