Του
Θεόδωρου Κατσανέβα(1)
Η ένταξή μας στο Ευρώ υποτίθεται
ότι έγινε για την καλυτέρευση, αν όχι για την ευημερία της ελληνικής οικονομίας.
Αλλά συνέβη ακριβώς το αντίθετο. Ποτέ στην μεταπολεμική περίοδο με τη δραχμή,
δεν είχαμε υποστεί παρόμοια καταστροφή όπως η σημερινή. Μετά την αρχική αποτυχία
των μέτρων του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, προετοιμάζεται τώρα μια νέα
αδιέξοδη συνταγή. Η λήψη ακόμα πιο επαχθέστερων μέτρων, σε συνδυασμό με
ελεγχόμενη πτώχευση, με αναδιάρθρωση ή και μερικό κούρεμα του χρέους, αλλά
αλίμονο, με παραμονή στο Ευρώ. Το σενάριο αυτό είναι ακόμα πιο εγκληματικό σε
βάρος της δύσμοιρης χώρας. Η παραμονή μας στο σκληρό Ευρώ, που ανατιμάται
συνέχεια γιατί έτσι ..........συμφέρει στη Γερμανία, σκοτώνει την ελπίδα για
ανάσταση. Η εσαεί διατήρηση μιας ανύπαρκτης ανταγωνιστικότητας, θα μας οδηγήσει
μέσα στα επόμενα 5-10 χρόνια, σε αδυναμία ανάταξης των παραγωγικών μας
δυνατοτήτων, σε διαιώνιση της μιζέριας και της φτώχειας, σε νέα ελλείμματα, σε
νέα δάνεια, σε μόνιμη πολιτικοοικονομική υποτέλεια.
Το Ευρώ σκοτώνει τις
περιφερειακές οικονομίες
Η ελπίδα για ανάκαμψη από τις
σημερινές στάχτες όπου μας οδήγησε το Ευρώ και η κακοδιοίκηση των τελευταίων
δεκαπέντε ετών με κύρια ευθύνη των κκ. Σημίτη και Καραμανλή, δεν είναι
εξωπραγματική. Η προσδοκία για βελτίωση των οικονομικών προοπτικών, η
δημιουργία κλίματος εμπιστοσύνης, αποτελεί βασική οικονομική συνιστώσα. Σήμερα,
η εμπιστοσύνη για ένα καλύτερο μέλλον έχει χαθεί. Και είναι πολύ απίθανο να
ανακτηθεί όταν η οικονομία έχει εισέλθει σε περιδίνηση ύφεσης, με την περαιτέρω
συρρίκνωση της εσωτερικής κατανάλωσης και μείωση της φορολογητέας ύλης. Όταν τα
εισαγόμενα προϊόντα από τις ανταγωνιστικές μας οικονομίες που συναλλάσσονται
διεθνώς με μαλακά ( υποτιμημένα ) νομίσματα, παραμένουν φτηνότερα ή και πολύ
φτηνότερα από τα δικά μας. Και αυτό γιατί ο κύριος προσανατολισμός της
περιφερειακής ελληνικής οικονομίας στον τουρισμό και τη γεωργία, απαιτεί
παραγωγική διαδικασία έντασης εργασίας. Χρειαζόμαστε δηλ. πολλά εργατικά χέρια,
το κόστος των οποίων δεν μπορεί να συμπιεστεί κάτω από ένα ορισμένο επίπεδο,
ώστε το συνολικό κόστος παραγωγής να είναι χαμηλότερο ή ίσο με αυτό των
ανταγωνιστών μας. Το δωμάτιο ενός ελληνικού ξενοδοχείου, στοιχίζει περίπου το
διπλάσιο απ’ ότι ένα αντίστοιχο στην Τουρκία, στην Αίγυπτο, στη Βουλγαρία, στη
Ρουμανία, στην Ουγγαρία. Γι’ αυτό και η Κωσταντινούπολη, το Κάιρο, το
Βουκουρέστι, η Βουδαπέστη, κλπ., πλημμυρίζουν από Έλληνες τουρίστες, αφού
στοιχίζουν λιγότερο από ότι ο Πόρος και πολύ λιγότερο από ότι η Πάρος. Τα
πορτοκάλια, τα λεμόνια, τα ροδάκινα, τα κεράσια οι ελιές μας πέφτουν από τα
δέντρα και σαπίζουν, αφού οι εισαγωγές από τη μακρινή Αργεντινή, το Μαρόκο, την
Αίγυπτο, κλπ., είναι φτηνότερες. Οι «κουτόφραγκοι» Ολλανδοί και οι Γερμανοί,
εισάγουν γεωργικά προϊόντα από τις χώρες αυτές, τα βαφτίζουν ευρωπαϊκά και τα
επανεξάγουν στους «πανέξυπνους» ¨Έλληνες. Οι εισαγόμενοι αμυντικοί εξοπλισμοί
από τη δύση, μας κόστισαν τα δέκα τελευταία χρόνια περίπου 90 δις Ευρώ, ποσό που
αντιστοιχεί σε μεγάλο μέρος του αρχικού ελλείμματος. Η Τουρκία, η χώρα -
τρομοκράτης της περιοχής που έχει κουρελιάσει το διεθνές δίκαιο, αλλά παραμένει
υπό ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση, συνεχίζει τις ευθείες απειλές κατά της εδαφικής
μας ακεραιότητας. Η ίδια χώρα μας βομβαρδίζει με μάζες λαθρομεταναστών, την ίδια
ώρα που τα δικά μας παιδιά έχουν αρχίσει να δραπετεύουν στο εξωτερικό, με
τραγικές συνέπειες για την εθνολογική και πολιτισμική μας ισορροπία, όπως και
για την αγορά εργασίας.
Το κουστούμι του Ευρώ είναι
κομμένο στα μέτρα της Γερμανίας
Το κουστούμι του Ευρώ είναι
κομμένο και ραμμένο στα μέτρα της Γερμανίας, η οποία παράγει ολιγοπωλειακά
προϊόντα έντασης κεφαλαίου, υψηλής τεχνολογίας και καινοτομίας. Το κόστος αυτών
των προϊόντων μπορεί να συμπιεστεί σε μεγάλο βαθμό και τα περιθώρια κέρδους να
είναι τεράστια. Έτσι το σκληρό Ευρώ, αυτό το συγκεκαλυμμένο μάρκο, ευνοεί κυρίως
τη χώρα δυνάστη της Ευρώπης, η οποία σωρεύει τεράστια συναλλαγματικά πλεονάσματα
και κερδοσκοπεί από τη διαφορά των spreads. Διερευνώντας τις
επιπτώσεις του Ευρώ και σε άλλες χώρες, διαπιστώσαμε αυτό που υποπτευόμασταν. Η
αναπτυξιακή πορεία των PIGS ( Portugal, Italy, Greece, Spain), διατηρείται σχετικά
καλή πριν από την ένταξη στο Ευρώ, στην περίοδο 1999-2002, αλλά παίρνει την
κατιούσα λίγο αργότερα. Το ίδιο περίπου ισχύει για τις περισσότερες χώρες της
Ευρωζώνης και ειδικότερα για την Ιρλανδία, την Κύπρο, τη Σλοβενία, τη Σλοβακία,
την Εσθονία, το Βέλγιο(2). Αντίθετα, χώρες έξω από την
Ευρωζώνη όπως η Μ. Βρετανία, η Δανία, η Σουηδία, η Τσεχία, αλλά και η Βουλγαρία,
η Ουγγαρία, η Πολωνία, η Ρουμανία, διατηρούν μια σταθερά ανοδική πορεία, με
μερική κάμψη με την έλευση της κρίσης του 2009(3). Η Κίνα με το μαλακό Γουάν αναπτύσσεται
αλματωδώς, όπως και η Αργεντινή μετά την αποσύνδεση του νομίσματός της από το
επίσης σκληρό, αν και λιγότερο από το Ευρώ, δολάριο. Χώρες έξω από την Ευρωπαϊκή
Ένωση όπως η Νορβηγία, η Σερβία, η Τουρκία αντέχουν στην κρίση, όπως και η Ρωσία
που δεν επιτρέπει την κυριαρχία του καζινοκαπιταλισμού. Τα συμπεράσματα
αφήνονται στην κρίση του αναγνώστη, που βομβαρδίζεται καθημερινά από την
τρομολαγνεία περί εξόδου από το Ευρώ.
Τι κάνουμε
Γεγονός είναι ότι η έξοδος από το
Ευρώ θα είναι αρχικά επώδυνη για τη χώρα. Αλλά και τώρα βιώνουμε επώδυνες ώρες
και το χειρότερο, χωρίς ελπίδα για το αύριο. Φυσικά οι εταίροι μας δε νοιάζονται
για εμάς, αλλά για το επικίνδυνο ντόμινο που θα προκαλέσει η έξοδος από την
Ευρωζώνη. Η συντήρηση όμως της οικονομίας σε κατάσταση οικονομικής παραλυσίας,
δεν επιτρέπει ελπίδες ανάκαμψης. Η μονιμοποίηση της ελλιπούς ανταγωνιστικότητας
της χώρας λόγω του σκληρού Ευρώ, συρρικνώνει την εσωτερική παραγωγή, οδηγεί σε
φαύλο κύκλο αδυναμίας αποπληρωμής των χρεών και στην ανάγκη νέων δανείων. Και
αυτό μεσομακροπρόθεσμα είναι επαχθές για όλους, ακόμα και για τους δανειστές
μας. Όπως έχουν τα πράγματα σήμερα, μια καθαρή λύση είναι, η ελεγχόμενη
πτώχευση με κούρεμα του χρέους της τάξης του 50-70%, με περίοδο χάριτος 5-10
ετών για την αρχή αποπληρωμής του υπόλοιπου 50-30%, με διεύρυνση της περιόδου
συνολικής αποπληρωμής και η έξοδος από το Ευρώ, αλλά μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η νέα δραχμή θα υποτιμηθεί και μπορεί να κατευθυνθεί σε επίπεδα λογικής
ισοτιμίας με καλάθι νομισμάτων που θα περιέχουν το Ευρώ, το Δολάριο, το Γουάν,
το Γιέν και άλλων νομισμάτων από ανταγωνιστικές μας χώρες. Οι πρωτόγνωρες
διεθνώς πρακτικές της εφεδρείας, των απολύσεων, της υπερβολικής συμπίεσης των
εισοδημάτων, εκτός από απάνθρωπες είναι και αντιοικονομικές γιατί οδηγούν σε
συρρίκνωση της εσωτερικής ζήτησης και σε κοινωνικές συγκρούσεις με τραγικές
κοινωνικοοικονομικές συνέπειες. Παράλληλα, απόλυτα αναγκαίο είναι το
νοικοκύρεμα της οικονομίας, η περιστολή των δημόσιων δαπανών, η
ορθολογικοποίηση της δημόσιας διοίκησης, του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης και
ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, η πάταξη της διαφθοράς, της ατιμωρησίας, της
γραφειοκρατίας, της φοροδιαφυγής και εισφοροδιαφυγής. Όπως και η ενεργός
αναπτυξιακή πολιτική με στήριξη των υγιών βιομηχανικών και κατασκευαστικών
μονάδων, καθώς και η προώθηση στρατηγικών τομέων της οικονομίας στην εναλλακτική
ενέργεια, τον ποιοτικό και θαλάσσιο τουρισμό, τις σύγχρονες, τις εναλλακτικές
και θερμοκηπευτικές καλλιέργειες, την ιχθυοκαλλιέργεια, τη βιομηχανία τροφίμων
και λιπασμάτων, των αμυντικών προϊόντων, των ναυπηγείων, τη φαρμακοβιομηχανία,
τις μεταφορές, τις χρηματοοικονομικές υπηρεσίες, τις νέες τεχνολογίες, την
έρευνα και την καινοτομία. Αλλά για όλα αυτά, θα πρέπει η χώρα να κυβερνάται με
την αίσθηση του μέτρου και του δικαίου, με αποτελεσματικότητα, ικανότητα και
εντιμότητα από τους άριστους και όχι τους αρεστούς.
(1) Καθηγητής του Πανεπιστημίου
Πειραιώς
(2) Οι
χώρες της Ε.Ε. που ανήκουν στην Ευρωζώνη είναι οι Αυστρία, Βέλγιο, Γαλλία,
Γερμανία, Ελλάδα, Εσθονία, Ιρλανδία, Ισπανία, Ιταλία, Κύπρος, Λουξεμβούργο,
Μάλτα, Ολλανδία, Πορτογαλία, Σλοβακία, Σλοβενία, Φιλανδία, ενώ εκτός είναι η
Βουλγαρία, Δανία, Λετονία, Λιθουανία, Μ. Βρετανία, Ουγγαρία, Πολωνία, Ρουμανία,
Σουηδία, Τσεχία.
(3) Για
την αποκαλυπτική αυτή διαπίστωση, θα επανέλθουμε περισσότερο διεξοδικά.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου