Γιάννης Μπασκακης
Η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη οδηγεί τη χώρα ολοταχώς σε εκλογές έχοντας επιλέξει μάλιστα το κύριο προεκλογικό σύνθημά της. Σύμφωνα μ’ αυτό, ο Αλέξης Τσίπρας και ο ΣΥΡΙΖΑ ακολουθούν μια πολιτική «τραμπισμού α λα γκρέκα». Τη θέση αυτή διατύπωσε αρχικά ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Γιάννης Οικονόμου: «Θέλω...να εκφράσω την αποδοκιμασία της κυβέρνησης στην κλιμακούμενη προσπάθεια του κ. Τσίπρα να πλήξει τη δημοκρατία, τους θεσμούς και τον πολιτικό βίο με ένα σχέδιο τραμπισμού α λα γκρέκα» (23.6.2022). Τον ίδιο χαρακτηρισμό επανέλαβε επί σειρά ημερών. Και όπως ήταν φυσικό, το σλόγκαν ανέλαβαν στη συνέχεια να αναπαραγάγουν και άλλα στελέχη του κόμματος και φυσικά οι εντεταλμένοι δημοσιογράφοι-αναλυτές.
Ανεξάρτητα από τη σοβαρότητα του ισχυρισμού, το αν δηλαδή μετατρέπεται σε Τραμπ ο κ. Τσίπρας επειδή -στο πλαίσιο του αιτήματός του για επισημοποίηση από τώρα της προεκλογικής περιόδου που ούτως ή άλλως με ευθύνη του πρωθυπουργού διανύουμε- ζήτησε το προφανές, δηλαδή τη διενέργεια εκλογών με υπηρεσιακό υπουργό Εσωτερικών, όπως έγινε και το 2019, ενδιαφέρον έχει να εξεταστεί η πολιτική του διάσταση. Ποιο είναι, δηλαδή, το ελληνικό πολιτικό κόμμα που προσεγγίζει τις αντιλήψεις του ιδιόρρυθμου τέως προέδρου των ΗΠΑ;
Την απάντηση την έχει δώσει ήδη πριν από τις εκλογές του 2019 το έγκυρο «Politico» σε ένα προφητικό άρθρο που φέρει τον τίτλο «O Δούρειος Τραμπ της Ελλάδας» («Greece’s Trojan Trump», 4.7.2019). Ο υπότιτλος επισημαίνει ότι ο κ. Μητσοτάκης «μπορεί να είναι κεντρώος», αλλά το κόμμα του «κάθε άλλο». Και το κείμενο εξηγεί ότι, ενώ ο κ. Τσίπρας οδήγησε το δικό του κόμμα προς το Κέντρο, ο κ. Μητσοτάκης έστρεψε τη Ν.Δ. προς τον ακροδεξιό λαϊκισμό α λα Τραμπ. Ας σημειωθεί ότι το «Politico» θεωρείται έγκυρο από τον ίδιο τον Κυρ. Μητσοτάκη, ο οποίος συχνά αρθρογραφεί σ’ αυτό.
Αλλά την ίδια απάντηση μας την έχει βέβαια δώσει μόνος του ο «μαρτυριάρης» Αδωνις Γεωργιάδης, ο οποίος συνηθίζει να λέει πολλά και σε πολλούς. Ηδη προτού εκλεγεί ο Τραμπ, ο κ. Γεωργιάδης είχε εκφράσει χωρίς περιστροφές την ταύτιση μαζί του: «Είναι βέβαιο ότι αν ψήφιζα στις ΗΠΑ θα τον ψήφιζα και με τα δύο χέρια» («MEGA», 26.11.2015). Οι συνομιλητές του τον ρώτησαν με έκπληξη: «Και όχι τη Χίλαρι;» Και η απάντηση Γεωργιάδη: «Πρώτα απ’ όλα εγώ είμαι Ρεπουμπλικανός. Δεν θα ψήφιζα Χίλαρι. Η Χίλαρι είναι των Δημοκρατικών».
Πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι αυτά λέγονταν τις παραμονές των εσωκομματικών εκλογών της Ν.Δ. και της σύναψης συμφωνίας με τον Κυριάκο Μητσοτάκη που τον έχρισε αμέσως μετά αντιπρόεδρο του κόμματος. Εναν χρόνο αργότερα, τον Νοέμβριο του 2016, ο Ντόναλντ Τραμπ εκλέχτηκε πρόεδρος των ΗΠΑ και τα στελέχη της Ν.Δ. αντιμετώπισαν με αρνητική διάθεση την επίσκεψη του απερχόμενου προέδρου Μπαράκ Ομπάμα στην Αθήνα. Βέβαια ως ανοιχτοί υποστηρικτές του Τραμπ και εισηγητές μιας εφαρμογής «α λα γκρέκα» της πολιτικής του εμφανίζονταν εκτός από τον κ. Γεωργιάδη και οι «σκληροί» δεξιοί, όπως λ.χ. ο Φαήλος Κρανιδιώτης ο οποίος είχε δηλώσει ότι το κόμμα του (Νέα Δεξιά) τίθεται στην υπηρεσία του Τραμπ και είχε καταγγείλει όσους «κάθονται και βρίζουν τον Τραμπ επειδή λέει το αυτονόητο» («Alpha 9.89», 16.6.2016). Στο ίδιο κλίμα και μερίδα του Τύπου της Δεξιάς, με κύριο όχημα τη «Δημοκρατία» η οποία πρόβαλε ως υπόδειγμα και για τον ελληνικό συντηρητικό χώρο την υποψηφιότητα Τραμπ. Τις σχετικές αναλύσεις υπέγραφε ο Γιώργος Χαρβαλιάς, από τον Οκτώβριο του 2010 σύμβουλος του τότε προέδρου της Ν.Δ., Αντώνη Σαμαρά, σε θέματα επικοινωνίας και χάραξης στρατηγικής.
Η δυσκολία της Ν.Δ. βρισκόταν στο γεγονός ότι η εκλογή Τραμπ και το μεγάλο μέρος της θητείας του συνέπεσαν με κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ στην Ελλάδα. Οταν μάλιστα το 2017 επισκέφτηκε τις ΗΠΑ ο Αλέξης Τσίπρας και συναντήθηκε με τον Τραμπ, η αντιπολίτευση της Ν.Δ. συνοψιζόταν στην αναφορά παλιότερων αντιαμερικανικών συνθημάτων της Αριστεράς. Γεγονός είναι πάντως ότι σ’ εκείνη τη συνάντηση ο Αλέξης Τσίπρας είχε κατονομάσει την Τουρκία («Η επικίνδυνη, παραβατική, αεροναυτική δραστηριότητα της Τουρκίας στο Αιγαίο πρέπει να τερματιστεί. Υπονομεύει καθημερινά τις σχέσεις μεταξύ δύο ΝΑΤΟϊκών συμμάχων σε μια ευρύτερα ασταθή περιοχή, σε μια ευαίσθητη περιοχή»), αντίθετα από ό,τι έκανε ο κ. Μητσοτάκης στη δική του πρόσφατη επίσκεψη στον Λευκό Οίκο.
Οι εκ δεξιών επιδοκιμασίες
Από τη Δεξιά προέρχονται και οι επιδοκιμασίες για τις πιο αμφιλεγόμενες πολιτικές αποφάσεις του Ντόναλντ Τραμπ. Ο Μάκης Βορίδης ήταν εκείνος που βγήκε να υποστηρίξει την απόφαση του Τραμπ να αναγνωρίσει την Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσα του κράτους του Ισραήλ («Καθημερινή», 5.3.2018). Ασφαλώς η κίνηση αυτή έγινε για να λησμονηθεί το αντισημιτικό παρελθόν του στον ΛΑΟΣ, αλλά δεν έπαυε να καλύπτει μια ακραία κίνηση που δυσχέραινε κάθε ειρηνευτική προοπτική στην περιοχή της Μέσης Ανατολής. Και όταν ο Τραμπ δεν δίστασε να διατάξει ακόμα και δολοφονία αντιπάλου, βγήκε η πρώην σύμβουλος του πατέρα Μητσοτάκη, Μιράντα Ξαφά, να τη χειροκροτήσει: «Η εκτέλεση του υποστράτηγου Σολεϊμάνι με στοχευμένη επίθεση της αμερικανικής αεροπορίας έθεσε τέρμα στην αποτυχημένη εξωτερική πολιτική κατευνασμού που ξεκίνησε ο πρόεδρος Ομπάμα. Η πολιτική αυτή ήταν μια στρατηγική, γεωπολιτική, και ηθική αποτυχία» (liberal.gr, 8.1.2020). Αλλά βέβαια ήταν και ο ίδιος ο Κυριάκος Μητσοτάκης που κατά την τότε επίσκεψή του στις ΗΠΑ (7.1.2020, Atlantic Council) δεν είχε διστάσει να δηλώσει ανοιχτά τη «στήριξή» του στην απόφαση Τραμπ για την εκτέλεση αυτή, λέγοντας ότι «πάρθηκε λαμβάνοντας υπόψη το αμερικανικό εθνικό συμφέρον».
Μάλιστα τότε, όταν επισκέφτηκε ο κ. Μητσοτάκης τον Τραμπ στον Λευκό Οίκο, είχε φροντίσει να πάρει μαζί του τον κ. Γεωργιάδη. Κι εκείνος βέβαια ενθουσιάστηκε τόσο από τη συνάντηση («η συνάντηση Μητσοτάκη - Τραμπ πήγε όσο καλύτερα μπορούσε να πάει»), όσο και από την ομιλία Τραμπ («προσπέρασαν όλοι τον διθύραμβο Τραμπ για την Ελλάδα στην αρχή της συνάντησης, που εγώ να μιλούσα δεν θα χρησιμοποιούσα αυτούς τους τόνους και αυτό έχει περάσει σε όλα τα αμερικανικά μέσα ενημέρωσης») και κυρίως από τον ίδιο τον Τραμπ («ο Τραμπ είναι πολύ εντυπωσιακός, ο τρόπος που αντιμετώπισε τους δημοσιογράφους ήταν καταιγιστικός, δεν είναι πολιτικός που πρέπει να τον υποτιμήσει κανείς») («Θέμα 104.6, 8.1.2020). Αν ψάχνει λοιπόν η κυβέρνηση ποιο κόμμα προσεγγίζει τις αντιλήψεις του Τραμπ, θα πρέπει να κοιτάξει στο εσωτερικό της.
Ανεξάρτητα από τη σοβαρότητα του ισχυρισμού, το αν δηλαδή μετατρέπεται σε Τραμπ ο κ. Τσίπρας επειδή -στο πλαίσιο του αιτήματός του για επισημοποίηση από τώρα της προεκλογικής περιόδου που ούτως ή άλλως με ευθύνη του πρωθυπουργού διανύουμε- ζήτησε το προφανές, δηλαδή τη διενέργεια εκλογών με υπηρεσιακό υπουργό Εσωτερικών, όπως έγινε και το 2019, ενδιαφέρον έχει να εξεταστεί η πολιτική του διάσταση. Ποιο είναι, δηλαδή, το ελληνικό πολιτικό κόμμα που προσεγγίζει τις αντιλήψεις του ιδιόρρυθμου τέως προέδρου των ΗΠΑ;
Την απάντηση την έχει δώσει ήδη πριν από τις εκλογές του 2019 το έγκυρο «Politico» σε ένα προφητικό άρθρο που φέρει τον τίτλο «O Δούρειος Τραμπ της Ελλάδας» («Greece’s Trojan Trump», 4.7.2019). Ο υπότιτλος επισημαίνει ότι ο κ. Μητσοτάκης «μπορεί να είναι κεντρώος», αλλά το κόμμα του «κάθε άλλο». Και το κείμενο εξηγεί ότι, ενώ ο κ. Τσίπρας οδήγησε το δικό του κόμμα προς το Κέντρο, ο κ. Μητσοτάκης έστρεψε τη Ν.Δ. προς τον ακροδεξιό λαϊκισμό α λα Τραμπ. Ας σημειωθεί ότι το «Politico» θεωρείται έγκυρο από τον ίδιο τον Κυρ. Μητσοτάκη, ο οποίος συχνά αρθρογραφεί σ’ αυτό.
Αλλά την ίδια απάντηση μας την έχει βέβαια δώσει μόνος του ο «μαρτυριάρης» Αδωνις Γεωργιάδης, ο οποίος συνηθίζει να λέει πολλά και σε πολλούς. Ηδη προτού εκλεγεί ο Τραμπ, ο κ. Γεωργιάδης είχε εκφράσει χωρίς περιστροφές την ταύτιση μαζί του: «Είναι βέβαιο ότι αν ψήφιζα στις ΗΠΑ θα τον ψήφιζα και με τα δύο χέρια» («MEGA», 26.11.2015). Οι συνομιλητές του τον ρώτησαν με έκπληξη: «Και όχι τη Χίλαρι;» Και η απάντηση Γεωργιάδη: «Πρώτα απ’ όλα εγώ είμαι Ρεπουμπλικανός. Δεν θα ψήφιζα Χίλαρι. Η Χίλαρι είναι των Δημοκρατικών».
Πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι αυτά λέγονταν τις παραμονές των εσωκομματικών εκλογών της Ν.Δ. και της σύναψης συμφωνίας με τον Κυριάκο Μητσοτάκη που τον έχρισε αμέσως μετά αντιπρόεδρο του κόμματος. Εναν χρόνο αργότερα, τον Νοέμβριο του 2016, ο Ντόναλντ Τραμπ εκλέχτηκε πρόεδρος των ΗΠΑ και τα στελέχη της Ν.Δ. αντιμετώπισαν με αρνητική διάθεση την επίσκεψη του απερχόμενου προέδρου Μπαράκ Ομπάμα στην Αθήνα. Βέβαια ως ανοιχτοί υποστηρικτές του Τραμπ και εισηγητές μιας εφαρμογής «α λα γκρέκα» της πολιτικής του εμφανίζονταν εκτός από τον κ. Γεωργιάδη και οι «σκληροί» δεξιοί, όπως λ.χ. ο Φαήλος Κρανιδιώτης ο οποίος είχε δηλώσει ότι το κόμμα του (Νέα Δεξιά) τίθεται στην υπηρεσία του Τραμπ και είχε καταγγείλει όσους «κάθονται και βρίζουν τον Τραμπ επειδή λέει το αυτονόητο» («Alpha 9.89», 16.6.2016). Στο ίδιο κλίμα και μερίδα του Τύπου της Δεξιάς, με κύριο όχημα τη «Δημοκρατία» η οποία πρόβαλε ως υπόδειγμα και για τον ελληνικό συντηρητικό χώρο την υποψηφιότητα Τραμπ. Τις σχετικές αναλύσεις υπέγραφε ο Γιώργος Χαρβαλιάς, από τον Οκτώβριο του 2010 σύμβουλος του τότε προέδρου της Ν.Δ., Αντώνη Σαμαρά, σε θέματα επικοινωνίας και χάραξης στρατηγικής.
Η δυσκολία της Ν.Δ. βρισκόταν στο γεγονός ότι η εκλογή Τραμπ και το μεγάλο μέρος της θητείας του συνέπεσαν με κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ στην Ελλάδα. Οταν μάλιστα το 2017 επισκέφτηκε τις ΗΠΑ ο Αλέξης Τσίπρας και συναντήθηκε με τον Τραμπ, η αντιπολίτευση της Ν.Δ. συνοψιζόταν στην αναφορά παλιότερων αντιαμερικανικών συνθημάτων της Αριστεράς. Γεγονός είναι πάντως ότι σ’ εκείνη τη συνάντηση ο Αλέξης Τσίπρας είχε κατονομάσει την Τουρκία («Η επικίνδυνη, παραβατική, αεροναυτική δραστηριότητα της Τουρκίας στο Αιγαίο πρέπει να τερματιστεί. Υπονομεύει καθημερινά τις σχέσεις μεταξύ δύο ΝΑΤΟϊκών συμμάχων σε μια ευρύτερα ασταθή περιοχή, σε μια ευαίσθητη περιοχή»), αντίθετα από ό,τι έκανε ο κ. Μητσοτάκης στη δική του πρόσφατη επίσκεψη στον Λευκό Οίκο.
Οι εκ δεξιών επιδοκιμασίες
Από τη Δεξιά προέρχονται και οι επιδοκιμασίες για τις πιο αμφιλεγόμενες πολιτικές αποφάσεις του Ντόναλντ Τραμπ. Ο Μάκης Βορίδης ήταν εκείνος που βγήκε να υποστηρίξει την απόφαση του Τραμπ να αναγνωρίσει την Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσα του κράτους του Ισραήλ («Καθημερινή», 5.3.2018). Ασφαλώς η κίνηση αυτή έγινε για να λησμονηθεί το αντισημιτικό παρελθόν του στον ΛΑΟΣ, αλλά δεν έπαυε να καλύπτει μια ακραία κίνηση που δυσχέραινε κάθε ειρηνευτική προοπτική στην περιοχή της Μέσης Ανατολής. Και όταν ο Τραμπ δεν δίστασε να διατάξει ακόμα και δολοφονία αντιπάλου, βγήκε η πρώην σύμβουλος του πατέρα Μητσοτάκη, Μιράντα Ξαφά, να τη χειροκροτήσει: «Η εκτέλεση του υποστράτηγου Σολεϊμάνι με στοχευμένη επίθεση της αμερικανικής αεροπορίας έθεσε τέρμα στην αποτυχημένη εξωτερική πολιτική κατευνασμού που ξεκίνησε ο πρόεδρος Ομπάμα. Η πολιτική αυτή ήταν μια στρατηγική, γεωπολιτική, και ηθική αποτυχία» (liberal.gr, 8.1.2020). Αλλά βέβαια ήταν και ο ίδιος ο Κυριάκος Μητσοτάκης που κατά την τότε επίσκεψή του στις ΗΠΑ (7.1.2020, Atlantic Council) δεν είχε διστάσει να δηλώσει ανοιχτά τη «στήριξή» του στην απόφαση Τραμπ για την εκτέλεση αυτή, λέγοντας ότι «πάρθηκε λαμβάνοντας υπόψη το αμερικανικό εθνικό συμφέρον».
Μάλιστα τότε, όταν επισκέφτηκε ο κ. Μητσοτάκης τον Τραμπ στον Λευκό Οίκο, είχε φροντίσει να πάρει μαζί του τον κ. Γεωργιάδη. Κι εκείνος βέβαια ενθουσιάστηκε τόσο από τη συνάντηση («η συνάντηση Μητσοτάκη - Τραμπ πήγε όσο καλύτερα μπορούσε να πάει»), όσο και από την ομιλία Τραμπ («προσπέρασαν όλοι τον διθύραμβο Τραμπ για την Ελλάδα στην αρχή της συνάντησης, που εγώ να μιλούσα δεν θα χρησιμοποιούσα αυτούς τους τόνους και αυτό έχει περάσει σε όλα τα αμερικανικά μέσα ενημέρωσης») και κυρίως από τον ίδιο τον Τραμπ («ο Τραμπ είναι πολύ εντυπωσιακός, ο τρόπος που αντιμετώπισε τους δημοσιογράφους ήταν καταιγιστικός, δεν είναι πολιτικός που πρέπει να τον υποτιμήσει κανείς») («Θέμα 104.6, 8.1.2020). Αν ψάχνει λοιπόν η κυβέρνηση ποιο κόμμα προσεγγίζει τις αντιλήψεις του Τραμπ, θα πρέπει να κοιτάξει στο εσωτερικό της.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου