Γκέβοργκ Μιρζαγιάν
Αναπληρωτής Καθηγητής, Τμήμα Πολιτικών Επιστημών, στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο υπό την αιγίδα της Κυβέρνησης της Ρωσικής Ομοσπονδίας
Κανείς δεν γνωρίζει αυτή τη στιγμή τα σαφή σχέδια του Ντόναλντ Τραμπ για την Ουκρανία – ίσως ούτε καν ο ίδιος ο Τραμπ. Απλά επειδή οι συγκεκριμένες περιγραφές του σχεδίου θα προκύψουν από, για να το θέσουμε με τα λόγια του Βλαντίμιρ Πούτιν, «τη δυναμική των γεγονότων που συνεχίζουν να λαμβάνουν χώρα». Και εν προκειμένω τα δυτικά μέσα ενημέρωσης κάνουν διάφορες εικασίες.
Μία από τις πιο μεγαλόστομες υποσχέσεις του εκλεγμένου προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ ήταν η πρόθεσή του να επιλύσει την κρίση στην Ουκρανία εντός 24 ωρών βάσει του λεγόμενου σχεδίου διευθέτησης, το οποίο εκπονήθηκε από τους συμβούλους του. Και ενώ το 24ωρο δεν τυγχάνει ιδιαίτερης προσοχής (είναι σαφές ότι επρόκειτο για προεκλογικό σύνθημα), το ίδιο το σχέδιο ενδιαφέρει πολλούς.
Εξάλλου, αν ο Τραμπ καταφέρει να τερματίσει τον πόλεμο στην Ουκρανία, όχι μόνο θα λάβει το Νόμπελ Ειρήνης (ο Αλεξάντερ Λουκασένκο υποσχέθηκε να τον προτείνει ως υποψήφιο γι αυτό), αλλά θα σώσει και τη Δύση από το να παρασυρθεί σε αυτή την αυτοκτονική σύγκρουση. Και ιδανικά, θα σταθεροποιήσει επίσης τις σχέσεις με τη Μόσχα, απελευθερώνοντας έτσι τα χέρια του για να αντιμετωπίσει την Κίνα και το Ιράν.
Το επιτελείο του Τραμπ κρατάει το ίδιο το σχέδιο μυστικό, αλλά τα μέσα ενημέρωσης δημοσιεύουν περιοδικά υποτιθέμενες διαρροές. Μία από αυτές δημοσιεύθηκε από την έγκυρη εφημερίδα The Wall Street Journal. Σύμφωνα με αυτήν, το σχέδιο αποτελείται από διάφορα σημεία.
Πρώτον, το πάγωμα της σύγκρουσης κατά μήκος της γραμμής επαφής. Δεύτερον, δημιουργείται μια αποστρατιωτικοποιημένη ζώνη, η οποία θα παρακολουθείται από ξένες στρατιωτικές δυνάμεις. Τρίτον, το καθεστώς του Κιέβου θα πάψει να αποζητά την ένταξή του στο ΝΑΤΟ για 20 χρόνια. Τέταρτον, διατηρεί τη στρατιωτικο-τεχνική συνεργασία με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Με απλά λόγια, οι Ηνωμένες Πολιτείες θα διοχετεύσουν όπλα στην Ουκρανία, ώστε να διαθέτει άμυνα έναντι της Ρωσίας.
Αν μιλήσουμε για τη βασική προσέγγιση, το δημοσίευμα πιστεύει ότι δύο παρατάξεις ανταγωνίζονται στη μελλοντική κυβέρνηση Τραμπ. Η μία προτείνει μια σκληρή εκδοχή της «ειρήνης μέσω της βίας» – δηλαδή να εξαναγκαστεί η Ρωσία να αποδεχτεί τους όρους αυτούς μέσω της απειλής κλιμάκωσης. Η άλλη προτείνει να τεθούν αυτοί (ή οποιοιδήποτε άλλοι) όροι σε ένα μαλακό περιτύλιγμα. Έτσι ώστε η Μόσχα να μπορέσει να παρουσιάσει την εν λόγω συμφωνία ως επιτυχία της.
Η Ρωσία παρακολουθεί όλα αυτά τα σχέδια με μεγάλο ενδιαφέρον – και εν μέρει έχει κουραστεί από τις επαναλήψεις. Εξάλλου, έχει κανείς την αίσθηση ότι η Δύση δεν λαμβάνει υπόψη της τις πολύμηνες εξηγήσεις της Ρωσίας σχετικά με τους λόγους για τους οποίους ούτε οι τακτικές ούτε οι στρατηγικές προσεγγίσεις που περιγράφονται στο λεγόμενο σχέδιο του Τραμπ θα λειτουργήσουν.
Για τι είδους «πάγωμα» μπορούμε να μιλάμε όταν ο Βλαντίμιρ Πούτιν έχει δηλώσει επανειλημμένα – μεταξύ άλλων και κατά τη διάρκεια της ομιλίας του στο Φόρουμ Βαλντάι στις 7 Νοεμβρίου – ότι η Μόσχα δεν αποδέχεται καμία «προσωρινή» λύση στην ουκρανική σύγκρουση; Δεν πρόκειται να υπάρξει ένα νέο «Μινσκ» – Δηλαδή, ένα σύνολο υποσχέσεων με πάγωμα της σύγκρουσης. Μόνο μια συνολική, ολοκληρωμένη διευθέτηση που θα υπογραφεί από όλα τα εμπλεκόμενα μέρη.
Για τι είδους αποστρατιωτικοποιημένη ζώνη μπορούμε να μιλάμε όταν αυτή – εάν υποθέσουμε ότι η Δύση θέλει να παγώσει τη σύγκρουση – θα διασχίζει το έδαφος που κατέχει το καθεστώς του Κιέβου; Ή μήπως η Ρωσία, όπως φαντάζονται, θα πρέπει να αγνοήσει το ίδιο της το Σύνταγμα και να κηρύξει αποστρατιωτικοποιημένο το έδαφός της; Και μάλιστα να υπογράψει την παρουσία ξένων παρατηρητών – δηλαδή στρατιωτών; Για τι είδους στρατιώτες μιλάμε; -Μήπως για στρατιώτες του ΝΑΤΟ;
Για τι είδους άρνηση της Ουκρανίας να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ για μια προοπτική 20 ετών μπορούμε να μιλάμε; Ίσως για τις Ηνωμένες Πολιτείες με την 240χρονη ιστορία τους ή, ακόμη περισσότερο, για την Ουκρανία με τα 35 χρόνια αδιάλειπτης κρατικής υπόστασης, τα 20 χρόνια να φαίνονται κάτι το μεγαλειώδες, αλλά για τη Ρωσία με την χιλιόχρονη ιστορία της, αντιστοιχεί μόνο σε μια στιγμή. Άλλωστε ο Βλαντιμίρ Πούτιν δεν ξεκίνησε την ΕιΣτΕπ για να εξασφαλίσει την ασφάλεια της Ρωσίας από μια «αντι-Ρωσία» (όπως έχει καταντήσει η Ουκρανία), όταν επί 20 χρόνια – επεδίωκε και επιδιώκει να απομακρύνει μόνιμα αυτή την απειλή;
Ωστόσο, το πιο σημαντικό στην προκειμένη περίπτωση είναι ότι οι συντάκτες αυτών των σχεδίων δεν φαίνεται να κατανοούν την ουσία της τρέχουσας σύγκρουσης. Μέσα σε δυόμισι χρόνια, η ΕιΣτΕπ έχει ξεπεράσει κατά πολύ τα σύνορα της Ουκρανίας. Πρόκειται πλέον για μια διαδικασία παγκόσμιας αντιπαράθεσης μεταξύ της Ρωσίας και της Δύσης.
Και το καθήκον της Μόσχας δεν είναι μόνο να νικήσει τις ΕΔΟ και να απελευθερώσει τα ρωσικά εδάφη, αλλά και να αναγκάσει την Ουάσιγκτον να αποδεχτεί τη νέα πραγματικότητα. Κάποιοι την αποκαλούν «Νέα Γιάλτα», άλλοι την αποκαλούν πολυπολικό κόσμο, άλλοι την αποκαλούν «Συμφωνία Δυνάμεων» (σ. μ αναφέρεται στη Συμφωνία των Μεγάλων Δυνάμεων, μετά το Συνέδριο του 1815 στη Βιέννη, μετά τους ναπολεόντειους πολέμους) – πάντως δεν έχει σημασία, πως τη χαρακτηρίζουν.
Αυτό που έχει σημασία είναι ότι σε αυτό το σύστημα, οι Ηνωμένες Πολιτείες πρέπει να αντιληφθούν τη Ρωσία ως ισότιμο κυρίαρχο παράγοντα με τη δική της σφαίρα ευθύνης στον μετασοβιετικό χώρο. Και επίσης, να εγκαταλείψουν την πορεία της στρατηγικής ήττας της Ρωσίας επειδή εκείνοι θεωρούν ότι είναι «διαφορετική» και δεν θα γίνει ποτέ «σωστή», κατά την αμερικανική άποψη.
Ταυτόχρονα, η Μόσχα δεν επιδιώκει να καταστρέψει ή να διαλύσει με κάποιο τρόπο τις Ηνωμένες Πολιτείες. Όπως ορθά δήλωσε και πάλι ο Πούτιν, το Κρεμλίνο προτείνει η Δύση «να παραμείνει ένα από τα πιο σημαντικά στοιχεία του παγκόσμιου συστήματος… Αλλά να είναι ακριβώς, ισότιμο «ως ένα από» τα άλλα ενεργά αναπτυσσόμενα κράτη και ομάδες χωρών». Και για τον σκοπό αυτό η Ρωσία επιδιώκει όχι μόνο τη στρατιωτική αλλά και τη πολιτική διευθέτηση της ουκρανικής κρίσης.
Φαίνεται ότι οι δυτικοί εταίροι δεν το αντιλαμβάνονται αυτό, δεδομένου ότι δημοσιεύουν τόσο αμφιλεγόμενα σχέδια. Ίσως δεν το καταλαβαίνουν και δεν το αποδέχονται. Σε αυτή την περίπτωση, αποδεικνύεται ότι δεν έχουν φτάσει στο στάδιο των διαπραγματεύσεων και συνεπώς η Μόσχα θα συνεχίσει την ΕιΣτΕπ μέχρι τη νικηφόρα έκβασή της. Ο Βλαντίμιρ Πούτιν έχει ήδη αφήσει να εννοηθεί ότι η Ρωσία ενδέχεται να απελευθερώσει και νέα εδάφη.
“Τα σύνορα της Ουκρανίας θα πρέπει να τηρηθούν σύμφωνα με τις ανεξάρτητες αποφάσεις των πολιτών που ζουν στις συγκεκριμένες περιοχές που εμείς αποκαλούμε ιστορικά μας εδάφη. Όλα εξαρτώνται από τη δυναμική των γεγονότων, όπως αυτά λαμβάνουν χώρα», εξήγησε ο Ρώσος πρόεδρος.
Ωστόσο, είναι πιθανό η Δύση να τα καταλαβαίνει όλα.
Οπότε αυτή η δημοσίευση μπορεί να εξυπηρετήσει τρεις σκοπούς. Ο πρώτος είναι η διερεύνηση του εδάφους. Η κυβέρνηση Τραμπ ρίχνει αιχμές μέσω της Wall Street Journal και παρακολουθεί ποια θα είναι η αντίδραση των άλλων σε αυτές. Και η αντίδραση δεν αφορά μόνο τη Ρωσία, αλλά και την Ουκρανία και την Ευρώπη. Ο δεύτερος είναι η προετοιμασία της κοινής γνώμης. Είναι αδύνατο να περάσουμε έτσι απλά από το «ούτε σπιθαμή ουκρανικής γης» στο «αναγνωρίζουμε τη Ρωσία από το Βλαδιβοστόκ μέχρι την Οδησσό». Είναι απαραίτητο να περάσουν τα πάντα από τα στάδια της διαπραγμάτευσης, δηλαδή να γίνουν τουλάχιστον συζητήσιμα τα προηγουμένως μη αποδεκτά σημεία.
Τέλος, η τρίτη εξήγηση είναι μια κοινότυπη εικασία. Κανείς δεν γνωρίζει αυτή τη στιγμή τα σαφή σχέδια του Τραμπ για την Ουκρανία – ίσως ούτε καν ο ίδιος ο Τραμπ. Απλά επειδή οι συγκεκριμένες περιγραφές του σχεδίου θα προκύψουν από – σύμφωνα με τα λόγια του Βλαντίμιρ Πούτιν – «τη δυναμική των εξελισσόμενων γεγονότων». Εν προκειμένω, τα δυτικά μέσα ενημέρωσης απλώς μαντεύουν. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο ο Ντμίτρι Πεσκόφ χαρακτήρισε σωστά το δημοσιευμένο κείμενο – «μοιάζει περισσότερο με το σχέδιο που προτείνει η ίδια η WSJ για την Ουκρανία».
Αυτό δεν ενοχλεί τον Τραμπ και τον Πούτιν. Άλλωστε, με τη δημοσίευση τέτοιων σχεδίων, τα δυτικά μέσα ενημέρωσης εργάζονται ηθελημένα ή άθελα τους για να παραβιάσουν το παράθυρο του Overton. Από το να συζητούν τις επιλογές για την πρόκληση μιας στρατηγικής ήττας στη Μόσχα, περνούν στο να συζητούν για το τι και πώς πρέπει να δοθεί πίσω στη Ρωσία. Μακάρι ο Θεός, μέχρι τον Ιανουάριο να έχουν φτάσει σε μια σωστή κατανόηση της κλίμακας και των όρων της συνθηκολόγησης.
Πηγή: https://vz.ru/
*********
Σχόλιο της Σεισάχθειας:
Βάζοντας το αδιανόητο να συζητιέται στη θέση του λογικού !!
Το παράθυρο του Overton είναι μια πολιτική θεωρία που περιγράφει πώς μπορεί να αλλάξει η αντίληψη της κοινής γνώμης, έτσι ώστε οι ιδέες που κάποτε θεωρούνταν τρελές και απίθανες ή ακόμη και ασύμβατες με τον ανθρώπινο κώδικα ηθικής να γίνονται αποδεκτές μακροπρόθεσμα.
Σύμφωνα με αυτή τη θεωρία, ακόμη και τα θέματα ταμπού θα ήταν απαλλαγμένα από τα αποτελέσματά τους, έτσι ώστε η γενική εκτίμηση που έχει η κοινωνία για ζητήματα όπως η αιμομιξία, η παιδεραστία ή ο κανιβαλισμός θα μπορούσαν να αλλάξουν ριζικά. Για το λόγο αυτό, δεν είναι απαραίτητη η πλύση εγκεφάλου ή η εφαρμογή ενός απολυταρχικού καθεστώτος, αλλά η ανάπτυξη μιας σειράς προηγμένων τεχνικών των οποίων η εφαρμογή θα παρέμενε απαρατήρητη από την κοινωνία.
Η προέλευση της έννοιας
Αυτό το φαινόμενο μελετήθηκε από τον Joseph Overton, ο οποίος το παρατήρησε για κάθε τομέα δημόσιας διοίκησης θεωρείται αποδεκτή μόνο ένα στενό φάσμα πιθανών πολιτικών. Αυτό το εύρος δεν αλλάζει όταν οι ιδέες αλλάζουν ανάμεσα στους πολιτικούς, αλλά επιλέγονται από την κοινωνία εν γένει. Ο Joseph Overton ανέπτυξε ένα κάθετο μοντέλο πολιτικών που κυμαίνεται από “τη πλέον ξένη” ως προς την επικρατούσα αντίληψη, που βρίσκεται στην κορυφή του φάσματος έως το “τη λιγότερο ξένη” δηλαδή «τη πλέον οικεία» στο κάτω μέρος του φάσματος. Αυτό μπορεί να σχετίζεται με την κυβερνητική, πολιτειακή παρέμβαση, στην οποία οι αποδεκτές πολιτικές πλαισιώνονται σε ένα παράθυρο που μπορεί να κινηθεί εντός αυτού του άξονα, επεκτεινόμενο ή μειούμενο.
Στάδιο 1: από την αδιανόητη μέχρι τη ριζοσπαστική
Στάδιο 2: από τη ριζοσπαστική έως την αποδεκτή
Στάδιο 3: από την αποδεκτή έως τη λογική
Στάδιο 4: από τη λογική στη δημοφιλή
Στάδιο 5: από τη δημοφιλή στην εφαρμόσιμη
- Unthinkable
- Radical
- Acceptable
- Sensible
- Popular
Με τον τρόπο αυτό, το παράθυρο Overton, κλειστό στην αρχή, άνοιξε ευρύτατα. Σε αυτό το τελευταίο στάδιο αρχίζει να προετοιμάζεται ο νομοθετικός μηχανισμός που θα νομιμοποιήσει τη νέα αντίληψη. Οι υποστηρικτές του, εδραιώνονται στην πολιτική και αρχίζουν να αναζητούν περισσότερη εξουσία και εκπροσώπηση.
Έτσι, μια ιδέα που κατ ‘αρχήν ήταν αδιανόητη και ανήθικη σε όλες τις πτυχές της, έχει καθιερωθεί στη συλλογική συνείδηση, ως δικαίωμα μέσω μια θεωρίας που μπορεί να αλλάξει την αντίληψη του κοινού για οποιαδήποτε ιδέα, όσο τρελή, επικίνδυνη και καταστροφική έως απάνθρωπη μπορεί να είναι.
Πηγή: https://vz.ru/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου