Μήπως η κυβέρνηση ρίχνει λάδι στη συνωμοσιολογία;...
Νίκος Παναγιωτόπουλος
Η κυβέρνηση πρέπει να δώσει ξεκάθαρη απάντηση, τελικά ο κορωνοϊός προσαρμόζεται στις προδιαγραφές και στις δυνατότητες του κράτους ή πρέπει να γίνεται το αντίθετο; Μήπως τελικά οι αμφίσημες δηλώσεις και πολιτικές αποφάσεις, συχνά ρίχνουν λάδι στη… συνωμοσιολογία;
Για «κορωνοκαπηλεία» κατηγόρησε τον Αλέξη Τσίπρα, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, σχολιάζοντας δηλώσεις του αλλά και την κριτική που ασκεί η αξιωματική αντιπολίτευση. Θα έλεγα πολύ εύστοχη επιλογή λέξης, η επιλογή των σωστών λέξεων-κλειδιών είναι ο ακρογωνιαίος λίθος στην επικοινωνία των κομμάτων αλλά και της κυβέρνησης για να πείσει τους πολίτες για τις αποφάσεις της ή να δικαιολογήσει τα λάθη της. Τελικά όλη η επικοινωνία μας, όλη η γλώσσα μας και περισσότερο η πολιτική επικοινωνία είναι μια διαδικασία επιλογής λέξεων. Μήπως, όμως, αυτός ο χαρακτηρισμός ισχύει και για την κυβέρνηση στην προσπάθεια της να δικαιολογήσει λάθη, παραλείψεις και να επιβάλει τις αποφάσεις της.
Θα ήθελα να επιστήσω την προσοχή ότι η κατάχρηση της επιχειρηματολογίας σε μια λογική ότι η κυβέρνηση τα γνωρίζει όλα για τον COVID-19 και όλοι οι υπόλοιποι που ασκούν κριτική είναι συνωμοσιολόγοι και «κορωνοκάπηλοι» οδηγεί σε επικίνδυνους δρόμους. Η πανδημία είναι μια εθνική απειλή και δεν αφήνει κανένα ερώτημα ως προς τη μεταδοτικότητα και την επικινδυνότητά της. Δεν μπορεί, όμως, να αποτελεί επικοινωνιακό εργαλείο χειραγώγησης αλλά και απαγόρευσης της κριτικής και της διατύπωσης προβληματισμών. Και σε καμία περίπτωση «καταστολή» της διαφορετικής άποψης και του περιορισμού ατομικών ελευθεριών, δικαιωμάτων και δημοκρατικών διαδικασιών. Αυτά παραπέμπουν σε άλλα καθεστώτα και άλλες εποχές. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να περάσει μια λογική ποινικοποίησης του αντιλόγου, ένα δόγμα που θα οδηγήσει ένα υπαρκτό υγειονομικό πρόβλημα σε πολιτική και ιδεολογική διαμάχη με απρόβλεπτες συνέπειες.
Ζούμε πράγματι μια περίεργη εποχή με πολλές μεταβλητές, χωρίς σταθερούς πόλους με μεγάλη ανασφάλεια και απρόβλεπτες καταστάσεις που δεν πέρναγαν καν από το μυαλό μας πριν από 10-15 χρόνια. Με την πανδημία δεν υπάρχουν μοναδικές αλήθειες, μαθαίνουμε με τον καιρό όπως και οι επιστήμονες. Το μότο της εποχής είναι το, «Το πρότειναν οι ειδικοί». Οι επιστήμονες, κι αυτοί βρέθηκαν μπροστά σε έναν άγνωστο και αόρατο εχθρό και αναπροσαρμόζουν ανάλογα με τα δεδομένα τις απόψεις τους, ας μην το ξεχνάμε αυτό. Και η επιστήμη δέχθηκε χτυπήματα στην αξιοπιστία της για τα αντανακλαστικά που επέδειξε στο ξέσπασμα της πανδημίας, τις οδηγίες που έδωσε αρχικά ενώ βομβαρδιζόμαστε από αντιφατικές έρευνες με τόση ευκολία που πολλές διαψεύδονται καθώς δεν υπάρχει αυστηρή αξιολόγηση εξαιτίας της πίεσης και της ταχύτητας διάδοσης της πανδημίας.
Ας ξεκαθαρίσουμε, όμως κάποια πράγματα και αρχές, οι επιστήμονες και οι ερευνητές είναι η ελπίδα αλλά οι πολιτικοί σταθμίζουν όλους τους παράγοντες και αποφασίζουν. Επίσης η συνεχής έκθεση τους στα ΜΜΕ με στόχο να περιβάλουν τις κυβερνητικές αποφάσεις με επιστημονική κάλυψη μόνο κακό τους κάνει σε μια κατάσταση που εξελίσσεται σε αχαρτογράφητα νερά. Επίσης η υπερκατανάλωση της ατομικής ευθύνης δημιουργεί στρεβλώσεις, όπως ότι όποιός κολλάει κορωνοϊό δεν έχει διαπράξει απαραίτητα αυτήν την επικοινωνιακά κολάσιμη «ατομική ανευθυνότητα».
Σαφώς και στις οργανωμένες κοινωνίες υπάρχει η ατομική ευθύνη αλλά αυτή η συμπεριφορά δεν υποκαθιστά τον ρόλο της πολιτείας να ελέγχει όσους παραβιάζουν τους νόμους. Οι πενήντα, εκατό ή περισσότεροι βλαμμένοι δεν μπορούν να καθορίσουν την υγειονομική κατάσταση της χώρας ή να προβάλλονται ως άλλοθι για λανθασμένες αποφάσεις.
Μπορεί να χρησιμοποιείται τεχνηέντως για τον μη καταλογισμό κυβερνητικών ευθυνών αλλά σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να δικαιολογήσει την ανυπακοή στους νόμους. Η ελευθέρια της κριτική και της άποψης έχουν όριο την εφαρμογή του νόμου και των κανόνων που καθορίζει η πολιτεία και η εφαρμογή των οποίων είναι αποκλειστική αρμοδιότητα και ευθύνης της.
Είναι ξεκάθαρο και απαραίτητο να τηρηθούν τα μέτρα, συμφωνώ ότι μεγάλη σημασία έχει η «ατομική ευθύνη» ως προς την αντιμετώπιση της πανδημίας. Αλλά η υπερβολή στη χρήση και ότι για όλα φταίει η «ατομική ευθύνη» αυτόματα οδηγεί στην υποτίμηση των κυβερνητικών ευθυνών που οδηγεί σε μια επικίνδυνη χαλάρωση. Αλλά ο μεγαλύτερος κίνδυνος είναι η δημιουργία ενός κοινωνικού αυτοματισμού που θα οδηγήσει στη μεταφορά όλης της ευθύνης στον διπλανό, σε αυτόν που νόσησε που ήταν αυτός που «μετέδωσε». Αλλά μην ξεχνάμε ότι αυτός που κόλλησε εκτέθηκε σε έναν κίνδυνο ακόμα και αν είχε λάβει τα απαραίτητα μέτρα. Στη συνέχεια αυτή η λογική μπορεί να λάβει διαστάσεις γενίκευσης, οι εστιάτορες, οι επιχειρηματίες στον κλάδο της ψυχαγωγίας, οι μετανάστες και άλλες μειονότητες. Τότε είναι που θα φουντώσει η πολιτική «κορωνοκαπηλεία» από περιθωριακούς και ακραίους που με όχημα τη συνωμοσιολογία θα στοχοποιήσουν πληθυσμιακές ομάδες ως εν δυνάμει απειλή. Ο φόβος και η απειλή είναι το κατάλληλο υπόστρωμα για να αναπτυχθούν πάνω του, ρατσιστικές λογικές με το αυγό του φιδιού να αρχίσει να ξαναεπωάζεται σε ιδανικές συνθήκες.
Για «κορωνοκαπηλεία» κατηγόρησε τον Αλέξη Τσίπρα, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, σχολιάζοντας δηλώσεις του αλλά και την κριτική που ασκεί η αξιωματική αντιπολίτευση. Θα έλεγα πολύ εύστοχη επιλογή λέξης, η επιλογή των σωστών λέξεων-κλειδιών είναι ο ακρογωνιαίος λίθος στην επικοινωνία των κομμάτων αλλά και της κυβέρνησης για να πείσει τους πολίτες για τις αποφάσεις της ή να δικαιολογήσει τα λάθη της. Τελικά όλη η επικοινωνία μας, όλη η γλώσσα μας και περισσότερο η πολιτική επικοινωνία είναι μια διαδικασία επιλογής λέξεων. Μήπως, όμως, αυτός ο χαρακτηρισμός ισχύει και για την κυβέρνηση στην προσπάθεια της να δικαιολογήσει λάθη, παραλείψεις και να επιβάλει τις αποφάσεις της.
Θα ήθελα να επιστήσω την προσοχή ότι η κατάχρηση της επιχειρηματολογίας σε μια λογική ότι η κυβέρνηση τα γνωρίζει όλα για τον COVID-19 και όλοι οι υπόλοιποι που ασκούν κριτική είναι συνωμοσιολόγοι και «κορωνοκάπηλοι» οδηγεί σε επικίνδυνους δρόμους. Η πανδημία είναι μια εθνική απειλή και δεν αφήνει κανένα ερώτημα ως προς τη μεταδοτικότητα και την επικινδυνότητά της. Δεν μπορεί, όμως, να αποτελεί επικοινωνιακό εργαλείο χειραγώγησης αλλά και απαγόρευσης της κριτικής και της διατύπωσης προβληματισμών. Και σε καμία περίπτωση «καταστολή» της διαφορετικής άποψης και του περιορισμού ατομικών ελευθεριών, δικαιωμάτων και δημοκρατικών διαδικασιών. Αυτά παραπέμπουν σε άλλα καθεστώτα και άλλες εποχές. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να περάσει μια λογική ποινικοποίησης του αντιλόγου, ένα δόγμα που θα οδηγήσει ένα υπαρκτό υγειονομικό πρόβλημα σε πολιτική και ιδεολογική διαμάχη με απρόβλεπτες συνέπειες.
Ζούμε πράγματι μια περίεργη εποχή με πολλές μεταβλητές, χωρίς σταθερούς πόλους με μεγάλη ανασφάλεια και απρόβλεπτες καταστάσεις που δεν πέρναγαν καν από το μυαλό μας πριν από 10-15 χρόνια. Με την πανδημία δεν υπάρχουν μοναδικές αλήθειες, μαθαίνουμε με τον καιρό όπως και οι επιστήμονες. Το μότο της εποχής είναι το, «Το πρότειναν οι ειδικοί». Οι επιστήμονες, κι αυτοί βρέθηκαν μπροστά σε έναν άγνωστο και αόρατο εχθρό και αναπροσαρμόζουν ανάλογα με τα δεδομένα τις απόψεις τους, ας μην το ξεχνάμε αυτό. Και η επιστήμη δέχθηκε χτυπήματα στην αξιοπιστία της για τα αντανακλαστικά που επέδειξε στο ξέσπασμα της πανδημίας, τις οδηγίες που έδωσε αρχικά ενώ βομβαρδιζόμαστε από αντιφατικές έρευνες με τόση ευκολία που πολλές διαψεύδονται καθώς δεν υπάρχει αυστηρή αξιολόγηση εξαιτίας της πίεσης και της ταχύτητας διάδοσης της πανδημίας.
Ας ξεκαθαρίσουμε, όμως κάποια πράγματα και αρχές, οι επιστήμονες και οι ερευνητές είναι η ελπίδα αλλά οι πολιτικοί σταθμίζουν όλους τους παράγοντες και αποφασίζουν. Επίσης η συνεχής έκθεση τους στα ΜΜΕ με στόχο να περιβάλουν τις κυβερνητικές αποφάσεις με επιστημονική κάλυψη μόνο κακό τους κάνει σε μια κατάσταση που εξελίσσεται σε αχαρτογράφητα νερά. Επίσης η υπερκατανάλωση της ατομικής ευθύνης δημιουργεί στρεβλώσεις, όπως ότι όποιός κολλάει κορωνοϊό δεν έχει διαπράξει απαραίτητα αυτήν την επικοινωνιακά κολάσιμη «ατομική ανευθυνότητα».
Σαφώς και στις οργανωμένες κοινωνίες υπάρχει η ατομική ευθύνη αλλά αυτή η συμπεριφορά δεν υποκαθιστά τον ρόλο της πολιτείας να ελέγχει όσους παραβιάζουν τους νόμους. Οι πενήντα, εκατό ή περισσότεροι βλαμμένοι δεν μπορούν να καθορίσουν την υγειονομική κατάσταση της χώρας ή να προβάλλονται ως άλλοθι για λανθασμένες αποφάσεις.
Μπορεί να χρησιμοποιείται τεχνηέντως για τον μη καταλογισμό κυβερνητικών ευθυνών αλλά σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να δικαιολογήσει την ανυπακοή στους νόμους. Η ελευθέρια της κριτική και της άποψης έχουν όριο την εφαρμογή του νόμου και των κανόνων που καθορίζει η πολιτεία και η εφαρμογή των οποίων είναι αποκλειστική αρμοδιότητα και ευθύνης της.
Είναι ξεκάθαρο και απαραίτητο να τηρηθούν τα μέτρα, συμφωνώ ότι μεγάλη σημασία έχει η «ατομική ευθύνη» ως προς την αντιμετώπιση της πανδημίας. Αλλά η υπερβολή στη χρήση και ότι για όλα φταίει η «ατομική ευθύνη» αυτόματα οδηγεί στην υποτίμηση των κυβερνητικών ευθυνών που οδηγεί σε μια επικίνδυνη χαλάρωση. Αλλά ο μεγαλύτερος κίνδυνος είναι η δημιουργία ενός κοινωνικού αυτοματισμού που θα οδηγήσει στη μεταφορά όλης της ευθύνης στον διπλανό, σε αυτόν που νόσησε που ήταν αυτός που «μετέδωσε». Αλλά μην ξεχνάμε ότι αυτός που κόλλησε εκτέθηκε σε έναν κίνδυνο ακόμα και αν είχε λάβει τα απαραίτητα μέτρα. Στη συνέχεια αυτή η λογική μπορεί να λάβει διαστάσεις γενίκευσης, οι εστιάτορες, οι επιχειρηματίες στον κλάδο της ψυχαγωγίας, οι μετανάστες και άλλες μειονότητες. Τότε είναι που θα φουντώσει η πολιτική «κορωνοκαπηλεία» από περιθωριακούς και ακραίους που με όχημα τη συνωμοσιολογία θα στοχοποιήσουν πληθυσμιακές ομάδες ως εν δυνάμει απειλή. Ο φόβος και η απειλή είναι το κατάλληλο υπόστρωμα για να αναπτυχθούν πάνω του, ρατσιστικές λογικές με το αυγό του φιδιού να αρχίσει να ξαναεπωάζεται σε ιδανικές συνθήκες.
Πάμε και στις αποφάσεις που δημιουργούν προβληματισμό.
Για παράδειγμα, ποιος πρότεινε ότι 25 μαθητές σε μια τάξη, αντί για 10 ή 12 που επέλεξαν άλλες χώρες της ΕΕ, είναι το πιο ασφαλές σε περίοδο υγειονομικής κρίσης;
Ποιος ειδικός πρότεινε ότι οι μάσκες πρέπει να χρησιμοποιούνται στις τάξεις των σχολείων αλλά όχι στα διαλείμματα;
«Με τμήματα που θα είναι 25-27 παιδιά σε τάξεις 30 τ.μ. πώς θα δοθεί η μάχη αποτελεσματικά;» ρώτησε ο ΣΥΡΙΖΑ την υπουργό Παιδείας στη Βουλή.
Η Υπουργός Παιδείας επικαλέστηκε ξανά το επιχείρημα περί μέσου όρου 17 μαθητών ανά τάξη στην ελληνική επικράτεια. Ναι αλλά στις τάξεις δεν μπαίνεις με το μ.ο, θα υπάρχουν τάξεις που θα υπάρχουν 27 και 30 μαθητές. Στους γονείς αυτών των μαθητών τι λέει; Πως γίνεται τα 20 άτομα σε έναν κλειστό χώρο να ισοδυναμούν με συνωστισμό στην εποχή του κορωνοϊού και στο σχολείο όχι;
Πώς γίνεται σε ένα τραπέζι εστιατορίου να κάθονται 4 άτομα και 6 για οικογένεια;
Για παράδειγμα, ποιος πρότεινε ότι 25 μαθητές σε μια τάξη, αντί για 10 ή 12 που επέλεξαν άλλες χώρες της ΕΕ, είναι το πιο ασφαλές σε περίοδο υγειονομικής κρίσης;
Ποιος ειδικός πρότεινε ότι οι μάσκες πρέπει να χρησιμοποιούνται στις τάξεις των σχολείων αλλά όχι στα διαλείμματα;
«Με τμήματα που θα είναι 25-27 παιδιά σε τάξεις 30 τ.μ. πώς θα δοθεί η μάχη αποτελεσματικά;» ρώτησε ο ΣΥΡΙΖΑ την υπουργό Παιδείας στη Βουλή.
Η Υπουργός Παιδείας επικαλέστηκε ξανά το επιχείρημα περί μέσου όρου 17 μαθητών ανά τάξη στην ελληνική επικράτεια. Ναι αλλά στις τάξεις δεν μπαίνεις με το μ.ο, θα υπάρχουν τάξεις που θα υπάρχουν 27 και 30 μαθητές. Στους γονείς αυτών των μαθητών τι λέει; Πως γίνεται τα 20 άτομα σε έναν κλειστό χώρο να ισοδυναμούν με συνωστισμό στην εποχή του κορωνοϊού και στο σχολείο όχι;
Πώς γίνεται σε ένα τραπέζι εστιατορίου να κάθονται 4 άτομα και 6 για οικογένεια;
Δηλαδή στην Πάρο και σε άλλες περιοχές που εφαρμόζονται έκτακτα μέτρα και ισχύει απαγόρευση κάθε είδους συνάθροισης πολιτών άνω των 9 ατόμων για οποιονδήποτε λόγο, τόσο σε δημόσιο όσο και σε ιδιωτικό χώρο, το σχολείο θα εξαιρείται; Ο κορωνοϊός κάνει εξαιρέσεις στα σχολεία;
Οι λοιμωξιολόγοι έθεταν, μετά την καραντίνα, ως απαράβατο κανόνα για την επιστροφή στα θρανία την τήρηση απόστασης δύο μέτρων, τι άλλαξε; Οι επιστήμονες δεν μας έλεγαν ότι οι μάσκες είναι απαραίτητες μεν, συμπληρωματικές δε στο συγκεκριμένο μέτρο;
Η κυβέρνηση πρέπει να δώσει ξεκάθαρη απάντηση, τελικά ο κορωνοϊός προσαρμόζεται στις προδιαγραφές και στις δυνατότητες του κράτους ή πρέπει να γίνεται το αντίθετο; Είναι επιστημονικές ή πολιτικές οι αποφάσεις; Μήπως τελικά οι αμφίσημες δηλώσεις και πολιτικές αποφάσεις, συχνά ρίχνουν λάδι στη… συνωμοσιολογία;...
Οι λοιμωξιολόγοι έθεταν, μετά την καραντίνα, ως απαράβατο κανόνα για την επιστροφή στα θρανία την τήρηση απόστασης δύο μέτρων, τι άλλαξε; Οι επιστήμονες δεν μας έλεγαν ότι οι μάσκες είναι απαραίτητες μεν, συμπληρωματικές δε στο συγκεκριμένο μέτρο;
Η κυβέρνηση πρέπει να δώσει ξεκάθαρη απάντηση, τελικά ο κορωνοϊός προσαρμόζεται στις προδιαγραφές και στις δυνατότητες του κράτους ή πρέπει να γίνεται το αντίθετο; Είναι επιστημονικές ή πολιτικές οι αποφάσεις; Μήπως τελικά οι αμφίσημες δηλώσεις και πολιτικές αποφάσεις, συχνά ρίχνουν λάδι στη… συνωμοσιολογία;...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου