Συντάκτης: Βίκτωρ Νέτας
Συμπληρώθηκαν την περασμένη Παρασκευή -18 Μαρτίου- 80 χρόνια από τον θάνατο του Ελευθέριου Βενιζέλου. Ο διάσημος Γερμανός συγγραφέας βιογραφιών μεγάλων προσωπικοτήτων, Εμιλ Λούντβιχ, έγραψε σε άρθρο του: «Ο Ελευθέριος Βενιζέλος, ο μεγαλύτερος πολιτικός της Ελλάδος από την εποχή του Περικλή, ένας από τους διαπρεπέστερους πολιτικούς της Ευρώπης, εφάμιλλος του Βίσμαρκ και του Μέτερινιχ, δεν υπάρχει πια (...).
»Ο Βενιζέλος εισήλθε εις το Πάνθεον των αθανάτων ηρώων, πεθαίνοντας και αυτός, όπως οι περισσότεροι από τους μεγάλους άνδρες, στην εξορία στην οποία στάλθηκε την ώρα όπου επρόκειτο να δοξάσει για μια ακόμη φορά την Ελλάδα και να την σώσει από το βάραθρο προς το οποίο την οδηγούσαν οι αντίπαλοί του (...). Δυστυχώς η πατρίδα του, που την μεγάλωσε και την δόξασε, στάθηκε αχάριστη απέναντί του».
Δεν ήταν μόνο αχάριστη η πατρίδα. Το αντιβενιζελικό πάθος και μίσος που γέννησε ο εθνοκτόνος διχασμός έφτασε να σύρει την Εκκλησία στον αφορισμό του δημιουργού της Ελλάδος των δύο ηπείρων και των πέντε θαλασσών το 1916, μετά τη διαφωνία του με τον βασιλιά Κωνσταντίνο και τη φυγή του στη Θεσσαλονίκη, όπου ηγήθηκε του Κινήματος για την έξοδο της Ελλάδος στον πόλεμο στο πλευρό της Αντάντ.
Το κωνσταντινικό κράτος της Αθήνας απάντησε με απάνθρωπους, βάρβαρους διωγμούς των βενιζελικών και με «ανάθεμα» κατά του «τρισκατάρατου προδότη Βενιζέλου, κατά του μυσαρού προδότου και δολοφόνου της πατρίδος και του βασιλέως μας», όπως ανέφερε η προκήρυξη του Πανελλήνιου Συνδέσμου των Συντεχνιών, με την οποία καλούσε στις 12 Δεκεμβρίου 1916 τον ελληνικό λαό να συγκεντρωθεί στις 3 μ.μ. στο Πεδίον του Αρεως.
Την καθορισμένη ώρα προσήλθε στο Πεδίον του Αρεως η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος με επικεφαλής τον αρχιεπίσκοπο Θεόκλητο, ο οποίος χοροστάτησε στη δέηση αναθέματος κατά του Βενιζέλου και κάλεσε τους πιστούς να ρίξουν λίθον κατάρας «κατά Ελευθερίου Βενιζέλου, φυλακίσαντος αρχιερείς και επιβουλευθέντος την βασιλείαν και την πατρίδα, ανάθεμα έστω». Ομοια τελετή αναθέματος έγινε και σε άλλες πόλεις και χωριά της χώρας, με λίθους κατάρας και αφορισμούς.
Το βασικό κείμενο του αναθέματος είναι ένα άθλιο κείμενο ντροπής, ένας λίβελος που άφησε έκθετη την Εκκλησία, η οποία δεν γνωρίζω αν αργότερα το αποκήρυξε με άρση του αναθέματος. Το κείμενο της ντροπής έχει ως εξής:
«Αφορισμένος και επικατάρατος είη Ελευθέριος Βενιζέλος παρά Πατρός Παντοκράτορος και των Αγίων Θεοφόρων Πατέρων των επτά Οικουμενικών Συνόδων. Κληρονομησάτω την λέπραν του Γιεζή και την αγχόνην του Ιούδα. Εσται σθένων και τρέμων επί της Γης και προκοπήν ου μη ίδη. Ο λίθος και ο σίδηρος λυθήτωσαν, αυτός δε μηδαμώς εις τον αιώνα. Κατά Ελευθερίου Βενιζέλου καταπροδόσαντος πατρίδα και βασιλέα ανάθεμα έστω».
Στον τόπο του «αναθέματος» στο Πεδίον του Αρεως πήγε πλήθος κόσμου μεταφέροντας μεγάλες πέτρες, τις οποίες έριξαν αναθεματίζοντας τον «Σατανά Βενιζέλο», τον «Βελζεβούλ», τον «προδότη».
Τον Μάρτιο του 1917, όταν μετά την εκθρόνιση του Κωνσταντίνου ο Βενιζέλος επέστρεψε στην Αθήνα, επίμονα του ζητούσε η οικογένεια Μπενάκη, που τον φιλοξενούσε, να προκαλέσει μια τελετή, όπου «η Εκκλησία να σηκώσει το ανάθεμα και να εξαφανιστεί η ασχήμια με τη μάζα από τις πέτρες στο Πεδίον του Αρεως».
Ο Βενιζέλος αντέδρασε λέγοντας: «Οχι βέβαια, δεν θα το κάνω αυτό ποτέ! Το ανάθεμα θα μείνει και κάτω από το ανάθεμα θα νικήσουμε, θα ελευθερώσουμε τη Μακεδονία. Οχι μόνο δεν θα ζητήσω να σηκωθεί το ανάθεμα, αλλά και θα μείνουν οι πέτρες εκεί που έπεσαν στοίβα, να ξέρει και να θυμάται ο κοσμάκης πως είμαι αναθεματισμένος και όμως, πως η νίκη θα είναι δική μας».
Το εμφύλιο πάθος και μίσος συνεχίστηκε και μετά την ντροπή του «αναθέματος», για να φτάσει σε νέα κορύφωση το 1935 μετά το βενιζελικό κίνημα και την ερήμην καταδίκη σε θάνατο από έκτακτο στρατοδικείο και του Ελευθερίου Βενιζέλου. Πώς καλλιεργήθηκε, όμως, αυτό το μίσος που οδήγησε στον διχασμό του ελληνικού λαού και σε εμφύλιες συγκρούσεις και τα επόμενα χρόνια;
Δεν ήταν υπεύθυνες μόνο οι πολιτικές ηγεσίες και το παλάτι, που ήταν πηγή ανωμαλίας. Ηταν και ο Τύπος, που επηρέαζε την κοινή γνώμη και καλλιεργούσε τον ακραίο φανατισμό. Κορυφαίος καλλιεργητής του αντιβενιζελικού πάθους και μίσους ήταν ο εκδότης και αρθρογράφος της «Καθημερινής», Γεώργιος Βλάχος.
Ολα τα άρθρα του για τον Ελευθέριο Βενιζέλο είναι λίβελοι ντροπής, που δεν τιμούν καθόλου την ελληνική δημοσιογραφία. Στις 19 Μαρτίου 1936, επομένη του θανάτου του Βενιζέλου, έγραφε: «Ο Ελευθέριος Βενιζέλος απέθανε χθες, σχεδόν εξόριστος μακράν της Ελλάδος.
Ο άνθρωπος ο οποίος έκτισε και κατεδάφισε, ο οποίος εζωογόνησε και εμάρανεν, ο οποίος ύψωσε και διέσεισε και κατέστησε με τον πλούτον του νου του διπλήν την πατρίδα του διά να καταστήσει με την διαδήλωσιν των ελαττωμάτων του την εκθεμελίωσίν της διπλήν, ο άνθρωπος αυτός δεν εύρε τέσσερα μέτρα γης ελληνικής διά να στήση την επιθανάτιον κλίνην του».
Σε άλλο άρθρο του στις 27 Δεκεμβρίου 1920 έγραφε ο Γ. Βλάχος: «Ημείς, ό,τι δήποτε και αν συμβή εις την χώραν αυτήν, δεν θέλομεν τον κ. Ε. Βενιζέλον. Γνωρίζομεν ότι ο άνθρωπος αυτός εκπροσωπεί την βίαν, τον φόνον, τον διωγμόν, την δήωσιν, την υπό των φίλων του σπατάλην του δημοσίου χρήματος, την υπό των οπαδών του διαχείρισιν της εξουσίας κατά τον πλέον βάρβαρον, τον πλέον άθλιον τρόπον.
Γνωρίζομεν ότι Βενιζέλος σημαίνει φυλακή, εξορία, υπόγειον, φόνος, κατάσχεσις περιουσίας, Γύπαρης, όλα δηλαδή τα εγκλήματα και όλα τα αίσχη».
Ο Ελευθέριος Βενιζέλος και με αγόρευσή του στη Βουλή αναγνώρισε τις ευθύνες του για τον διχασμό. Και λίγο πριν φύγει από τη ζωή θα πει: «Εχω σκουλούκι μέσα μου τον εθνικό διχασμό. Η μεγαλύτερή μου επιθυμία είναι να ιδώ, πριν πεθάνω, το Εθνος ενωμένο ψυχικώς όπως ήτο στα 1912-13». Το «σκουλούκι» του διχασμού, δυστυχώς, είναι ακόμη ζωντανό.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου