Κατά τη διάρκεια μιας ειρηνικής διαμαρτυρίας στο Λος Άντζελες αυτήν την εβδομάδα, η αστυνομία χτύπησε ένα άτομο με αναπηρία, το πέταξαν κάτω από την αναπηρική του καρέκλα, και στη συνέχεια την έσπασαν. Απάνθρωπο, βάρβαρο. Ένα πελώριο γιατί δημιουργήθηκε και πάλι. Τι κινεί άραγε όλη αυτή τη βαρβαρότητα; Ποιος δημιουργεί αυτές τις ανθρωποκτόνες μηχανές; Τα "κλειδιά" της απάντησης είναι δύο λέξεις: Αφροαμερικανός, στερεότυπα. Ο ανάπηρος είναι Αφροαμερικανός. Και οι μπάτσοι διέπονται από τα στερεότυπα για τον "εγκληματία μαύρο" με τα οποία τους τροφοδοτούν.
Το θέμα της "εγκληματικότητας" είναι βασικό στην ατζέντα της προεκλογικής αντιπαράθεσης για την προεδρία των ΗΠΑ. Και στην Ελλάδα ήταν από τα κυρίαρχα ζητήματα στις τελευταίες εθνικές εκλογές. Στις ΗΠΑ, αιτία της εγκληματικότητας θεωρούνται οι Αφροαμερικανοί, εδώ οι μετανάστες(και οι αλληλέγγυοι/ες). Εκεί ενισχύεται ο ρατσισμός, εδώ η ξενοφοβία.
Διαβάζω σήμερα(18.7.2020) στο τουίτερ το μήνυμα του Ντόναλντ Τραμπ: "Ο διεφθαρμένος Joe Biden θέλει να ακυρώσει την αστυνομία μας. Μπορεί να χρησιμοποιεί διαφορετικές λέξεις, αλλά όταν κοιτάς τη συμφωνία του με τον Crazy Bernie (σ.σ. Σάντερς) και άλλα πράγματα, αυτό θέλει να κάνει. Θα καταστρέψει την Αμερική!" Και ακόμα: "Το έγκλημα είναι αχαλίνωτο στη Μινεάπολη αυτή τη στιγμή. Υπάρχει ανομία… οι εγκληματίες έχουν το θάρρος να κάνουν ό,τι θέλουν. Υπαίθριες πωλήσεις ναρκωτικών, ένοπλη βία, ληστείες, επιθέσεις - γίνονται σχεδόν κάθε 20 λεπτά. Ο Τζο Μπάιντεν δεν θα καταδικάσει αυτήν την τρέλα!" https :// t.co/i1Uuym8HCL
Από την πλευρά φίλου του Μπάιντεν διαβάζουμε επίσης στο τουίτερ: "Ο Joe Biden θέλει να δώσει στην αστυνομία περισσότερη χρηματοδότηση από εσάς. Θέλει να τους δώσει 300 εκατομμύρια δολάρια περισσότερο ώστε να μπορούν να εκπαιδεύονται καλύτερα. Ωραία προσπάθεια, αλλά ο Μπάιντεν δεν είναι «ριζοσπάστης», ανεξάρτητα από το πόσο σκληρά προσπαθείτε.". Ο ρατσισμός και η δολοφονία του Τζορτζ Φλόιντ, η άγρια αστυνομική βία και αυθαιρεσία τίθενται εκτός δημόσιας συζήτησης. Η "εγκληματικότητα" αντιμετωπίσζεται με τους όρους της δεκαετίας του 1970, τότε που ο Ρίτσαρντ Νίξον έθεσε για πρώτη φορά ως βασικό το ζήτημα της «εγκληματικότητας» στην προεκλογική αντιπαράθεση για την προεδρία των ΗΠΑ. Ο Νίξον κήρυξε τον «πόλεμο κατά των ναρκωτικών», τον οποίο πραγματοποίησε κυριολεκτικά ο Ρόναλντ Ρέιγκαν τη δεκαετία του 1980 και συνέχισε ο Τζορτζ Μπους. Ουσιαστικά στόχος ήταν οι Αφροαμερικανοί και δευτερευόντως οι λατίνοι. Γέμισαν οι φυλακές. Υπεύθυνοι για την εγκληματικότητα θεωρήθηκαν οι μαύροι. Οι χρήστες του κρακ τιμωρούνταν υπέρμετρα αυστηρά (σε σχέση με την κοκαΐνη των λευκών πλουσίων).
Δεν είναι οι πρώτη φορά. Τα στερεότυπα ότι οι Αφροαμερικανοί είναι άγριοι, υπάνθρωποι, βιαστές, εγκληματίες δημιουργήθηκαν αρχικά με την 13η Τροπολογία(νόμος στο Σύνταγμα των ΗΠΑ). Όταν καταργήθηκε η δουλεία ο πλούσιος βιομηχανικός βορράς τροφοδοτήθηκε με τα γερά και φτηνά εργατικά χέρια των πρώην δούλων του Νότου. Αλλά και ο Νότος δεν έμεινε έτσι. Η 13η Τροπολογία προέβλεψε μία διευθέτηση μέσω της «επανασκλαβοποίησης». Η δουλεία, λοιπόν, καταργήθηκε στις ΗΠΑ «εκτός κι αν ασκείται ως ποινή του εγκλήματος εκ του οποίου ο συμβαλλόμενος θα πρέπει να έχει καταδικαστεί δεόντως». Τέσσερα εκατομμύρια δούλοι απέκτησαν την ελευθερία τους πλην των «κακοποιών». Έτσι, γέμισαν οι φυλακές με «εγκληματίες» μαύρους με ψεύτικες ή ασήμαντες κατηγορίες, ενώ δαιμονοποιήθηκε στην κοινή γνώμη το πρότυπο του μαύρου αρσενικού ως εν δυνάμει βιαστής, κλέφτης και δολοφόνος.
Στην πραγματικότητα, βέβαια, οι βιαστές ήταν οι λευκοί. «Το δέρμα μου έχει το χρώμα του βιασμού. Το λεγόμενο «café au lait» χρώμα είναι η ζωντανή μνήμη των νόμων, πρακτικών και αξιών του Παλαιού (ρατσιστικού) Νότου. Είμαι μια μαύρη, Νότια γυναίκα και οι άμεσοι λευκοί άνδρες πρόγονοί μου, ήταν όλοι βιαστές. Η ίδια μου η ύπαρξη είναι ένα λείψανο της δουλείας και του Jim Crow.» γράφει η Αμερικανίδα ποιήτρια Caroline Randall Williams, απευθυνόμενη σ' εκείνους που θέλουν να τιμήσουν την κληρονομιά του ρατσισμού, σε όλους εκείνους που υπερασπίζονται τα μνημεία των δουλοκτητών, όπως ο Τραμπ. «Αν θέλουν μνημεία, εδώ είναι το σώμα μου που είναι ένα ίχνος αυτής της ιστορίας. Το δέρμα μου είναι μαρτυρία»!, λέει η ποιήτρια.(άρθρο στους New York Times).
Γέμισαν λοιπόν οι φυλακές με μαύρους για να στηρίξουν και πάλι ως «κατάδικοι» αυτή τη φορά την οικονομία του Νότου. Και αυτό συνεχίζεται. Σήμερα στις ΗΠΑ όπου κατοικεί το 5% του παγκόσμιου πληθυσμού, το ποσοστό των φυλακισμένων αντιστοιχεί στο 25% των ανθρώπων που βρίσκονται στις φυλακές όλου του πλανήτη. Αυτό το φαινομενικά παράδοξο εξηγεί το εκπληκτικό ντοκιμαντέρ «13th» της αφροαμερικανίδας Έιβα Ντουβερνέ (δες και το άρθρο του Κωνσταντίνου Καϊμάκη, Documento 12.6.2020).
Εκεί μπορεί να καταλάβει κανείς μέσα από ποια διαδικασία είναι δυνατόν κάποιος να σε πείσει ότι είσαι μέλος μια κατώτερης φυλής και ότι στο DNA σου είναι εγγεγραμμένη η εγκληματικότητα. Ναι, ακόμα και οι μαύροι πίστεψαν ότι είναι όντως «εγκληματίες»! Οι μηχανισμοί διαμόρφωσης των στερεοτύπων, το σχολείο, αλλά κυρίως ο κινηματογράφος και τα μέσα μαζικής ενημέρωσης είναι ήδη σε πλήρη ανάπτυξη.
Γούντροου Ουίλσον
Ο Ουόλτερ Λίπμαν, ο πατέρας της πολιτικής διαφήμισης, ήταν αυτός που επέστησε την προσοχή στη σημασία των προπαγανδιστικών τεχνικών για τον έλεγχο των μαζών. Σ’ αυτή την κατεύθυνση κινήθηκε και ο Έντουαρντ Μπερνέις (από τους ιδρυτές της βιομηχανίας δημοσίων σχέσεων) που μαζί με τον Λίπμαν ανήκαν στην επίσημη ομάδα προπαγάνδας του προέδρου των ΗΠΑ Γούντροου Ουίλσον. Η περίφημη αυτή Επιτροπή για τη Δημόσια Ενημέρωση του Ουίλσον πέτυχε να μετατρέψει τους ειρηνόφιλους Αμερικανούς που ήταν αντίθετοι στον Α παγκόσμιο πόλεμο «σε μια ορδή φανατικών κατά της Γερμανίας»(δες και το βιβλίο Homo Americanus, 2008).
Το ίδιο συνέβη και με τη διαμόρφωση του στερεότυπου του «κακού μαύρου» μέσω του φιλμ «Η γέννηση του έθνους» του Ντέιβιντ Γκρίφιθ που κυκλοφόρησε στις αμερικανικές αίθουσες το 1915. Ο Γούντροου Ουίλσον είδε την ταινία σε ιδιωτική προβολή και δήλωσε ότι «πρόκειται για την Ιστορία γραμμένη με αστραπές». Ο Γκρίφιθ βασίστηκε στο μυθιστόρημα του Τόμας Νίξον «The Clansman» ενισχύοντας ουσιαστικά την προϋπάρχουσα αρνητική εικόνα του αμερικανού μαύρου με λεπτομέρειες εξευτελιστικές (ένας μαύρος προσπαθεί να βιάσει μια λευκή η οποία επιλέγει να πηδήξει στο κενό βρίσκοντας τραγικό θάνατο) ενώ ο σκηνοθέτης θεωρήθηκε υπεύθυνος για την αναγέννηση της Κου Κλουξ Κλαν.
Τα στερεότυπα εναντίον των Αφροαμερικανών αναπαράγονται μέχρι σήμερα. Ο πρόεδρος Μπιλ Κλίντον, όπως αναφέρεται στο νοκιμαντέρ «13η Τροπολογία», αφού είδε ότι το θέμα της εγκληματικότητας είναι κρίσιμο για την έκβαση της εκλογικής αναμέτρησης για την προεδρία, πλειοδότησε σε ό,τι αφορά την ενίσχυση της αστυνομίας και την πάταξη της εγκληματικότητας. Όπως είδαμε στο διάλογο στο «τουίτερ» μεταξύ Τραμπ και της πλευράς Μπάιντεν, η αντιπαράθεση συνεχίζεται στη βάση της «εγκληματικότητας». Ο Μπάιντεν λέει ότι θα ενισχύσει οικονομικά την αστυνομία και θα επενδύσει στην εκπαίδευσή της. Ο Τραμπ επενδύει στην "αστυνομία μας" και επιτίθεται στους "εγκληματίες", τον «όχλο», δηλαδή στους μαύρους, που προκαλούν την "ανομία".
Εκεί δεν έχουν Εξάρχεια, έχουν την Μινεάπολη. Εδώ δεν έχουμε «μαύρους», έχουμε μετανάστες. Για του θανάτους στις φτωχές συνοικίες από τον κορονοϊό δεν μιλάει κανείς. Για την καλπάζουσα ανεργία κανένας. Οι ουρές στις τράπεζες τροφίμων και τα συσσίτια είναι αόρατα. Το μοναδικό σημαντικό πρόβλημα είναι η… εγκληματικότητα.
Η συμπεριφορά, λοιπόν, των λευκών αστυνομικών απέναντι στους μαύρους έχει ως αφετηρία τα στερεότυπα και τις συστημικές πολιτικές που τα ενισχύουν. Έτσι, φθάνουμε στην αστυνομοκρατία και στα εγκλήματα, όπως στη δολοφονία του Τζορτζ Φλόιντ, και όχι μόνο. Έτσι φθάνουμε στο θάνατο του Βασίλη Μάγγου..
*Δείτε το εκπληκτικό ντοκιμαντέρ "!3η Τροπολογία" στο Netflix
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου