Μετά την πτώση του υπαρκτού κομμουνιστικού σοσιαλισμού φάνηκε να θριαμβεύει η οικονομία της αγοράς και η δημοκρατία. Δυο αξίες των δυτικών κοινωνιών που για την ένταξη της στη διεθνή κοινότητα. Μια άποψη που καταγράφτηκε και στο βιβλίο του Φουκουγιάμα για το τέλος της ιστορίας, ή των ιδεολογιών. Αγνοώντας ότι όλες οι κατακτήσεις στη διάρκεια των αιώνων να θεωρούνται σήμερα στυλοβάτες της οικονομικής ευημερίας και των ατομικών ελευθεριών και δικαιωμάτων.
Οι οικονομικές και κοινωνιολογικές σχολές φαίνεται να προσπαθούν να μας πουν ότι η αγορά μαζί με τη δημοκρατία δημιουργούν ένα είδος ενάρετου κύκλου όπου είναι αδύνατο να υπάρχει, το ένα δίχως το άλλο – κάτι σαν την θρησκεία με το κράτος – αλλά ότι μακροπρόθεσμα δείχνουν να αλληλοϋποστηρίζονται μεταξύ τους.
Η θεωρητική της πολιτικής οικονομίας, γράφουν ότι η αγορά χρειάζεται, ατομική ιδιοκτησία, επιχειρηματική πρωτοβουλία και ριζοσπαστικές καινοτομίες. Η δημοκρατία μας λένε οι πολιτικοί επιστήμονες χρειάζεται να μπορείς να διαλέγεις, τον τρόπο ζωής, το που και πως θα εργάζεσαι, το τι θα αποταμιεύσεις, και τι αγαθά χρειάζεσαι για να καλύψεις τις ανάγκες σου. Πράγματα ασύμβατα με τη συλλογική ιδιοκτησία των μέσων παραγωγής και των πολυεθνικών εταιριών. Κάτι που όπως ομολογούν και οι θιασώτες αυτής της άποψης είναι δύσκολο να συνυπάρξουν. Η αγορά και η δημοκρατία μπορούν να αναπτυχθούν σε χώρες που προστατεύουν τα δικαιώματα των πολιτών, όπου ο νόμος δεν καταπατάτε από το νόμο της αγοράς, η δικαιοσύνη είναι ανεξάρτητη, η ελευθερία του λόγου προστατεύεται και υπάρχει κοινωνική συναίνεση για το δίκαιο της φορολόγησης.
Παρά την επικρατούσα άποψη ότι οι δυο αυτές αξίες μαζί προωθούν την κοινωνική εξέλιξη, στην πραγματικότητα από μόνες τους δεν μπορούν να κάνουν ούτε ένα βήμα προόδου, γιατί διαβρώνονται από τις αδυναμίες τους, και κινδυνεύουν χαθούν. Εάν οι πολιτικοί ηγέτες δεν παραδεχθούν τα ελαττώματα της αγοράς και της δημοκρατίας, οι κανόνες θα καταρρεύσουν και ο δυτικός πολιτισμός θα καταστραφεί.
Από το 1975 έως το 2008 άρχισαν να φαίνονται οι ρωγμές του δυτικού πολιτισμού και μια σε βάθος ανάλυση θα έδειχνε τις αίτιες που μας οδηγούν στην πλήρη κατάρρευση.
Εάν πραγματικά θέλουμε να αποτρέψουμε μια τέτοια κατάρρευση, πρώτα πρέπει να παραδεχτούμε ότι οι σχέσεις αγοράς και δημοκρατίας πάσχει από ουσιώδη ελαττώματα. Είναι γεγονός ότι οι βασικές αρχές της αγοράς και της δημοκρατίας δεν μπορούν να εφαρμοστούν σε μεγάλα κοινωνικά τμήματα. Οι αρχές των δυο αξιών συχνά αλληλοαναιρούνται και περισσότερο συγκρούονται παρά ταυτίζονται.
Ας πάρουμε ως παράδειγμα την ιδιωτική και τη δημόσια διοίκηση. Παρ’ όλα αυτά λέμε για την ελεύθερη αγορά και την ισότητα, οι επιχειρήσεις και η γραφειοκρατία είναι οργανωμένες, πάνω σε ένα σταθερό πλάνο, με ακλόνητες ιεραρχίες. Μπορούμε να φανταστούμε, τη διευθύντρια μιας εταιρίας και των βοηθών της; Ή ενός υπουργού με τον υφυπουργό, ή ενός υπουργού που εμπλέκεται σε μια απόφαση με αλληλοσυγκρουόμενα συμφέροντα; Τι σημαίνουν αυτά για τις κοινωνικές αξίες, όταν είναι ανεφάρμοστες σε θεσμούς που αποτελούν τον κύριο πυλώνα του δημοκρατικού πολιτεύματος;
Με το ίδιο τρόπο αντιλαμβανόμαστε ότι λίγες χώρες θα ήθελαν να υπάρχει μια δημοκρατία, στη διεθνή κοινότητα. Σκεφθείτε π.χ οι σημαντικές αποφάσεις του ΟΗΕ να παίρνονταν στη Γενική Συνέλευση εφαρμόζοντας τον κανόνα κάθε κράτος μια ψήφος, και όχι στο ολιγομελές Συμβούλιο; Η εισβολή στο Ιράκ ή το Κόσσοβο δεν θα γινόταν ποτέ. Αν ίσχυε ένα τέτοιο δημοκρατικό σύστημα στους διεθνείς οικονομικούς οργανισμούς όπως η Παγκόσμια Οργάνωση Εμπορίου (Π.Ο.Ε), και στις διαπραγματεύσεις ίσχυε η μια χώρα μια ψήφος, θα μπορούσε να οδηγήσει στην αναδιανομή του πλούτου, των χωρών του τρίτου κόσμου, θέτοντας σε κίνδυνο τα συμφέροντα των ανεπτυγμένων χωρών που εκμεταλλεύονται αυτούς τους λαούς.
Το ίδιο πρόβλημα είναι να εφαρμοστούν οι αρχές της αγοράς στη μεταξύ τους σχέσεις. Δεν έχει καταγραφεί στην πολιτική – οικονομική ιστορία κάποια χώρα να επιδιώκει ελεύθερη αγορά στη δικαιοσύνη, την δημόσια τάξη, την εθνική άμυνα , την παιδεία, τα μέσα ενημέρωσης ακόμη και στις τηλεπικοινωνίες. Και υπάρχει ουσιαστικός λόγος γι’ αυτό. Ελάχιστοι πολίτες θα ήθελαν να κατοικούν σε μια χώρα όπου οι δικαστικές αποφάσεις ανάλογα τις φορολογικές δηλώσεις του κατηγορουμένου , όπου η υπηκοότητα και διαβατήριο συνοδεύονται μαζί με το εισιτήριο, και οι άδειες των μέσων ενημέρωσης δίνονται στον πλειοδότη αδιαφορώντας για τη χρήση και το περιεχόμενο, το εμπόριο ναρκωτικών, λευκής σάρκας, πυρηνικών όπλων, του πόσιμου νερού και η ατμοσφαιρική ρύπανση να αναπτύσσονται ελεύθερα μέσω των πολυεθνικών, όπου οι εθνικές κυβερνήσεις δεν ανατρέπονται όσο κάνουν τα στραβά μάτια σε τέτοιες δραστηριότητες.
Η συνύπαρξη, αγοράς και δημοκρατίας στη σύγχρονη δυτική κοινωνία θεωρούνται στυλοβάτες, σήμερα τείνουν περισσότερο να υπονομεύουν πάρα ο ένας να στηρίζει τον άλλο. Ας δούμε ορισμένα χαρακτηριστικά παραδείγματα α) Στη Δημοκρατία σκοπός είναι η ανάπτυξη του πολίτη, ενώ στην αγορά το άτομο αποτελεί ένα προϊόν που μπορεί να το αποκλείσουν ή να διώξουν ένα δεν ικανοποιεί τις ανάγκες παραγωγής – κατανάλωσης, β) Η αγορά παραδέχεται, και αναγνωρίζει τις κοινωνικές ανισότητες μεταξύ των πολιτών, ενώ η δημοκρατία στηρίζεται στην ισονομία και την ισότητα όλων των πολιτών, γ) Η οικονομία της αγοράς πολυδιασπά την εξουσία, αποθαρρύνει τη συλλογικότητα και τονώνει τον ατομικισμό, έχοντας ως δόγμα το Εγώ και όχι αριστοτελικό Εμείς, η δημοκρατία στηρίζεται στην πολιτική ευθύνη, τη συνεργασία των πολιτών, και τα πολιτικά κόμματα είναι εκφραστές των λαϊκών αιτημάτων. Η Δημοκρατία στηρίζει τα πολιτικά κόμματα και τους εκπροσώπους τους γιατί ξέρουν να συμβιβάζουν τις επιμέρους ατομικές απόψεις, ενώ η αγορά βασίζεται στον ανταγωνισμό των πολιτών και την αλλοτρίωση τους, δ) Η αγορά δημιουργεί πολίτες χωρίς ταυτότητα (βλέπει μόνο αριθμούς), ενώ η δημοκρατία μπορεί και στηρίζει τη διαφορετικότητα των πολιτών. Η αγορά στηρίζει την ελεύθερη κυκλοφορία, αγαθών, κεφαλαίων και κατάργηση των εθνικών συνόρων, η δημοκρατία τα χρειάζεται για να μπορεί να στηρίζει τον πολιτισμό, τις παραδόσεις και τις ανάγκες των πολιτών.
Ε) Η αγορά θεωρεί ότι οι πετυχημένες επιχειρήσεις με τη συγκέντρωση του πλούτου, μπορεί η ζωή να γίνει καλύτερη για τους ολίγους και δύσκολη για τους πολλούς, ενώ η δημοκρατία θεωρεί ότι δεν πρέπει να υπάρχουν ανισότητες. Στ) Όσο η αγορά αναλαμβάνει την οικονομική λειτουργία, αντισταθμικά και όχι ενισχυτικά , απέναντι στη δημοκρατία η αγορά από τον πολιτικό έλεγχο, μειώνοντας τη συγκέντρωση εξουσίας και επιτρέποντας στην οικονομική δύναμη να ελέγχει την πολιτική εξουσία αντί να την ενισχύει. Πλούσιες μειοψηφίες όλο και περισσότερο διστάζουν να στηρίξουν φορολογικά συστήματα που ωφελούν την πλειοψηφία.
Δημοκρατία και αγορά της οικονομίας δεν μπορούν να συμβαδίσουν ισότιμα σε μια πολιτισμένη κοινωνία, γιατί και οι δυο έχουν αντίθετους στόχους, είτε αυτοί είναι πολιτισμικοί είτε καταναλωτικοί. Για παράδειγμα καμιά ανεπτυγμένη αγορά δεν θέλει να υπάρχει ένα σταθερό σύστημα υγείας, ή εξασφαλισμένα εργασιακά δικαιώματα, ή μια χώρα να καταναλώνει μόνο τα δικά της προϊόντα, αλλά στη βάση του ανταγωνισμού, προσφέρουν χαμηλές τιμές προϊόντων μέχρι να εξαρτηθεί, και στη συνέχεια να δημιουργήσουν μια κρίση. Σε αυτή την κρίση βοηθούν πολύ τα ηλεκτρονικά μέσα που σε μηδενικό χρόνο την προβάλουν δημιουργώντας κοινωνική αστάθεια, καθυστερώντας να προχωρήσουν σε μακροπρόθεσμες ή βραχύβιες επενδύσεις. Στην πολιτική οι βραχυπρόθεσμες συμβάσεις, που περιέχουν και αντιδημοκρατικές διαδικασίες μπροστά στο πολιτικό κόστος, οι επενδυτές για να κερδίσουν χρόνο αναβάλουν τις διαπραγματεύσεις κάτι που γνωρίζουν καλά οι αγορές και πιέζουν έτσι ώστε να πιστεί η κοινή γνώμη για να την ανάγκη και οι πολιτικοί να υπογράφουν χωρίς διαπραγμάτευση τις όποιες απαιτήσεις των αγορών για εργασιακά – κοινωνικά δικαιώματα, περιβαλλοντικής προστασίας κ.α. αγνοώντας τις επιπτώσεις που μπορούν να δημιουργηθούν στο μέλλον για τις επόμενες γενιές
Οι παραπάνω επισημάνσεις των ουσιαστικών αξιών του Δυτικού πολιτισμού, οδηγούν σε ανησυχητικά συμπεράσματα, που μετά την κρίση του 2008 και υλοποιώντας την θεωρία Ρήκγαν – Θάτσερ που έδωσαν το πράσινο φως στις αγορές με το σύνθημα «ελεύθερες αγορές» χωρίς κανένα κρατικό έλεγχο φθάσαμε στη σημερινή κρίση, και ανοιχτή σύγκρουση Αγορών – Δημοκρατίας. Μέσα από μια τέτοια κόντρα ένας θα είναι ο νικητής. Είναι γνωστό ότι από τα μέσα του περασμένου αιώνα η αγορά είναι πιο δυναμική από την δημοκρατία, η οποία μανιωδώς αναζητά οικονομική κάλυψη των προεκλογικών κομματικών αγώνων, με αποτέλεσμα να κυριαρχεί η κρατική διαφθορά επί της δημοκρατικής ηθικής.
Οι συνέπειες σε βάρος της δημοκρατίας θα είναι μεγάλες. Μειοψηφίες θα ελέγχουν την αγορά (Πολυεθνικές – Τράπεζες) θα ζητούν να ελέγχουν τη διαθεσιμότητα των πόρων, και θα αντιμετωπίζουν ως απαράδεκτες νοοτροπίες τα εργασιακά και ανθρώπινα δικαιώματα, τις συλλογικές αποφάσεις διαμαρτυρίας των φτωχών. Καθώς τα κοινοβούλια, θα έχουν χάσει τις εξουσίες τους προς όφελος των πολυεθνικών επενδυτικών τραστ συρρικνώνοντας τις δημοκρατικές διαδικασίες και ελευθερίες των κρατών.
Την υλοποίηση αυτών των στόχων των αγορών επένδυσαν μεγάλα ποσά στην μικρό ηλεκτρονική τεχνολογία, με κύριο σκοπό την διακίνηση των πληροφοριών. Τα παραδοσιακά μέσα (εφημερίδες, περιοδικά, ραδιόφωνο. Τηλεόραση) έπεσαν στα χέρια των πολυεθνικών συγκροτημάτων και τραπεζιτών, για να μην μπορούν να επηρεάζουν αρνητικά για τα σχέδια τους την κοινή γνώμη.
Κατάληξη όλων αυτών θα είναι να μαραζώνει η δημοκρατία και τη θέση της να παίρνει η αγορά, η διαφθορά και η μαφία. Θα έχουμε μια δημοκρατία τεχνοκρατών, που θα ακούν τη φωνή του Τραπεζίτη και της πολυεθνικής εταιρείες, ή θα αγοράζουν νόμους, θα ελέγχουν τους κρατικούς μηχανισμούς, την παιδεία, την υγεία, τους υδάτινους πόρους ως και τον αέρα που αναπνέουμε, μέχρι την πλήρη υποταγή των πολιτών και την κατάργηση κάθε ανθρωπίνου δικαιώματος χάρη των επιχειρησιακών κανόνων των υπερκερδών.
Με αυτές τις προϋποθέσεις που ήδη έχουν κάνει την εμφάνιση τους σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης του Νότου, αν δεν υπάρξει λαϊκή αντίδραση ο Δημοκρατικός πολιτισμός της Δύσης θα καταρρεύσει.
Ο αφανισμός των εθνικών ταυτοτήτων στο όνομα της παγκοσμιοποίησης (που κυριάρχησε με το σύνθημα: «Ο πλανήτης είναι ένα μικρό χωριό») και οι εθνικές κυβερνήσεις αρνούνται να ασκήσουν τις υποχρεώσεις τους, συμβάλουν μοιραία στην υποβάθμιση του παραδοσιακού έθνους – κράτους αδύναμου να αντιμετωπίσει την εμφάνιση ισχυρών οικονομικά κρατών – πολυεθνικών που θέλουν να επιβάλλουν τον έλεγχο στην παραγωγή και εκμετάλλευση των πόρων. Παράλληλα μη «κρατικές» οργανώσεις όπως τα καρτέλ ή η μαφία θα εκμεταλλεύονται την απουσία ισχυρών κυβερνήσεων για να απειλούν τους λαούς για την ασφαλή τους επιβίωση. Οι ανθρώπινες κοινωνικές οι ηθικές, οι θρησκευτικές, ή πολιτικό – ιδεολογικές μας πεποιθήσεις θα διαφθείρονται από τις εμπορικές αξίες.
Εάν θέλουμε να αποτρέψουμε αυτή την κατάρρευση, οφείλουμε να αντιδράσουμε ζητώντας κάποιες απαντήσεις σε καίρια θέματα, όπως ποια είναι η επιρροή των πολιτών στις αποφάσεις; Τι δημοκρατία υπάρχει ανάμεσα στα κράτη; Γιατί παραμένουν συνέχεια οι ίδιοι να είναι πλούσιοι και να γίνονται πλουσιότεροι, ενώ οι φτωχοί γίνονται φτωχότεροι; Με ποιο τρόπο μπορούν οι μηχανισμοί να εξαλείψουν τη φτώχεια και δεν το κάνουν Γιατί να χρειάζονται τόσο μεγάλες δαπάνες για τα εξοπλιστικά συστήματα, όταν όλοι οι ηγέτες δηλώνουν υπέρμαχη της ειρήνης;
Για να δοθεί απάντηση σ’ αυτά τα ερωτήματα, θα πρέπει όλοι οι παράγοντες πολιτικοί – οικονομικοί, να αναγνωρίσουν την ανάγκη συμβιβασμού μεταξύ δημοκρατίας και αγοράς.
Να οργανώσουν ένα συμβιβασμό, αντί να θριαμβολογούν για την παγκοσμιοποίηση και τις αξίες της που δεν έχουν κανένα υπόβαθρο, αλλά εφήμερες προτάσσεις και καταναλωτικές απολαύσεις. Ενώ η δημοκρατία έχει να δείξει την αλληλεγγύη εκεί που αποτυγχάνουν οι πολίτες, εκεί όπου καταρρακώνονται οι αξίες δείχνει αξιοπρέπεια και δυναμική παρέμβαση οραματιζόμενη μια ανθρώπινη κοινωνία πολιτών και όχι αριθμών,. Να προτείνουμε απαντήσεις στις αντιφατικές επιταγές της αγοράς ισορροπώντας τις αντιφατικές δυνάμεις , δίνοντας στο κράτος ένα αυξανόμενο ρόλο σ’ ό,τι αφορά την προστασία του πολίτη, απέναντι στον ανταγωνισμό. Είναι συμφέρον όλων να ενισχυθεί η δημοκρατία, ώστε να εξισορροπεί τη δύναμη της αγοράς
Παρά την επικρατούσα άποψη ότι οι δυο αυτές αξίες μαζί προωθούν την κοινωνική εξέλιξη, στην πραγματικότητα από μόνες τους δεν μπορούν να κάνουν ούτε ένα βήμα προόδου, γιατί διαβρώνονται από τις αδυναμίες τους, και κινδυνεύουν χαθούν. Εάν οι πολιτικοί ηγέτες δεν παραδεχθούν τα ελαττώματα της αγοράς και της δημοκρατίας, οι κανόνες θα καταρρεύσουν και ο δυτικός πολιτισμός θα καταστραφεί.
Από το 1975 έως το 2008 άρχισαν να φαίνονται οι ρωγμές του δυτικού πολιτισμού και μια σε βάθος ανάλυση θα έδειχνε τις αίτιες που μας οδηγούν στην πλήρη κατάρρευση.
Εάν πραγματικά θέλουμε να αποτρέψουμε μια τέτοια κατάρρευση, πρώτα πρέπει να παραδεχτούμε ότι οι σχέσεις αγοράς και δημοκρατίας πάσχει από ουσιώδη ελαττώματα. Είναι γεγονός ότι οι βασικές αρχές της αγοράς και της δημοκρατίας δεν μπορούν να εφαρμοστούν σε μεγάλα κοινωνικά τμήματα. Οι αρχές των δυο αξιών συχνά αλληλοαναιρούνται και περισσότερο συγκρούονται παρά ταυτίζονται.
Ας πάρουμε ως παράδειγμα την ιδιωτική και τη δημόσια διοίκηση. Παρ’ όλα αυτά λέμε για την ελεύθερη αγορά και την ισότητα, οι επιχειρήσεις και η γραφειοκρατία είναι οργανωμένες, πάνω σε ένα σταθερό πλάνο, με ακλόνητες ιεραρχίες. Μπορούμε να φανταστούμε, τη διευθύντρια μιας εταιρίας και των βοηθών της; Ή ενός υπουργού με τον υφυπουργό, ή ενός υπουργού που εμπλέκεται σε μια απόφαση με αλληλοσυγκρουόμενα συμφέροντα; Τι σημαίνουν αυτά για τις κοινωνικές αξίες, όταν είναι ανεφάρμοστες σε θεσμούς που αποτελούν τον κύριο πυλώνα του δημοκρατικού πολιτεύματος;
Με το ίδιο τρόπο αντιλαμβανόμαστε ότι λίγες χώρες θα ήθελαν να υπάρχει μια δημοκρατία, στη διεθνή κοινότητα. Σκεφθείτε π.χ οι σημαντικές αποφάσεις του ΟΗΕ να παίρνονταν στη Γενική Συνέλευση εφαρμόζοντας τον κανόνα κάθε κράτος μια ψήφος, και όχι στο ολιγομελές Συμβούλιο; Η εισβολή στο Ιράκ ή το Κόσσοβο δεν θα γινόταν ποτέ. Αν ίσχυε ένα τέτοιο δημοκρατικό σύστημα στους διεθνείς οικονομικούς οργανισμούς όπως η Παγκόσμια Οργάνωση Εμπορίου (Π.Ο.Ε), και στις διαπραγματεύσεις ίσχυε η μια χώρα μια ψήφος, θα μπορούσε να οδηγήσει στην αναδιανομή του πλούτου, των χωρών του τρίτου κόσμου, θέτοντας σε κίνδυνο τα συμφέροντα των ανεπτυγμένων χωρών που εκμεταλλεύονται αυτούς τους λαούς.
Το ίδιο πρόβλημα είναι να εφαρμοστούν οι αρχές της αγοράς στη μεταξύ τους σχέσεις. Δεν έχει καταγραφεί στην πολιτική – οικονομική ιστορία κάποια χώρα να επιδιώκει ελεύθερη αγορά στη δικαιοσύνη, την δημόσια τάξη, την εθνική άμυνα , την παιδεία, τα μέσα ενημέρωσης ακόμη και στις τηλεπικοινωνίες. Και υπάρχει ουσιαστικός λόγος γι’ αυτό. Ελάχιστοι πολίτες θα ήθελαν να κατοικούν σε μια χώρα όπου οι δικαστικές αποφάσεις ανάλογα τις φορολογικές δηλώσεις του κατηγορουμένου , όπου η υπηκοότητα και διαβατήριο συνοδεύονται μαζί με το εισιτήριο, και οι άδειες των μέσων ενημέρωσης δίνονται στον πλειοδότη αδιαφορώντας για τη χρήση και το περιεχόμενο, το εμπόριο ναρκωτικών, λευκής σάρκας, πυρηνικών όπλων, του πόσιμου νερού και η ατμοσφαιρική ρύπανση να αναπτύσσονται ελεύθερα μέσω των πολυεθνικών, όπου οι εθνικές κυβερνήσεις δεν ανατρέπονται όσο κάνουν τα στραβά μάτια σε τέτοιες δραστηριότητες.
Η συνύπαρξη, αγοράς και δημοκρατίας στη σύγχρονη δυτική κοινωνία θεωρούνται στυλοβάτες, σήμερα τείνουν περισσότερο να υπονομεύουν πάρα ο ένας να στηρίζει τον άλλο. Ας δούμε ορισμένα χαρακτηριστικά παραδείγματα α) Στη Δημοκρατία σκοπός είναι η ανάπτυξη του πολίτη, ενώ στην αγορά το άτομο αποτελεί ένα προϊόν που μπορεί να το αποκλείσουν ή να διώξουν ένα δεν ικανοποιεί τις ανάγκες παραγωγής – κατανάλωσης, β) Η αγορά παραδέχεται, και αναγνωρίζει τις κοινωνικές ανισότητες μεταξύ των πολιτών, ενώ η δημοκρατία στηρίζεται στην ισονομία και την ισότητα όλων των πολιτών, γ) Η οικονομία της αγοράς πολυδιασπά την εξουσία, αποθαρρύνει τη συλλογικότητα και τονώνει τον ατομικισμό, έχοντας ως δόγμα το Εγώ και όχι αριστοτελικό Εμείς, η δημοκρατία στηρίζεται στην πολιτική ευθύνη, τη συνεργασία των πολιτών, και τα πολιτικά κόμματα είναι εκφραστές των λαϊκών αιτημάτων. Η Δημοκρατία στηρίζει τα πολιτικά κόμματα και τους εκπροσώπους τους γιατί ξέρουν να συμβιβάζουν τις επιμέρους ατομικές απόψεις, ενώ η αγορά βασίζεται στον ανταγωνισμό των πολιτών και την αλλοτρίωση τους, δ) Η αγορά δημιουργεί πολίτες χωρίς ταυτότητα (βλέπει μόνο αριθμούς), ενώ η δημοκρατία μπορεί και στηρίζει τη διαφορετικότητα των πολιτών. Η αγορά στηρίζει την ελεύθερη κυκλοφορία, αγαθών, κεφαλαίων και κατάργηση των εθνικών συνόρων, η δημοκρατία τα χρειάζεται για να μπορεί να στηρίζει τον πολιτισμό, τις παραδόσεις και τις ανάγκες των πολιτών.
Ε) Η αγορά θεωρεί ότι οι πετυχημένες επιχειρήσεις με τη συγκέντρωση του πλούτου, μπορεί η ζωή να γίνει καλύτερη για τους ολίγους και δύσκολη για τους πολλούς, ενώ η δημοκρατία θεωρεί ότι δεν πρέπει να υπάρχουν ανισότητες. Στ) Όσο η αγορά αναλαμβάνει την οικονομική λειτουργία, αντισταθμικά και όχι ενισχυτικά , απέναντι στη δημοκρατία η αγορά από τον πολιτικό έλεγχο, μειώνοντας τη συγκέντρωση εξουσίας και επιτρέποντας στην οικονομική δύναμη να ελέγχει την πολιτική εξουσία αντί να την ενισχύει. Πλούσιες μειοψηφίες όλο και περισσότερο διστάζουν να στηρίξουν φορολογικά συστήματα που ωφελούν την πλειοψηφία.
Δημοκρατία και αγορά της οικονομίας δεν μπορούν να συμβαδίσουν ισότιμα σε μια πολιτισμένη κοινωνία, γιατί και οι δυο έχουν αντίθετους στόχους, είτε αυτοί είναι πολιτισμικοί είτε καταναλωτικοί. Για παράδειγμα καμιά ανεπτυγμένη αγορά δεν θέλει να υπάρχει ένα σταθερό σύστημα υγείας, ή εξασφαλισμένα εργασιακά δικαιώματα, ή μια χώρα να καταναλώνει μόνο τα δικά της προϊόντα, αλλά στη βάση του ανταγωνισμού, προσφέρουν χαμηλές τιμές προϊόντων μέχρι να εξαρτηθεί, και στη συνέχεια να δημιουργήσουν μια κρίση. Σε αυτή την κρίση βοηθούν πολύ τα ηλεκτρονικά μέσα που σε μηδενικό χρόνο την προβάλουν δημιουργώντας κοινωνική αστάθεια, καθυστερώντας να προχωρήσουν σε μακροπρόθεσμες ή βραχύβιες επενδύσεις. Στην πολιτική οι βραχυπρόθεσμες συμβάσεις, που περιέχουν και αντιδημοκρατικές διαδικασίες μπροστά στο πολιτικό κόστος, οι επενδυτές για να κερδίσουν χρόνο αναβάλουν τις διαπραγματεύσεις κάτι που γνωρίζουν καλά οι αγορές και πιέζουν έτσι ώστε να πιστεί η κοινή γνώμη για να την ανάγκη και οι πολιτικοί να υπογράφουν χωρίς διαπραγμάτευση τις όποιες απαιτήσεις των αγορών για εργασιακά – κοινωνικά δικαιώματα, περιβαλλοντικής προστασίας κ.α. αγνοώντας τις επιπτώσεις που μπορούν να δημιουργηθούν στο μέλλον για τις επόμενες γενιές
Οι παραπάνω επισημάνσεις των ουσιαστικών αξιών του Δυτικού πολιτισμού, οδηγούν σε ανησυχητικά συμπεράσματα, που μετά την κρίση του 2008 και υλοποιώντας την θεωρία Ρήκγαν – Θάτσερ που έδωσαν το πράσινο φως στις αγορές με το σύνθημα «ελεύθερες αγορές» χωρίς κανένα κρατικό έλεγχο φθάσαμε στη σημερινή κρίση, και ανοιχτή σύγκρουση Αγορών – Δημοκρατίας. Μέσα από μια τέτοια κόντρα ένας θα είναι ο νικητής. Είναι γνωστό ότι από τα μέσα του περασμένου αιώνα η αγορά είναι πιο δυναμική από την δημοκρατία, η οποία μανιωδώς αναζητά οικονομική κάλυψη των προεκλογικών κομματικών αγώνων, με αποτέλεσμα να κυριαρχεί η κρατική διαφθορά επί της δημοκρατικής ηθικής.
Οι συνέπειες σε βάρος της δημοκρατίας θα είναι μεγάλες. Μειοψηφίες θα ελέγχουν την αγορά (Πολυεθνικές – Τράπεζες) θα ζητούν να ελέγχουν τη διαθεσιμότητα των πόρων, και θα αντιμετωπίζουν ως απαράδεκτες νοοτροπίες τα εργασιακά και ανθρώπινα δικαιώματα, τις συλλογικές αποφάσεις διαμαρτυρίας των φτωχών. Καθώς τα κοινοβούλια, θα έχουν χάσει τις εξουσίες τους προς όφελος των πολυεθνικών επενδυτικών τραστ συρρικνώνοντας τις δημοκρατικές διαδικασίες και ελευθερίες των κρατών.
Την υλοποίηση αυτών των στόχων των αγορών επένδυσαν μεγάλα ποσά στην μικρό ηλεκτρονική τεχνολογία, με κύριο σκοπό την διακίνηση των πληροφοριών. Τα παραδοσιακά μέσα (εφημερίδες, περιοδικά, ραδιόφωνο. Τηλεόραση) έπεσαν στα χέρια των πολυεθνικών συγκροτημάτων και τραπεζιτών, για να μην μπορούν να επηρεάζουν αρνητικά για τα σχέδια τους την κοινή γνώμη.
Κατάληξη όλων αυτών θα είναι να μαραζώνει η δημοκρατία και τη θέση της να παίρνει η αγορά, η διαφθορά και η μαφία. Θα έχουμε μια δημοκρατία τεχνοκρατών, που θα ακούν τη φωνή του Τραπεζίτη και της πολυεθνικής εταιρείες, ή θα αγοράζουν νόμους, θα ελέγχουν τους κρατικούς μηχανισμούς, την παιδεία, την υγεία, τους υδάτινους πόρους ως και τον αέρα που αναπνέουμε, μέχρι την πλήρη υποταγή των πολιτών και την κατάργηση κάθε ανθρωπίνου δικαιώματος χάρη των επιχειρησιακών κανόνων των υπερκερδών.
Με αυτές τις προϋποθέσεις που ήδη έχουν κάνει την εμφάνιση τους σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης του Νότου, αν δεν υπάρξει λαϊκή αντίδραση ο Δημοκρατικός πολιτισμός της Δύσης θα καταρρεύσει.
Ο αφανισμός των εθνικών ταυτοτήτων στο όνομα της παγκοσμιοποίησης (που κυριάρχησε με το σύνθημα: «Ο πλανήτης είναι ένα μικρό χωριό») και οι εθνικές κυβερνήσεις αρνούνται να ασκήσουν τις υποχρεώσεις τους, συμβάλουν μοιραία στην υποβάθμιση του παραδοσιακού έθνους – κράτους αδύναμου να αντιμετωπίσει την εμφάνιση ισχυρών οικονομικά κρατών – πολυεθνικών που θέλουν να επιβάλλουν τον έλεγχο στην παραγωγή και εκμετάλλευση των πόρων. Παράλληλα μη «κρατικές» οργανώσεις όπως τα καρτέλ ή η μαφία θα εκμεταλλεύονται την απουσία ισχυρών κυβερνήσεων για να απειλούν τους λαούς για την ασφαλή τους επιβίωση. Οι ανθρώπινες κοινωνικές οι ηθικές, οι θρησκευτικές, ή πολιτικό – ιδεολογικές μας πεποιθήσεις θα διαφθείρονται από τις εμπορικές αξίες.
Εάν θέλουμε να αποτρέψουμε αυτή την κατάρρευση, οφείλουμε να αντιδράσουμε ζητώντας κάποιες απαντήσεις σε καίρια θέματα, όπως ποια είναι η επιρροή των πολιτών στις αποφάσεις; Τι δημοκρατία υπάρχει ανάμεσα στα κράτη; Γιατί παραμένουν συνέχεια οι ίδιοι να είναι πλούσιοι και να γίνονται πλουσιότεροι, ενώ οι φτωχοί γίνονται φτωχότεροι; Με ποιο τρόπο μπορούν οι μηχανισμοί να εξαλείψουν τη φτώχεια και δεν το κάνουν Γιατί να χρειάζονται τόσο μεγάλες δαπάνες για τα εξοπλιστικά συστήματα, όταν όλοι οι ηγέτες δηλώνουν υπέρμαχη της ειρήνης;
Για να δοθεί απάντηση σ’ αυτά τα ερωτήματα, θα πρέπει όλοι οι παράγοντες πολιτικοί – οικονομικοί, να αναγνωρίσουν την ανάγκη συμβιβασμού μεταξύ δημοκρατίας και αγοράς.
Να οργανώσουν ένα συμβιβασμό, αντί να θριαμβολογούν για την παγκοσμιοποίηση και τις αξίες της που δεν έχουν κανένα υπόβαθρο, αλλά εφήμερες προτάσσεις και καταναλωτικές απολαύσεις. Ενώ η δημοκρατία έχει να δείξει την αλληλεγγύη εκεί που αποτυγχάνουν οι πολίτες, εκεί όπου καταρρακώνονται οι αξίες δείχνει αξιοπρέπεια και δυναμική παρέμβαση οραματιζόμενη μια ανθρώπινη κοινωνία πολιτών και όχι αριθμών,. Να προτείνουμε απαντήσεις στις αντιφατικές επιταγές της αγοράς ισορροπώντας τις αντιφατικές δυνάμεις , δίνοντας στο κράτος ένα αυξανόμενο ρόλο σ’ ό,τι αφορά την προστασία του πολίτη, απέναντι στον ανταγωνισμό. Είναι συμφέρον όλων να ενισχυθεί η δημοκρατία, ώστε να εξισορροπεί τη δύναμη της αγοράς
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου