Παντελής Προμπονάς*
Ένας ρεαλιστής ποιητής ας γράψει μια ωδή στον "αιώνιο φοιτητή". Για τους πολιτικούς, τους δημοσιολόγους, τους opinion makers, τους ιεροψάλτες του νεοφιλελευθερισμού ενσαρκώνει το απόλυτο κακό. Ο "αιώνιος φοιτητής". Οι λέξεις αρθρώνονται με απέχθεια, έτσι απαιτεί το ανάλογο performance, συνοφρυωμένο βλέμμα, αυτοπροσδιορισμό ειδήμονος, αέρα σιγουριάς. Ο "αιώνιος φοιτητής". Έτσι τον ονόμασαν ένας ακραίος μαϊντανός πουδε κατάφερε ποτέ να βγάλει την ΑΣΟΕΕ και βγάζει το ψωμί του βρίζοντας ότι μπορεί να προστατεύσει τους ανθρώπους, ένας πανίσχυρος υπουργός που του πήρε δέκα χρόνια να βγάλει το Ιστορικό - Αρχαιολογικό και μετά έβγαλε το ψωμί του πουλώντας ανορθολογισμό, αντισημιτισμό, μίσος και "εθνική υπερηφάνεια" από τα κανάλια της εξουσίας, οι γόνοι πολιτικών οικογενειών που έχουν κάνει εισόδημα τους τον εθνικό προϋπολογισμό αγοράζοντας τις σπουδές τους στα κορυφαία brands του πλανήτη, εκεί που οι πατεράδες τους έχουν εξαγοράσει τις σπουδές τους διατηρώντας" έδρες" με τα επώνυμα τους κόστους εκατοντάδων χιλιάδων δολαρίων.
Κανείς δεν είναι αιώνιος μάγκες μου. Φθαρτοί και περαστικοί είμαστε όλοι. Δεν υπάρχουν αιώνιοι φοιτητές. Υπάρχουν χιλιάδες που δε κατάφεραν να τελειώσουν στην ώρα τους. Γιατί χάσανε έναν γονιό κι αναγκάστηκαν να δουλεύουν για να συμπληρώσουν το εισόδημα τους, γιατί δε γούσταραν να τους θρέφουν οι γονείς τους και πήραν τη ζωή στα χέρια τους, γιατί έπεσαν πάνω σε ένα καθηγητή που δε γούσταρε τις ιδέες, τη μούρη ή τη στάση τους και τους έκοψε 13 φορές στην "Ελληνική Παλαιογραφία", γιατί σκόνταψαν πάνω σε καμιά αλυσίδα της αριστείας και έχασαν μια χρονιά ολάκερη, γιατί μετά από τέσσερα- πέντε χρόνια φροντιστήριο και πήξιμο και παπαγαλία θέλησαν να κάνουν και πέντε πράγματα που στερήθηκαν, γιατί δίπλα στις σπουδές τους θέλησαν να καλλιεργήσουν κι άλλες πλευρές της προσωπικότητας τους, θέλησαν να σκεφτούν, να αμφισβητήσουν, να ερωτευτούν.
Ο φοιτητής που δε τελειώνει στην ώρα του κοστίζει στο ελληνικό δημόσιο 3 κόλλες αναφοράς το χρόνο. Αυτή είναι η μαύρη και μοναδική αλήθεια. Δεν έχει δικαίωμα να παίρνει βιβλία, να τρώει στη λέσχη, να στεγάζεται, να μετακινείται με έκπτωση. Κι αλήθεια όλοι εσείς οι ειδήμονες που μηρυκάζετε το επιχείρημα αυτό πριν το αρθρώστε μελετήσατε τις στατιστικές αποτυχίας ανά μάθημα, τον μέσο όρο αποφοίτησης από τα Πανεπιστήμια, τις επιπτώσεις της κοινωνικοοικονομικής κρίσης στις σπουδές; Ρητορικό το ερώτημα, σαφώς και δε μελετήσατε. Ποιος άλλωστε να πει σε εσάς τι; Εσείς έχετε όλες τις απαντήσεις πριν τεθούν τα ερωτήματα. Είστε σοφοί εσείς, παντογνώστες.
Βεβαίως ποτέ σας δε σας πείραξαν οι "αιώνιοι φοιτητές" που ήταν παρατρεχάμενοι, γραμματείς και φαρισαίοι των κομματικών σας γραφείων. Κάτι σαραντάρηδες γραφειοκράτες που κάνανε τους φυλάρχους εικοσάρηδων στις φοιτητικές εκλογές και πίνανε Johnny κόκκινο στα μπουζούκια και τις εκδρομές στη Μύκονο. Αυτοί όταν έπρεπε να τελειώσουνε το έργο τους στα Πανεπιστήμια το τελειώνανε fast track κι ύστερα απασχολούνταν σε άλλες θέσεις. Κυνηγοί κρατικών επιδοτήσεων και αντιμισθιών, θλιβεροί παρατρεχάμενοι πολιτευτών μέχρι ο κομματικός σωλήνας να γεμίσει τα βιογραφικά τους, να τα γυαλίσει επιμελώς και μετά να τους κάνει βουλευτές, διοικητές οργανισμών, γραμματείς κομματικών νεολαιών, αντιδημάρχους και συμβούλους παντός είδους.
Να βρεθεί ένας ρεαλιστής ποιητής να σας καλέσει έμμετρα σε μια στιγμή ειλικρίνειας, μια και μοναδική στη ζωή σας. Τι αλήθεια μισείτε στους "αιώνιους φοιτητές"; Τον σχεδόν λυρικό προσδιορισμό του χρόνου; Τη τεμπελιά που δεν είναι δικαίωμα -και πόσο άδικο είχε ο Λαφάργκ-; Τη ραθυμία της νιότης που είναι αντιπαραγωγική για την εθνική οικονομία; Ρητορικό και πάλι μη ξεχνιέστε...
Θα σας εξηγήσω αμέσως τι μισείτε: το δικαίωμα. Το δικαίωμα να μη χάσω τη ζωή μου με τη πρώτη πτώση ή αναποδιά, το δικαίωμα να μη πειθαρχώ στη μικροεξουσία κανενός υπό το φόβο της αποβολής, το δικαίωμα να διαχειρίζομαι εγώ το χρόνο και όχι να μου επιβάλλεται, το δικαίωμα να σκέφτομαι, να αναζητώ, να αμφισβητώ, το δικαίωμα να κοροϊδέψω τις καθημερινές μου δυσκολίες μικρές ή μεγαλύτερες με όπλο μου το χρόνο, το δικαίωμα των πολλών στα δημόσια αγαθά.
Δε σας κακίζω: δε συμφωνούμε ούτε στα βασικά. Εσείς όταν μιλάτε για τη παιδεία χρησιμοποιείτε λέξεις όπως: διασύνδεση με την αγορά, ευελιξία, ανταγωνιστικότητα, αξιολόγηση, πειθαρχία. Εγώ όταν μιλάω για τη παιδεία χρησιμοποιώ λέξεις όπως: δικαίωμα, κριτική σκέψη, ελευθερία, μάθηση, κοινωνικές ανάγκες, πρόσβαση, ευκαιρία. Οι κόσμοι μας σπανίως συναντιούνται, μάλλον μόνο σε εκθέσεις ιδεών ή σε ευχολόγια marketing για να τσιμπήσετε τον επόμενο πελάτη- φοιτητή.
Μόνον κρατήστε μια τελευταία σημείωση: το πόσο αποφασισμένοι (-ος -ες) είμαστε να διαφυλάξουμε τη παραπάνω φυσιογνωμία για την δημόσια και δωρεάν παιδεία το έχουμε δείξει πολλές φορές τα τελευταία σαράντα χρόνια στη διάρκεια αυτής της μεταπολίτευσης που τόσο ξορκίζει το ιερατείο της ελεύθερης αγοράς. Δυστυχώς πρέπει να το κάνουμε μια φορά ακόμη. Καλά διαβάσατε δυστυχώς: διότι την ένταση δε τη δημιουργούν όσοι/ες προστατεύουν ένα δικαίωμα αλλά όσοι/ες μηχανεύονται τον αφανισμό του.
Ένας ρεαλιστής ποιητής -επιτέλους- ας γράψει μια ωδή στον "αιώνιο φοιτητή". Να έχουμε κάτι να τραγουδάμε τις μέρες που 'ρχονται.
ΥΓ για τους "δημοσιογράφους" που γίνατε "εξουσιογράφοι" και αναλάβατε καθήκοντα αφιερωμένη η αφίσα από τον (όχι και τόσο μακρινό) Μάιο του 1968. 42 μέρες μέχρι να μπει η άνοιξη.
*Παντελής Προμπονάς, Υποψήφιος Διδάκτορας Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου