Τι ακριβώς κάνει η Τουρκία στην μεσόγειο;;;

Κώστας Κουτσουρέλης

 

Για να καταλάβει κανείς τι ακριβώς κάνει η Τουρκία στην Μεσόγειο, πρέπει να κοιτάξει ανατολικότερα, στον Ειρηνικό και την Νότιο Σινική Θάλασσα. Τι βλέπουμε εκεί; Μια ογκώδη ηπειρωτική χώρα με ηγεμονικές φιλοδοξίες αποκλεισμένη, όπως η ίδια το βλέπει, από την ανοιχτή θάλασσα παρότι διαθέτει τεράστια ακτογραμμή.
Όπως η Τουρκία, η Κίνα βλέπει τον εαυτό της περικυκλωμένο. Ανατολικά, την πρόσβασή της στον Ειρηνικό και τις πλουτοπαραγωγικές του πηγές περιορίζουν η κορεατική χερσόνησος και η Ιαπωνία. Μέσω μιας αλυσίδας μικρότερων νησιών, η τελευταία απλώνεται ώς τις παρυφές περίπου της Ταϊβάν που με τη σειρά της αξιώνει μια ΑΟΖ παρεκτεταμένη ώς τα ανοιχτά του Χονγκ Κονγκ. Νοτιοανατολικά την αλυσίδα κλείνει το αρχιπέλαγος των Φιλιπίνων, νοτίως η Μαλαισία και νοτιοδυτικά το Βιετνάμ.
Μια κατά γράμμα εφαρμογή του Διεθνούς Δικαίου θα άφηνε την Κίνα με ΑΟΖ (στον χάρτη φαίνεται με κόκκινο χρώμα) πολύ κατώτερη των προσδοκιών της (βλ. την διακεκομμένη γραμμή), αλλά και των αναγκών του περιφερειακού ηγεμόνα και της πλανητικής υπερδύναμης που φιλοδοξεί να γίνει. Έτσι, με μια σειρά από ωμές επιθετικές ενέργειες, όπως λ.χ. με την κατασκευή ολόκληρων τεχνητών νησιών πάνω σε υφάλους και, φυσικά, με τη διαρκή στρατιωτική της παρουσία η Κίνα εδώ και δεκαετίες διεκδικεί ευθέως το σύνολο σχεδόν της Νότια Σινικής Θάλασσας. Κι αυτό παρότι πρόσφατα καταδικάστηκε από το Διεθνές Δικαστήριο σε προσφυγή εναντίον της που υπέβαλαν οι Φιλιππίνες.

Η Τουρκία ακολουθεί την ίδια πολιτική ισχύος στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο. Περικυκλωμένη όπως αισθάνεται από τα ελληνικά νησιά του αρχιπελάγους, το σύμπλεγμα του Καστελόριζου και την Κύπρο, αμφισβητεί όπως η Κίνα το διεθνές δίκαιο της θάλασσας ή το ερμηνεύει διαστρεβλωτικά για να προσδώσει νομιμοφάνεια στις αξιώσεις της. Και βεβαίως, ασκεί πολιτική στρατιωτικού εκφοβισμού για να τις υπογραμμίσει.
Ποια είναι η διαφορά μεταξύ Κίνας και Τουρκίας. Μία και κρίσιμη, και διόλου ευοίωνη για μας. Απέναντι στην Κίνα υπάρχει ένα μεγάλο μέτωπο μεγάλων και ισχυρών χωρών από την Ιαπωνία έως το Βιετνάμ που παρότι και εκείνες ενίοτε δεν συμφωνούν μεταξύ τους για τη χάραξη των θαλάσσιων ορίων των ζωνών εκάστης, θίγονται ευθέως και συμπλέουν στην ανάγκη να αποτραπεί ο κινεζικός επεκτατισμός. Ακόμη σπουδαιότερο: πίσω από αυτές τις χώρες υπάρχει δεδηλωμένη η αμερικανική υποστήριξη, διπλωματική και στρατιωτική. Τα αμερικανικά πολεμικά πλοία επιδεικτικά με τους διάπλους τους αγνοούν τις κινεζικές αξιώσεις. Τέλος, και οι άλλες σημαντικές χώρες της περιοχής, η Ινδία και η Ινδονησία κυρίως, αρνούνται να τις αναγνωρίσουν ως νόμιμες. Από τη Νότιο Σινική Θάλασσα διέρχεται το ένα τρίτο του παγκόσμιου εμπορίου, κανείς σημαντικός διεθνής παράγων δεν έχει συμφέρον να τη δει να παραδίδεται στο Πεκίνο.
Στην περίπτωση τη δική μας η κατάσταση είναι πολύ διαφορετική. Απέναντι στην Τουρκία υπάρχει μόνο η Ελλάδα και η Κύπρος, αυτές θίγει ο τουρκικός επεκτατισμός. Ακόμη και χώρες που σήμερα μας υποστηρίζουν, όπως η Αίγυπτος, μελλοντικά θα μπορούσαν να κερδίσουν συμπράττοντας με την Άγκυρα, μοιραζόμενες μαζί της την ελληνική και κυπριακή ΑΟΖ, όπως ήδη προσπαθεί να το κάνει η Λιβύη. Βεβαίως ούτε η Αίγυπτος ούτε, κυρίως, το Ισραήλ επιθυμούν την τουρκική επικυριαρχία στην Ανατολική Μεσόγειο. Όμως μια συγκυριαρχία, με την Τουρκία στον Βορρά κι εκείνες στον Νότο, υπό διεθνή αμερικανική λ.χ. εγγύηση, θα μπορούσε ενδεχομένως να τις συμφιλιώσει με τη νέα κατάσταση. Το αυτό ισχύει και για τις μεγάλες πετρελαϊκές εταιρείες που τώρα φαίνεται να στηρίζουν τα ελληνικά και κυπριακά συμφέροντα.
Παράγων τρίτος, ευρωπαϊκός ή αμερικανικός, ικανός και πρόθυμος να μας υποστηρίξει εμπράκτως ή δεν υπάρχει ή δεν ξέρουμε αν θα υπάρξει αν ο κόμπος φτάσει στο χτένι. Η ρωσσοτουρκική προσέγγιση φαίνεται επίσης να λύνει τα χέρια της Άγκυρας. Το μόνο που χρειάζεται να κάνει είναι να διατηρεί και να αυξάνει λελογισμένα την πίεση. Υπό τις παρούσες συνθήκες, όπου το διεθνές σύστημα βρίσκεται σε φάση δυναμικής αναδιευθέτησης, ο αναθεωρητισμός της Τουρκίας έχει υπέρ του τον κρίσιμο παράγοντα της συγκυρίας. Από το Κοσσυφοπέδιο ως την Κριμαία και από το συριακό Κουρδιστάν ως τη Γροιλανδία, παντού οι αλλαγές συνόρων είναι στο τραπέζι. Φυσικά, στα λόγια όλοι εξακολουθούν να ομνύουν στο Διεθνές Δίκαιο. Στην πράξη όμως το καταργούν, επικαλούμενοι, τι άλλο, ειδικές συνθήκες.
Ας μην έχουμε ψευδαισθήσεις λοιπόν. Βρισκόμαστε ακόμη στην αρχή. Ούτε η διπλωματία, ούτε η οικονομία θα μας σώσουν. Ο διεθνής παράγων, ενδιαφέρεται για ένα κυρίως, να μην εκτραχυνθούν τόσο τα πράγματα ώστε να χρειαστεί να παρέμβει δυναμικά. Με την έννοια αυτή, οι διαρκείς διολισθήσεις της Αθήνας, η πολιτική κατευνασμού που ακολουθούμε πιστά από το 1998, τον εξυπηρετούν. Μόνο αν η Ελλάδα έπειθε ότι είναι αποφασισμένη να υπερασπιστεί τα συμφέροντά της με κάθε μέσο και ανεξαρτήτως κόστους, η προληπτική διπλωματία, οι τριγωνικές "συμμαχίες", το πάρε-δώσε με τις πετρελαϊκές εταιρίες, θα της απέφεραν οφέλη. Όσο δεν το κάνει, θα βλέπει τους μεν Τούρκους να την ταπεινώνουν διαρκώς, τους δε εταίρους και συμμάχους της να την επαινούν για την αυτοσυγκράτησή της.

Πηγή: enaasteri.blogspot