Η νίκη και η ήττα σε έναν πόλεμο δεν αποτελεί συνάρτηση μιας ακολουθίας μαχών αλλά της εκπλήρωσης ή όχι, ενός ή περισσοτέρων πολιτικών στόχων.
Θέμης Τζήμας
Μέσα σε όσα τερατώδη πράττει η κυβέρνηση του Ισραήλ εις βάρος των Παλαιστινίων, κυρίως στη Γάζα αλλά και στη Δυτική Όχθη, αξίζει κανείς να παρατηρήσει τι συμβαίνει στο πεδίο των μαχών και γιατί δικαιώνονται όσοι μιλούσαν για νίκη (τουλάχιστον μέχρι σήμερα) του «άξονα της αντίστασης» και της παλαιστινιακής αντίστασης.
Θα πρέπει όπως πάντα να θυμίσουμε ότι η νίκη και η ήττα σε έναν πόλεμο δεν αποτελεί συνάρτηση μιας ακολουθίας μαχών αλλά της εκπλήρωσης ή όχι, ενός ή περισσοτέρων πολιτικών στόχων. Η παλαιστινιακή αντίσταση έχει πετύχει μέχρι σήμερα μια σειρά στόχων: (α) αιφνιδίασε ταπεινωτικά τις ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις, (β) ανέδειξε τα μεγάλα χάσματα στο εσωτερικού του ισραηλινού κατεστημένου, όπως και τις ανεπάρκειές του, γ) «τελείωσε» πολιτικά τον Νετανιάχου και ίσως και τους συμμάχους του, (δ) διατηρεί ένα ισχυρό διαπραγματευτικό όπλο έναντι του Ισραήλ, (ε) εκτροχίασε τις «Συμφωνίες του Αβραάμ», (στ) επανέφερε το παλαιστινιακό ζήτημα όχι απλώς στο προσκήνιο, αλλά επιπλέον το κατέστησε τμήμα της εξελισσόμενης παγκόσμιας σύγκρουσης και πλέον (ζ) έχει σύρει τις ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις σε ένα πεδίο μάχης, το οποίο είναι φτιαγμένο για να τις κάνει να αιμορραγήσουν χωρίς εμφανές τέλος και χωρίς να μπορούν να αξιοποιήσουν τα πλεονεκτήματά τους όσο προχωρά ο πόλεμος (αεροπορία, βαρύ πυροβολικό και τεθωρακισμένα).
Από την άλλη, το Ισραήλ διαθέτει έναν από τους ισχυρότερους στρατούς στον πλανήτη, εκατοντάδες χιλιάδες εφέδρους, πανίσχυρη αεροπορία, πολυδιαφημισμένο αντιαεροπορικό σύστημα, πανάκριβα τεθωρακισμένα και φυσικά τις ΗΠΑ πίσω του. Με όλα αυτά, εκείνο το οποίο έχει πετύχει είναι να βομβαρδίζει αδιακρίτως τη Γάζα, να δολοφονεί κατά χιλιάδες αμάχους, αλλά να πετυχαίνει ελάχιστα έως καθόλου τους στρατιωτικούς του στόχους. Οι δε στρατιωτικοί του στόχοι είναι τόσο μαξιμαλιστικοί και ασαφείς, ώστε στην πραγματικότητα θα μπορούσε να πολεμάει για χρόνια χωρίς καμία πιθανότητα επιτυχίας παρά μόνο αν εθνοκαθάρει όλους τους Παλαιστινίους, τον μισό Λίβανο, την Υεμένη, τη Συρία και πάει λέγοντας.
Στο πεδίο των μαχών το Ισραήλ καλείται να διαχειριστεί τις συνέπειες μιας σιωπηλής στρατιωτικής επανάστασης την οποία η Δύση φαίνεται ότι απέτυχε σχεδόν πλήρως να αντιληφθεί. Όσο το στρατιωτικο-βιομηχανικό σύμπλεγμα στα δυτικά κράτη πλούτιζε με πανάκριβες πλατφόρμες, όπλα τεράστιας καταστροφικής ισχύος και με εξωτικές τεχνολογίες, η παγκόσμια περιφέρεια αντέγραφε, αυτοσχεδίαζε και παρήγαγε φτηνούς, αναλώσιμους εξοπλισμούς, ολοένα μεγαλύτερης ισχύος, αξιοποιώντας το γεγονός ότι το κόστος πρόσβασης στην τεχνολογία διαρκώς μειώνεται. Τους πανάκριβους πυραύλους του «Σιδερένιου Θόλου» τους εξαντλούν πάμφθηνες ρουκέτες της Χαμάς, ώστε το Ισραήλ να μείνει ανυπεράσπιστο όταν πολύ ισχυρότεροι (αλλά επίσης πολύ φτηνότεροι από τους δυτικής προέλευσης) πύραυλοι της Χεζμπολάχ ή της Υεμένης θα εκτοξευθούν και θα βρουν τους στόχους τους. Κάθε πύραυλος του «Σιδερένιου Θόλου» κοστίζει περίπου 60 έως 100 χιλιάδες δολάρια. Μια μικρού βεληνεκούς ρουκέτα της Χαμάς κοστίζει 300 έως 800 δολάρια. Η σχέση κόστους-οφέλους τα λέει όλα. Εκτός αυτού, οι ΗΠΑ έδωσαν ό,τι είχαν και δεν είχαν στο Ισραήλ για τον «Σιδερένιο Θόλο». Πόσο είναι αυτό σύμφωνα με εκτιμήσεις; 380 αντιαεροπορικοί πύραυλοι. Τι σημαίνει το παραπάνω; Ότι πλέον, μόλις μετά από τέσσερις εβδομάδες πολέμου δεν μπορεί να προστατεύεται το σύνολο της επικράτειας του Ισραήλ. Ήδη τις ώρες που μιλούμε, μια στρατιωτική βάση του Ισραήλ τυλίχθηκε στις φλόγες μετά από την επίθεση δυο μεγαλύτερης ισχύος πυραύλων της Χεζμπολάχ.
Τα αντιαρματικά και τα drones της Χαμάς έχουν καταστρέψει ένα σημαντικό αριθμό (ίσως δεκάδες) από τα πολυδιαφημισμένα ισραηλινά άρματα Merkava, με τα πανάκριβα εργαλεία προστασίας πάνω τους. Κάθε Merkava Μ4 κοστίζει περίπου 3,5 εκατομμύρια δολάρια. Πόσο κοστίζουν τα αντιαρματικά και τα drones της άλλης πλευράς; Στην ακριβότερη περίπτωση λίγες χιλιάδες δολάρια.
Η ισραηλινή αεροπορία μπορεί προς το παρόν να δρα χωρίς κίνδυνο, ωστόσο οι δεκάδες χιλιάδες πύραυλοι και ρουκέτες είναι ισοδύναμες και καλύτερες από μια αντίπαλη αεροπορία οποιουδήποτε αραβικού κράτους. Τα τούνελ μέσα από τα οποία δρουν αποφασισμένοι μαχητές αποδεικνύονται πολύ πιο επικίνδυνα από ό,τι οι Ισραηλινοί έφεδροι. Φτηνά, θανατηφόρα, σύγχρονα όπλα σε συνδυασμό με την αποφασιστικότητα και τον αυτοσχεδιασμό των λαϊκών στρατών μπορούν να σύρουν πανάκριβες ένοπλες δυνάμεις σε τόσο μακρόχρονες και τόσο αιματηρές συγκρούσεις, ώστε στο τέλος να τις γονατίζουν. Άλλωστε, οι καταναλωτικές κοινωνίες (ιδίως αυτές) δυσκολεύονται ιδιαιτέρως να αντέξουν μακροχρόνιες και αιματηρές συγκρούσεις, πόσο μάλλον όταν δεν είναι σαφείς οι στόχοι τους. Καμία καταναλωτική οικονομία και κυρίως κοινωνία δεν μπορεί να διεξάγει μακρόχρονους, ολοκληρωτικούς πολέμους.
Η διάχυση της τεχνολογίας σε συνδυασμό με την κλασική γνώση περί πολέμου (και πολιτικής) αποδεικνύουν πόσο παρωχημένο είναι πλέον το δόγμα της δεκαετίας του ’90 των ΗΠΑ, για γρήγορους πολέμους, που με χρήση αεροπορίας, πυραυλικής τεχνολογίας και ειδικών δυνάμεων μπορούσε να σοκάρουν και να νικούν μέτριας έως ελάχιστης δυναμικής, αντίπαλους τακτικούς στρατούς. Η στρατιωτική ισορροπία έχει αλλάξει. Όποιος δεν το κατανοεί, όπως το Ισραήλ, δοκιμάζει πολύ δυσάρεστες εκπλήξεις.
Μέσα σε όσα τερατώδη πράττει η κυβέρνηση του Ισραήλ εις βάρος των Παλαιστινίων, κυρίως στη Γάζα αλλά και στη Δυτική Όχθη, αξίζει κανείς να παρατηρήσει τι συμβαίνει στο πεδίο των μαχών και γιατί δικαιώνονται όσοι μιλούσαν για νίκη (τουλάχιστον μέχρι σήμερα) του «άξονα της αντίστασης» και της παλαιστινιακής αντίστασης.
Θα πρέπει όπως πάντα να θυμίσουμε ότι η νίκη και η ήττα σε έναν πόλεμο δεν αποτελεί συνάρτηση μιας ακολουθίας μαχών αλλά της εκπλήρωσης ή όχι, ενός ή περισσοτέρων πολιτικών στόχων. Η παλαιστινιακή αντίσταση έχει πετύχει μέχρι σήμερα μια σειρά στόχων: (α) αιφνιδίασε ταπεινωτικά τις ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις, (β) ανέδειξε τα μεγάλα χάσματα στο εσωτερικού του ισραηλινού κατεστημένου, όπως και τις ανεπάρκειές του, γ) «τελείωσε» πολιτικά τον Νετανιάχου και ίσως και τους συμμάχους του, (δ) διατηρεί ένα ισχυρό διαπραγματευτικό όπλο έναντι του Ισραήλ, (ε) εκτροχίασε τις «Συμφωνίες του Αβραάμ», (στ) επανέφερε το παλαιστινιακό ζήτημα όχι απλώς στο προσκήνιο, αλλά επιπλέον το κατέστησε τμήμα της εξελισσόμενης παγκόσμιας σύγκρουσης και πλέον (ζ) έχει σύρει τις ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις σε ένα πεδίο μάχης, το οποίο είναι φτιαγμένο για να τις κάνει να αιμορραγήσουν χωρίς εμφανές τέλος και χωρίς να μπορούν να αξιοποιήσουν τα πλεονεκτήματά τους όσο προχωρά ο πόλεμος (αεροπορία, βαρύ πυροβολικό και τεθωρακισμένα).
Από την άλλη, το Ισραήλ διαθέτει έναν από τους ισχυρότερους στρατούς στον πλανήτη, εκατοντάδες χιλιάδες εφέδρους, πανίσχυρη αεροπορία, πολυδιαφημισμένο αντιαεροπορικό σύστημα, πανάκριβα τεθωρακισμένα και φυσικά τις ΗΠΑ πίσω του. Με όλα αυτά, εκείνο το οποίο έχει πετύχει είναι να βομβαρδίζει αδιακρίτως τη Γάζα, να δολοφονεί κατά χιλιάδες αμάχους, αλλά να πετυχαίνει ελάχιστα έως καθόλου τους στρατιωτικούς του στόχους. Οι δε στρατιωτικοί του στόχοι είναι τόσο μαξιμαλιστικοί και ασαφείς, ώστε στην πραγματικότητα θα μπορούσε να πολεμάει για χρόνια χωρίς καμία πιθανότητα επιτυχίας παρά μόνο αν εθνοκαθάρει όλους τους Παλαιστινίους, τον μισό Λίβανο, την Υεμένη, τη Συρία και πάει λέγοντας.
Στο πεδίο των μαχών το Ισραήλ καλείται να διαχειριστεί τις συνέπειες μιας σιωπηλής στρατιωτικής επανάστασης την οποία η Δύση φαίνεται ότι απέτυχε σχεδόν πλήρως να αντιληφθεί. Όσο το στρατιωτικο-βιομηχανικό σύμπλεγμα στα δυτικά κράτη πλούτιζε με πανάκριβες πλατφόρμες, όπλα τεράστιας καταστροφικής ισχύος και με εξωτικές τεχνολογίες, η παγκόσμια περιφέρεια αντέγραφε, αυτοσχεδίαζε και παρήγαγε φτηνούς, αναλώσιμους εξοπλισμούς, ολοένα μεγαλύτερης ισχύος, αξιοποιώντας το γεγονός ότι το κόστος πρόσβασης στην τεχνολογία διαρκώς μειώνεται. Τους πανάκριβους πυραύλους του «Σιδερένιου Θόλου» τους εξαντλούν πάμφθηνες ρουκέτες της Χαμάς, ώστε το Ισραήλ να μείνει ανυπεράσπιστο όταν πολύ ισχυρότεροι (αλλά επίσης πολύ φτηνότεροι από τους δυτικής προέλευσης) πύραυλοι της Χεζμπολάχ ή της Υεμένης θα εκτοξευθούν και θα βρουν τους στόχους τους. Κάθε πύραυλος του «Σιδερένιου Θόλου» κοστίζει περίπου 60 έως 100 χιλιάδες δολάρια. Μια μικρού βεληνεκούς ρουκέτα της Χαμάς κοστίζει 300 έως 800 δολάρια. Η σχέση κόστους-οφέλους τα λέει όλα. Εκτός αυτού, οι ΗΠΑ έδωσαν ό,τι είχαν και δεν είχαν στο Ισραήλ για τον «Σιδερένιο Θόλο». Πόσο είναι αυτό σύμφωνα με εκτιμήσεις; 380 αντιαεροπορικοί πύραυλοι. Τι σημαίνει το παραπάνω; Ότι πλέον, μόλις μετά από τέσσερις εβδομάδες πολέμου δεν μπορεί να προστατεύεται το σύνολο της επικράτειας του Ισραήλ. Ήδη τις ώρες που μιλούμε, μια στρατιωτική βάση του Ισραήλ τυλίχθηκε στις φλόγες μετά από την επίθεση δυο μεγαλύτερης ισχύος πυραύλων της Χεζμπολάχ.
Τα αντιαρματικά και τα drones της Χαμάς έχουν καταστρέψει ένα σημαντικό αριθμό (ίσως δεκάδες) από τα πολυδιαφημισμένα ισραηλινά άρματα Merkava, με τα πανάκριβα εργαλεία προστασίας πάνω τους. Κάθε Merkava Μ4 κοστίζει περίπου 3,5 εκατομμύρια δολάρια. Πόσο κοστίζουν τα αντιαρματικά και τα drones της άλλης πλευράς; Στην ακριβότερη περίπτωση λίγες χιλιάδες δολάρια.
Η ισραηλινή αεροπορία μπορεί προς το παρόν να δρα χωρίς κίνδυνο, ωστόσο οι δεκάδες χιλιάδες πύραυλοι και ρουκέτες είναι ισοδύναμες και καλύτερες από μια αντίπαλη αεροπορία οποιουδήποτε αραβικού κράτους. Τα τούνελ μέσα από τα οποία δρουν αποφασισμένοι μαχητές αποδεικνύονται πολύ πιο επικίνδυνα από ό,τι οι Ισραηλινοί έφεδροι. Φτηνά, θανατηφόρα, σύγχρονα όπλα σε συνδυασμό με την αποφασιστικότητα και τον αυτοσχεδιασμό των λαϊκών στρατών μπορούν να σύρουν πανάκριβες ένοπλες δυνάμεις σε τόσο μακρόχρονες και τόσο αιματηρές συγκρούσεις, ώστε στο τέλος να τις γονατίζουν. Άλλωστε, οι καταναλωτικές κοινωνίες (ιδίως αυτές) δυσκολεύονται ιδιαιτέρως να αντέξουν μακροχρόνιες και αιματηρές συγκρούσεις, πόσο μάλλον όταν δεν είναι σαφείς οι στόχοι τους. Καμία καταναλωτική οικονομία και κυρίως κοινωνία δεν μπορεί να διεξάγει μακρόχρονους, ολοκληρωτικούς πολέμους.
Η διάχυση της τεχνολογίας σε συνδυασμό με την κλασική γνώση περί πολέμου (και πολιτικής) αποδεικνύουν πόσο παρωχημένο είναι πλέον το δόγμα της δεκαετίας του ’90 των ΗΠΑ, για γρήγορους πολέμους, που με χρήση αεροπορίας, πυραυλικής τεχνολογίας και ειδικών δυνάμεων μπορούσε να σοκάρουν και να νικούν μέτριας έως ελάχιστης δυναμικής, αντίπαλους τακτικούς στρατούς. Η στρατιωτική ισορροπία έχει αλλάξει. Όποιος δεν το κατανοεί, όπως το Ισραήλ, δοκιμάζει πολύ δυσάρεστες εκπλήξεις.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου