Μπορεί η Συρία να μετατραπεί στο Βιετνάμ της Τουρκίας; Ίσως είναι ακόμα νωρίς για να προβούμε σε αυτόν τον ισχυρισμό, παρά το μακελειό που σημειώθηκε στην Ιντλίμπ, με 33 νεκρούς Τούρκους στρατιώτες. Να σημειώσουμε πως αυτός είναι ο επιβεβαιωμένος αριθμός των τουρκικών αρχών, αν και υπάρχουν βάσιμες υποψίες πως οι νεκροί είναι πολύ περισσότεροι.
Όμως, ακόμα και αν δεν μπορούμε να μιλήσουμε για "Βιετνάμ", φαίνεται πως η Τουρκία έχει παγιδευτεί στην Συρία, όπως το Ισραήλ παλαιότερα στον πόλεμο του Λιβάνου. Ο Ερντογάν μπλέχτηκε στο πολεμικό μέτωπο της Ιντλίμπ, υπολογίζοντας πως στο τέλος θα υποχρέωνε την σύμμαχο του Ρωσία, να συγκρατήσει την επίθεση της Δαμασκού. Όμως, ενώ η Ρωσία είχε σώσει ουκ ολίγες φορές τον Ερντογάν στο παρελθόν, δεν το έπραξε στην τωρινή σύγκρουση.
Η πρόθεση του Άσαντ να επανακαταλάβει την επαρχία Ιντλίμπ, τον τελευταίο θύλακα τον αντικαθεστωτικών ανταρτών, έχει φέρει την Άγκυρα και την Δαμασκό στα πρόθυμα ενός ολοκληρωτικού πολέμου. Όμως το πάνω χέρι στην συριακή πολεμική εξίσωση, έχουν ο Άσαντ, ο νικητής του εμφυλίου πολέμου και οι σύμμαχοι του.
Ο Άσαντ υποστηρίζεται από το Ιράν, σιιτικές πολιτοφυλακές - όπως την Χεζμπολάχ- και φυσικά την Ρωσία, τον νέο μεγάλο ισχυρό παίχτη στην Μέση Ανατολή. Οι μόνοι στρατιωτικοί σύμμαχοι του Ερντογάν στην Συρία, είναι τα υπολείμματα των αντικαθεστωτικών και των τζιχαντιστικών ομάδων που προστατεύει στην Ιντλίμπ.
Όμως, ακόμα και αν δεν μπορούμε να μιλήσουμε για "Βιετνάμ", φαίνεται πως η Τουρκία έχει παγιδευτεί στην Συρία, όπως το Ισραήλ παλαιότερα στον πόλεμο του Λιβάνου. Ο Ερντογάν μπλέχτηκε στο πολεμικό μέτωπο της Ιντλίμπ, υπολογίζοντας πως στο τέλος θα υποχρέωνε την σύμμαχο του Ρωσία, να συγκρατήσει την επίθεση της Δαμασκού. Όμως, ενώ η Ρωσία είχε σώσει ουκ ολίγες φορές τον Ερντογάν στο παρελθόν, δεν το έπραξε στην τωρινή σύγκρουση.
Η πρόθεση του Άσαντ να επανακαταλάβει την επαρχία Ιντλίμπ, τον τελευταίο θύλακα τον αντικαθεστωτικών ανταρτών, έχει φέρει την Άγκυρα και την Δαμασκό στα πρόθυμα ενός ολοκληρωτικού πολέμου. Όμως το πάνω χέρι στην συριακή πολεμική εξίσωση, έχουν ο Άσαντ, ο νικητής του εμφυλίου πολέμου και οι σύμμαχοι του.
Ο Άσαντ υποστηρίζεται από το Ιράν, σιιτικές πολιτοφυλακές - όπως την Χεζμπολάχ- και φυσικά την Ρωσία, τον νέο μεγάλο ισχυρό παίχτη στην Μέση Ανατολή. Οι μόνοι στρατιωτικοί σύμμαχοι του Ερντογάν στην Συρία, είναι τα υπολείμματα των αντικαθεστωτικών και των τζιχαντιστικών ομάδων που προστατεύει στην Ιντλίμπ.
Σε τεντωμένο σκοινί ισορροπεί ο Ερντογάν
Για αυτό και παρά την πολεμική ένταση των τελευταίων ωρών, ο Ερντογάν προσπαθεί να τηρήσει τις ισορροπίες. Βάζει στο κάδρο της πολεμικής αντιπαράθεσης αποκλειστικά το καθεστώς Άσαντ, όχι τους Ρώσους ή τους Ιρανούς συμμάχους του. Εξάλλου γνωρίζει πάρα πολύ καλά, πως η στρατιωτική παρουσία της Τουρκίας στις συριακές πόλεις Αφρίν και Τζαραμπλούς, δεν θα μπορούσε να είχε επιτευχθεί χωρίς την ανοχή της Μόσχας.
Η πολεμική τακτική που πάγια ακολουθεί η Τουρκίαα, σε όλα τα μέτωπα που εμπλέκεται στην Συρία, είναι η εξής: στέλνει πάντοτε στην πρώτη γραμμή του μετώπου τους Σύρους τζιχαντιστές συμμάχους της και ο τουρκικός στρατός ακολουθεί στα μετόπισθεν. Όμως αυτή η τακτική δεν μπορεί να επαναληφθεί στην Ιντλίμπ. Ο λόγος είναι απλός.
Οι τζιχαντιστές σύμμαχοι του Ερντογάν δεν αντιμετωπίζουν στο Ιντλίμπ κουρδικές πολιτοφυλακές με ελαφρύ οπλισμό, όπως στο Αφρίν ή στην βόρεια Συρία. Αντιμετωπίζουν τα πολυβόλα του συριακού στρατού, συνεπικουρούμενα από την ρωσική πολεμική αεροπορία. Προκειμένου να αντέξουν την τρομακτική δύναμη πυρός των αντιπάλων τους, απαιτείται μία πιο υποστηρικτική εμπλοκή των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων.
Για αυτό και παρά την πολεμική ένταση των τελευταίων ωρών, ο Ερντογάν προσπαθεί να τηρήσει τις ισορροπίες. Βάζει στο κάδρο της πολεμικής αντιπαράθεσης αποκλειστικά το καθεστώς Άσαντ, όχι τους Ρώσους ή τους Ιρανούς συμμάχους του. Εξάλλου γνωρίζει πάρα πολύ καλά, πως η στρατιωτική παρουσία της Τουρκίας στις συριακές πόλεις Αφρίν και Τζαραμπλούς, δεν θα μπορούσε να είχε επιτευχθεί χωρίς την ανοχή της Μόσχας.
Η πολεμική τακτική που πάγια ακολουθεί η Τουρκίαα, σε όλα τα μέτωπα που εμπλέκεται στην Συρία, είναι η εξής: στέλνει πάντοτε στην πρώτη γραμμή του μετώπου τους Σύρους τζιχαντιστές συμμάχους της και ο τουρκικός στρατός ακολουθεί στα μετόπισθεν. Όμως αυτή η τακτική δεν μπορεί να επαναληφθεί στην Ιντλίμπ. Ο λόγος είναι απλός.
Οι τζιχαντιστές σύμμαχοι του Ερντογάν δεν αντιμετωπίζουν στο Ιντλίμπ κουρδικές πολιτοφυλακές με ελαφρύ οπλισμό, όπως στο Αφρίν ή στην βόρεια Συρία. Αντιμετωπίζουν τα πολυβόλα του συριακού στρατού, συνεπικουρούμενα από την ρωσική πολεμική αεροπορία. Προκειμένου να αντέξουν την τρομακτική δύναμη πυρός των αντιπάλων τους, απαιτείται μία πιο υποστηρικτική εμπλοκή των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων.
Ικετεύει για ρωσική μεσολάβηση
Αν πιστέψουμε μάλιστα τους ισχυρισμούς της Μόσχας, ήταν αυτή ακριβώς η εμπλοκή των τουρκικών στρατευμάτων, που οδήγησε στο μακελειό, καθότι δεν είχε ενημερωθεί για τις κινήσεις της Άγκυρας. Ευρισκόμενος σε στρατιωτικό αδιέξοδο, ο Ερντογάν, στην κυριολεξία, ικετεύει για μια ρωσική μεσολάβηση, προκειμένου να επιτευχθεί μία νέα εκεχειρία, όμως οι Ρώσοι δεν μοιάζουν πρόθυμοι να τον βοηθήσουν.
Όμως, παρά το κακό κλίμα στις σχέσεις Άγκυρας και Μόσχας, οι δύο πλευρές αποφεύγουν την ρήξη. Αυτό έδειξε το τελευταίο τηλεφώνημα Ερντογάν-Πούτιν, όπου εκφράστηκε η «ανησυχία (των δύο ηγετών) για την κλιμάκωση στην Ιντλίμπ». Ο δε Ρώσος υπουργός Εξωτερικών δήλωσε πως «η Μόσχα κάνει τα πάντα για να εγγυηθεί την ασφάλεια των Τούρκων στρατιωτών».
Είναι φανερό πως, ο Ερντογάν, αν και συνεχώς απειλεί, γνωρίζει πως είναι αδύνατη μία μονομερής εισβολή της Τουρκίας στο Ιντλίμπ, από την στιγμή που η Μόσχα έχει τον Άσαντ υπό την προστασία της. Πόσο μάλλον, που δεν μπορεί να υπολογίζει ούτε σε μία διεθνή στρατιωτική υποστήριξη.
Διότι, μπορεί Αμερικανοί και Ευρωπαίοι να άνοιξαν τις αγκαλιές τους για να υποδεχτούν τον "παραστρατημένο" σύμμαχο τους, αλλά θεωρούμε απίθανο να εμπλακεί το ΝΑΤΟ στρατιωτικά στην Συρία, όπως τυχοδιωκτικά υπολογίζει ο Ερντογάν.
Αν πιστέψουμε μάλιστα τους ισχυρισμούς της Μόσχας, ήταν αυτή ακριβώς η εμπλοκή των τουρκικών στρατευμάτων, που οδήγησε στο μακελειό, καθότι δεν είχε ενημερωθεί για τις κινήσεις της Άγκυρας. Ευρισκόμενος σε στρατιωτικό αδιέξοδο, ο Ερντογάν, στην κυριολεξία, ικετεύει για μια ρωσική μεσολάβηση, προκειμένου να επιτευχθεί μία νέα εκεχειρία, όμως οι Ρώσοι δεν μοιάζουν πρόθυμοι να τον βοηθήσουν.
Όμως, παρά το κακό κλίμα στις σχέσεις Άγκυρας και Μόσχας, οι δύο πλευρές αποφεύγουν την ρήξη. Αυτό έδειξε το τελευταίο τηλεφώνημα Ερντογάν-Πούτιν, όπου εκφράστηκε η «ανησυχία (των δύο ηγετών) για την κλιμάκωση στην Ιντλίμπ». Ο δε Ρώσος υπουργός Εξωτερικών δήλωσε πως «η Μόσχα κάνει τα πάντα για να εγγυηθεί την ασφάλεια των Τούρκων στρατιωτών».
Είναι φανερό πως, ο Ερντογάν, αν και συνεχώς απειλεί, γνωρίζει πως είναι αδύνατη μία μονομερής εισβολή της Τουρκίας στο Ιντλίμπ, από την στιγμή που η Μόσχα έχει τον Άσαντ υπό την προστασία της. Πόσο μάλλον, που δεν μπορεί να υπολογίζει ούτε σε μία διεθνή στρατιωτική υποστήριξη.
Διότι, μπορεί Αμερικανοί και Ευρωπαίοι να άνοιξαν τις αγκαλιές τους για να υποδεχτούν τον "παραστρατημένο" σύμμαχο τους, αλλά θεωρούμε απίθανο να εμπλακεί το ΝΑΤΟ στρατιωτικά στην Συρία, όπως τυχοδιωκτικά υπολογίζει ο Ερντογάν.
Ο Ερντογάν εκβιάζει με το προσφυγικό
Παρόλα αυτά ο Τούρκος πρόεδρος καταφεύγει σε μία τακτική που γνωρίζει πολύ καλά, αυτήν του εκβιασμού. Είναι αποφασισμένος να χρησιμοποιήσει το όπλο του προσφυγικού. Γνωρίζει πολύ καλά πως, αυτό που τρέμουν περισσότερο οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, είναι την επανάληψη των προσφυγικών κυμάτων του 2015.
Θεωρεί πως θα εξασφαλίσει μία ενεργότερη υποστήριξη των δυτικών κρατών στο συριακό, την οποία έχει ήδη εξασφαλίσει σε ρητορικό επίπεδο. Είναι όμως χαρακτηριστικό πως η προπαγάνδα της Άγκυρας σκοπεύει να αποδώσει τα προσφυγικά ρεύματα, αποκλειστικά, στην πολεμική δράση του συριακού καθεστώτος. Δηλαδή η γραμμή της Τουρκίας θα είναι πως «για τους πρόσφυγες φταίει ο Άσαντ»!
Για αυτό και ο εκπρόσωπος του κυβερνώντος κόμματος ΑΚΡ, αποπειράθηκε να ανασκευάσει τις διαρροές Τούρκων αξιωματούχων προς διεθνή μέσα ενημέρωσης, πως οι Τούρκοι συνοριοφύλακες δεν θα «εμποδίζουν» πλέον τους πρόσφυγες. Ο Ομέρ Τσελίκ δήλωσε πως η Τουρκία, αν και παραμένει προσανατολισμένη στις δεσμεύσεις της για το προσφυγικό, αδυνατεί πλέον να «συγκρατήσει», την ροή προσφύγων από την Συρία.
Φυσικά, ελάχιστη σημασία έχει η ρητορική του καθεστώτος, μιας και ήδη τα τουρκικά μέσα ενημέρωσης μετέδωσαν εικόνες με εκατοντάδες πρόσφυγες να βαδίζουν προς τα ελληνοτουρκικά σύνορα, συχνά με λεωφορεία ναυλωμένα από το κόμμα του Ερντογάν! Δεν χρειάζεται να επισημάνουμε πως ο κίνδυνος να εγκλωβιστούν στην Ελλάδα, είναι κάτι παραπάνω από υπαρκτός.
Παρόλα αυτά ο Τούρκος πρόεδρος καταφεύγει σε μία τακτική που γνωρίζει πολύ καλά, αυτήν του εκβιασμού. Είναι αποφασισμένος να χρησιμοποιήσει το όπλο του προσφυγικού. Γνωρίζει πολύ καλά πως, αυτό που τρέμουν περισσότερο οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, είναι την επανάληψη των προσφυγικών κυμάτων του 2015.
Θεωρεί πως θα εξασφαλίσει μία ενεργότερη υποστήριξη των δυτικών κρατών στο συριακό, την οποία έχει ήδη εξασφαλίσει σε ρητορικό επίπεδο. Είναι όμως χαρακτηριστικό πως η προπαγάνδα της Άγκυρας σκοπεύει να αποδώσει τα προσφυγικά ρεύματα, αποκλειστικά, στην πολεμική δράση του συριακού καθεστώτος. Δηλαδή η γραμμή της Τουρκίας θα είναι πως «για τους πρόσφυγες φταίει ο Άσαντ»!
Για αυτό και ο εκπρόσωπος του κυβερνώντος κόμματος ΑΚΡ, αποπειράθηκε να ανασκευάσει τις διαρροές Τούρκων αξιωματούχων προς διεθνή μέσα ενημέρωσης, πως οι Τούρκοι συνοριοφύλακες δεν θα «εμποδίζουν» πλέον τους πρόσφυγες. Ο Ομέρ Τσελίκ δήλωσε πως η Τουρκία, αν και παραμένει προσανατολισμένη στις δεσμεύσεις της για το προσφυγικό, αδυνατεί πλέον να «συγκρατήσει», την ροή προσφύγων από την Συρία.
Φυσικά, ελάχιστη σημασία έχει η ρητορική του καθεστώτος, μιας και ήδη τα τουρκικά μέσα ενημέρωσης μετέδωσαν εικόνες με εκατοντάδες πρόσφυγες να βαδίζουν προς τα ελληνοτουρκικά σύνορα, συχνά με λεωφορεία ναυλωμένα από το κόμμα του Ερντογάν! Δεν χρειάζεται να επισημάνουμε πως ο κίνδυνος να εγκλωβιστούν στην Ελλάδα, είναι κάτι παραπάνω από υπαρκτός.
Η αλαζονεία της Τουρκίας
Είναι φανερό πως ο Τούρκος πρόεδρος δεν αρκείται σε έναν ρόλο "τοποτηρητή" στην Συρία, όπως η Μόσχα ήταν πρόθυμη να του αναγνωρίσει. Όπως έχει γράψει χαρακτηριστικά ο Μιχάλης Ιγνατίου, «δίνεις στον Ερντογάν ένα μέτρο και αυτός θα ζητήσει χιλιόμετρο». Ο ίδιος ο Ερντογάν είχε πει σε ανύποπτο χρόνο, πως «η Τουρκία ή θα κερδίσει ή θα χάσει εδάφη».
Όμως η Τουρκία, αλαζονική και άπληστη, έφτασε στο σημείο να "δαγκώσει το ρωσικό χέρι που την τάιζε" στην Συρία. Ο Ερντογάν, αν και πλέον βρίσκεται αντιμέτωπος με αιματηρές απώλειες στο συριακό μέτωπο, τρέμει ταυτόχρονα το πολιτικό κόστος από μία ταπεινωτική υποχώρηση.
Γνωρίζοντας όμως πως ο ισχυρός παίχτης στο συριακό είναι η Μόσχα, είναι υποχρεωμένος, όχι μόνο να τηρεί τις ισορροπίες, αλλά και να ανέχεται συμπεριφορές που φτάνουν τα όρια της προσβολής. Δηλαδή. στην ουσία, να ανέχεται τα πολεμικά "καψώνια" που του κάνει συνεχώς ο Πούτιν, ακόμα και αν φτάνει στο σημείο να βομβαρδίζει Τούρκους στρατιώτες.
Είναι φανερό πως ο Τούρκος πρόεδρος δεν αρκείται σε έναν ρόλο "τοποτηρητή" στην Συρία, όπως η Μόσχα ήταν πρόθυμη να του αναγνωρίσει. Όπως έχει γράψει χαρακτηριστικά ο Μιχάλης Ιγνατίου, «δίνεις στον Ερντογάν ένα μέτρο και αυτός θα ζητήσει χιλιόμετρο». Ο ίδιος ο Ερντογάν είχε πει σε ανύποπτο χρόνο, πως «η Τουρκία ή θα κερδίσει ή θα χάσει εδάφη».
Όμως η Τουρκία, αλαζονική και άπληστη, έφτασε στο σημείο να "δαγκώσει το ρωσικό χέρι που την τάιζε" στην Συρία. Ο Ερντογάν, αν και πλέον βρίσκεται αντιμέτωπος με αιματηρές απώλειες στο συριακό μέτωπο, τρέμει ταυτόχρονα το πολιτικό κόστος από μία ταπεινωτική υποχώρηση.
Γνωρίζοντας όμως πως ο ισχυρός παίχτης στο συριακό είναι η Μόσχα, είναι υποχρεωμένος, όχι μόνο να τηρεί τις ισορροπίες, αλλά και να ανέχεται συμπεριφορές που φτάνουν τα όρια της προσβολής. Δηλαδή. στην ουσία, να ανέχεται τα πολεμικά "καψώνια" που του κάνει συνεχώς ο Πούτιν, ακόμα και αν φτάνει στο σημείο να βομβαρδίζει Τούρκους στρατιώτες.
*Ο Γιώργος Λυκοκάπης είναι δημοσιογράφος. Έχει σπουδάσει πολιτική επιστήμη. Τα ενδιαφέροντά του επικεντρώνονται στις διεθνείς σχέσεις, στην πολιτική και στην ιστορία.
Πηγή: slpress.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου