Σύμφωνα με τα «μαντάτα» που έρχονται από την Ουάσιγκτον, «με ένα διακομματικό νομοσχέδιο “πακέτο”, που τοποθετεί την Ελλάδα στο επίκεντρο του στρατηγικού ενδιαφέροντος των ΗΠΑ, οι Αμερικανοί γερουσιαστές Μπομπ Μενέντεζ (Δημοκρατικός) και Μάρκο Ρούμπιο (Ρεπουμπλικανός) επιδιώκουν να παγιώσουν το ενδιαφέρον της αμερικανικής διπλωματίας για την Ανατολική Μεσόγειο».
Επειδή κάποιοι παραδοσιακοί αλλά και άλλοι όψιμοι εγχώριοι οπαδοί της μετατροπής της χώρας σε αμερικανικό προτεκτοράτο έχουν ήδη αρχίσει να πανηγυρίζουν ζητωκραυγάζοντας υπέρ της ελληνοαμερικανικής στρατηγικής σχέσης, αξίζει τον κόπο να δούμε προσεκτικά ποια ακριβώς είναι η κατάσταση στην περιοχή και για ποιους λόγους θέλουν να «αλλάξουν» οι Αμερικανοί.
Το εν λόγω νομοσχέδιο, πέραν των προθέσεων της υπερδύναμης να περιγράψει «διά νόμου» τα τρέχοντα συμφέροντά της, αποτελεί ταυτόχρονα και μια έμμεση παραδοχή αποτυχίας (ή επείγουσας ανάγκης αναδίπλωσης) της μέχρι τώρα πολιτικής της στην περιοχή. Κι αυτό διότι η κατάσταση που επιδιώκει να αναθεωρήσει το νομοσχέδιο είχε διαμορφωθεί κατά κύριο λόγο από πάγιες θέσεις της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής.
Η αμερικανική ανάγκη
Το εν λόγω νομοσχέδιο, πέραν των προθέσεων της υπερδύναμης να περιγράψει «διά νόμου» τα τρέχοντα συμφέροντά της, αποτελεί ταυτόχρονα και μια έμμεση παραδοχή αποτυχίας (ή επείγουσας ανάγκης αναδίπλωσης) της μέχρι τώρα πολιτικής της στην περιοχή. Κι αυτό διότι η κατάσταση που επιδιώκει να αναθεωρήσει το νομοσχέδιο είχε διαμορφωθεί κατά κύριο λόγο από πάγιες θέσεις της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής.
Η αμερικανική ανάγκη
Σε γενικές γραμμές στον Νόμο για την Εταιρική Σχέση Ασφάλειας και Ενέργειας στην Ανατολική Μεσόγειο του 2019 μεταξύ άλλων περιλαμβάνονται:
- Άρση της απαγόρευσης πώλησης όπλων στην Κυπριακή Δημοκρατία.
- Πρόβλεψη ότι μέσα σε 90 ημέρες από την επικύρωσή του ο ΥΠΕΞ θα πρέπει να υποβάλει λίστα στο Κογκρέσο με τον αριθμό των παραβιάσεων του ελληνικού εναέριου χώρου και της ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας.
- Αναφορά ότι η ασφάλεια των εταίρων της Αμερικής, όπως η Ελλάδα και η Κύπρος, είναι σημαντική για τα συμφέροντα των ΗΠΑ.
- Χαρακτηρισμός της Ελλάδας ως πολύτιμου μέλους του ΝΑΤΟ και πυλώνα ασφαλείας στην Ανατολική Μεσόγειο.
- Στήριξη στην τριμερή συνεργασία Ελλάδας, Κύπρου και Ισραήλ.
- Διατύπωση της αντίθεσης από Ελλάδα, Κύπρο, Ισραήλ και ΗΠΑ σε οποιαδήποτε ενέργεια που θα ανατρέπει τη σταθερότητα, θα παραβιάζει το διεθνές δίκαιο και τις σχέσεις καλής γειτονίας τόσο στην Ανατολική Μεσόγειο όσο και στο Αιγαίο.
Αυτά λοιπόν λένε σήμερα ότι επιθυμούν να αλλάξουν στην περιοχή οι Αμερικανοί. Ωστόσο οι αλλαγές που διατυπώνονται στο προς ψήφιση νομοσχέδιο περιγράφουν την κατάσταση που οι ίδιοι διαμόρφωσαν στην περιοχή εδώ και δεκαετίες.
Προφανώς η αμερικανική ανάγκη για αναθεώρηση της πολιτικής τους στην περιοχή προκύπτει από την τρέχουσα διαδικασία αποδόμησης των αμερικανοτουρκικών σχέσεων. Όσο η Άγκυρα δραπετεύει από την επιρροή της Ουάσιγκτον τόσο οι ΗΠΑ έχουν ανάγκη στρατιωτικής αναδίπλωσης στο ελληνικό «οικόπεδο». Η διά νόμου αλλαγή της αμερικανικής οπτικής στην περιοχή προφανώς αξιοποιείται και ως απειλή στο πλαίσιο του παζαριού που κάνει η αμερικανική διοίκηση με την Άγκυρα.
Η «τάξη» της Ουάσιγκτον
Η διαμορφωμένη μέχρι και τώρα κατάσταση στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο είναι –δεν πρέπει να το ξεχνάμε– αμερικανικό έργο. Δεν πρέπει ειδικά αυτοί που σήμερα πανηγυρίζουν να ξεχνούν ότι:
1. Σε έκθεση του αμερικανικού Ινστιτούτου Rand, η οποία συντάχθηκε για λογαριασμό του αμερικανικού Πενταγώνου και διέρρευσε στον Τύπο τον Δεκέμβριο του 1992, διαβάζουμε:
«Οι ΗΠΑ ως υπερδύναμη πρέπει να προσπαθήσουν να ενισχύσουν τη στρατηγική σημασία της Τουρκίας στην Ευρώπη, τη Μ. Ανατολή και την Ασία. Κάθε κίνηση προς μία νέα αμυντική ευρωπαϊκή δομή που θα εξαιρεί την Τουρκία, ή θα στρέφεται εναντίον των συμφερόντων της στο Αιγαίο, θα συνεισφέρει στην αποσταθεροποίηση των Βαλκανίων και θα στρέφεται εναντίον της σύγκλισης Τουρκίας και δυτικών συμφερόντων. Την ίδια στιγμή θα έθετε κρίσιμα διλήμματα στις ΗΠΑ σε σχέση με το Αιγαίο και τη Μ. Ανατολή».
2. Η «θεσμική» κατοχύρωση των όσων προέκυψαν («γκρίζες ζώνες» στο Αιγαίο) από την ελληνοτουρκική κρίση στις νησίδες των Ιμίων και από την αμερικανική «πυροσβεστική» διαμεσολάβηση ανατέθηκε στο ΝΑΤΟ. Η νέα δομή του ΝΑΤΟ διαμόρφωσε ενιαίο αμυντικό χώρο Ελλάδας - Τουρκίας στο Αιγαίο. Η δομή αυτή οδήγησε σε στρατιωτική διχοτόμηση του Αιγαίου υπό ΝΑΤΟϊκό μανδύα, δηλαδή στη στρατιωτική συγκυριαρχία Ελλάδας - Τουρκίας στο Αιγαίο υπό ΝΑΤΟϊκή επιδιαιτησία.
3. Η χώρα μας, μετά την υπογραφή σχετικής συμφωνίας το 1996 με τη Γεωγραφική Υπηρεσία των ΗΠΑ (National Imagery and Mapping Agency / NIMA / USA) συμμετέχει στο πρόγραμμα κατάρτισης ψηφιακών / διανυσματικών χαρτών (VMAP) κλίμακας 1:250.000.
Κατά τη σύνοδο της Διευθύνουσας Επιτροπής VMAP, τον Μάιο του 2001, η αμερικανική προεδρία επέβαλε στην ελληνική πλευρά την απόφαση να μην εμφανίσει τα θαλάσσια σύνορα Ελλάδας - Τουρκίας στον ψηφιακό χάρτη που έχει αναλάβει να καταρτίσει. Σύμφωνα με την επιχειρηματολογία της αμερικανικής πλευράς, η αναθεώρηση των χαρτών αυτών έγινε κατόπιν εντολής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, το οποίο δεν γνωρίζει δήθεν την ύπαρξη συνθηκών που καθορίζουν τα θαλάσσια σύνορα Ελλάδας - Τουρκίας αποδεκτών και από τις δύο χώρες.
Επιπλέον, ως αμερόληπτος τρίτος, η Αμερική δεν επιθυμεί να λάβει θέση επί των διισταμένων εν προκειμένω απόψεων Ελλάδας και Τουρκίας.
4. Οι Αμερικανοί λειτουργώντας παρασκηνιακά υπονόμευσαν το δόγμα περί ενιαίου αμυντικού χώρου Ελλάδας - Κύπρου. Χαρακτηριστικό είναι το απόσπασμα από απόρρητο τηλεγράφημα του ελληνικού ΥΠΕΞ την εποχή της ισχυρής Ελλάδας του Σημίτη:
«Κατά τη σημερινή επίσκεψη του Αμερικανού επιτετραμμένου προς τον κ. υφυπουργό, ο κύριος Cleverly ανέφερε ότι εδόθησαν οδηγίες να τεθεί στο υψηλότερο δυνατό επίπεδο σε Αθήνα, Λευκωσία και Άγκυρα ο αμερικανικός προβληματισμός για ενδεχόμενο τυχαίο και χωρίς πρόθεση ατύχημα κατά τη διάρκεια της επικείμενης άσκησης “Νικηφόρος”». Οι ελληνικές κυβερνήσεις καθησύχασαν τις αμερικανικές ανησυχίες καταργώντας ασκήσεις και δόγμα.
5. Στις αρχές του Μαΐου του 2009, σύμφωνα με τηλεγράφημα της αμερικανικής πρεσβείας στην Άγκυρα, ο πρεσβευτής των ΗΠΑ Τζέιμς Τζέφρι συναντιέται με τον στρατηγό Χασάν Ισγκίζ και του αναφέρει ότι αρκετά επιχειρήματα της τουρκικής πλευράς για το καθεστώς στο Αιγαίο έχουν βάση.
6. Τον Ιούνιο του 2009 η Χίλαρι Κλίντον στέλνει εμπιστευτικό τηλεγράφημα στην Αθήνα σημειώνοντας ότι οι Αμερικανοί δεν μπορούν να βοηθήσουν αν η Ελλάδα «συμπεριφέρεται µε προκλητικά επιθετικό τρόπο, όπως µε το να επιλέγει για στρατιωτικές ασκήσεις νησιά τα οποία βάσει συνθηκών είναι αποστρατιωτικοποιημένα».
7. Σε τηλεγράφημα τον Ιανουάριο του 2009 ο Αμερικανός πρεσβευτής στην Άγκυρα Τζέιµς Τζέφρι αναφέρει πως οι ισχυρισμοί πως µε βάση διάφορες συμφωνίες του 1930 και τη Συνθήκη του Παρισιού το Αιγαίο έχει μοιραστεί ανάμεσα στην Ελλάδα και στην Τουρκία είναι «ασαφείς». Σημειώνει επίσης ότι η Ελλάδα έχει «υπερβολικές διεκδικήσεις επί της υφαλοκρηπίδας, που προκύπτουν από τη Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας». Καταλήγει ότι η διένεξη για την υφαλοκρηπίδα «αποτελεί έναν πραγματικό λόγο διεκδίκησης των δικαιωμάτων της Τουρκίας στο Αιγαίο σε περίπτωση που βρεθεί πετρέλαιο ή φυσικό αέριο».
Απ’ όλα αυτά είναι φανερό ότι οι ΗΠΑ βιάζονται να αναδιαμορφώσουν τα δεδομένα στην περιοχή. Το ερώτημα που προκύπτει ωστόσο είναι αν και σε ποιον βαθμό η ελληνική κυβέρνηση έχει διαπραγματευτεί τη συμμετοχή της χώρας στους νέους αμερικανικούς σχεδιασμούς ή απλώς ακολουθεί τις εντολές πανηγυρίζοντας...
1. Σε έκθεση του αμερικανικού Ινστιτούτου Rand, η οποία συντάχθηκε για λογαριασμό του αμερικανικού Πενταγώνου και διέρρευσε στον Τύπο τον Δεκέμβριο του 1992, διαβάζουμε:
«Οι ΗΠΑ ως υπερδύναμη πρέπει να προσπαθήσουν να ενισχύσουν τη στρατηγική σημασία της Τουρκίας στην Ευρώπη, τη Μ. Ανατολή και την Ασία. Κάθε κίνηση προς μία νέα αμυντική ευρωπαϊκή δομή που θα εξαιρεί την Τουρκία, ή θα στρέφεται εναντίον των συμφερόντων της στο Αιγαίο, θα συνεισφέρει στην αποσταθεροποίηση των Βαλκανίων και θα στρέφεται εναντίον της σύγκλισης Τουρκίας και δυτικών συμφερόντων. Την ίδια στιγμή θα έθετε κρίσιμα διλήμματα στις ΗΠΑ σε σχέση με το Αιγαίο και τη Μ. Ανατολή».
2. Η «θεσμική» κατοχύρωση των όσων προέκυψαν («γκρίζες ζώνες» στο Αιγαίο) από την ελληνοτουρκική κρίση στις νησίδες των Ιμίων και από την αμερικανική «πυροσβεστική» διαμεσολάβηση ανατέθηκε στο ΝΑΤΟ. Η νέα δομή του ΝΑΤΟ διαμόρφωσε ενιαίο αμυντικό χώρο Ελλάδας - Τουρκίας στο Αιγαίο. Η δομή αυτή οδήγησε σε στρατιωτική διχοτόμηση του Αιγαίου υπό ΝΑΤΟϊκό μανδύα, δηλαδή στη στρατιωτική συγκυριαρχία Ελλάδας - Τουρκίας στο Αιγαίο υπό ΝΑΤΟϊκή επιδιαιτησία.
3. Η χώρα μας, μετά την υπογραφή σχετικής συμφωνίας το 1996 με τη Γεωγραφική Υπηρεσία των ΗΠΑ (National Imagery and Mapping Agency / NIMA / USA) συμμετέχει στο πρόγραμμα κατάρτισης ψηφιακών / διανυσματικών χαρτών (VMAP) κλίμακας 1:250.000.
Κατά τη σύνοδο της Διευθύνουσας Επιτροπής VMAP, τον Μάιο του 2001, η αμερικανική προεδρία επέβαλε στην ελληνική πλευρά την απόφαση να μην εμφανίσει τα θαλάσσια σύνορα Ελλάδας - Τουρκίας στον ψηφιακό χάρτη που έχει αναλάβει να καταρτίσει. Σύμφωνα με την επιχειρηματολογία της αμερικανικής πλευράς, η αναθεώρηση των χαρτών αυτών έγινε κατόπιν εντολής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, το οποίο δεν γνωρίζει δήθεν την ύπαρξη συνθηκών που καθορίζουν τα θαλάσσια σύνορα Ελλάδας - Τουρκίας αποδεκτών και από τις δύο χώρες.
Επιπλέον, ως αμερόληπτος τρίτος, η Αμερική δεν επιθυμεί να λάβει θέση επί των διισταμένων εν προκειμένω απόψεων Ελλάδας και Τουρκίας.
4. Οι Αμερικανοί λειτουργώντας παρασκηνιακά υπονόμευσαν το δόγμα περί ενιαίου αμυντικού χώρου Ελλάδας - Κύπρου. Χαρακτηριστικό είναι το απόσπασμα από απόρρητο τηλεγράφημα του ελληνικού ΥΠΕΞ την εποχή της ισχυρής Ελλάδας του Σημίτη:
«Κατά τη σημερινή επίσκεψη του Αμερικανού επιτετραμμένου προς τον κ. υφυπουργό, ο κύριος Cleverly ανέφερε ότι εδόθησαν οδηγίες να τεθεί στο υψηλότερο δυνατό επίπεδο σε Αθήνα, Λευκωσία και Άγκυρα ο αμερικανικός προβληματισμός για ενδεχόμενο τυχαίο και χωρίς πρόθεση ατύχημα κατά τη διάρκεια της επικείμενης άσκησης “Νικηφόρος”». Οι ελληνικές κυβερνήσεις καθησύχασαν τις αμερικανικές ανησυχίες καταργώντας ασκήσεις και δόγμα.
5. Στις αρχές του Μαΐου του 2009, σύμφωνα με τηλεγράφημα της αμερικανικής πρεσβείας στην Άγκυρα, ο πρεσβευτής των ΗΠΑ Τζέιμς Τζέφρι συναντιέται με τον στρατηγό Χασάν Ισγκίζ και του αναφέρει ότι αρκετά επιχειρήματα της τουρκικής πλευράς για το καθεστώς στο Αιγαίο έχουν βάση.
6. Τον Ιούνιο του 2009 η Χίλαρι Κλίντον στέλνει εμπιστευτικό τηλεγράφημα στην Αθήνα σημειώνοντας ότι οι Αμερικανοί δεν μπορούν να βοηθήσουν αν η Ελλάδα «συμπεριφέρεται µε προκλητικά επιθετικό τρόπο, όπως µε το να επιλέγει για στρατιωτικές ασκήσεις νησιά τα οποία βάσει συνθηκών είναι αποστρατιωτικοποιημένα».
7. Σε τηλεγράφημα τον Ιανουάριο του 2009 ο Αμερικανός πρεσβευτής στην Άγκυρα Τζέιµς Τζέφρι αναφέρει πως οι ισχυρισμοί πως µε βάση διάφορες συμφωνίες του 1930 και τη Συνθήκη του Παρισιού το Αιγαίο έχει μοιραστεί ανάμεσα στην Ελλάδα και στην Τουρκία είναι «ασαφείς». Σημειώνει επίσης ότι η Ελλάδα έχει «υπερβολικές διεκδικήσεις επί της υφαλοκρηπίδας, που προκύπτουν από τη Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας». Καταλήγει ότι η διένεξη για την υφαλοκρηπίδα «αποτελεί έναν πραγματικό λόγο διεκδίκησης των δικαιωμάτων της Τουρκίας στο Αιγαίο σε περίπτωση που βρεθεί πετρέλαιο ή φυσικό αέριο».
Απ’ όλα αυτά είναι φανερό ότι οι ΗΠΑ βιάζονται να αναδιαμορφώσουν τα δεδομένα στην περιοχή. Το ερώτημα που προκύπτει ωστόσο είναι αν και σε ποιον βαθμό η ελληνική κυβέρνηση έχει διαπραγματευτεί τη συμμετοχή της χώρας στους νέους αμερικανικούς σχεδιασμούς ή απλώς ακολουθεί τις εντολές πανηγυρίζοντας...
Πηγή: topontiki.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου