Ο ευρωπαίος κοιμάται σε σεντόνια από την Υπερδνειστερία

Το εργοστάσιο της ΤIROTEX



Εισαγωγή, μετάφραση A Ruthless Critique


Διαβάζοντας την καπιταλιστική πραγματικότητα σαν το ατέλειωτο παιχνίδι της συσσώρευσης και της πειθάρχησης, οφείλουμε να διαβάζουμε την επικαιρότητα μακριά από το δίπολο ιμπεριαλισμός-αντιιμπεριαλισμός. Οι καπιταλιστικές κοινωνίες, δεν είναι μονοδιάστατα ενιαία σύνολα, αλλά αντιφατικά σύνολα, μορφών ιστορικά συγκεκριμένων, οι οποίες βρίσκονται δεμένες σε μια αντιφατική ολότητα, που αν και αντιφατική, όλα της τα συστατικά μέρη αλληλοπροϋποθέτουν το ένα το άλλο. Συνεπώς οι ιστορικά συγκεκριμένες συνθήκες στις οποίες έχει περιέλθει κάθε κοινωνικός σχηματισμός, ή κομμάτια των σχηματισμών αυτών, δεν βρίσκονται σε αξιολογική θέση μεταξύ τους-καλύτερος/χειρότερος- αλλά σε σχέσεις αναγκαίας αλληλεξάρτησης. Συνεπώς δεν αποτελούν ανεξάρτητες περιπτώσεις μεταξύ τους, ή υπάρξεις, άρα δεν μπορούν να χρησιμεύσουν ως μέτρο σύγκρισης η μια με την άλλη ή ως πρότυπο ορθολογικής (κεϋνσιανής η φιλελεύθερης) ή μη, διαχείρισης.

Αυτά λέγονται για να αποφύγουμε τα δίπολα στην ανάλυση της κοινωνικής πραγματικότητας, του στύλ, ποιός έχει καλύτερη εσωτερική πολιτική να την εφαρμόσουμε και εμείς, ποιά χώρα είναι καλύτερη, η Κινα, οι ΗΠΑ, η Ρωσία ή οι Νορβηγικές χώρες. Δεν ισχυριζόμαστε εδώ ότι οι συνθήκες ζωής δεν διαφέρουν προς το καλύτερο ή το χειρότερο μεταξύ αυτών των χωρών αλλά ότι οι ιδιαίτερες συνθήκες ζωής των προλετάριων σε μια χώρα,δεν σημαίνουν απαραίτητα(μόνο) την αποτύπωση των νικών των αγώνων του προλεταριάτου σε αυτή ή/και την ορθολογικότερη διανομή του πλούτου από την εκάστοτε αστική τάξη ως αποτέλεσμα αγώνων. Το αντίθετο, σημαίνει ότι ο διαχωρισμός του προλεταριάτου, σε εθνικά κράτη και η αναπόφευκτη διεξαγωγή της πάλης στα όρια του εκάστοτε κοινωνικού σχηματισμού, με αντιμέτωπη την τοπική αστική τάξη, και η ενσωμάτωση στο κράτος των αιτημάτων, συνεπώς η μη ρήξη με την καπιταλιστική κυκλοφορία και άρα με αυτή τη μορφή πλούτου, την ίδια στιγμή που ο καπιταλισμός είναι μια παγκοσμιοποιημένη αντιφατική ολότητα με κεντρικό διακύβευμα τη συσσώρευση αξίας ως περιθώριο κερδοφορίας, συνεπάγεται την υποτίμηση, την ήττα ή την εξαθλίωση άλλων προλετάριων σε κάποιον άλλο κοινωνικό σχηματισμό, για να υπάρχει το απαραίτητο περιθώριο κερδοφορίας, τόσο στην άμεση παραγωγή όσο και στον χρηματοπιστωτικό τομέα.

Αν οι Ευρωπαίοι ζουν τζάμι-κάποιοι τουλάχιστον- είναι γιατί υπάρχουν οι μετανάστες, και γιατί υπάρχουν ολόκληροι κοινωνικοί σχηματισμοί που ζουν απολύτως υποτιμημένοι. Αυτά λέγονται για να αποφύγουμε εξαρχής τις σοσιαλδημοκρατικές και δημοκρατικές ονειρώξεις περί ορθολογικής / κοινωνικής διαχείρισης, αλληλεγγύης μεταξύ των “λαών” της Ευρώπης, και άλλες τέτοιες μπούρδες, μπούρδες πάντα στα πλαίσια του έθνους κράτους και της καπιταλιστικής συσσώρευσης και συνεπώς των “λαών” ως “εργατικής τάξης” εξαρτώμενης από τη μισθωτή εργασία δηλαδή από τα περιθώρια κερδοφορίας. Επίσης η παραπάνω παραδοχή τραβάει μια διαχωριστική γραμμή και με τις-τόσο δημοφιλείς στους καιρούς μας- οπτικές που θέλουν την κοινωνική απελευθέρωση αποτέλεσμα κυρίως αγώνα εσωτερικού του κοινωνικό σχηματισμού ή ακόμα χειρότερα ως αγώνα του εθνικού σχηματισμού συνολικά. Η απελευθέρωση, όποια και αν είναι αυτή, δεν θα είναι απλά η διεθνής αλληλεγγύη της εργατικής τάξης ως αυτό που είναι, αλλά η ολική ρήξη με τον διεθνή καπιταλιστικό τρόπο οργάνωσης της κοινωνίας, δηλαδή ολική ρήξη με το έθνος ως διαιρετική/υποτιμητική κοινωνική πρακτική, την μισθωτή εργασία και άρα την εργατική τάξη, την κερδοφορία σε οποιαδήποτε μορφή της.

Ο πρόλογος αυτός αν και δεν έχει εμφανή σχέση με το κείμενο, γίνεται για να δείξει το γιατί θεωρούμε σημαντικό να δημοσιευθεί ένα τέτοιο κείμενο,και ποιές είναι οι προθέσεις μας. Πάμε να δούμε λοιπόν τα μικρά και μεγάλα τερατουργήματα, που δημιούργησε ο φιλελευθερισμός από το 90 και μετά.

Ο Ευρωπαίος κοιμάται σε σεντόνια από την Υπερδνειστερία.

Η Υπερδνειστερία λέγεται ότι είναι το πιο απομονωμένο μέρος της Ευρώπης. Κρυμμένο κάπου κατά μήκος των συνόρων με την ” Ανατολή ”, Η ανεξαρτησία της δεν έχει αναγνωρισθεί από κανέναν – ούτε καν το Κρεμλίνο. Την πρώτη φορά που τηλεφώνησα σε εταιρία της Υπερδνειστερίας, περίμενα μια απάντηση στερεοτυπική της Ανατολικής Ευρώπης – μια γκρινιάρα, μεσήλικα γυναίκα με κόκκινα νύχια και υπερβολικές ποσότητες σκιάς στα μάτια. “Καλημέρα! Είμαι ο διευθυντής του τμήματος μάρκετινγκ”  μια αξιαγάπητη φωνή απάντησε σε τέλεια αγγλικά. “Είμαι ο εκπρόσωπος Tirotex. Πώς μπορώ να σας βοηθήσω;” Οφείλω να ομολογήσω ότι, πριν από την κλήση του αριθμού της κλωστοϋφαντουργικής εταιρείας που εδρεύει στην πρωτεύουσα της Υπερδνειστερίας, την Tiraspol, σκέφτηκα ότι θα χαθώ σε έναν λαβύρινθο καφκικού τύπου με ατελείωτες παραπομπές από το ένα τμήμα στο άλλο. Αντ ‘αυτού, κάποιος απάντησε στην κλήση μου με μια φιλική φωνή. Ξέχασα τι έπρεπε να πω στη συνέχεια.

“Εκεί είναι η Tiraspol;”

Στις αρχές της δεκαετίας του 1990, ένας βίαιος εμφύλιος πόλεμος μεταξύ της Μολδαβίας και των φιλορώσων αυτονομιστών από την άλλη πλευρά του ποταμού του Δνείστερου ξέσπασε, και η Ρωσία έχει την προστασία και τον έλεγχο της περιοχής από τότε. Τα ρωσικά στρατεύματα εξακολουθούν να σταθμεύουν εκεί ακόμα και τώρα. Μετά την de facto προσάρτηση της Κριμαίας, στις 16 Μαρτίου, ο αποσχιστικός θύλακας της υπερδνειστερίας έχει εκφράσει δικές του επιθυμίες να επανενωθεί με την “Πατρίδα”. Η Υπερδνειστερία, συχνά περιγράφεται ως ένα από τα τελευταία απομεινάρια της πρώην Σοβιετικής Ένωσης. Τελωνειακοί υπάλληλοι σταθμεύουν κατά μήκος των ουσιαστικά ανύπαρκτων συνόρων με τη Μολδαβία, έχει το δικό της σύστημα τηλεπικοινωνιών, και μπορεί να υπερηφανεύεται για ένα νόμισμα που δεν μπορεί να ανταλλαγεί με οπουδήποτε άλλο στον κόσμο. Η ταυτότητα της Υπερδνειστερίας στηρίζεται σε μια αυτοκρατορία που έχει περάσει προ πολλού. Λέγεται συχνά ότι η μικρή λωρίδα γης που βρίσκεται μεταξύ του ποταμού Δνείστερου και των συνόρων με την Ουκρανία είναι η πιο απομονωμένη στην Ευρώπη. Η Υπερδνειστερία είναι η τελευταία “δημοκρατία” που εξακολουθεί να ανεμίζει μια σημαία με το σφυροδρέπανο – ακόμη και αν η ΕΣΣΔ έχει παρέλθει.

Αλλά ανεξάρτητα από το πόσο η Υπερδνειστερία προσπαθεί να διεκδικήσει την ανεξαρτησία της – η οποία δεν έχει ακόμα αναγνωριστεί από καμία χώρα, ούτε καν από τη Ρωσία – και δεν έχει σημασία  το πόσο επιτείνει τη ρωσική ταυτότητά της, η οικονομία του κυρίως ρωσόφωνου εδάφους εξακολουθεί να είναι βαθειά συνυφασμένη με τις οικονομίες της Μολδαβίας και της Δυτικής Ευρώπης.

Η μαμούθ εταιρεία κλωστοϋφαντουργίας Tirotex, είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα του βάθους των οικονομικών δεσμών της Υπερδνειστερίας με τη Δύση. Η Tirotex ισχυρίζεται ότι είναι μία από τις μεγαλύτερες εταιρείες του είδους της στην Ευρώπη, και παράγει σεντόνια, τραπεζομάντιλα, κουρτίνες κτλ. Το 30 τοις εκατό των προϊόντων της εξάγονται στην Ιταλία, ενώ το 20 τοις εκατό πάει στη Ρωσία και την Κοινοπολιτεία Ανεξαρτήτων Κρατών, τα υπόλοιπα εξάγωνται στη Γερμανία. Τα σεντόνια της Υπερδνειστερίας καλύπτουν  τα Ευρωπαϊκά κρεβάτια χάρη σε κάτι που ονομάζεται  “πιστοποιητικό EUR – 1,το οποίο εκδίδεται από τις Βρυξέλλες. Εγγυάται την μολδαβική προέλευση του προϊόντος και επιτρέπει τις εξαγωγές χωρίς τελωνειακούς δασμούς και φόρους στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Το πιστοποιητικό αποτελεί μέρος μιας ιδιαίτερης συμφωνίας που παρέχεται στη Μολδαβία ως ανταμοιβή για την επιλογή της ΕΕ ως εταίρος για τις αναπτυξιακές της προσπάθειες. Θα παραμείνει σε ισχύ μέχρι το 2015, μαζί με μια συμφωνία ελεύθερου εμπορίου μεταξύ των Βρυξελλών και της κυβέρνησης της Μολδαβίας στο Κισινάου. Το πιστοποιητικό ισχύει για κάθε προϊόν ( εκτός από μερικά στο γεωργικό τομέα) καθώς κάθε εταιρεία στην Υπερδνειστερία με έδρα στο Κισινάου( στμ, πρωτεύουσα της Μολδαβίας) μπορεί να υποβάλει αίτηση για ένα. Έτσι η Tirotex ήταν σε θέση να εξάγει τα σεντόνια της προς τη Δυτική Ευρώπη.

Στην πραγματικότητα, η Tirotex εξήγαγε προϊόντα αξίας 163 εκατομμυρίων δολαρίων  στην Ευρώπη και την Κοινοπολιτεία Ανεξαρτήτων Κρατών το 2011, σύμφωνα με το Κέντρο Ανατολικών Σπουδών της Βαρσοβίας. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανέφερε επίσης ότι η ΕΕ εισήγαγε εμπορεύματα αξίας 940 εκατομμύρια δολάρια από τη Δημοκρατία της Μολδαβίας το 2012 – ως επί το πλείστον γεωργικά προϊόντα, κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα και μηχανήματα. Οι Βρυξέλλες δεν κάνουν διάκριση μεταξύ προϊόντων από την Υπερδνειστερία και προϊόντων από τη Μολδαβία. (Φυσικά, ούτε και η Μολδαβία). Στην Υπερδνειστερία, ο όμιλος ετερογενών δραστηριοτή των Sheriff έχτισε πρόσφατα ένα γήπεδο χωρητικότητας 15.000, με οκτώ βοηθητικά γήπεδα, ένα γήπεδο εκπαίδευσης 8 × 8, και ένα ξενοδοχείο πολυτελείας.

Το σύνολο της οικονομίας της Υπερδνειστερίας μπορεί περισσότερο ή λιγότερο να αναλυθεί σε πέντε εταιρείες : ένας παραγωγός τσιμέντου, ένας παραγωγός χάλυβα, Tirotex,η ρωσική εταιρεία ενέργειας Inter RAO UES και η Sheriff. Οι τρείς πρώτες είναι προσανατολισμένες στις εξαγωγές, ενώ η Inter RAO UES παρέχει αέριο στην Υπερδνειστερία και τη Μολδαβία.Η Sheriff αποτελείται από ένα ευρύ φάσμα επιχειρήσεων που παρέχουν στους κατοίκους, σχεδόν όλα όσα χρειάζονται, συμπεριλαμβανομένου του ψωμιού, τα κινητά τηλέφωνα, τα καύσιμα, το αλκοόλ, το ποδόσφαιρο κτλ. Στην πραγματικότητα, η τοπική ποδοσφαιρική ομάδα έχει πλέον το πιο σύγχρονο γήπεδο σε όλη την περιοχή, χάρη στην Sherriff. Η εταιρεία ιδρύθηκε από δύο πρώην αξιωματικούς της KGB, και είναι σήμερα ο μεγαλύτερος εργοδότης στην “χώρα”. Η Sheriff ελέγχει επίσης την Tirotex. Αυτές οι πέντε εταιρείες δημιουργούν ένα εκτιμώμενο ΑΕΠ 1 δισ. δολάρια. Από εκεί και πέρα ​​,λίγα χρήματα ρέουν από αλλού. Ανεπίσημα, το αυτονομιστικό έδαφος λαμβάνει ανθρωπιστική βοήθεια από τη Ρωσία. Τα εμβάσματα, ως επί το πλείστον από τους ανθρώπους που εργάζονται στη Ρωσία, είναι επίσης αρκετά. (Το ένα τρίτο του πληθυσμού εγκατέλειψε το έδαφος στη δεκαετία του 1990 και μόλις 500.000 κάτοικοι παραμένουν). Η Υπεδνειστερία δεν έχει μεσαία τάξη, και δεν λαμβάνει άμεσες ξένες επενδύσεις και οι περισσότεροι συμφωνούν  ότι, δεν θα μπορούσε να επιβιώσει μόνη της.

Αλλά τι θα συμβεί με την Tirotex εάν η Ρωσία πραγματικά αποφάσιζε να απορροφήσει την Υπερδνειστερία, και να κλείσει τις πύλες της κλωστοϋφαντουργίας της εταιρείας προς τη Δύση; “Δεν μπορούμε να μιλάμε για κάτι τέτοιο, γιατί δεν υπάρχει νομικό πλαίσιο για αυτό ” είπε η φωνή στην άλλη άκρη της γραμμής στην Tirotex, πριν να μου ζητήσει να καλέσω κάποια άλλη φορά αν θέλω περισσότερες λεπτομέρειες.

Την άλλη μέρα κάλεσα ξανά τον αριθμό, αλλά αυτή τη φορά δεν υπάρχει φιλική φωνή να με χαιρετήσει – αλλά ο διακοπτόμενος ήχο του τηλεφώνου που πλέον δεν απαντά.

Την περασμένη εβδομάδα, ο ηγέτης της Υπερδνειστερίας Evgheni Şevciuk προέτρεψε την κυβέρνηση στο Κισινάου να αναγνωρίσει την ανεξαρτησία της περιοχής, έτσι ώστε η κάθε πλευρά να μπορεί να επιλέξει τη δική της πορεία: Η Μολδαβία θα συνεχίσει προς την κατεύθυνση της ΕΕ, του ΝΑΤΟ, και, ενδεχομένως, της Ρουμανίας.Η Υπερδνειστερία θα στραφεί προς τη Ρωσία, βαδίζοντας προς αυτό που ο ηγέτης του ονομάζει ως « ανθίζον μέλλον».

Η περιοχή επαναβεβαιώνει τη σοβαρότητά των προθέσεων της για απόσχιση. Η συνάντηση της περασμένης εβδομάδας από την  ομάδα των αντιπροσώπων, η οποία επιδιώκει μια διπλωματική λύση στη συνεχιζόμενη σύγκρουση, ακυρώθηκε όταν η Υπερδνειστερία αρνήθηκε να συμμετάσχει. Και χθες, ο Βλαντιμίρ Πούτιν έκανε τη δική του θέση σαφή σε μια ζωντανή τηλεοπτική εκπομπή. “Οι άνθρωποι της Υπερδνειστερίας θα πρέπει να είναι σε θέση να αποφασίσουν την τύχη τους, για τον εαυτό τους », είπε. “Η δημοκρατία (sic) θα τους  θα επιτρέψει να ζήσουν όπως θέλουν”.

aruthlesscritiqueagainsteverythingexisting.wordpress.com