Χρήστος Γιανναράς
Τι είναι η κομματοκρατία; Εσχατη αλλοτρίωση της δημοκρατίας στη Νεωτερικότητα. Το πολυκομματικό σύστημα παύει να είναι αντιπροσωπευτικό, τα κόμματα αυτονομούνται από την κοινωνία των πολιτών, συγκροτούν καθεστώς ολιγαρχίας. Στυγνή ολιγαρχία ανεξέλεγκτων «Διευθυντηρίων», που νομιμοποιείται τυπικά κάθε τέσσερα χρόνια, με την ψήφο του λαού. Για την υφαρπαγή της ψήφου επιστρατεύονται οι υπερσύγχρονες τεχνικές του «μάρκετιγκ» – τεχνικές πλύσης εγκεφάλου των μαζών, πληρωμένες με μυθώδη ποσά για την κατασκευή ψευδαισθητικών εντυπώσεων.
Στο καθεστώς της «κομματοκρατίας» δεν υπάρχει πτυχή του κοινωνικού και του κρατικού βίου που να μην υπηρετεί πρωτίστως (ή αποκλειστικά) τα κόμματα. Το Σύνταγμα το συντάσσουν τα κόμματα, το ψηφίζουν τα κόμματα, το αναθεωρούν τα κόμματα, ερήμην του λαού. Τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας (εγγυητή του πολιτεύματος) τον εκλέγουν τα κόμματα με παρασκηνιακό μεταξύ τους αλισβερίσι. Τους προέδρους των Ανώτατων Δικαστηρίων, το ίδιο. Την ηγεσία των Ενόπλων Δυνάμεων, επίσης. Ο συνδικαλισμός είναι, απροσχημάτιστα και αναιδέστατα, κομματικός: υπηρετεί τις σκοπιμότητες των κομμάτων, όχι το δίκιο των εργαζομένων – γι’ αυτό και η χώρα οδηγήθηκε νομοτελειακά στην ολοκληρωτική αποβιομηχάνισή της. Η τοπική δήθεν «αυτοδιοίκηση», κομματικά κατευθυνόμενη, τα ΜΜΕ, διαπλεκόμενα με τα κόμματα, έχουν μετασχηματίσει το δημόσιο ήθος σε αδιάντροπη χυδαιότητα. Οι εκλογές πρυτάνεων και προέδρων τμημάτων στα Πανεπιστήμια συνεπικουρούν το καινούργιο κοινωνικό μας ήθος: τον αμοραλισμό.
Δεν απομένει πια στο λαό των Ελλήνων η παραμικρή δυνατότητα να αξιοποιήσει τα δικά του θησαυρίσματα, τη δική του αρχοντική αξιοπρέπεια. Ακόμη και με τις πιο αγνές διαθέσεις αν προσεγγίσει τα κόμματα, η ηθική του ευαισθησία θα εκβιαστεί να προσκυνήσει το αρχηγικό ξόανο, να συσχηματιστεί με τη δολιότητα, έστω και μόνο για την κομματική του επιβίωση. Μελετήστε και λογαριάστε πόσο μακροχρόνια σπουδή, μελέτη, πλούτος εμπειρίας, ευφυΐα φυσική και κατακτημένη, ποιοι έγκυροι τίτλοι και ποια κοινή αναγνώριση προαπαιτούνται για να μην ντρέπεται ένας υπουργός συγκρίνοντας την αφεντιά του με τα στελέχη (ή και τους κλητήρες) του υπουργείου του. Ευτυχώς, τις συγκρίσεις τις κάνει από μόνη της η λογική μας (κοινή λογική), όσο κι αν πεισματικά τη φιμώνουμε.
Αναξιοπρεπές πια επάγγελμα η πολιτική, πρέπει να είμαστε ευγνώμονες που υπάρχουν ακόμη άνθρωποι διατεθειμένοι να το αναλάβουν. Δεν χρειάζεται κανένα τυπικό προσόν ούτε πτυχίο ούτε εξειδίκευση ούτε προϋπηρεσία ευδόκιμος – τίποτα. Ακόμη και με χαμηλότατο δείκτη ευφυΐας, με ανικανότητα έκφρασης και κωμική άγνοια της μητρικής του γλώσσας μπορεί το κομματικό στέλεχος να υπουργήσει τα καίρια του συλλογικού βίου. Είναι για την κοινωνία μας αυτονόητο.
Τους λογαριάζουμε σαν ικανούς να διαχειριστούν οποιαδήποτε αρμοδιότητα, οποιαδήποτε ευθύνη. Γι’ αυτό και μεταπηδούν από υπουργείο σε υπουργείο, σαν σοφοί παντογνώστες, «αντιστάσεως μη ούσης». Από την άκρα επιστημονική πολυπλοκότητα της σύγχρονης πολεμικής τεχνολογίας και στρατηγικής μεταφέρονται, ως εξίσου ειδήμονες, στον σχεδιασμό της βιομηχανικής ανάπτυξης, στη διαχείριση των παραγωγικών λειτουργιών της αγοράς. Από τα ερμητικώς εξειδικευμένα προβλήματα της εκπαίδευσης, μεταφυτεύονται (χωρίς την παραμικρή προετοιμασία ή προειδοποίηση) στα λαβυρινθώδη προβλήματα λειτουργίας της δικαιοσύνης και του σωφρονιστικού συστήματος. Από την άσκηση της κυβερνητικής προπαγάνδας και τη μεθόδευση της παραπληροφόρησης μεταπηδούν στην αναμέτρηση με το πολυσύνθετο πρόβλημα της ανεργίας και των κοινωνικών ασφαλίσεων.
Γνωστή η αιτιολογία που προβάλλεται, ότι αυτός ήταν πάντοτε ο ρόλος των πολιτικών. Η πολιτική, λένε, είναι ταλέντο ηγετικό, όχι επιστήμη. Να ξέρεις να λειτουργείς επιτελικά σε οποιονδήποτε τομέα του κοινού βίου: να ιεραρχείς προτεραιότητες, να συντονίζεις ευθύνες, να αναθέτεις αρμοδιότητες. Κυρίως, να προστατεύεις τον κοινωνικό χαρακτήρα των κρατικών λειτουργιών. Είναι άλλης τάξεως από την επιστημονική εξειδίκευση η λογική της πολιτικής.
Αυτά στη θεωρία. Στην πράξη σήμερα η πολιτική είναι ένα επάγγελμα, που μπορεί να το ασκήσει ακόμη και ένας αφοσιωμένος στον αρχηγό αφισοκολλητής – δεν χρειάζονται ικανότητες και καλλιέργεια, προσόντα σχεδιασμού, συντονισμού, δημιουργικής φαντασίας. Οσο το Σύνταγμα στην Ελλάδα θα είναι κομμένο και ραμμένο στα μέτρα της αχαλίνωτης κομματοκρατίας, το κράτος θα το διαχειρίζονται οι «πρωτοκλασάτοι» της εύνοιας και της φράξιας. Δεν μπορεί να λειτουργήσει κράτος στην Ελλάδα, γιατί οι σχέσεις κοινωνίας – εξουσίας είναι παγιδευμένες στο σύνδρομο σκλάβου – αφέντη.
Η συγκαταρίθμηση στα αφεντικά προϋποθέτει και άμετρο λιβανωτό στον εκάστοτε κομματάρχη: να σηκώνεσαι όρθιος και να τον χειροκροτείς, να ταπεινώνεσαι εξευτελιστικά παρέχοντας συνεχώς εχέγγυα δουλοφροσύνης. Με πληθωρική επίδειξη, στους αποκάτω, σπουδαιοφάνειας και κομπασμού. Αλαζονεία και ιταμότητα στο βλέμμα, χαμόγελο σαρδόνιο, κουρδισμένες χειρονομίες, προπέτεια στη συμπεριφορά.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου