Η φωνή όσων δεν είχαν φωνή.

Του

ΠΕΤΡΟΥ

ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ

 τα εκατομμύρια ανθρώπων που κατέβαιναν από τις φτωχογειτονιές των λόφων για να κατακλύσουν την κοιλάδα του Καράκας, δεν μοιράζονταν την αποστασιοποιημένη θλίψη για τον θάνατο ενός πολιτικού, αλλά την πραγματική συντριβή της απώλειας μέσα στην οικογένεια. Αποχαιρετούσαν όχι τον «πατερούλη», αλλά τον αδελφό που ξεκίνησε, όπως κι αυτοί, από ένα πλινθόκτιστο σπίτι με χωματένιο πάτωμα,για να γίνει εκείνος που θα έδινε φωνή σε όσους δεν είχαν φωνή και σε όσους δεν είχαν δύναμη.

«Δικτάτορας», είπατε; Μάλιστα. Ενας δικτάτορας, ο οποίος, μέσα σε 14 χρόνια, κέρδισε τέσσερις στις τέσσερις (αψεγάδιαστες) προεδρικές εκλογές, τέσσερις στις τέσσερις βουλευτικές εκλογές και τέσσερα στα πέντε δημοψηφίσματα. Ενας δικτάτορας, ο οποίος επιβίωσε πραξικοπήματος που οργανώθηκε... εναντίον του, το 2002, από το σύνολο των επιχειρηματικών ελίτ και μερίδα του στρατού. Εκείνων των «δημοκρατών», που εγκατέστησαν ως «πρόεδρο» τον επικεφαλής των εμπορικών επιμελητηρίων, τον οποίο αναγνώρισαν πάραυτα η Αμερική του Μπους και η Ισπανία του Αθνάρ. Εναςδικτάτορας, ο οποίος όχι μόνο δεν έστησε στον τοίχο κανένα πρωτεργάτη του πραξικοπήματος, αλλά άφησε όλα τα ιδιωτικά κανάλια στα χέρια των επιχειρηματιών που το στήριξαν.

«Μα δεν προσπάθησε να κάνει το ίδιο κι αυτός το 1992;» Οχι βέβαια, εκτός και αν εξισώνει κανείς τοΚίνημα στο Γουδί με το πραξικόπημα του Παπαδόπουλου ή τη χούντα του Σαλαζάρ, στην Πορτογαλία, με την Επανάσταση των Γαριφάλων. Τρία χρόνια νωρίτερα, το 1989, ο πρόεδρος της Βενεζουέλας (και αντιπρόεδρος της Σοσιαλιστικής Διεθνούς) Πέρες είχε μετατρέψει τη χώρα του σε κοινωνική κόλαση. Ταδρακόντεια μέτρα λιτότητας που επέβαλε για να αποσπάσει δάνειο από το ΔΝΤ πυροδότησαν κοινωνική έκρηξη, την οποία κατέστειλε διά πυρός και σιδήρου, με αποτέλεσμα 350 έως 3.500 άνθρωποι(ανάλογα με τις πηγές) να χάσουν τη ζωή τους. Παρότι φυλακίστηκε για το αποτυχημένο κίνημά του, ο Τσάβες έγινε στα μάτια των μη προνομιούχων ήρωας, απέναντι στη μισητή κυβέρνηση του Πέρες, ο οποίος ένα χρόνο αργότερα καθαιρέθηκε από το Ανώτατο Δικαστήριο και καταδικάστηκε σε φυλάκιση για διαφθορά.

Ο Τσάβες δεν υπήρξε κομμουνιστής, αλλά ριζοσπάστης πατριώτης, πιστός στην κληρονομιά της χώρας που γέννησε τους μεγάλους «Ελευθερωτές» της Λατινικής Αμερικής, όπως οι Μπολίβαρ, Μιράντα και Σούκρε. Αυτό που δεν του συγχωρούν οι εχθροί του δεν είναι οι φανταστικές «δικτατορικές» τάσεις, ούτε τα πραγματικά του ελαττώματα, αλλά ακριβώς η μεγάλη του αρετή: Οτι τους νίκησε! Οχι μία, ούτε δύο φορές, αλλά ξανά και ξανά, επί 14 χρόνια! Οχι με τα όπλα, αλλά με τη λαϊκή ψήφο. Οχι με τη ρωσική ή την κινεζική βοήθεια, αλλά με την ηθική δύναμη ενός «σοσιαλισμού», θολού μεν, δημοκρατικού δε και ικανού να μιλάει ισπανικά, στη γλώσσα του έθνους και του λαού του. Το υστερόγραφο είναι από κύριο άρθρο του βρετανικού Guardian:

«Η διαμάχη του με τις ΗΠΑ βοήθησε τη Λατινική Αμερική να αναδυθεί από την ιστορική της έκλειψη, ξανά στον παγκόσμιο χάρτη. Αυτό που δεν μπορούν να αμφισβητήσουν ούτε οι σκληρότεροι επικριτές του είναι η γνήσια έγνοια του για τους φτωχούς. Είχε μεγάλη καρδιά και θα αφήσει μεγάλο κενό στις καρδιές εκατομμυρίων απλών ανθρώπων, στη Βενεζουέλα, τη Λατινική Αμερική και πιο μακριά».

*Δημοσιεύθηκε στην «Καθημερινή» την Κυριακή 10 Μαρτίου 2013