Περί Παγκόσμιας Μέρας της Ποίησης

 

«Ένας ποιητής είναι ένας εργάτης στο πόστο του»*

 

Χρήστος Σκυλλάκος

 

Δεν υπάρχει τίποτα στο γράψιμο. Το μόνο που κάνεις είναι να κάθεσαι στην γραφομηχανή και να αιμορραγείς» θα δηλώσει σταράτα σε τούτο το πολύ γνωστό απόφθεγμα ο νεκροθάφτης της σαθρής γλώσσας και ο αναγεννητής των απλών λέξεων Χέμινγουεϊ.

Αλλά πού να ήξερε ο γερο Έρνεστ πως και ο ίδιος μια μέρα θα ξεχαστεί, θα μεταλλαχτεί, θα αλλοτριωθεί και θα μείνει λόγος κενός στα εμπορικά και λογιστικά βιβλία των εκδοτικών και άλλων συμφερόντων. Πως όταν αιμορραγούσε το έκανε για να αποκτήσει η δημιουργία μια ονομαστική γιορτή. Και ποια είναι αυτή; Η 21η Μάρτη. Χρόνια της πολλά! Άντε λοιπόν, να την θυμηθούμε, άντε να τρέξουμε στα βιβλιοπωλεία και να γεμίσουμε δώρα σε πλαστικές σακούλες, να της ψάλλουμε και τον επικήδειο, όπως σε κάθε τι εν δυνάμει παρερχόμενο. Βάλτε την ποίηση σε δομές δηλαδή.

Ας μιλήσει για τούτη ο υπουργός και ο «κύριος νομάρχης». Κι ας χάνει την αρχική εκρηκτική της ουσία και ας γίνεται μια τσίχλα για να μην μυρίζει η φωνή δυσωδία, εμείς θα την μνημονεύσουμε. Και ας αποτελούν οι ποιητές και το αιμάτινο έργο τους, μια παρένθεση στην συνολική ορθολογιστική και συστημική ζωή. Μα είναι δυνατόν, ρε Rodin, οι καλλιτέχνες να μας μαθαίνουν την ειλικρίνεια; Αφού εκπαιδευτήκαμε να αγαπάμε την υποκρισία. Να πρωτοκολλούμε ένα χαμόγελο μπρος στην καθημερινή μας εκτέλεση. Αλλά οι ποιητές δεν σείονται μπρος στα αποσπάσματα. Γκρεμίζουν και αποδομούν το αναίσχυντο και χυδαίο έργο των δήμιων της συνείδησης. Έτσι και σήμερα, μα και κάθε μέρα αποζητούμε μια ποίηση που θα καταργήσει τις Παγκόσμιες Μέρες. Θέλουμε μια ποίηση που θα παραδώσει τον χρόνο στον άνθρωπο για να τον σμιλεύσει από την αρχή. Οι στίχοι του, οι πρώτοι και οι τελευταίοι, να γίνουν σφαίρες, να προσμένουν καρτερικά πλάι στην καρδιά του περήφανοι και πρόθυμοι να εκτοξευθούν ίσια μπροστά, πρόθυμοι να συγκρουστούν και ας πέσουν, πρόθυμοι να αγιάσουν. Και μπρος στην Παγκόσμια Μέρα και τις ως εκ τούτου ευαίσθητες αγαθοεργίες της με κάλλος, φως και ποιητική αδεία θα μιλήσουν και θα την γιορτάσουν οι αιρετικοί και ταπεινοί υπηρέτης που διαπέρασαν την Ιστορία.

 

«Εγώ δεν έχω ουδέ μια άσπρη τρίχα στην ψυχή μου
κι ουδέ σταγόνα γεροντίστικης ευγένειας.
Με την τραχιά κραυγή μου κεραυνώνοντας τον κόσμο,
ωραίος τραβάω, τραβάω,
εικοσιδυό χρονών λεβέντης»

(Βλαδίμιρος Μαγιακόφσκι)

 

«ΜΙΣΩ ΤΟΥΣ ΓΕΡΟΥΣ ΠΟΙΗΤΕΣ!
ειδικά τους γέρους ποιητές που ανακαλούν
που συμβουλεύονται άλλους γέρους ποιητές
Ω θα μπορούσα να τους κάνω να σωπάσουν
Και μες στη νύχτα και την αυτοπεποίθηση των σπιτιών τους
Θα ξεσκίσω τις απολογητικές τους γλώσσες
Και θα τους κλέψω όλα τους τα ποιήματα»

(Γκρέγκορυ Κόρσο)

 

«Εάν η Ποίηση παρέχει μια διαβεβαίωση, και δη στους καιρούς τους φτωχούς dürftiger, είναι ακριβώς αυτή: ότι η μοίρα μας παρ” όλ” αυτά βρίσκεται στα χέρια μας»

(Οδυσσέας Ελύτης)

 

«Το νου σας, σύντροφοι ποιητές, – ένας ποιητής
είναι ένας εργάτης στο πόστο του, ένας στρατιώτης στη βάρδια του,
ένας υπεύθυνος αρχηγός μπροστά στις δημοκρατικές στρατιές των στίχων του»

(Γιάννης Ρίτσος)

 

«Το ποιητικό αγκάλιασμα καθώς τ” αγκάλιασμα το σαρκικό, όσο διαρκεί απαγορεύει την πτώση στη μιζέρια του κόσμου»

(Αντρέ Μπρετόν)

 

«Το γράψιμο δεν είναι δουλειά της πλάκας
Έχω κάνει ένα κάρο δουλειές της πλάκας

Ένα ποίημα είναι μια πόλη γεμάτη δρόμους και υπόνομους
γεμάτη αγίους, ήρωες, ζητιάνους, παλαβούς,
γεμάτη κοινοτοπίες και ποτά,
γεμάτη βροχή αστραπές και περιόδους ξηρασίας,
ένα ποίημα είναι μια πόλη εμπόλεμη.
ένα ποίημα είναι μια πόλη που ρωτάει γιατί το ρολόι,
ένα ποίημα είναι μια πόλη παραδομένη στη φωτιά.
ένα ποίημα είναι μια πόλη κατεχόμενη»

(Τσαρλς Μπουκόφσκι)

 

«Ο καλλιτέχνης δεν μπορεί να βρει ίσως αλλού την γαλήνη παρά μες στις φλόγες της μάχης»

(Αλμπέρ Καμύ)

 

«Η ποίηση δέχεται επίθεση από ένα τσούρμο ανίδεων και φοβισμένων, πληκτικών ανθρώπων, οι οποίοι δεν κατανοούν τον τρόπο δημιουργίας της και το πρόβλημα με αυτούς τους μίζερους είναι πως δεν θα μπορούσαν να αναγνωρίσουν την ποίηση ακόμη κι αν εμφανίζονταν μπροστά τους και τους πηδούσε μέρα μεσημέρι»

(Αλλεν Γκίνσπμεργκ)

 

«Λέγεται συχνά πως ο ποιητής πρέπει να προσπαθεί να είναι σαφής και διαυγής. Εγώ θα πρόσθετα πως πρέπει να εισχωρήσει βαθύτερα μέσα στον ίδιο του τον εαυτό και να αφουγκραστεί με μεγαλύτερη πιστότητα τη μυστική φωνή του. Να ακονίσει τα νύχια, όχι να τα λιμάρει.»

(Οκτάβιο Πας)

 

«Έχουμε δει τα μεγαλύτερα κεφάλια της γενιάς μας τσακισμένα από την βαρεμάρα σε ποιητικές εκδηλώσεις.
Η ποίηση δεν είναι μια κρυφή κοινωνία ούτε εκκλησία.
Ποιητές βγείτε από τα ντουλάπια σας
Ανοίξτε τα παράθυρα, τις θύρες ανοίξτε
Το Σαν Φρανσίσκο,
Η Μόσχα του Μαγιακόφσκι καίνε
Τους λιθάνθρακες της ζωής.
Το να μην κουνάς την βάρκα δεν σε γλιτώνει από το ναυάγιο.»

(Λώρενς Φερλινγκέτι)

 

«Μόνο οι ποιητές είναι ικανοί να τον κολλήσουνε στον τοίχο και να τον κάνουνε ολόκληρο κόσκινο με τα πιο θανατερά τρίστιχα. Χρέος της ποίησης είναι να το κάνει με την δύναμη μια ριπής ρυθμικής και ομοιοκατάληκτης, ένα άμορφο σφουγγαρόπανο. Και τώρα προσοχή, πυροβολώ!»

(Πάμπλο Νερούντα για τον Πρόεδρο των ΗΠΑ, Νίξον)

* Γιάννης Ρίτσος

www.toperiodiko.gr