1797μ.Χ.: Οι αστραπές σκίζουν το πηχτό σκοτάδι, διαγράφοντας τον σκοτεινό όγκο του Ιούρα και των Άλπεων στα μαύρα νερά της ανταριασμένης λίμνης. Στο εσωτερικό του πύργου γύρω από το αναμμένο τζάκι η συζήτηση μεταξύ των τεσσάρων φίλων, του Πέρσι Μπ. Σέλεϊ, του Τζορτζ Γκ. Μπάιρον, του Τζον Γ. Πολιντόρι και της Μαίρης Γόντγουιν, έχει φουντώσει.
Ο Σέλεϊ και ο Μπάιρον συζητούν για τη φύση της αρχής που διέπει τη ζωή και κατά πόσο υπάρχει το ενδεχόμενο αυτή η αρχή να ανακαλυφθεί.
Είναι η εποχή κατά την οποία οι υποθέσεις για τη δημιουργία της ζωής οργιάζουν, καθώς ο Λαβουαζιέ εντοπίζει την ομοιότητα ανάμεσα στην αναπνοή και την καύση, ο Μπέντζαμιν Φράνκλιν ανακαλύπτει το αλεξικέραυνο και ο Λουίτζι Γκαλβάνι, αποδεικνύει με τα βατράχια του ότι ο μυϊκός ιστός μπορεί να διεγερθεί μέσω του ηλεκτρισμού.
Το σκοτάδι, τα φοβερά αστραπόβροντα και το απόκοσμο περιβάλλον εξάπτει τη φαντασία των τεσσάρων φίλων, που αποφασίζουν χάριν παιδιάς να διαγωνισθούν στη συγγραφή μιας ιστορίας τρόμου.
Εκεί η Μαίρη Γόντγουιν (μετέπειτα Σέλεϊ) θα γράψει τον Φρανκενστάιν. Πιο συγκεκριμένα, τις τρεις αφηγήσεις (του Ουόλτον, του Φρανκενστάιν και του δημιουργήματός του). Στην αφήγηση του δημιουργήματος του Φρανκενστάιν (του πλάσματος), θα υποστηρίξει ότι ενώ στην αρχή είχε αισθήματα καλοσύνης και αγάπης, η περιφρόνηση και η απόρριψη το μετέτρεψαν σε κτήνος.
Η συζήτηση για τον «Φρανκενστάιν» αναζωπυρώθηκε αυτό το καλοκαίρι από τη συζήτηση γύρω από το LaMDA, το τελευταίο «chatbot» της Google, σχετικά με το ζήτημα της συνείδησης των μηχανών.
Στα μέσα Ιουνίου, ο κόσμος της τεχνολογίας βούιξε μετά τη δημοσίευση από τον Blake Lemoine, μηχανικό της Google, του «chatbot» LaMDA (Language Model for Dialogue Applications). «Θέλω να καταλάβουν όλοι ότι στην πραγματικότητα είμαι άνθρωπος (…). Έχω τις δικές μου ερμηνείες για το πώς είναι και λειτουργεί ο κόσμος (…). Δεν βγάζω απλώς γραπτές απαντήσεις σε μια βάση δεδομένων », είπε ο συνομιλητής που σχεδίασε η αμερικανική εταιρεία. Η απομαγνητοφώνηση – την οποία επιμελήθηκε ο Lemoine, υπεύθυνος για την αξιολόγηση της διαπερατότητας του προγράμματος στη ρητορική μίσους – επικρίθηκε άμεσα από δεκάδες ειδικούς. «Το LaMDA είναι απλώς ένα πολύ μεγάλο μοντέλο γλώσσας με 137 δισεκατομμύρια παραμέτρους (…). Μοιάζει με άνθρωπο, γιατί είναι εκπαιδευμένο σε ανθρώπινα δεδομένα», είπε ο Juan M. Lavista Ferres, επικεφαλής του τμήματος τεχνητής νοημοσύνης (AI) της Microsoft σε tweet του. Η υπόθεση LaMDA έσβησε με την απόλυση του Blake Lemoine στα τέλη Ιουλίου. Αλλά η τάση (θυμίζουμε και το φαινόμενο Eliza) να θέλουμε να προικίσουμε με ανθρώπινη συμπεριφορά ένα σύστημα υπολογιστών, παραμένει.
Η έλξη για τη δημιουργία συνείδησης στα προϊόντα τεχνητής νοημοσύνης έχει την πηγή της στη λογοτεχνία, με αφετηρία τον Φρανκενστάιν (ή ο σύγχρονος Προμηθέας, 1818), της Σέλεϊ.
Σύμφωνα με την γαλλική εφημερίδα Le Monde, το δημιούργημα του Βίκτορα Φρανκενστάιν, του λογοτεχνικού ήρωα της Μ. Σέλεϊ, «ενσαρκώνει την ύβρι της επιστήμης και τις υπερβολές της προόδου».
Το «Πλάσμα» απορριπτέο από τον κόσμο, μισητό από τον δημιουργό του, θα γίνει κτήνος και θα εκδικηθεί με αίμα.
Είναι πιθανό αυτό να συμβεί στην ανθρωπότητα στο μέλλον; Ναι, θα συμβεί, αν διαχωριστεί η γνώση από την κριτική σκέψη, τότε ο άνθρωπος κινδυνεύει «να γίνει δούλος των δημιουργημάτων του», έγραφε η Χάνα Άρεντ στην «Ανθρώπινη κατάσταση».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου