Πώς η συγχώρεση μπορεί να είναι μια δυνατή μαθησιακή εμπειρία

Learning Bites

Η ζωή του Nelson Mandela είναι από εκείνες τις ζωές που ορίζει κανείς ως μυθιστορηματικές, επειδή δυσκολεύεται να πιστέψει τις δυνατότητες του ανθρώπινου μεγαλείου. Ο πρώτος μαύρος Πρόεδρος της Νότιας Αφρικής, πρώην αγωνιστής του κινήματος κατά του Απαρτχάιντ, χρειάστηκε να μείνει 27 χρόνια στη φυλακή, προτού δικαιωθεί. Χαρακτηριστική της τεράστιας επίδρασης που είχε η προσωπικότητα του Mandela είναι η δήλωση του (τότε) Προέδρου των ΗΠΑ, Barack Obama για τον θάνατο του: ‘Είμαι ένα από τα εκατομύρια ανθρώπων που εμπνεύστηκαν από τη ζωή του Mandela’.
Κατά τη γνώμη μου, ένα από τα πιο σημαντικά χαρακτηριστικά της στάσης και ζωής του Mandela, έγκειται στην έννοια της συγχώρεσης. Η συγχώρεση, όπως εκφράζεται στην πράξη από τον αγωνιστή, για χρόνια φυλακισμένο, και τελικά ηγέτη μιας χώρας που έως τότε βίωνε αιματηρές συγκρούσεις, μπορεί να αποτελέσει μια έντονη μαθησιακή εμπειρία σε καθένα μας. Το παρακάτω απόσπασμα είναι ενδεικτικό της στάσης του Mandela:

Αφού έγινα Πρόεδρος, ζήτησα από τα μέλη της σωματοφυλακής μου να κάνουν μια βόλτα στην πόλη. Μετά τον περίπατο, πήγαμε για μεσημεριανό γεύμα σε ένα εστιατόριο. Καθίσαμε σε ένα από τα πιο κεντρικά και μετά από λίγη αναμονή, ο σερβιτόρος έφερε τα μενού. Εκείνη τη στιγμή κατάλαβα ότι στο τραπέζι που ήταν ακριβώς μπροστά μας υπήρχε ένας άντρας που περίμενε να σερβιριστεί.
Μόλις σερβιρίστηκε, είπα σε έναν από τους στρατιώτες μου: πήγαινε να ζητήσεις από αυτόν τον άντρα να έρθει μαζί μας. Ο στρατιώτης πήγε και μετέδωσε την πρόσκλησή μου. Ο άντρας σηκώθηκε, πήρε το πιάτο και κάθισε δίπλα μου. Ενώ έτρωγε, τα χέρια του κουνιόνταν συνεχώς και δεν σήκωνε το κεφάλι του από το φαγητό. Όταν τελειώσαμε, με χαιρέτισε χωρίς καν να με κοιτάξει, κούνησε το χέρι του και έφυγε…
Ένας από τους στρατιώτες μου είπε: «Madiba, αυτός ο άνθρωπος πρέπει να είναι πολύ άρρωστος, τα χέρια του δεν σταματούσαν να τρέμουν, καθώς έτρωγε».
«Καθόλου! Ο λόγος για τον τρόμο του είναι άλλος» απάντησα.
Με κοίταξαν παράξενα και τους είπα: «Αυτός ο άντρας ήταν ο φύλακας της φυλακής που έμεινα τόσα χρόνια. Συχνά, μετά τα βασανιστήρια που μου έκανε, ζητούσα νερό και ερχόταν να με ταπεινώσει. Γελούσε και αντί να μου δώσει νερό, ουρούσε στο κεφάλι μου…
Δεν ήταν άρρωστος, φοβόταν ότι εγώ, τώρα ως ο πρόεδρος της Νότιας Αφρικής, θα τον έστελνα στη φυλακή και θα έκανα το ίδιο πράγμα που έκανε αυτός σε μένα.
Αλλά αυτός δεν είμαι εγώ, αυτή η συμπεριφορά δεν είναι μέρος του χαρακτήρα μου, ούτε της ηθικής μου.
Τα μυαλά που επιδιώκουν εκδίκηση καταστρέφουν τα κράτη, ενώ εκείνοι που επιδιώκουν τη συμφιλίωση χτίζουν έθνη.

Δεν έχω καταφέρει να διασταυρώσω ότι η παραπάνω ιστορία πράγματι συνέβη. Ωστόσο, είναι τόσο κοντά στη φιλοσοφία και στάση ζωής του Nelson Mandela, ωστε ακόμα κι δεν έγινε ποτέ, κάπως έτσι θα γινόταν… 

Πηγή: learningbites.gr