Μοναδική ιστορική μαρτυρία
“Σαν σήμερα” πριν από 150 χρόνια. Η καθημερινή ζωή των Αθηναίων σε άλλες εποχές
Πώς γιορταζόταν το πανηγύρι της Αναλήψεως στην Καισαριανή (μέσα 19ου αιώνα)
γράφει ο Γιώργος Δαμιανός
Τι σημαίνει “ της Αναλήψεως”, τι γιορτάζουμε του Αγίου Πνεύματος;
Σύμφωνα με τις γραφές ο Ιησούς Χριστός, μετά την Ανάσταση Του δεν εγκατέλειψε αμέσως τον κόσμο, αλλά συνέχισε για σαράντα μέρες να εμφανίζεται στους μαθητές του (πραξ.1, 3). Τη τεσσαρακοστή μέρα ο Ιησούς, αφού ευλόγησε τους μαθητές Tου, αναλήφθηκε στους ουρανούς «και εκάθισε εκ δεξιων του Θεού», στέλνοντας στους ανθρώπους το Αγιο Πνεύμα. Αυτή είναι η σημασία της γιορτής της Αναλήψεως, που φέτος θα γιορτάσουμε την 4η Ιουνίου.
Ειδικά οι Αθηναίοι, γύρω στα 1850, γιόρταζαν με ιδιαίτερη λαμπρότητα το πανηγύρι της Αναλήψεως στο Μοναστήρι της Καισαριανής. Και για να μη ξεχνιόμαστε, όταν λέμε για Ελληνικό πανηγύρι το σημαντικό μέρος δεν ήταν (και δεν είναι) το θρησκευτικό μέρος, αλλά το εορταστικό. Ανηφόριζαν οικογενειακώς από την παραμονή κουβαλώντας σκεπάσματα και τρόφιμα. Η πόλη άδειαζε, μόνο γέροντες και ασθενείς έμεναν στο σπίτι τους. Τη μέρα της γιορτής ερήμωναν ακόμα και τα καφενεία των Αθηνών: «…οι διευθυνταί των καφενείων της Αιολικής οδού παραπονέθησαν ότι κατ΄αυτήν την ημέραν δεν εδραχμολόγησαν τους καϋμένους τους υπαλληλίσκους, διότι και ούτοι έτρεξαν να συνεορτάσουν…» (εφημ. Φήμη, 14-5-1938). Ο πευκόφυτος Υμηττός γέμιζε από κόσμο, οι σούβλες γυρνούσαν ασταμάτητα και το κρασί έρεε άφθονο.
Ίσως, η σκηνή να ήταν απαράλλακτη για πολλούς αιώνες, αφού στα ίδια μέρη, οι αρχαίοι Έλληνες τιμούσαν τη θεά Δήμητρα (η μονή χτίστηκε τον 11ο αιώνα πάνω στα ερείπια του ναού της Δήμητρας). Στο γλέντι συμμετείχε και η στρατιωτική μπάντα, που έπαιζε μουσική μέχρι αργά το βράδυ. Μικροπωλητές κατέκλυζαν την τριγύρω περιοχή αλλά και το δρόμο που οδηγούσε από την πόλη στο Μοναστήρι. Πέρναγαν όλοι, απαραιτήτως και από ένα εκκλησάκι, το Αγίασμα, που βρισκόταν πιο πάνω από τη Μονή και που, κατά την παράδοση, ανάβλυζε η θαυματουργή πηγή της Καλοπούλας. Ο Καμπούρογλου υποστηρίζει ότι «απεσύροντο εκεί μετά μεσημβρίαν μόναι γυναίκες. Τιμητικήν δε θέσιν έχουσι αι μελλόνυμφοι και αι νεόνυμφοι…» Πίστευαν ότι το νερό της Καλoπουλας ήταν θεραπευτικό και βοηθούσε ιδιαίτερα τη γονιμότητα. Γι αυτό, άλλωστε, επισκεπτόταν συχνά την πηγή και η Βασίλισσα Αμαλία (αλλά βοήθεια στην ατεκνία της δε βρήκε. Για την ατεκνία της Αμαλίας δες εδώ).
Με την πάροδο του χρόνου οι αστοί των Αθηνών δεν είχαν καμία όρεξη για λαϊκές εκδρομές στο βουνό. Δεν μπορούσαν να αντέξουν την ανάμειξη τους με τον «αφόρητο λαουτζίκο». Οι επιφανείς Αθηναίοι, στα τέλη του 1800, προτιμούσαν τις εκδρομές στη θάλασσα, πλέον το Φάληρο ήταν η επικρατέστερη θερινή εξόρμηση, και έτσι το πανηγύρι της Αναλήψεως στην Καισαριανή έχασε την λάμψη του και σιγά σιγά εγκαταλείφθηκε.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου