Η παγκόσμια περιφέρεια αμφισβητεί την ισχύ των ΗΠΑ και οικοδομεί με ταχύτητα εναλλακτικές δομές προς εκείνες τις οποίες ελέγχει η Ουάσιγκτον.
Θέμης Τζήμας
Όσο στα καθ’ ημάς η προπαγανδιστική μηχανή σκιάζει κάθε πραγματική είδηση, διεθνώς οι ρωγμές στο οικοδόμημα της συλλογικής Δύσης μεγαλώνουν με ρυθμό εντυπωσιακό. Μέσα σε λίγους μήνες έχουν συντελεστεί εξελίξεις, οι οποίες φαίνονταν αδιανόητες πριν λίγα χρόνια, όχι απλώς διότι η παγκόσμια περιφέρεια αμφισβητεί την ισχύ των ΗΠΑ, αλλά γιατί οικοδομεί με ταχύτητα εναλλακτικές δομές προς εκείνες τις οποίες ελέγχει η Ουάσιγκτον. Ακόμα χειρότερα για την τελευταία, σε αυτές τις επιλογές προσχωρούν και παραδοσιακοί σύμμαχοι των ΗΠΑ με πρωταγωνιστικό ρόλο σε περιφερειακά συστήματα ασφαλείας.
Η επιδείνωση των σχέσεων με τον διάδοχο του θρόνου στη Σαουδική Αραβία είναι πρωτοφανής και δεν κρύβεται. Σαν να μην έφτανε αυτό, η Αίγυπτος υπέβαλε αίτηση για να ενταχθεί στην ομάδα κρατών των BRICS. Μέχρι την έναρξη της ρωσικής ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης και ιδίως εν μέσω πανδημίας, οι BRICS φαίνονταν να υποχωρούν ως προς το διεθνές τους αποτύπωμα. Η απόφαση των ΗΠΑ και της Ε.Ε., πέρυσι το Φεβρουάριο να αποπειραθούν να στραγγαλίσουν τη ρωσική οικονομία, χρησιμοποιώντας το δολάριο και τους διεθνείς οικονομικούς οργανισμούς, όπως και η ληστεία των ρωσικών συναλλαγματικών αποθεμάτων άλλαξε τα δεδομένα άρδην. Ο εμμονικός και αλαζονικός τρόπος με τον οποίο χειρίστηκε η Δύση την ισχύ της στα διεθνή χρηματοπιστωτικά κυκλώματα έχει στείλει δεκάδες κρατών να αναζητούν ασφάλεια σε εναλλακτικούς σχηματισμούς, με κυριότερο αλλά όχι μοναδικό τις χώρες BRICS, και στη διεξαγωγή του μεταξύ τους εμπορίου χωρίς δολάρια. Κανείς δεν είναι πια τόσο αφελής (πλην της Ε.Ε. η οποία έχει υπαλληλοποιηθεί πλήρως), ώστε να μην αντιλαμβάνεται ότι οι ΗΠΑ συμπεριφέρονται σαν rogue state έναντι συμμάχων και εχθρών.
Η τελευταία περίπτωση ρωγμής είναι η Αίγυπτος. Η εσωτερική επισφάλεια του καθεστώτος Σίσι και οι οικονομικές δυσκολίες που αντιμετωπίζει, οι απαιτήσεις του ΔΝΤ του οποίου την πόρτα του δείχνουν οι δυτικοί, ορισμένες δύσκολες ερωτήσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα, οι οποίες ξέρει ότι θα επανέλθουν μόλις κάποιοι το αποφασίσουν στην Ουάσιγκτον και οι αποτυχημένες αντι-ιρανικές πολιτικές με την ενθάρρυνση των ΗΠΑ είναι αρκετοί λόγοι, ώστε να θέλει να ρίξει άγκυρα και στην άλλη πλευρά του πλανήτη. Οι οικονομικές προσεγγίσεις είναι οι πρώτες, αλλά όταν οι συνέργειες σε αυτό το επίπεδο εντείνονται είναι βέβαιο ότι θα ακολουθήσουν και οι άλλες, στο πολιτικό και στο στρατιωτικό πεδίο. Για τις ΗΠΑ, οποιαδήποτε ρωγμή ταυτοχρόνως στις σχέσεις και με τη Σαουδική Αραβία και με την Αίγυπτο είναι δυνάμει καταστροφική. Η περιφερειακή ασφάλεια του Ισραήλ και των ΗΠΑ εδράζεται εν πολλοίς σε αυτές τις δύο χώρες. Η Τουρκία έπεται και ακόμα πιο πίσω βρίσκεται η Ελλάδα.
Τα άσχημα νέα για τις ΗΠΑ όμως δεν σταματούν εδώ. Πριν από λίγες ημέρες η Asian Clearing Union (ACU), η οποία περιλαμβάνει τις κεντρικές τράπεζες της Ινδίας, του Πακιστάν, του Ιράν, του Μπαγκλαντές, της Μιανμάρ, των Μαλδίβων, του Νεπάλ, της Σρι Λάνκα και του Μπουτάν συμφώνησε να χρησιμοποιήσει το σύστημα χρηματοπιστωτικών μηνυμάτων του Ιράν ως εναλλακτική λύση στο σύστημα SWIFT. Σε έναν κόσμο ο οποίος γνωρίζουμε τουλάχιστον από δύο δεκαετίες πριν, ότι θα έχει στην πρώτη γραμμή τις εξελίξεις στην Ασία και στην Αφρική, η ισχύς των ΗΠΑ ακριβώς σε αυτές τις ηπείρους φθίνει με τρόπο εντυπωσιακό. Φυσικά οι ΗΠΑ θα αποπειραθούν να εξαπολύσουν σειρά υβριδικών επιχειρήσεων εναντίον των κρατών αυτών. Ανθρώπινα δικαιώματα, «πολύχρωμες επαναστάσεις», αποστασίες, κυρώσεις, αποσχιστικά κινήματα, ακόμα και περιφερειακές αντιπαλότητες θα επιστρατευθούν. Δεν δείχνει όμως η Ουάσιγκτον ικανή να ανακόψει αυτήν την τάση.
Η τάση αυτή δεν μας αφορά μόνο στο γενικό, διεθνές πλαίσιο, αλλά και στο άμεσο περιφερειακό. Το πλέγμα πατρωνίας των ΗΠΑ επί της Ανατολικής Μεσογείου είναι μοιραίο να ακολουθήσει τη γενική πορεία υποχώρησης. Σε αντίθεση δε με την Τουρκία, το ελληνικό κατεστημένο δεν έχει καμία διάθεση να προετοιμαστεί για αυτήν τη στιγμή, παρότι η τελευταία μπορεί να βρίσκεται πολύ εγγύτερα από ό,τι υποψιαζόμαστε.
Όσο στα καθ’ ημάς η προπαγανδιστική μηχανή σκιάζει κάθε πραγματική είδηση, διεθνώς οι ρωγμές στο οικοδόμημα της συλλογικής Δύσης μεγαλώνουν με ρυθμό εντυπωσιακό. Μέσα σε λίγους μήνες έχουν συντελεστεί εξελίξεις, οι οποίες φαίνονταν αδιανόητες πριν λίγα χρόνια, όχι απλώς διότι η παγκόσμια περιφέρεια αμφισβητεί την ισχύ των ΗΠΑ, αλλά γιατί οικοδομεί με ταχύτητα εναλλακτικές δομές προς εκείνες τις οποίες ελέγχει η Ουάσιγκτον. Ακόμα χειρότερα για την τελευταία, σε αυτές τις επιλογές προσχωρούν και παραδοσιακοί σύμμαχοι των ΗΠΑ με πρωταγωνιστικό ρόλο σε περιφερειακά συστήματα ασφαλείας.
Η επιδείνωση των σχέσεων με τον διάδοχο του θρόνου στη Σαουδική Αραβία είναι πρωτοφανής και δεν κρύβεται. Σαν να μην έφτανε αυτό, η Αίγυπτος υπέβαλε αίτηση για να ενταχθεί στην ομάδα κρατών των BRICS. Μέχρι την έναρξη της ρωσικής ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης και ιδίως εν μέσω πανδημίας, οι BRICS φαίνονταν να υποχωρούν ως προς το διεθνές τους αποτύπωμα. Η απόφαση των ΗΠΑ και της Ε.Ε., πέρυσι το Φεβρουάριο να αποπειραθούν να στραγγαλίσουν τη ρωσική οικονομία, χρησιμοποιώντας το δολάριο και τους διεθνείς οικονομικούς οργανισμούς, όπως και η ληστεία των ρωσικών συναλλαγματικών αποθεμάτων άλλαξε τα δεδομένα άρδην. Ο εμμονικός και αλαζονικός τρόπος με τον οποίο χειρίστηκε η Δύση την ισχύ της στα διεθνή χρηματοπιστωτικά κυκλώματα έχει στείλει δεκάδες κρατών να αναζητούν ασφάλεια σε εναλλακτικούς σχηματισμούς, με κυριότερο αλλά όχι μοναδικό τις χώρες BRICS, και στη διεξαγωγή του μεταξύ τους εμπορίου χωρίς δολάρια. Κανείς δεν είναι πια τόσο αφελής (πλην της Ε.Ε. η οποία έχει υπαλληλοποιηθεί πλήρως), ώστε να μην αντιλαμβάνεται ότι οι ΗΠΑ συμπεριφέρονται σαν rogue state έναντι συμμάχων και εχθρών.
Η τελευταία περίπτωση ρωγμής είναι η Αίγυπτος. Η εσωτερική επισφάλεια του καθεστώτος Σίσι και οι οικονομικές δυσκολίες που αντιμετωπίζει, οι απαιτήσεις του ΔΝΤ του οποίου την πόρτα του δείχνουν οι δυτικοί, ορισμένες δύσκολες ερωτήσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα, οι οποίες ξέρει ότι θα επανέλθουν μόλις κάποιοι το αποφασίσουν στην Ουάσιγκτον και οι αποτυχημένες αντι-ιρανικές πολιτικές με την ενθάρρυνση των ΗΠΑ είναι αρκετοί λόγοι, ώστε να θέλει να ρίξει άγκυρα και στην άλλη πλευρά του πλανήτη. Οι οικονομικές προσεγγίσεις είναι οι πρώτες, αλλά όταν οι συνέργειες σε αυτό το επίπεδο εντείνονται είναι βέβαιο ότι θα ακολουθήσουν και οι άλλες, στο πολιτικό και στο στρατιωτικό πεδίο. Για τις ΗΠΑ, οποιαδήποτε ρωγμή ταυτοχρόνως στις σχέσεις και με τη Σαουδική Αραβία και με την Αίγυπτο είναι δυνάμει καταστροφική. Η περιφερειακή ασφάλεια του Ισραήλ και των ΗΠΑ εδράζεται εν πολλοίς σε αυτές τις δύο χώρες. Η Τουρκία έπεται και ακόμα πιο πίσω βρίσκεται η Ελλάδα.
Τα άσχημα νέα για τις ΗΠΑ όμως δεν σταματούν εδώ. Πριν από λίγες ημέρες η Asian Clearing Union (ACU), η οποία περιλαμβάνει τις κεντρικές τράπεζες της Ινδίας, του Πακιστάν, του Ιράν, του Μπαγκλαντές, της Μιανμάρ, των Μαλδίβων, του Νεπάλ, της Σρι Λάνκα και του Μπουτάν συμφώνησε να χρησιμοποιήσει το σύστημα χρηματοπιστωτικών μηνυμάτων του Ιράν ως εναλλακτική λύση στο σύστημα SWIFT. Σε έναν κόσμο ο οποίος γνωρίζουμε τουλάχιστον από δύο δεκαετίες πριν, ότι θα έχει στην πρώτη γραμμή τις εξελίξεις στην Ασία και στην Αφρική, η ισχύς των ΗΠΑ ακριβώς σε αυτές τις ηπείρους φθίνει με τρόπο εντυπωσιακό. Φυσικά οι ΗΠΑ θα αποπειραθούν να εξαπολύσουν σειρά υβριδικών επιχειρήσεων εναντίον των κρατών αυτών. Ανθρώπινα δικαιώματα, «πολύχρωμες επαναστάσεις», αποστασίες, κυρώσεις, αποσχιστικά κινήματα, ακόμα και περιφερειακές αντιπαλότητες θα επιστρατευθούν. Δεν δείχνει όμως η Ουάσιγκτον ικανή να ανακόψει αυτήν την τάση.
Η τάση αυτή δεν μας αφορά μόνο στο γενικό, διεθνές πλαίσιο, αλλά και στο άμεσο περιφερειακό. Το πλέγμα πατρωνίας των ΗΠΑ επί της Ανατολικής Μεσογείου είναι μοιραίο να ακολουθήσει τη γενική πορεία υποχώρησης. Σε αντίθεση δε με την Τουρκία, το ελληνικό κατεστημένο δεν έχει καμία διάθεση να προετοιμαστεί για αυτήν τη στιγμή, παρότι η τελευταία μπορεί να βρίσκεται πολύ εγγύτερα από ό,τι υποψιαζόμαστε.
Σκίτσο του Κάρλος Λατούφ, Βραζιλία
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου