Χωρίς την παραμικρή αναφορά στην ουσία των καταγγελιών, ο Ουκρανός πρόεδρος ξεδιπλώνει την επικοινωνιακή του τακτική. Η παραμικρή κριτική στην Ουκρανία είναι «δικαιολόγηση του πολέμου».
Δημήτρης Χρονόπουλος *
Οργισμένες αντιδράσεις προκαλεί στην Ουκρανία έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας, σχετικά με τη διάπραξη εγκλημάτων πολέμου από τον ουκρανικό στρατό. Η σφοδρότητα, δε, των αντιδράσεων, ανάγκασε τον οργανισμό να επανέλθει με ανακοίνωση, στην οποία μεταξύ άλλων απολογείται για την «αναστάτωση και την οργή» που προκάλεσε, τονίζοντας πως «τίποτα που τεκμηριώσαμε ότι κάνουν οι ουκρανικές δυνάμεις δεν δικαιολογεί με κανέναν τρόπο τις ρωσικές παραβιάσεις». Εντέλει η κλιμάκωση των επιθέσεων οδήγησε τον γενικό διευθυντή της Διεθνούς Αμνηστίας σε μία (ακατανόητη, εφόσον το περιεχόμενο της έκθεσης δεν αναιρέθηκε) παραίτηση.
Είχε προηγηθεί εκτενές δελτίο του οργανισμού στο οποίο καταλογιζόταν σειρά παραβάσεων του ανθρωπιστικού δικαίου των ενόπλων συγκρούσεων από την πλευρά του ουκρανικού στρατού. Συγκεκριμένα, επιζήσαντες από τις περιοχές του Μικολάεφ, του Ντονμπάς και του Χάρκοβου κατήγγειλαν την εγκατάσταση μονάδων των Ενόπλων Δυνάμεων της Ουκρανίας σε κατοικημένες περιοχές και τη χρήση σχολείων και νοσοκομείων εν είδει στρατιωτικών εγκαταστάσεων. Οι συγκεκριμένες έθεσαν σε κίνδυνο τη ζωή αμάχων, ενώ βασικές αστικές υποδομές κατέστησαν στρατιωτικοί στόχοι.
Η δε τακτική του ουκρανικού στρατού, όπως περιγράφεται στο επίμαχο δελτίο της Διεθνούς Αμνηστίας, φέρει ομοιότητες με τα όσα περιέγραψε τον Μάρτιο η, περίφημη πλέον, έγκυος από τη Μαριούπολη, όταν απομακρύνθηκε από τη ζώνη των συγκρούσεων σε ασφαλή περιοχή του υπό ρωσικού ελέγχου Ντονμπάς.
«Φτάσαμε στο μαιευτήριο… το τρίτο μαιευτήριο. Στην αρχή [οι στρατιώτες] είπαν στο προσωπικό, πηγαίντε σπίτια σας, όποιος χρειάζεται βοήθεια ας έρθει, αλλά αργότερα ήρθαν και μας είπαν πως χρειάζεται να μεταφερθούν. Δικαιολογήθηκαν, λέγοντας πως έρχονται στρατιώτες, πρέπει να εγκατασταθούν εδώ [στο μαιευτήριο], καθώς υπάρχουν ηλιακά πάνελ». Μεταξύ άλλων, σημείωσε πως η εκκένωση του μαιευτηρίου έγινε όταν ακούστηκαν δύο μακρινές εκρήξεις, ενώ την εντύπωση της εγκύου προκάλεσε το γεγονός, πως ομάδα δημοσιογράφων έσπευσε αμέσως στο σημείο για να καλύψει την αποχώρηση των ασθενών και άρχισαν να τραβούν φωτογραφίες, παρά το γεγονός ότι εξέφρασε την αντίθεσή της. «Μετά είδα αυτές τις φωτογραφίες όταν επανήλθα ψυχολογικά, τότε κατάλαβα τι γινόταν…».
Ουδέν σχόλιον επί της ουσίας από τον Ζελένσκι, παρά τις σκληρές εκφράσεις
Με βίντεο-διάγγελμα, σαν αυτά με τα οποία απευθύνεται στον ουκρανικό λαό αλλά και στο εξωτερικό σχεδόν επί καθημερινής βάσης, ο Ουκρανός πρόεδρος απάντησε σε ιδιαίτερα αυστηρό ύφος στην έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας, κατηγορώντας τον οργανισμό πως «επιχειρεί να αμνηστεύσει το κράτος-τρομοκράτη και να μεταφέρει την ευθύνη από το θύμα στον θύτη». Σε άλλο σημείο του διαγγέλματός του, τόνισε πως δεν μπορεί κανένα χτύπημα της Ρωσίας σε ουκρανικό έδαφος να δικαιολογηθεί, ενώ εξήγησε πως «το θύμα και ο θύτης δεν μπορούν σε καμία περίπτωση να εξισωθούν».Έκανε λόγο για «ανήθικη επιλεκτικότητας, ενώ επέρριψε στη ρωσική πλευρά, μεταξύ άλλων, το πυραυλικό χτύπημα στις φυλακές της Ελενόφκα, όπου βρίσκονταν υπό κράτηση μέλη της διαβόητης ομάδας «Αζόφ». Το πιο αντιπροσωπευτικό, ενδεχομένως, επιχείρημα του «δόγματος Ζελένσκι», αποτελεί το συμπέρασμα του Ουκρανού προέδρου πως «όποιος αμνηστεύει τη Ρωσία και διαδίδει τέτοιου τύπου κατασκευασμένες πληροφορίας, πως κάποια χτυπήματα τρομοκρατών είναι δήθεν δικαιολογημένα ή εξηγήσιμα, δεν μπορεί να αντιληφθεί, πως με αυτόν τον τρόπο ενισχύει τους τρομοκράτες».
Από τα ανωτέρω συμπεραίνεται η απροθυμία του Ουκρανού προέδρου να απαντήσει στην ουσία των κατηγοριών περί παραβίασης βασικών αρχών του ενόπλου δικαίου, έστω καταρρίπτοντάς τις ως «fake news». Αντιθέτως, ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι επιχειρεί να αρθρώσει μια επιχειρηματολογία με άξονα τον διαχωρισμό «κράτος-τρομοκράτης» και «κράτος-θύμα». Με βάση το άνωθεν σκεπτικό, η Ουκρανία εμμέσως εξαιρείται από την υποχρέωση τήρησης του ανθρωπιστικού δικαίου, ως αμυνόμενη έναντι της «τρομοκρατίας» – ένας ισχυρισμός που, φυσικά, στερείται κάθε νομικής βάσης, καθώς και ο αμυνόμενος οφείλει να συμμορφώνεται του ανθρωπιστικού δικαίου των ενόπλων συγκρούσεων. Η απάντηση προς την Διεθνή Αμνηστία, η οποία μπορεί να ερμηνευθεί και ως υπόμνηση στον εγχώριο και τον διεθνή τύπο, υπονοεί πως κάθε κριτική προς την ουκρανική κυβέρνηση και τις ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις, έστω τη δεδομένη στιγμή, αντικειμενικά λειτουργεί ως «νερό στον μύλο του Πούτιν» και συνιστά «δικαιολόγηση του πολέμου».
Η επιχειρηματολογία που διατυπώνει ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι είναι ενδεικτική της αντίληψης του ιδίου και της κυβέρνησής του για τα όρια που μπορεί να έχει η κριτική, αν αναλογιστεί κανείς την απόφαση για αναστολή της πολιτικής δραστηριότητας έντεκα πολιτικών κομμάτων αλλά και τη θέσπιση εκτός νόμου της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας. Ενδεχομένως, δε, να προλειάνει το έδαφος για την «υπερασπιστική γραμμή» που θα ακολουθήσει η ουκρανική πλευρά έναντι καταγεγραμμένων περιστατικών βασανισμού αιχμαλώτων πολέμου (ενδεχομένως το πιο φρικαλέο ο πυροβολισμός στρατιωτών στα γόνατα και στη συνέχεια η εν ψυχρώ εκτέλεσή τους) ή του τυφλού βομβαρδισμού πόλεων και της διασποράς ναρκών κατά πεζικού σε δρόμους και πλατείες, στραμμένα αποκλειστικά κατά αμάχων του επί οκτώ χρόνια σε εμπόλεμη κατάσταση Ντονμπάς.
Ακολουθώντας το σκεπτικό του Ουκρανού προέδρου, μπορεί κανείς να δικαιολογήσει και την απελευθέρωση του ακραίου ναζιστικού («ακραίου», λαμβάνοντας ως μέτρο σύγκρισης τα τμήματα Αζόφ, που μας συστήθηκαν στο ελληνικό κοινοβούλιο ως ένθερμοι πατριώτες…) τάγματος Tornado, τα μέλη του οποίου εξέτισαν μόλις 5 από τα 11 έτη φυλάκισης, έχοντας στο «βιογραφικό τους», μεταξύ άλλων, απαγωγές και βιασμούς ανηλίκων.
* Ο Δημήτρης Χρονόπουλος σπούδασε Διεθνείς Σχέσεις στο Πάντειο Πανεπιστήμιο. Απέκτησε εργασιακή εμπειρία στα μέσα ενημέρωσης, αλλά προσπαθεί να το κρύψει από τον κοινωνικό του περίγυρο. Ασχολείται με τις Σλαβικές Σπουδές, ενώ στα ενδιαφέροντά του συγκαταλέγονται η λογοτεχνία, η ιστορία και η πολιτική.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου