Παντελής Μπουκάλας
Μια φορά κι έναν καιρό, δηλαδή, σε ιστορικό χρόνο, μόλις χθες, αν ένα αντρόγυνο δεν αποκτούσε παιδιά, το καταδικαστικό πόρισμα του σογιού και της μικροκοινωνίας που το περιέβαλλε δεν προϋπέθετε την παραμικρή σκέψη, το παραμικρό συναίσθημα. Ηταν έτοιμο από καιρό, όσον καιρό κρατάει η κυριαρχία του αρσενικού, ευλογημένη από όλες τις θρησκείες. Και τη χριστιανική, όπως ξέρουν όσοι διάβασαν Απόστολο Παύλο.
«Φταίει η γυναίκα». Αυτή ήταν... στέρφα, δεν χωράει συζήτηση. Ο άντρας λογιζόταν πάντα καρπερός, κι αν δεν αποκτούσε παιδί αντιμετωπιζόταν σαν θύμα· δικό του κτήμα ήταν άλλωστε τα παιδιά της οικογένειας. Τα παιδιά, δηλαδή τα αγόρια. Στα κορίτσια φόρτωναν τα ονόματα Σταματία, Στάθω, Διώχνω ή Κανή (στα ποντιακά, από το «κανεί» = αρκεί) για να σταματήσουν το κακό. Ή Αγόρω/Αγορίτσα, για να το εξευμενίσουν.
Τη γυναίκα περιλάβαιναν, λοιπόν, οι κακές γλώσσες επί ατεκνίας. Και ουδείς τις έψεγε σαν κακές. Την «άρρωστη» γυναίκα αφορούσαν τα μαγικά φίλτρα του παγανισμού, που λατρεύονται ακόμα και στους μοντέρνους καιρούς μας. Την «ολιγόπιστη» ή «αμαρτωλή» γυναίκα αφορούσαν και τα τάματα σε αγίους μοναστήρια.
Πάνε δύο δεκαετίες τώρα. Διακοπές στην Κεφαλονιά. Επιστρέφοντας από το μοναστήρι του Αγίου Γερασίμου, είδαμε να κατηφορίζει μες στο λιοπύρι ένα παράδοξο μα και τόσο αναμενόμενο ζευγάρι: Μπροστά η νεαρή σύζυγος, ασκεπής, να κρατάει μια λαμπάδα μεγαλύτερη από το μπόι της. Πίσω, πάνω στο παπάκι του, ο άντρας της. Καπελάκι για τον ήλιο, τσιγαράκι για τη βαριεστημάρα. Για όποιον λόγο κι αν είχαν κάνει το τάμα τους, η ενδοοικογενειακή κατανομή υποχρεώσεων ήταν δεδομένη και αναμφισβήτητη. Ιερή.
Τα τάματα, οι ευχές και οι προσευχές θα τελειώσουν όταν τελειώσουν και τα πάθη των ανθρώπων. Η Ορθόδοξη Εκκλησία διαθέτει στη φαρέτρα της ειδική «Ευχή εις γυναίκα, όταν αποβάληται» (ελπίζω συμπληρωματικά, έστω, προς την επιστήμη και τις δικές της ερμηνείες και οδηγίες). Την αντιγράφω αποσπασματικά από το «Μικρόν ευχολόγιον» της Αποστολικής Διακονίας:
«Δέσποτα, Κύριε, ο Θεός ημών, ο τεχθείς εκ της αγίας Θεοτόκου και αειπαρθένου Μαρίας, και εν φάτνη ως βρέφος ανακλιθείς· Αυτός την παρούσαν δούλην σου [τήνδε], την σήμερον εν αμαρτίαις εις φόνον περιπεσούσαν, εκουσίως ή ακουσίως, και το εν αυτή συλληφθέν αποβαλομένην, ελέησον κατά το μέγα σου έλεος. […] ότι εν αμαρτίαις συνελήφθημεν και εν ανομίαις εκυήθημεν και διά ρύπου πάντες εσμέν ενώπιόν σου, Κύριε. […] συγχώρησον τη δούλη σου ταύτη, τη εν αμαρτίαις φόνω περιπεσούση, εκουσίως ή ακουσίως, και το εν αυτή συλληφθέν αποβαλομένη».
Να ’ναι καλά ο Διαφωτισμός, ο επικατάρατος και ελληνοκτόνος σύμφωνα με πολλούς ιεράρχες και κάμποσα κοσμικά εξαπτέρυγά τους, που το εκκλησιαστικό Δίκαιο δεν έχει επιβάλει το καθεστώς του στις αίθουσες των δικαστηρίων και λειτουργεί σαν συμβολικός τρόμος περισσότερο. Διαφορετικά, κάθε γυναίκα που θα απέβαλλε, για οποιονδήποτε λόγο κι αν ζούσε η ψυχή και το σώμα της αυτή τη βαριά περιπέτεια, θα συρόταν σε δίκη για φόνο.
Εστω ακούσιο, εξ αμελείας. Και ύστερα, τι άρνηση της ζωής και της χαράς της συνιστά η φράση-πέλεκυς «εν αμαρτίαις συνελήφθημεν και εν ανομίαις εκυήθημεν»; Αμαρτία ο έρωτας και ανομία η κύηση; Δηλαδή εκείνο το «αυξάνεσθε και πληθύνεσθε» της Βίβλου είναι προτροπή σε διάπραξη απανωτών αμαρτιών;
Για την ατεκνία η Εκκλησία διαθέτει την «Ευχήν εις την μεγαλώνυμον Θεοπρομήτορα Ανναν, την λύουσα τα δεσμά της ατεκνίας και της στειρότητος». Αποσπασματικά και πάλι: «Η εξαίρετος ρίζα η βλαστήσασα φυτόν αγλαόκαρπον και αειθαλές την υπερύμνητον Θεοτόκον […] η νεύσει θεία συλλαβούσα εν ηλικία προβεβηκυία […] η τας ατεκνούσας και στειρευούσας γυναίκας ευτεκνούσας αποδεικνύουσα τη του Εγγονού σου χάριτι […] δος καρπόν κοιλίας τοις επικαλουμένοις σε, διαλύουσα αυτών της ακαρπίας τον γνόφον και ταις ατεκνούσαις γυναιξίν ως λυτήριον στειρότητος ευτέκνους ποίησον. […] πλήσον χαρμονής και αγαλλιάσεως τας καρδίας των εις σε καταφευγόντων και δος την χάριν σου τη δούλη σου, […] διανοίγουσα της γυναικός την γαστέρα».
Για να υπάρξει λοιπόν σύλληψη, πρέπει να «διανοιγεί» θαυματουργικά «της γυναικός η γαστήρ», η μήτρα, που υποτίθεται φραγμένη. Για την ατεκνία δηλαδή ευθύνεται η γυναίκα, άλλωστε λίγο πριν αποκαλείται «στειρεύουσα», με το ρήμα «στειρεύω» να σημαίνει, τι άλλο, «είμαι στείρος, άγονος». Επιμένω στη θρησκευτική πλευρά, γιατί στο σκανδαλώδες Συνέδριο Γονιμότητας και Αναπαραγωγικής Αυτονομίας, που τελικά ματαιώθηκε, οι άνθρωποι της Εκκλησίας, ιερωμένοι και μη, που κλήθηκαν να μιλήσουν υπεραντιπροσωπεύονταν.
Οποια κι αν είναι η προσωπική σοφία του καθενός (και εννοώ, για παράδειγμα, τον Αλβανίας Αναστάσιο, όχι τον διοικητή του Αγίου Ορους), θα την έπνιγαν τα ασφυκτικά δόγματα της πίστης. Οσοι είναι απολύτως βέβαιοι ότι η ελληνική κοινωνία απελευθερώθηκε ολόκληρη από την εκκλησιαστική ποδηγέτηση και ότι έσπασε πια τα δεσμά της παράδοσης και του «μια φορά κι έναν καιρό», μάλλον δεν θα ξέρουν τη θαυματουργική (τεκνοποιητική) φήμη της εικόνας της Αγίας Αννας, της γιαγιάς του Ιησού, που, με προέλευση τη Μικρά Ασία, βρίσκεται σήμερα στο μοναστήρι της Αναλήψεως στα Σκούρτα της Βοιωτίας.
Δεν θα ξέρουν επίσης ότι, όπως διαβεβαιώνουν οι πάμπολλες εκκλησιαστικές ιστοσελίδες, ο άγιος που «θαυματουργεί και στις μέρες μας λύνοντας τη στείρωση», είναι ο Αρσένιος ο Καππαδόκης, που αγιοκατατάχτηκε το 1986, ήταν δε συντοπίτης και νουνός του οσίου Παϊσίου, του δημοφιλέστερου στις μέρες μας αγίου. Τι έλεγε ο Παΐσιος για την ατεκνία; «Ο Θεός σε πολλούς δεν δίνει παιδιά για να αγαπήσουν τα παιδιά όλου του κόσμου σαν δικά τους. Αλλοτε πάλι ό Θεός δεν δίνει παιδιά για να βολεύεται και κανένα ορφανό». Βαριά θεολογία, μα την αλήθεια.
Υπάρχουν ακόμα περιοχές στην Ελλάδα –κοινωνικές, όχι γεωγραφικές–- όπου ισχύουν απολύτως τα πατροπαράδοτα αυτονόητα. Η γυναίκα εκεί εννοείται σαν αναπαραγωγική μηχανή, διότι «έτσι είν’ αυτά τα πράγματα, πάππου προς πάππου». Αν δεν δουλεύει σωστά, και δεν παίρνει και από επισκευή (αν, λ.χ., τα τάματα δεν πιάνουν, σημαίνει ότι δυο φορές αμαρτωλή), τότε απαιτείται αλλαγή.
Σε αυτές τις περιοχές απευθυνόταν το Συνέδριο, με τα ενοχοποιητικά σποτάκια του, τη μονόπλευρη επιλογή ομιλητών, την υποαντιπροσώπευση των γυναικών.
Ο αρσενικός λόγος θα ακουγόταν εκεί, σε τόνο εθνικιστικό. Ο γνωστότερος από τους διοργανωτές, ο γυναικολόγος Κ. Πάντος, συνυπέβαλε το 2017 ψήφισμα στον ΟΗΕ και στην UNESCO, από κοινού με τον πατέρα Πλεύρη, τον Λεωνίδα Γεωργιάδη, το Παγκόσμιο Πνευματικό Κέντρο Ολυμπος (στόχος του, η δημιουργία «διεθνούς πράσινης polis» με το όνομα HEPTAPOLIS και «εκλεκτό πληθυσμό» τους «άριστους του κόσμου») και τη Διεθνή Ακαδημία Κοινωνικών Επιστημών(;), με την αξίωση να γίνει η ελληνική δεύτερη γλώσσα «σε κάθε χώρα του κόσμου». Επειδή, εκτός των άλλων, «προορίζεται για “ομιλούσα” στη χρήση των Η/υπολογιστών»(;;). Βαριά επιστήμη, μα την αλήθεια...
ΦΩΤ: Η Δημοτική Πινακοθήκη Λέφα υποδέχεται τη σύγχρονη εικαστικό Δήμητρα Μαλταμπέ και το φωτογραφικό της έργο, που αναφέρεται στον «χώρο και στο όριο». Διάρκεια έκθεσης: 16 Ιουνίου - 16 Ιουλίου. Κοκκώνη 15, Ψυχικό.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου