Για τη (μη) συμμετοχή του ΣΥΡΙΖΑ στο 18ο Αντιρατσιστικό Φεστιβάλ

 

Αντιρατσιστική Πρωτοβουλία Θεσσαλονίκης

 

Μετά τη δημόσια καταγγελία του ΣΥΡΙΖΑ εναντίον της Αντιρατσιστικής Πρωτοβουλίας Θεσσαλονίκης και το διάλογο που πυροδότησε, νιώθουμε πλέον υποχρεωμένοι/ες να εξηγήσουμε κι εμείς δημόσια το σκεπτικό της στάσης μας. Μέχρι τώρα δεν το είχαμε κάνει, γιατί στόχος μας δεν ήταν να δημιουργήσουμε συνθήκες δημόσιας πολεμικής αντιπαράθεσης στο αντιρατσιστικό κίνημα. Πιστεύουμε άλλωστε ότι τα δελτία τύπου και τα ΜΜΕ δεν ήταν ο καλύτερος τρόπος για να ανοίξει μια τέτοια συζήτηση. Ούτε και τώρα άλλωστε σκοπεύουμε να ανταπαντήσουμε σε όλα όσα καλοπροαίρετα ή κακοπροαίρετα ειπώθηκαν. Οφείλουμε όμως να περιγράψουμε πώς συζητά και λειτουργεί η Αντιρατσιστική Πρωτοβουλία και πώς οργανώνεται το Αντιρατσιστικό Φεστιβάλ, ώστε όσοι και όσες συμμετέχουν στη σχετική συζήτηση, να γνωρίζουν τι ακριβώς αποφασίστηκε, από ποιους, πώς και γιατί.

 

Εδώ και 18 χρό­νια λοι­πόν, το Αντι­ρα­τσι­στι­κό Φε­στι­βάλ απο­τε­λεί το ση­μείο συ­νά­ντη­σης ενός γα­λα­ξία πολύ δια­φο­ρε­τι­κών κοι­νω­νι­κών και κι­νη­μα­τι­κών χώρων, πο­λι­τι­κών ορ­γα­νώ­σε­ων, συλ­λό­γων, συν­δι­κά­των, με­τα­να­στευ­τι­κών ή αν­θρω­πι­στι­κών ορ­γα­νώ­σε­ων της πόλης. Ση­μείο αφε­τη­ρί­ας αυτής της πο­ρεί­ας ήταν η κοινή μας το­πο­θέ­τη­ση απέ­να­ντι στη βαρ­βα­ρό­τη­τα του ρα­τσι­σμού και του κοι­νω­νι­κού απο­κλει­σμού. Από την πρώτη στιγ­μή όμως, και ακόμα πε­ρισ­σό­τε­ρο στην πο­ρεία, το πε­ριε­χό­με­νο του φε­στι­βάλ διευ­ρύν­θη­κε ώστε να πε­ρι­λαμ­βά­νει και τα άλλα κοι­νω­νι­κά κι­νή­μα­τα, πε­ρι­βαλ­λο­ντι­κά, ερ­γα­τι­κά, φε­μι­νι­στι­κά, εκ­παι­δευ­τι­κά. Η συ­νύ­παρ­ξη και η συμ­μα­χία ανά­με­σα στα ετε­ρό­κλη­τα αυτά κι­νή­μα­τα και τις ορ­γα­νώ­σεις απο­τυ­πώ­νε­ται κάθε χρόνο σε ένα πο­λι­τι­κό κεί­με­νο-κά­λε­σμα, το οποίο προ­κύ­πτει συλ­λο­γι­κά, μέσα από τις συ­νε­λεύ­σεις προ­ε­τοι­μα­σί­ας του Φε­στι­βάλ. Όπως είναι αυ­το­νό­η­το, η συμ­φω­νία αυτή, όπως και το πρό­γραμ­μα, τα κεί­με­να, τα συν­θή­μα­τα του φε­στι­βάλ, δεν αφο­ρούν μόνο τα θέ­μα­τα του ρα­τσι­σμού, αλλά προ­σπα­θούν να αγκα­λιά­σουν και να ανα­δεί­ξουν τις δια­φο­ρε­τι­κές οπτι­κές και διεκ­δι­κή­σεις όλων αυτών των κι­νη­μά­των. Μέσα από αυτή την αλ­λη­λε­πί­δρα­ση μά­λι­στα, επι­διώ­κου­με να προ­κύ­πτουν συν­θέ­σεις και συ­γκλί­σεις, οι οποί­ες μας δί­νουν τη δυ­να­τό­τη­τα να πα­ρά­γου­με συλ­λο­γι­κά ένα συ­νο­λι­κό πο­λι­τι­κό λόγο, όσον αφορά του­λά­χι­στον τα ζη­τή­μα­τα που μας ενώ­νουν.

Προ­φα­νώς, αυτή η πο­ρεία σύν­θε­σης δεν είναι εύ­κο­λη. Νιώ­θου­με όμως ιδιαί­τε­ρα πε­ρή­φα­νοι/ες γιατί μέχρι τώρα τα έχου­με κα­τα­φέ­ρει αρ­κε­τά καλά και πάνω από 130 συλ­λο­γι­κό­τη­τες της πόλης συ­ζη­τούν, συμ­φω­νούν και συμ­με­τέ­χουν κάθε χρόνο στο φε­στι­βάλ (μπο­ρεί­τε να δια­βά­σε­τε κά­ποια από τα πο­λι­τι­κά κεί­με­να των προη­γού­με­νων φε­στι­βάλ στη σε­λί­δα της Αντι­ρα­τσι­στι­κής Πρω­το­βου­λί­ας Θεσ­σα­λο­νί­κης). Τα τε­λευ­ταία 5 χρό­νια ιδιαί­τε­ρα, το Φε­στι­βάλ δεν μπο­ρού­σε παρά να αντα­πο­κρι­θεί στην επί­θε­ση που δε­χτή­καν οι φτω­χοί και οι ερ­γα­ζό­με­νοι, ντό­πιοι και με­τα­νά­στες, από την κρίση και τα μνη­μό­νια. Η κα­θο­λι­κή αφαί­ρε­ση κοι­νω­νι­κών και πο­λι­τι­κών δι­καιω­μά­των που δο­κι­μά­στη­κε «πι­λο­τι­κά» επί μία ει­κο­σα­ε­τία στις πλά­τες των με­τα­να­στών/τριών και των προ­σφύ­γων, εφαρ­μό­ζε­ται τώρα στα­δια­κά σε όλη την κοι­νω­νία και οι δομές έμπρα­κτης αλ­λη­λεγ­γύ­ης που δη­μιουρ­γή­σα­με αρ­χι­κά για τους με­τα­νά­στες, αφο­ρού­σαν πια, χωρίς δια­κρί­σεις, όλους μας. Για να ση­μα­το­δο­τή­σου­με αυτή την εξέ­λι­ξη, εμπλου­τί­σα­με το όνομα του φε­στι­βάλ σε «Αντι­ρα­τσι­στι­κό Φε­στι­βάλ Κοι­νω­νι­κής Αλ­λη­λεγ­γύ­ης» και επι­κε­ντρώ­σα­με στην κοι­νω­νι­κή αλ­λη­λεγ­γύη, τις ερ­γα­τι­κές αντι­στά­σεις, την ανα­ζή­τη­ση διε­ξό­δων αξιο­πρέ­πειας πέρα από το μο­νό­δρο­μο της λι­τό­τη­τας.

Έτσι φτά­σα­με και στο φε­στι­βάλ του Ιου­λί­ου του 2015. Για μια ακόμα φορά, όλοι και όλες μαζί, συ­ντρο­φι­κά και ομό­φω­να, κα­τα­λή­ξα­με σε ένα κοινό πο­λι­τι­κό πλαί­σιο, που έθετε στο επί­κε­ντρο την πάλη ενά­ντια στη φτώ­χεια και τα μνη­μό­νια. Το κεί­με­νο αυτό κα­τέ­λη­γε: «πολ­λοί από εμάς έχου­με δια­φο­ρε­τι­κές (…) από­ψεις για το τι πρέ­πει να γίνει, ποιος δρό­μος είναι ο κα­λύ­τε­ρος για το λαό και τους ερ­γα­ζό­με­νους. Αυτό όμως που γνω­ρί­ζου­με από σή­με­ρα, και αυτό στο οποίο όλοι και όλες μας τώρα συμ­φω­νού­με, είναι ότι αυτός ο δρό­μος δεν μπο­ρεί να περνά μέσα από την υπο­τα­γή στους εκ­βια­σμούς των δα­νει­στών και τη διο­λί­σθη­ση στο μνη­μο­νια­κό κα­θε­στώς, μέσα από τη συ­νέ­χι­ση της λι­τό­τη­τας, της φτω­χο­ποί­η­σης δη­λα­δή των ερ­γα­ζο­μέ­νων προς όφε­λος του κε­φα­λαί­ου. Ο δρό­μος αυτός δεν μπο­ρεί να περνά μέσα από την ιδιω­τι­κο­ποί­η­ση των κοι­νών αγα­θών και υπη­ρε­σιών, από μία “ανά­καμ­ψη” των κερ­δών μέσω της εκ­με­τάλ­λευ­σης φύσης και αν­θρώ­πων» (ολό­κλη­ρη η ανα­κοί­νω­ση εδώ.

Το φε­στι­βάλ του Ιου­λί­ου συ­νέ­πε­σε με το δη­μο­ψή­φι­σμα και ανα­βλή­θη­κε. Τότε, οι συλ­λο­γι­κό­τη­τες που συμ­με­τεί­χα­με στην προ­ε­τοι­μα­σία του, βα­σι­σμέ­νες στην προ­α­να­φε­ρό­με­νη πο­λι­τι­κή συμ­φω­νία, μπή­κα­με από κοι­νού στη μάχη του ΟΧΙ, διευ­κρι­νί­ζο­ντας ξανά ότι «το ΟΧΙ σε αυτό το δη­μο­ψή­φι­σμα, ση­μαί­νει για εμάς ταυ­τό­χρο­να και ΟΧΙ σε κάθε άλλη μνη­μο­νια­κή και αντι­λαϊ­κή συμ­φω­νία». Το­νί­ζου­με ξανά ότι και τα κεί­με­να αυτά συ­νά­ντη­σαν τότε την ομό­φω­νη απο­δο­χή από όλες τις συλ­λο­γι­κό­τη­τες, του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ προ­φα­νώς συ­μπε­ρι­λαμ­βα­νο­μέ­νου.

Μετά τα γε­γο­νό­τα του κα­λο­και­ριού, και ξε­κι­νώ­ντας ξανά την προ­ε­τοι­μα­σία για το «εξ’ ανα­βο­λής» 18ο Αντι­ρα­τσι­στι­κό Φε­στι­βάλ του Οκτω­βρί­ου, η συ­νέ­λευ­ση της Αντι­ρα­τσι­στι­κής βρέ­θη­κε μπρο­στά σε δύο επι­λο­γές. Η μία επι­λο­γή ήταν να ανα­τρέ­ψου­με τη βάση της μέχρι τώρα πο­λι­τι­κής μας συμ­φω­νί­ας, να αθε­τή­σου­με τη δέ­σμευ­ση που δώ­σα­με όλες μαζί τον Ιού­λιο ή, ακόμα πε­ρισ­σό­τε­ρο, να πε­ριο­ρί­σου­με το χα­ρα­κτή­ρα και το εύρος του φε­στι­βάλ από μια πλα­τιά κι­νη­μα­τι­κή σε μια στενά αντι­ρα­τσι­στι­κή εκ­δή­λω­ση. Η άλλη, ήταν να συ­νε­χί­σου­με στον ίδιο δρόμο που βα­δί­ζου­με εδώ και 18 χρό­νια, και ακόμα πε­ρισ­σό­τε­ρο τα 5 τε­λευ­ταία, να αντι­πα­ρα­τε­θού­με μέσα από το κεί­με­νο, το πρό­γραμ­μα και τα συν­θή­μα­τα του φε­στι­βάλ με το νέο κύκλο λι­τό­τη­τας και φτώ­χειας που προ­κα­λεί το νέο Μνη­μό­νιο και να συ­γκρου­στού­με έτσι ανα­πό­φευ­κτα και με την κυ­βέρ­νη­ση που το υπέ­γρα­ψε, το ψή­φι­σε, το εφαρ­μό­ζει και, εκ των πραγ­μά­των, το υπε­ρα­σπί­ζε­ται. Είναι βέ­βαια φα­νε­ρό ότι, αν θέ­λου­με να πα­ρα­μεί­νου­με στοι­χειω­δώς σο­βα­ροί, ένα τέ­τοιο κεί­με­νο δεν θα μπο­ρού­σε να συ­νυ­πο­γρά­φε­ται από τον ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ, κάτι που ση­μαί­νει ότι ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ δεν θα μπο­ρού­σε πια να συμ­με­τέ­χει ως συν­διορ­γα­νω­τής στο φε­στι­βάλ. Γε­γο­νός που επι­βε­βαιώ­νει και ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ στην ανα­κοί­νω­σή του, επι­ση­μαί­νο­ντας ότι δεν θα μπο­ρού­σε να απο­δε­χθεί το συ­γκε­κρι­μέ­νο πο­λι­τι­κό κεί­με­νο του Φε­στι­βάλ, πα­ρό­τι, συ­μπλη­ρώ­νου­με εμείς, πρό­κει­ται ου­σια­στι­κά για το ίδιο κεί­με­νο με αυτό που συμ­φώ­νη­σε τον Ιού­λιο.

Τε­λι­κά, όλες οι συλ­λο­γι­κό­τη­τες που συμ­με­τεί­χαν μέχρι τώρα στις συ­νε­λεύ­σεις και στο Φε­στι­βάλ –πλην ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ- κα­τα­λή­ξα­με ομό­φω­να στη δεύ­τε­ρη επι­λο­γή, όπως φαί­νε­ται από το πο­λι­τι­κό κεί­με­νο του φε­στι­βάλ και τις συλ­λο­γι­κό­τη­τες που το συ­νυ­πο­γρά­φουν. Δεν έχει να κάνει -μό­νο- με τη συ­νέ­πεια, την αξιο­πρέ­πεια, την αξιο­πι­στία μας, ή τη δια­τή­ρη­ση του πο­λι­τι­κού χα­ρα­κτή­ρα και της ευ­ρύ­τη­τας του φε­στι­βάλ. Ο βα­σι­κός λόγος είναι ότι πι­στεύ­ου­με πως η πο­λι­τι­κή που ακο­λου­θεί και θα ακο­λου­θή­σει η κυ­βέρ­νη­ση ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ-ΑΝΕΛ, ανε­ξάρ­τη­τα από τις προ­θέ­σεις της, θα είναι μια πο­λι­τι­κή που θα εντεί­νει τις κοι­νω­νι­κές ανι­σό­τη­τες, τη φτώ­χεια, τον κοι­νω­νι­κό απο­κλει­σμό. Θα επι­δει­νώ­σει τη θέση όλων των ερ­γα­ζο­μέ­νων και των φτω­χών και έτσι θα επι­δει­νώ­σει ακόμα πε­ρισ­σό­τε­ρο τη θέση των με­τα­να­στών. Θα συ­μπλεύ­σει ανα­γκα­στι­κά με τις κυ­ρί­αρ­χες επι­λο­γές της Ευ­ρω­παϊ­κής Ένω­σης στο προ­σφυ­γι­κό και έτσι θα συμ­βάλ­λει άμεσα ή έμ­με­σα στο θα­να­τη­φό­ρο ευ­ρω­παϊ­κό συ­νο­ρια­κό κα­θε­στώς και στον πό­λε­μο ενά­ντια στην προ­σφυ­γιά.

Η από­φα­ση αυτή ήταν δύ­σκο­λη για εμάς. Η Αντι­ρα­τσι­στι­κή Πρω­το­βου­λία και το Αντι­ρα­τσι­στι­κό Φε­στι­βάλ ήταν και είναι πα­ρα­δο­σια­κά ένας χώρος που προ­σπα­θεί -και κα­τα­φέρ­νει μέχρι τώρα- να φέρ­νει κοντά τις πιο ετε­ρό­κλη­τες δυ­νά­μεις των πιο δια­φο­ρε­τι­κών κι­νη­μά­των και πο­λι­τι­κών χώρων. Εξαι­τί­ας αυτής της εμ­μο­νής μας μά­λι­στα, πολ­λοί μας έχουν κα­τη­γο­ρή­σει κατά και­ρούς γιατί συμ­μα­χού­με με ορ­γα­νώ­σεις πε­ριο­ρι­σμέ­νης, αντι­φα­τι­κής, θε­σμι­κής ή κα­θε­στω­τι­κής δρά­σης και αντί­λη­ψης για το με­τα­να­στευ­τι­κό. Και αυτό γιατί γνω­ρί­ζου­με ότι κάθε πε­ριο­ρι­σμός του εύ­ρους των πο­λι­τι­κών και κοι­νω­νι­κών μας συμ­μα­χιών, ακόμα και όταν είναι ανα­πό­φευ­κτος, απο­τε­λεί αντι­κει­με­νι­κά μια οπι­σθο­χώ­ρη­ση για το κί­νη­μα. Το ίδιο ισχύ­ει και σή­με­ρα για το ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ, ο οποί­ος απο­τε­λού­σε κομ­μά­τι της Αντι­ρα­τσι­στι­κής. Δεν πα­ρα­γνω­ρί­ζου­με λοι­πόν τη μέχρι τώρα συ­νει­σφο­ρά του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ και των μελών του στο αντι­ρα­τσι­στι­κό κί­νη­μα γε­νι­κά και στην Αντι­ρα­τσι­στι­κή Πρω­το­βου­λία και το Φε­στι­βάλ ει­δι­κό­τε­ρα.

Όμως, να το πούμε απλά, γιατί περί αυτού πρό­κει­ται, οι υπό­λοι­πες συλ­λο­γι­κό­τη­τες που συν­διορ­γα­νώ­νου­με το Φε­στι­βάλ αρ­νού­μα­στε αυτή τη στιγ­μή να αλ­λά­ξου­με την το­πο­θέ­τη­σή μας μόνο και μόνο για να συ­νυ­πο­γρά­ψου­με ένα πο­λι­τι­κό κεί­με­νο με το κυ­βερ­νών κόμμα, με μο­να­δι­κό στόχο να συν­διορ­γα­νώ­σου­με ξανά μαζί του μια πο­λι­τι­κή εκ­δή­λω­ση, όπως είναι το φε­στι­βάλ. Ένα τέ­τοιο κεί­με­νο θα απο­τύ­πω­νε μια συμ­φω­νία που δεν υπάρ­χει στην πράξη, στην κοι­νω­νία και τα κι­νή­μα­τα, θα ήταν δη­λα­δή ένα ψέμα και μια ανα­ξιο­πρε­πής, τυ­χο­διω­κτι­κή στάση. Δεν πρό­κει­ται λοι­πόν για κά­ποια προ­σπά­θεια απο­κλει­σμού του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ από μια ομάδα ατό­μων ή κά­ποια ορ­γά­νω­ση, αλλά για την κοινή επι­θυ­μία όλων των υπο­λοί­πων συλ­λο­γι­κο­τή­των να προ­χω­ρή­σουν ενω­μέ­νες.

Αυτό ση­μαί­νει ότι δεν επι­θυ­μού­με τον απο­κλει­σμό οποιου­δή­πο­τε από το Φε­στι­βάλ. Το αντί­θε­το· το Φε­στι­βάλ και οι εκ­δη­λώ­σεις του πα­ρα­μέ­νουν αυ­το­νό­η­τα ανοι­χτές για όλους και όλες, ανε­ξάρ­τη­τα από το τι ψη­φί­ζουν ή αν συμ­με­τέ­χουν στο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ ή άλλο πο­λι­τι­κό χώρο. Κα­τα­νο­ού­με βέ­βαια ότι η μη συμ­με­το­χή του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ μπο­ρεί να θυ­μώ­σει τους αν­θρώ­πους που ταυ­τί­ζο­νται μαζί του και να απο­τρέ­ψει και τη δική τους συμ­με­το­χή. Είναι απο­λύ­τως σε­βα­στό και για αυτό δεν ζη­τά­με από κα­νέ­ναν να απεκ­δυ­θεί την πο­λι­τι­κή του ταυ­τό­τη­τα. Μα­κά­ρι να έρ­θουν στο Φε­στι­βάλ άν­θρω­ποι και ορ­γα­νώ­σεις που δια­φω­νούν με το σκε­πτι­κό μας, να πά­ρουν το λόγο και να το συ­ζη­τή­σου­με. Η Αντι­ρα­τσι­στι­κή δεν διεκ­δι­κεί κα­νέ­να αλά­θη­το. Αλλά να, πι­στεύ­ου­με ότι δεν γί­νε­ται τον Ιούλη να κα­ταγ­γέλ­λου­με όλοι μαζί τα μνη­μό­νια, τον Αύ­γου­στο να τα υπο­γρά­φου­με και τον Οκτώ­βρη να το γιορ­τά­ζου­με παρέα και να συ­νυ­πο­γρά­φου­με μα­νι­φέ­στα περί κοι­νω­νι­κής αλ­λη­λεγ­γύ­ης. Δυ­στυ­χώς, έρ­χε­ται, και για εμάς και για όλους, η στιγ­μή που πρέ­πει να απο­φα­σί­σεις με ποιους θα πας και ποιους θα αφή­σεις.

Τέλος, ούτε θέ­λου­με ούτε φυ­σι­κά μπο­ρού­με, να απο­κλεί­σου­με κα­νέ­ναν από το αντι­ρα­τσι­στι­κό κί­νη­μα. Το αντι­ρα­τσι­στι­κό κί­νη­μα, και κάθε κοι­νω­νι­κό κί­νη­μα, δεν έχει ούτε ιδιο­κτή­τες, ούτε απο­κλει­στι­κούς εκ­φρα­στές, και προ­φα­νώς δεν πε­ριο­ρί­ζε­ται σε ένα Φε­στι­βάλ στη Θεσ­σα­λο­νί­κη. Η συμ­με­το­χή του κα­θέ­να μας στο κί­νη­μα θα κρι­θεί τε­λι­κά από την πα­ρου­σία του στο δρόμο και τις πλα­τεί­ες· από τους αγώ­νες που θα δώσει για να πέσει το τεί­χος του θα­νά­του στον Έβρο, για να κλεί­σουν τα στρα­τό­πε­δα συ­γκέ­ντρω­σης, για να στα­μα­τή­σει ο πό­λε­μος ενά­ντια στην προ­σφυ­γιά στη Με­σό­γειο, για να πά­ρουν χαρ­τιά όλοι οι με­τα­νά­στες και υπη­κο­ό­τη­τα -στα αλή­θεια- όλα τα παι­διά τους. Σε αυτά τα πεδία πάλης θα δεί­ξει έμπρα­κτα η κάθε συλ­λο­γι­κό­τη­τα από ποια πλευ­ρά στέ­κε­ται. Πι­στεύ­ου­με άλ­λω­στε ότι ένα κυ­βερ­νη­τι­κό κόμμα έχει πε­ρισ­σό­τε­ρες δυ­να­τό­τη­τες να μι­λή­σει και να δρά­σει για όλα αυτά, από αυτές που του προ­σφέ­ρει η συμ­με­το­χή του σε ένα φε­στι­βάλ, καθώς και την τε­λι­κή ευ­θύ­νη να απο­φα­σί­σει: για τη FRONTEX, τα στρα­τό­πε­δα, το τεί­χος.

Πηγή: rpproject