Ένα παραμύθι για μεγάλους

του Κώστα Βαξεβάνη

 

Τελικώς όλο το πολιτικό σύστημα στην Ελλάδα, στηρίζεται στο δόγμα Μητσοτάκη. Σε αυτό το “ποιός θα θυμάται τι έγινε σε 10 χρόνια;”. Ξεχνάμε σε λιγότερα από 10 χρόνια. Δύο έως τρία είναι αρκετά για να ξεχάσουμε τι έγινε, ποιός το έκανε και με ποιά επιχειρήματα το έκανε.

Σήμερα, στα μονόστηλα του Τύπου, υπάρχει μια διαμαρτυρία των φορέων της Βόρειας Ελλάδας, για την κατάργηση δρομολογίων της Ολυμπιακής προς Θεσσαλονίκη. Απ ό,τι φαίνεται, θα υπάρξει κατάργηση δρομολογίων και προς το Ηράκλειο το επόμενο διάστημα. Ας θυμηθούμε λοιπόν, παρά τον κυνισμό του σοφού σε πολλά Επίτιμου, τί έγινε με την Ολυμπιακή, η οποία πέταγε σε όλο τον κόσμο, ένωνε την Ελλάδα με την Ομογένεια και εξυπηρετούσε και κοινωνικές, εκτός από οικονομικές, ανάγκες κάποιων επιχειρηματιών.

Η Ολυμπιακή λοιπόν, όπως καλή ώρα η ΕΡΤ και όλα τα κομμάτια του Δημοσίου που οδεύουν προς κατάργηση, ιδιωτικοποιήθηκε από τον εραστή των αγορών και γκουρού του νεοφιλελευθερισμού, Κωστή Χατζηδάκη. Κατά την συνηθισμένη τακτική, αφού φόρτωσαν την Ολυμπιακή με τα ρουσφέτια τους, αφού πέταξαν με τα φτερά της προς τον πολιτικό εκμαυλισμό και τον δομημένο κομματικά συνδικαλισμό, αφού την υπερχρέωσαν με την αντίληψη πως το Δημόσιο είναι ο προσωπικός τους οίκος ανοχής, ξεκρέμασαν από τις πόρτες τα πράσινα και μπλε φανάρια της δηλωμένης έκδοσης και άρχισαν την “εξυγίανση”.

Ο κ Χατζηδάκης έδωσε γι αυτή την “εξυγίανση” την Ολυμπιακή στον Αντρέα Βγενόπουλο, ο οποίος πραγματοποιούσε το άλλο θάυμα του νεοφιλελευθερισμού. Έπαιρνε λεφτά από μια τράπεζά του και τα έδινε σε φίλους επιχειρηματίες οι οποίοι έκαναν αύξηση μετοχικού κεφαλαίου στις επιχειρήσεις του. Τα επιχειρήματα για την πώληση της Ολυμπιακής, ήταν πως το κράτος δεν μπορούσε να είναι επιχειρηματίας. Το γιατί το κράτος δεν μπορεί να είναι επιχειρηματίας ενώ μπορεί να είναι φοροεισπράκτορας ή οτιδήποτε άλλο, δεν το απαντά ως σήμερα καμιά ανάλυση των “αντικρατιστών”.

Είναι σίγουρο πως το κράτος δεν πρέπει να είναι κακός επιχειρηματίας, να παίρνει δηλαδή τα λεφτά του κόσμου και να τα επενδύει λάθος. Για παράδειγμα, δεν μπορεί το κράτος να παίρνει τα λεφτά μου, να αγοράζει τρένα χωρίς γραμμές (για να πιάσουμε το αγαπημένο θέμα του κυρίου Χατζηδάκη) μόνο και μόνο για να πάρουν κάποιοι τις μίζες τους, ή να ανοίγει σήραγγες του ΟΣΕ στο βουνό πληρώνοντας τρεις φορές πάνω το κόστος σε εργολάβους.

Εν ολίγοις πουθενά δεν έχει εντοπιστεί κάτι που να συνδέει αξιωματικά το κράτος με την κακή επιχειρηματικότητα. Με αυτή, το συνδέουν οι πολιτικές. Ή, για να το πούμε διαφορετικά, οι “καλοί” επιχειρηματίες της ελληνικής “αγοράς” θα ήταν αμφίβολο αν θα υπήρχαν χωρίς το «κακό» κράτος του Κωστή Χατζηδάκη, του Άδωνι Γεωργιάδη, και των κάθε λογής αντικρατιστών.

Στο σημείο αυτό να σημειώσω μόνο πως ο αντικρατισμός του Άδωνι Γεωργιάδη, ο οποίος εμφανίστηκε σε εκδήλωση των ΙΕΚ Ξυνή, να βρίζει τα ελληνικά πανεπιστήμια, τυχαία συμβάδισε με την απόφαση να καταργηθούν βαθμίδες της εκπαίδευσης την οποία αναλαμβάνει πλέον να προσφέρει ο αγαπητός κύριος Ξυνής ιδιωτικά.
Την ώρα που ο Άδωνις και η κυβέρνησή του καταργούν κομμάτια της Δημόσιας Εκπαίδευσης, αυτό όλως τυχαίως εξυπηρετεί τον κ Ξυνή. Όπως έχει αποκαλύψει το HOT DOC και το www.koutipandoras.gr, ο κ Ξυνής είναι μεγάλη μορφή της επιχειρηματικότητας που θαυμάζει ο Άδωνις και η κυβέρνηση. Χρωστάει εκατομμύρια στο Δημόσιο, κλείνει και ανοίγει επιχειρήσεις για να αποφεύγει τα χρέη αλλά διατηρεί με νομική ρύθμιση το ίδιο όνομα στις οικογενειακές επιχειρήσεις και καταφέρνει να κάνει ρυθμίσεις οφειλών στο ΙΚΑ 400 ετών. Σε αυτές λοιπόν τις “υγιείς” επιχειρήσεις του Ομίλου Ξυνή, που φαντάζομαι είναι στον αντίποδα των κακών κρατικών, παρελαύνουν Υπουργοί και Πρωθυπουργοί, βουλευτές και πολιτευτές, κάνοντας συχνά-πυκνά τον dealer.

Ας επιστρέψουμε όμως στην Ολυμπιακή. Ένας από τους λόγους ιδιωτικοποίησης ήταν το επιχείρημα ότι η ελεύθερη αγορά θα μειώσει τις τιμές μέσω του ανταγωνισμού. Όπως ακριβώς έγινε και με την βενζίνη, που έλεγαν πως αν απελευθερωνόταν ο ανταγωνισμός θα έπεφταν οι τιμές, τα αεροπορικά εισιτήρια όχι μόνο δεν έγιναν πιο φθηνά, αλλά οι δύο αντίπαλες εταιρείες έκαναν αίτηση για συγχώνευση. Δηλαδή, ο κ Χατζηδάκης, με το επιχείρημα πως έπρεπε να καταργηθεί το κρατικό μονοπώλιο, έφτιαξε με επιμέλεια ένα ιδιωτικό μονοπώλιο, που ανεβάζει όσο θέλει τις τιμές, μειώνει τις προσφερόμενες υπηρεσίες και τελευταία και τα δρομολόγια.

Γιατί ο κάθε επιχειρηματίας να βάλει δρομολόγια που εξυπηρετούν μια περιοχή αφού μπορεί να βάλει κάποια άλλα που εξυπηρετούν την τσέπη του; Γιατί ο επιχειρηματίας να απολογηθεί στις ανάγκες της χώρας, της επαρχίας, της Ομογένειας;

Η λογική του Χατζηδάκη και της κυβέρνησης που απλώς θα κάνει με όλο το Δημόσιο ό,τι έκανε στην Ολυμπιακή, δεν είναι η εξυπηρέτηση καμιάς αναγκαιότητας. Η αόριστη φρασεολογία “για να λειτουργήσουν οι αγορές” δεν είναι τίποτα άλλο από τον μετασχηματισμό της φράσης “για να λειτουργήσουν τα συμφέροντα”.

Ένα κλασικό παράδειγμα είναι αυτό με τα διώροφα λεωφορεία που αγοράστηκαν πρόσφατα για να γίνονται περιηγήσεις στο κέντρο της Αθήνας. Αφού τα αγοράσαμε και πληρώσαμε, το υπουργείο αποφάσισε πως το κράτος απαγορεύεται να έχει τέτοια δραστηριότητα. Λειτουργία της αγοράς, προφανώς και είναι το δικαίωμα να παίρνει όποιος θέλει άδεια για μια δουλειά. Στην Ελλάδα μετατρέπεται στην απαγόρευση να πάρει όποιος δεν συμπεριλαμβάνεται στα οικεία συμφέροντα. Θα θυμάστε το 1992, όταν δόθηκαν οι άδεις κινητής τηλεφωνίας, που δια νόμου είχε απαγορευθεί το δικαίωμα αυτό να το έχει ο πιο ισχυρός πάροχος τηλεφωνίας στη χώρα, ο ΟΤΕ. Έτσι, οι ιδιωτικές εταιρείες χρησιμοποίησαν τις εγκαταστάσεις του ΟΤΕ για να αναπτύξουν την κινητή τηλεφωνία, αλλά αυτό το δικαίωμα δεν το είχε για χρόνια, ο ίδιος ο ΟΤΕ.

Όσοι σήμερα κόπτονται για την “ελευθερία” της αγοράς, πρέπει ταυτόχρονα να αποδεικνύουν και πόσο πραγματικά ελεύθεροι είναι. Και εννοώ καθαρά, πρέπει να αποδεικνύουν πόσο η άποψή τους αυτή είναι ιδεολογία και πολιτική και όχι ταύτιση με συμφέροντα.

koutipandoras.gr