Οι ρίζες του θυμού κατά Emmanuel Macron και παριζιάνικης ελίτ στην αγροτική Γαλλία

Στο Cosne d'Allier, αγρότες που δούλεψαν όλη τους τη ζωή, βρίσκονται με συντάξεις μερικών εκατοντάδων ευρώ το μήνα

γραφεί ο Jérémie Gallon/CNN
  
Μεγάλωσα στο Cosne d’Allier, μία μικρή πόλη των 2.000 κατοίκων που βρίσκεται στην Auvergne (Ωβέρνη), μια αγροτική περιοχή κυριολεκτικά στην καρδιά της Γαλλίας. Κατά τη διάρκεια της παιδικής μου ηλικίας, θυμάμαι ότι οι άνθρωποι ήταν περήφανοι που η υποστήριξη προς την ακροδεξιά στην πόλη μας ήταν αδύναμη, καθώς αυτό που τότε ονομαζόταν Εθνικό Μέτωπο πάλευε να σπάσει το όριο του 5%. Αυτές οι μέρες τελείωσαν…
Στον πρώτο γύρο των γαλλικών προεδρικών εκλογών στις 10 Απριλίου, η ακροδεξιά κέρδισε το 33% των ψήφων εδώ. Αυτό σημαίνει ότι, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που ψήφισαν για την άκρα αριστερά, το 60% των ψηφοφόρων στο Cosne d’Allier επέλεξαν έναν εξτρεμιστή, λαϊκιστή υποψήφιο.
Αυτό το μοτίβο επαναλήφθηκε από χωριό σε χωριό σε όλη τη Γαλλία. Αλλά γιατί η γαλλική κοινωνία οδηγείται από το εκρηκτικό μείγμα θυμού και άγχους πάνω στο οποίο ευδοκιμούν οι λαϊκιστές;
Από διεθνή σκοπιά, μπορεί να φαίνεται δύσκολο να εξηγηθεί η μνησικακία —ακόμα και το μίσος— που νιώθουν πολλοί Γάλλοι απέναντι στον Πρόεδρο Emmanuel Macron. Για όσους έχουν βιώσει το χάος της προεδρίας του Donald Trump στις Ηνωμένες Πολιτείες ή υποφέρουν καθημερινά από τη δημαγωγία και τα σκάνδαλα που πιέζουν την ασταθή διακυβέρνηση του Βρετανού πρωθυπουργού Boris Johnson, ο Γάλλος πρόεδρος μπορεί να εμφανίζεται ως ηγέτης-υπόδειγμα.

Παρά τις κρίσεις που αντιμετώπισε κατά την πρώτη του θητεία, αυτός ο δυναμικός, φιλοευρωπαίος πρόεδρος —αφοσιωμένος στον αγώνα κατά της κλιματικής αλλαγής— ενίσχυσε την ηγετική θέση της Γαλλίας στην παγκόσμια σκηνή. Εφάρμοσε διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που ενίσχυσαν την οικονομία και ο επιχειρηματικός δυναμισμός δεν ήταν ποτέ ισχυρότερος. Ακόμη και με τον πόλεμο στην Ουκρανία, ο πληθωρισμός παραμένει χαμηλότερος στη Γαλλία από ό,τι στους γείτονές της, και οι προοπτικές ανάπτυξής της παραμένουν συγκριτικά ισχυρότερες.

Το να κρύβεσαι πίσω από τυπικές εξηγήσεις άγνοιας και φανατισμού είναι και ανακριβές και τεμπέλικο. Ως παιδί του Cosne d’Allier, ξέρω ότι οι κάτοικοί του δεν είναι ούτε ρατσιστές ούτε νοσταλγοί μιας Γαλλίας που έχει παραδοθεί στον εαυτό της. Αντίθετα, πολλοί οδηγούνται από αξίες και ηθική που θα ήταν πηγή έμπνευσης.Θα πρέπει ωστόσο να κατανοήσουμε τα προβλήματα της καθημερινότητας των Γάλλων ψηφοφόρων εκτός της μικρής παριζιάνικης ελίτ. Η Auvergne, για παράδειγμα, είναι μια περιοχή που έχει υποφέρει βαθιά τις τελευταίες δεκαετίες: Tα εργοστάσια έκλεισαν, το ένα μετά το άλλο, και οι αγρότες εργάζονται σκληρά για ένα μέτριο και φθίνον εισόδημα.

Όπως και με εκείνους που ψήφισαν τον Trump το 2016 και ξανά το 2020, πολλοί πιστεύουν ότι η κοινωνική κινητικότητα έχει διακοπεί και ότι —ό,τι κι αν κάνουν— ούτε οι ζωές τους ούτε οι ζωές των παιδιών τους είναι πιθανό να βελτιωθούν. Και αυτό δεν είναι απλώς ένα συναίσθημα.

Τα δεδομένα από τον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης υπολογίζουν ότι χρειάζονται τώρα έξι γενιές —ή 180 χρόνια— για να φτάσει ο απόγονος μιας γαλλικής οικογένειας στο κατώτερο 10% της εισοδηματικής κλίμακας, δηλαδή τον εθνικό μέσο όρο. Στη Δανία ή τη Φινλανδία, χρειάζονται «μόνο» δύο γενιές.

Η μείωση της αγοραστικής δύναμης είναι επίσης καθημερινός φόβος για πολλούς. Την πέμπτη κάθε μήνα, αφού πληρωθούν οι λογαριασμοί ρεύματος και φυσικού αερίου και το ενοίκιο, πολλοί τραπεζικοί λογαριασμοί είναι ήδη άδειοι. Στην πόλη μου, αγρότες που δούλεψαν όλη τους τη ζωή, βρίσκονται με συντάξεις μερικών εκατοντάδων ευρώ το μήνα.
Και αφού πληρώνουν βενζίνη και παιδικούς σταθμούς, κάποιοι από αυτούς που σηκώνονται στις 5 το πρωί για να δουλέψουν στο κοντινό σφαγείο έχουν λιγότερα στον λογαριασμό τους από αυτούς που έχουν μείνει στο σπίτι όλη μέρα.
Πολλοί κάτοικοι της υπαίθρου αισθάνονται -όπως και εκείνοι από φτωχά αστικά προάστια- ότι το κράτος δεν έχει κάνει αρκετά για να βοηθήσει. Αντιθέτως, αισθάνονται ότι έχουν εγκαταλειφθεί από την κυβέρνηση. Παρά τον ακτιβισμό τοπικών πολιτικών και κατοίκων, οι δημόσιες υπηρεσίες σταδιακά σβήνουν. Τα ταχυδρομεία, τα αστυνομικά τμήματα και οι εφορίες τείνουν να είναι τα πρώτα. Μετά, κλείνουν τα σχολεία, παίρνοντας μαζί τους τα τελευταία μαγαζιά και το καφενείο της πόλης.
Και μέσα από όλα αυτά, η εξουσία παραμένει στα χέρια των ίδιων ομάδων, των ίδιων δημοσίων υπαλλήλων που κυβερνούν τη Γαλλία για δεκαετίες. Υπάρχει η αίσθηση ότι η αλλαγή -σχεδόν οποιαδήποτε αλλαγή- πρέπει σίγουρα να είναι καλύτερη.
Εάν επανεκλεγεί στις 24 Απριλίου, ο Macron θα πρέπει να μεταρρυθμίσει τη Γαλλία ακόμη περισσότερο από ό,τι έκανε τα τελευταία πέντε χρόνια. Αυτός είναι ο μόνος τρόπος για να αποφευχθεί μια κοινωνική έκρηξη ακόμη μεγαλύτερης έκτασης από το κίνημα των Κίτρινων Γιλέκων.
Είναι ο μόνος τρόπος να οικοδομηθεί μια πιο ρευστή και δίκαιη γαλλική κοινωνία. Και είναι ο μόνος τρόπος να αναπνεύσω αληθινή ελπίδα πίσω στους δρόμους της πόλης μου, και σε εκατοντάδες άλλες σαν αυτή.

kourdistoportocali.com