της Τζένης Κριθαρά
Η 25η Νοεμβρίου έχει οριστεί από τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ ως Παγκόσμια Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών ούτως ώστε να λειτουργεί ως υπενθύμιση για την πάταξη του φαινομένου της έμφυλης κακοποίησης. Πρόκειται για έναν σκοπό για τον οποίο οφείλουμε να εργαζόμαστε όλοι 365 μέρες τον χρόνο. Ωστόσο, αυτό που παρατηρείται με την πάροδο των ετών είναι όχι μόνο η αύξηση των ποσοστών άσκησης βίας εις βάρος των γυναικών και των θηλυκοτήτων, αλλά και η ενίσχυση της προσπάθειας υποβάθμισης του ίδιου του φαινομένου. Στο πλαίσιο μίας στρεβλά εννοούμενης ισότητας, άνδρες και γυναίκες υποτιμούν συστηματικά τις διάφορες μορφές που λαμβάνει η βία και επινοούν μία σειρά από νέες ταμπέλες: η «μυγιάγγιχτη», η «ψευτοφεμινίστρια που αρπάζεται με το παραμικρό», η «τρελή», η «υστέρω» κ.ο.κ…
Ας αφιερώσουμε τη σημερινή ημέρα για να αποσαφηνίσουμε τι εστί βία. Να αρχίσουμε, δηλαδή, από την …αλφαβήτα. Βία είναι ο ξυλοδαρμός, αλλά είναι και κάθε χαστούκι, κάθε σπρώξιμο, κάθε αγκωνιά, κάθε επιθετική κίνηση με σκοπό να προκαλέσει πόνο, φόβο ή … συμμόρφωση. Βία είναι η σεξουαλική κακοποίηση, η σεξουαλική παρενόχληση, ο βιασμός και κάθε συνεύρεση χωρίς συναίνεση ανεξάρτητα από την ταυτότητα του θύτη. Δεν έχει σημασία αν είναι ο σύζυγος ή ο σύντροφός σου. Βία είναι τα πρόστυχα σχόλια στον δρόμο, βία είναι η καταπιεσμένη σεξουαλικότητα, βία είναι η γυναίκα να θεωρείται τσούλα για τους ίδιους λόγους που ένας άνδρας θεωρείται μάγκας. Βία είναι η συστηματική υποτίμηση στους χώρους εργασίας και στα κέντρα εξουσίας λόγω φύλου, βία είναι ο εξαναγκασμός στην εξυπηρέτηση συγκεκριμένων στερεοτύπων ανάλογα με το αν γεννήθηκες άνδρας ή γυναίκα.
Γενεσιουργός αιτία της βίας είναι η ανισότητα. Κι εδώ γεννάται ένα μεγάλο πρόβλημα. Δεν είναι λίγοι εκείνοι που θεωρούν ότι άνδρες και γυναίκες είναι σήμερα ισότιμοι. Το γεγονός, όμως, ότι με πολύ κόπο και τεράστιο αγώνα έχουμε καταφέρει να αποκτήσουμε δικαιώματα που για τους άνδρες θεωρούνται αυτονόητα και δεδομένα όχι μόνο δεν είναι απόδειξη ισότητας, αλλά ένδειξη ανισότητας! Το γεγονός πως οι γυναίκες έχουμε το δικαίωμα του εκλέγειν και εκλέγεσθαι δεν σημαίνει πως αυτομάτως αποκτήσαμε ισότιμο ρόλο και λόγο στη λήψη πολιτικών αποφάσεων. Πρέπει να συνεχίσουμε να αγωνιζόμαστε. Αντίστοιχα, το δικαίωμα στην αυτοδιάθεση του κορμιού μας δεν σήμανε αυτομάτως τον σεβασμό όλων στη σωματική ακεραιότητα και την σεξουαλικότητά μας. Πρέπει να την προστατεύουμε διαρκώς.
Τα στερεότυπα για τους ρόλους των φύλων αναπαράγονται για αιώνες με τόση ευλάβεια, ώστε έχουμε φτάσει στην φυσικοποιήσή τους. Όμως, τίποτα δεν είναι πιο αφύσικο από την ανισότητα. Αυτή η σχέση εξουσίας και ανισοτιμίας άρχισε να δημιουργείται αιώνες πριν, όταν άνδρες και γυναίκες εισήχθησαν στην παραγωγική διαδικασία με διαφορετικούς όρους. Ως εκ τούτου, διαμορφώθηκαν διαφορετικοί όροι στις σχέσεις εξουσίας και πολιτικής, που οδήγησαν σε κατάφωρες αδικίες και αποκλεισμούς εις βάρος των γυναικών. Σαν αποτέλεσμα, οι σύγχρονες κοινωνίες δομήθηκαν στα θεμέλια στρεβλών αντιλήψεων για τις σχέσεις και τους ρόλους των φύλων, οι οποίες σήμερα μεταφράζονται σε σεξισμό, μισογυνισμό, τοξική αρρενωπότητα και κουλτούρα του βιασμού.
Αν είσαι θύμα ενδοοικογενειακής βίας, κάλεσε στην Γραμμή SOS 15900
Ας αφιερώσουμε τη σημερινή ημέρα για να αποσαφηνίσουμε τι εστί βία. Να αρχίσουμε, δηλαδή, από την …αλφαβήτα. Βία είναι ο ξυλοδαρμός, αλλά είναι και κάθε χαστούκι, κάθε σπρώξιμο, κάθε αγκωνιά, κάθε επιθετική κίνηση με σκοπό να προκαλέσει πόνο, φόβο ή … συμμόρφωση. Βία είναι η σεξουαλική κακοποίηση, η σεξουαλική παρενόχληση, ο βιασμός και κάθε συνεύρεση χωρίς συναίνεση ανεξάρτητα από την ταυτότητα του θύτη. Δεν έχει σημασία αν είναι ο σύζυγος ή ο σύντροφός σου. Βία είναι τα πρόστυχα σχόλια στον δρόμο, βία είναι η καταπιεσμένη σεξουαλικότητα, βία είναι η γυναίκα να θεωρείται τσούλα για τους ίδιους λόγους που ένας άνδρας θεωρείται μάγκας. Βία είναι η συστηματική υποτίμηση στους χώρους εργασίας και στα κέντρα εξουσίας λόγω φύλου, βία είναι ο εξαναγκασμός στην εξυπηρέτηση συγκεκριμένων στερεοτύπων ανάλογα με το αν γεννήθηκες άνδρας ή γυναίκα.
Γενεσιουργός αιτία της βίας είναι η ανισότητα. Κι εδώ γεννάται ένα μεγάλο πρόβλημα. Δεν είναι λίγοι εκείνοι που θεωρούν ότι άνδρες και γυναίκες είναι σήμερα ισότιμοι. Το γεγονός, όμως, ότι με πολύ κόπο και τεράστιο αγώνα έχουμε καταφέρει να αποκτήσουμε δικαιώματα που για τους άνδρες θεωρούνται αυτονόητα και δεδομένα όχι μόνο δεν είναι απόδειξη ισότητας, αλλά ένδειξη ανισότητας! Το γεγονός πως οι γυναίκες έχουμε το δικαίωμα του εκλέγειν και εκλέγεσθαι δεν σημαίνει πως αυτομάτως αποκτήσαμε ισότιμο ρόλο και λόγο στη λήψη πολιτικών αποφάσεων. Πρέπει να συνεχίσουμε να αγωνιζόμαστε. Αντίστοιχα, το δικαίωμα στην αυτοδιάθεση του κορμιού μας δεν σήμανε αυτομάτως τον σεβασμό όλων στη σωματική ακεραιότητα και την σεξουαλικότητά μας. Πρέπει να την προστατεύουμε διαρκώς.
Τα στερεότυπα για τους ρόλους των φύλων αναπαράγονται για αιώνες με τόση ευλάβεια, ώστε έχουμε φτάσει στην φυσικοποιήσή τους. Όμως, τίποτα δεν είναι πιο αφύσικο από την ανισότητα. Αυτή η σχέση εξουσίας και ανισοτιμίας άρχισε να δημιουργείται αιώνες πριν, όταν άνδρες και γυναίκες εισήχθησαν στην παραγωγική διαδικασία με διαφορετικούς όρους. Ως εκ τούτου, διαμορφώθηκαν διαφορετικοί όροι στις σχέσεις εξουσίας και πολιτικής, που οδήγησαν σε κατάφωρες αδικίες και αποκλεισμούς εις βάρος των γυναικών. Σαν αποτέλεσμα, οι σύγχρονες κοινωνίες δομήθηκαν στα θεμέλια στρεβλών αντιλήψεων για τις σχέσεις και τους ρόλους των φύλων, οι οποίες σήμερα μεταφράζονται σε σεξισμό, μισογυνισμό, τοξική αρρενωπότητα και κουλτούρα του βιασμού.
Αν είσαι θύμα ενδοοικογενειακής βίας, κάλεσε στην Γραμμή SOS 15900
Πηγή: www.imerodromos.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου