Η αντιπολίτευση κατηγορεί την κυβέρνηση ότι με το νομοσχέδιο καταργείται το οχτάωρο και ότι θα αποδιαρθρωθεί η οικογενειακή και κοινωνική ζωή των εργαζομένων, ενώ επίσης μπαίνουν νέα προσκόμματα στην άσκηση του δικαιώματος της απεργίας, αλλά ακόμα και η βουλεύτρια της συμπολίτευσης Άννα Ευθυμίου, που μάλιστα ως εργατολόγος είναι και καθ’ ύλην αρμόδια, επέκρινε πολλές διατάξεις του νομοσχεδίου και τόνισε πως «είναι πασίδηλο ότι η ελαστικοποίηση των όρων και των σχέσεων εργασίας» δεν δημιούργησε νέες επενδύσεις.
Σε πολλές εμφανίσεις του σε τηλεοπτικά κανάλια προς υπεράσπιση του νομοσχεδίου του, ο αρμόδιος υπουργός προσπάθησε να παινέψει τις πρόνοιες του νομοσχεδίου του, επισημαίνοντας ότι ο εργαζόμενος θα μπορεί να δουλεύει περισσότερο για να συσσωρεύει ρεπό ώστε να πάει να μαζέψει τις ελιές, ύστερα ότι η μητέρα θα μπορεί να δουλεύει δυο ώρες παραπάνω από Δευτέρα ως Πέμπτη και την Παρασκευή να κάθεται και να βλέπει τα παιδιά της, ενώ σε κάποια συνέντευξη είπε ότι ο εργαζόμενος που θα στερηθεί την έκτακτη υπερωριακή αμοιβή δεν θα χάσει εισόδημα αφού θα έχει τα ρεπό.
Κι αφού τα ρεπό ήρθαν έτσι στην επικαιρότητα, σε μιαν ιδιότυπη ερμηνεία του αξιώματος «ο χρόνος είναι χρήμα», ας λεξιλογήσουμε σήμερα για αυτή τη λέξη.
Το ρεπό είναι λέξη δάνεια, και γι’ αυτό κανονικά είναι άκλιτη, αν και οι άνθρωποι της πιάτσας, που έχουν ίσως πιο ανόθευτο γλωσσικό αισθητήριο συχνά την κλίνουν, όπως τους στυλούς και τα μπετά, ιδίως σχηματίζοντας πληθυντικό: «Δεν μου έχει δώσει τα ρεπά μου». Βλέπετε, η κατάληξή της την κάνει να προσαρμόζεται εύκολα στο ελληνικό τυπικό: το ρεπό, όπως το ποσό.
Όμως, αν και δάνεια, η λέξη ρεπό τελικά ανάγεται σε παλιότερη ελληνική λέξη.
Ποια είναι αυτή;
Θα μπορούσα να σας το βάλω σε κουίζ, διότι δεν είναι προφανής η απάντηση, αλλά στην επόμενη παράγραφο θα το πάρει το ποτάμι, οπότε αν θέλετε να προσπαθήσετε να το βρείτε μην διαβάσετε παρακάτω.
Λοιπόν, η λέξη ρεπό είναι δάνειο από το γαλλικό repos, που θα πει «ανάπαυση».
Τον καιρό που η γαλλική γλώσσα κυριαρχούσε παγκόσμια, ο Γεώργιος ο Α’ βάφτισε «Μον Ρεπό» την έπαυλη που του χάρισαν στην Κέρκυρα –«η ανάπαυσή μου». Αλλά η γαλλική λέξη ανάγεται στο ρήμα reposer, αναπαύομαι ή ησυχάζω, το οποίο με τη σειρά του ετυμολογείται από το υστερολατινικό repausare (re + pausare) και αυτό στο pausa, το οποίο, φαίνεται πια καθαρά, είναι η μεταφορά του αρχαίου ελληνικού παύσις (έπαιρνε περισπωμένη τον παλιό καιρό). Οπότε, το ρεπό είναι είδος αντιδανείου, από μια οικογένεια που έχει τροφοδοτήσει και με άλλα αντιδάνεια τη γλώσσα μας (πόζα, ας πούμε).
Μέχρι τώρα, το ρεπό ήταν η (κανονικά εργάσιμη) μέρα ανάπαυσης των εργαζομένων, ιδίως σε οργανισμούς ή επιχειρήσεις που λειτουργούν συνεχώς, όπως οι συγκοινωνίες, η αστυνομία ή η εστίαση. Ο έκτακτος ή ημιαπασχολούμενος εργαζόμενος που αναπληρώνει αυτόν που παίρνει ρεπό (ή που λείπει σε άδεια) λέγεται «ρεπατζής». Και η λέξη έχει χρησιμοποιηθεί και μεταφορικά· «κάνω τα ρεπό του» σημαίνει «τον αναπληρώνω».
Στις αρχές του 2019, οι (τότε) βουλευτές του Ποταμιού Αμυράς και Ψαριανός αρνήθηκαν να ψηφίσουν τη Συμφωνία των Πρεσπών διακηρύσσοντας ότι δεν θα γίνουν ρεπατζήδες του Καμμένου, εννοώντας ότι δεν θα αναπληρώσουν την απουσία του (τελικά έγιναν χειροκροτητές του Μπογδάνου, αλλά αυτό είναι άλλη ιστορία).
Να σημειώσω εδώ ότι τα ρέπο (τόνος στην παραλήγουσα), που πολύ είχαν ακουστεί στην περίοδο της επίπλαστης ευημερίας, είναι αγγλικό δάνειο και δεν έχουν καμιά σχέση με τα ρεπό: πρόκειται για σύντομη μορφή του repurchase agreement, συμφωνία επαναγοράς (μετοχών).
Ο κ. Χατζηδάκης διαμαρτυρήθηκε έντονα, ότι η αντιπολίτευση διαστρέβλωσε τα λεγόμενά του και ότι ο ίδιος δεν εννοούσε ότι «θα πληρώνεστε με ρεπό».
Ωστόσο, αυτό ακριβώς θα συμβαίνει· σε κλάδους που έχουν έντονη εποχικότητα, ας πούμε πολλά είδη καταστημάτων τον Δεκέμβριο, οι εργαζόμενοι που δούλευαν υπερωρίες την περίοδο της μεγάλης αιχμής, έβγαζαν ένα καλούτσικο ποσό από τις (πληρωμένες με προσαύξηση) υπερωρίες που έκαναν. Τώρα, χάρη στον κ. Χατζηδάκη, ο εργοδότης θα αντισταθμίζει την υπερωριακή εργασία του Δεκεμβρίου παρέχοντας ρεπό τον Γενάρη, που η κίνηση κάνει κοιλιά, και θα ενθυλακώνει την προσαύξηση που πλήρωνε ως τώρα.
Οπότε, δεν ήταν άδικο το χλευαστικό ξέσπασμα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, με ατάκες όπως «Είναι πολλά τα ρεπά, Άρη» και με τα πενηντάρεπα.
Δίκαια επικρίθηκε και ο ανεκδιήγητος κ. Κυρανάκης, που θεώρησε αρετή του νομοσχεδίου ότι κάποιος θα μπορεί να δουλεύει περισσότερο ώστε αν του παρουσιαστεί κάποιο πρόβλημα υγείας να μπορεί να το φροντίσει -λες και δεν έχουν θεσπιστεί αναρρωτικές άδειες ή λες και πρόκειται σε επόμενο νομοσχέδιο να καταργηθούν.
Επειδή όμως κατά σύμπτωση αυτές τις μέρες ήρθε στο προσκήνιο και το θέμα της «υπογεννητικότητας» με το σεξιστικό συνέδριο που (χάρη στην κατακραυγή από τα σόσιαλ) ματαιώθηκε, αλήθεια, σκέφτηκε κανείς από τους κυβερνητικούς φωστήρες πώς επηρεάζεται η οικογενειακή ζωή ιδίως των νέων εργαζομένων από την απορρύθμιση του χρόνου και των σχέσεων εργασίας;
Διότι είναι ηλίου φαεινότερο ότι με τις ελαστικές σχέσεις ειδικά οι νέοι εμποδίζονται ακόμα περισσότερο να κάνουν οικογένεια και παιδιά.
Εκτός αν μεθαύριο έρθει κάποιος άλλος κυβερνητικός βουλευτής να μας πει ότι τώρα θα μπορεί η εργαζόμενη να κάνει υπερωρίες και να συσσωρεύει ρεπό ώστε να μπορεί αύριο να τα προσθέσει στην άδεια τοκετού της…
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου