Σαν σήμερα, (30.03) το 1952, εκτελέστηκε ο Νίκος Μπελογιάννης, ηγετικό στέλεχος του ΚΚΕ και αγωνιστής της Εθνικής Αντίστασης. Ήταν 37 χρόνων. Εκτελέστηκε, μαζί με τους Δημήτρη Μπάτση, Νίκο Καλούμενο, Ηλία Αργυριάδη, χαράματα Κυριακής στις 4.10, σε μέρα και ώρα δηλαδή που δεν γίνονταν εκτελέσεις -ούτε οι ναζί κατακτητές δεν παραβίασαν αυτόν τον άγραφο κανόνα-, παρά τη διεθνή κατακραυγή και το τεράστιο κύμα συμπαράστασης που είχε ξεσηκωθεί σε όλο τον κόσμο.
Είναι χαρακτηριστικό ότι μέσα σε μία εβδομάδα η κυβέρνηση Πλαστήρα έλαβε 250.000 τηλεγραφήματα με τα οποία επώνυμοι και μη ζητούσαν να μην ισχύσει η θανατική καταδίκη. Ανάμεσά τους ο Σαρλ ντε Γκολ και σχεδόν όλες οι προσωπικότητες της πολιτικής ζωής της Γαλλίας, καθώς και 159 βουλευτές από τα δύο μεγάλα κόμματα της Μεγάλης Βρετανίας.
Πολ Ελιάρ, Ζαν Κοκτό, Ζαν-Πολ Σαρτρ, Ναζίμ Χικμέτ, Πάμπλο Πικάσο, Τσάρλι Τσάπλιν είναι μερικοί μόνο από τους διανοούμενους και τους καλλιτέχνες που προσπάθησαν να σώσουν τον Μπελογιάννη και τους άλλους αγωνιστές που είχαν καταδικαστεί σε θάνατο.
Ο Πικάσο, βλέποντας μια φωτογραφία από τη δίκη με τον Μπελογιάννη να κρατάει ένα κόκκινο γαρίφαλο και να χαμογελάει, φτιάχνει το πασίγνωστο σκίτσο του που απεικονίζει τον «άνθρωπο με το γαρίφαλο», όπως έμεινε γνωστός από κει και πέρα. Έχει ενδιαφέρον να δούμε πώς περιγράφει αυτή τη σκηνή η Διδώ Σωτηρίου -αδελφή της συντρόφου του Μπελογιάννη, Έλλης Παππά- στο μυθιστόρημά της «Εντολή»:
"Η Έλλη κρατάει στο χέρι ένα μεγάλο άλικο γαρίφαλο. Καθώς πηγαίνει να καθίσει ο Νίκος τού το δίνει. Εκείνος το παίρνει, το κρατά κοντά στα διψασμένα χείλη του και χαμογελά. Τα χαρακτηριστικά του δεν είναι πια τραχιά, σαν χαραγμένα σ' αιχμηρό μπρούτζο. Η θωριά του ξανάγινε απαλή, στοχαστική. Χαμογελά σε κείνην και στο αύριο της ανθρώπινης απαντοχής που γι' αυτό προσφέρει απλά τη ζωή και τα νιάτα του. Τα φλας των φωτορεπόρτερ τσακώνουν αυτό το ωραίο χαμόγελο και την επομένη μια φωτογραφία εκπληκτική εμφανίζεται στις εφημερίδες και ταξιδεύει στο εξωτερικό. Το παλικάρι με το χαμόγελο και το γαρίφαλο θα συγκινήσει εκατομμύρια ανθρώπους σ' όλα τα πέρατα της γης. Και τα μολύβια του καλλιτέχνη που έφτιαξε την "Γκουέρνικα" θα τον απαθανατίσουν."
Δώρα Σελλά
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου