Qatargate: Η σήψη της Ευρώπης αποκαλύπτεται

Μαζί και οι ανταγωνισμοί για τις γεωπολιτικές της επιλογές

από Δημήτρης Γκάζης

 
Ένα ντόμινο αποκαλύψεων προκάλεσε η είδηση για τη σύλληψη της Εύας Καϊλή, ευρωβουλευτίνας των Σοσιαλδημοκρατών, και μέχρι πρότινος αντιπροέδρου του Ευρωκοινοβουλίου. Το «Qatargate», όπως ονομάστηκε το διαφαινόμενο σκάνδαλο χρηματισμού στελεχών του ευρωκοινοβουλίου από το Κατάρ, εμπλέκει, εκτός από την Ελληνίδα ευρωβουλευτή, τον σύζυγό της, λομπίστα Φραντσέσκο Τζιόρτζι, και τον πατέρα της Αλέξανδρο Καϊλή, που πιάστηκε με μια βαλίτσα μετρητά στο χέρι. Εμπλέκει και μια σειρά ακόμη στελέχη του Ευρωκοινοβουλίου, μεταξύ των οποίων τον πρώην Ιταλό ευρωβουλευτή Αντόνιο Πάντσερι, που εμφανίζεται ως ο εγκέφαλος του κυκλώματος, τον αρχισυνδικαλιστή Λούκα Βισεντίτι, τον διευθυντή της ΜΚΟ Fight Impunity που είχε ιδρύσει ο Α. Πάντσερι, Νικολό Φιγκά-Ταλαμάνκα, καθώς και δύο ακόμη ευρωβουλευτές των σοσιαλδημοκρατών.

Οι βελγικές αρχές φαίνεται πως ερευνούν την υπόθεση από το καλοκαίρι του 2022, ενώ δημοσιεύματα συνδέουν το σκάνδαλο αυτό με ευρύτερη έρευνα για το Κατάρ. Αυτή φτάνει μέχρι και σε υποθέσεις χρηματισμού που συνδέονται με τη διοργάνωση του Μουντιάλ, το οποίο διεξάγεται αυτές τις μέρες στην Ντόχα. Σύμφωνα με τους Βέλγους, εκπρόσωποι συμφερόντων του Κατάρ χρημάτιζαν στελέχη του ευρωκοινοβουλίου, με σκοπό την προώθηση θέσεων του Κατάρ, τόσο με τοποθετήσεις όσο και με την ψήφο τους. Κάπως έτσι εξηγείται και η προ ημερών «αμφιλεγόμενη» δήλωση της Ε. Καϊλή, που χαρακτήρισε το Κατάρ «παράδεισο των εργασιακών δικαιωμάτων», σηκώνοντας θύελλα αντιδράσεων στη χώρα μας και όχι μόνο.
Στην κατοχή των κατηγορούμενων, που έχουν ήδη κριθεί προφυλακιστέοι από τη βελγική δικαιοσύνη, βρέθηκαν πάνω από 1,5 εκατομμύρια ευρώ σε μετρητά: 600 χιλιάδες ευρώ στο σπίτι του Πάντσερι, άλλες 600 χιλιάδες ευρώ στην οικία του ζεύγους Καΐλή-Τζιόρτζι στις Βρυξέλλες, και τα υπόλοιπα στην κατοχή του πατέρα της ευρωβουλευτίνας.

Η Ευρώπη μπαίνει στο μεγάλο γεωπολιτικό παζάρι πολλαπλώς εκτεθειμένη, εξαρτημένη από την πρόσδεση της στο ευρωατλαντικό άρμα, με μεγάλες εσωτερικές αντιθέσεις ως προς τις βασικές πολιτικές και γεωπολιτικές επιρροές

Οι εγχώριες αντιδράσεις
Τα γεγονότα έχουν προκαλέσει πολιτικές αντιδράσεις και στο εγχώριο πολιτικό σκηνικό. Το ΠΑΣΟΚ έσπευσε να διαγράψει την Ε. Καϊλή, με την οποία οι σχέσεις του είχαν διαρραγεί από καιρό, με τον κ. Ανδρουλάκη να κάνει λόγο για «δούρειο ίππο της Ν.Δ.», προσπαθώντας να μεταφέρει την πίεση του σκανδάλου στο κυβερνών κόμμα. Η Ν.Δ. προσπάθησε να κατασκευάσει ένα αφήγημα που συνδέει τη σύλληψη της ευρωβουλευτίνας με την παρακολούθηση από την ΕΥΠ του κ. Ανδρουλάκη, δικαιολογώντας το σύστημα υποκλοπών. Το αφήγημα κατέρρευσε από τις ίδιες τις ανακοινώσεις των βελγικών αρχών, έκανε όμως τη δουλειά του στην προσπάθεια δημιουργίας εντυπώσεων. Ο ΣΥΡΙΖΑ, τέλος, έκανε λόγο για γεγονότα που ντροπιάζουν τη χώρα μας, συνδέοντας την υπόθεση της κας Καϊλή με αυτήν της κας Σπυράκη –που επίσης ελέγχεται από τις βέλγικες αρχές για άλλη υπόθεση– σε μια προσπάθεια να βάλει στο κάδρο των ευθυνών την Ν.Δ. Παράλληλα στα ΜΜΕ, δημοσιογράφοι και δημοσιολογούντες, πέφτουν για ακόμη μια φορά από τα σύννεφα, το κοινό βομβαρδίζεται με λάιφ στάιλ λεπτομέρειες για τη σχέση Καϊλή-Τζιόρτζι, για την υπερασπιστική της γραμμή, τις συνθήκες στο κελί της κ.ά., συσκοτίζοντας τις πραγματικά ουσιαστικές πτυχές της υπόθεσης.

Βρωμάει το κεφάλι
Το Ευρωκοινοβούλιο αποτελεί το κέντρο ενός καλά οργανωμένου συστήματος νομιμοποίησης της δομικής αδιαφάνειας και διαπλοκής. Τα εμπορικά, κατασκευαστικά, ενεργειακά ντιλ που κλείνονται στους διαδρόμους των Βρυξελλών αφορούν υπέρογκα ποσά, μπροστά στα οποία τα χιλιάρικα της μίζας της κας Καϊλή φαντάζουν φιλοδώρημα.
Την ίδια στιγμή, η Ε. Καϊλή δια της υπεράσπισής της ισχυρίζεται πως οι επαφές της με το Κατάρ ήταν στα πλαίσια της επίσημης γραμμής της Ε.Ε., όπως αυτή διαμορφώθηκε από τους Ζ. Μπορέλ και Ίλ. Γιόχανσον. Παράλληλα, δημοσιεύματα επαναφέρουν στο επίκεντρο μια σειρά από μικρές και μεγάλες υποθέσεις και συμφωνίες της Ε.Ε. με τις οποίες εμπλέκεται η χώρα του Κόλπου. Από την προνομιακή συμφωνία που δίνει πρόσβαση στην Qatar Airways στην ευρωπαϊκή αγορά, μέχρι το εν εξελίξει Μουντιάλ. Ενώ στο κάδρο πρέπει να μπουν και μια σειρά από υπό διαμόρφωση κατασκευαστικές και ενεργειακές συμφωνίες, όπως λόγου χάρη η συμφωνία Ε.Ε.-ΗΠΑ που προέβλεπε τη μεσολάβηση της Ουάσιγκτον για την τροφοδοσία της Ευρώπης με LNG από το Κατάρ, στα πλαίσια της απεξάρτησης από το ρώσικο φυσικό αέριο.
Η Ευρώπη μπαίνει στο μεγάλο γεωπολιτικό παζάρι πολλαπλώς εκτεθειμένη, εξαρτημένη από την πρόσδεσή της στο ευρωατλαντικό άρμα, με μεγάλες εσωτερικές αντιθέσεις ως προς τις βασικές πολιτικές και γεωπολιτικές επιρροές. Η υπόθεση του QatarGate φαίνεται να έχει και τέτοιες προεκτάσεις, το βάθος των οποίων μένει να φανεί.

Ε. Καϊλή: Άξια εκπρόσωπος των ελίτ
Η Εύα Καϊλή μπορεί σήμερα να παρουσιάζεται ως το μαύρο πρόβατο των ελίτ σε Ελλάδα και Ευρώπη, δεν αποτελεί όμως την εξαίρεση. Αποτελεί σάρκα από τη σάρκα της ευρωκρατίας, και μάλιστα της σοσιαλδημοκρατικής της πτέρυγας. Αποτελεί γέννημα-θρέμμα του ελληνικού πολιτικού συστήματος, και μάλιστα εκεί που αυτό διαπλέκεται με το οικονομικό και μιντιακό κατεστημένο. Ξεκίνησε την καριέρα της από το Mega του κ. Μπόμπολα (από εκεί ξεκίνησε και ένα ακόμη πρόσωπο των ημερών, η ευρωβουλευτής της Ν.Δ. Μ. Σπυράκη), και μεταπήδησε στην πολιτική με την εκλογή της ως βουλευτής του ΠΑΣΟΚ στην Α΄ Θεσσαλονίκης, στο πλευρό του Ε. Βενιζέλου. Προωθήθηκε στην ευρωβουλή έχοντας στήσει ένα πολυπλόκαμο δίκτυο υποστήριξης (από τον Ιβάν Σαββίδη μέχρι ΜΚΟ και μίντια). Η παρουσία της στην ευρωβουλή είναι συνδεδεμένη με τη δράση διαφόρων λόμπι (ενέργειας, τεχνολογίας κ.ά.), ενώ τα τελευταία χρόνια έχει στήσει γέφυρες με τη Ν.Δ., και ειδικά με το σύστημα Μητσοτάκη. Παράλληλα, ο πατέρας της συνδέεται με το κύκλωμα διασπάθισης δημόσιου χρήματος μέσω απευθείας αναθέσεων έργων στην πάλαι ποτέ Νομαρχία Θεσσαλονίκης, και νυν περιφέρεια Κ. Μακεδονίας, αποτελώντας και έναν από τους βασικούς μάρτυρες υπεράσπισης του πρώην νομάρχη Παναγιώτη Ψωμιάδη στην αντίστοιχη δίκη.
Αν κοιτάξει κανείς προσεκτικά, θα δει αρκετές ομοιότητες με το υπόβαθρο, τις διασυνδέσεις, τη διαδρομή πολλών από τους εκπροσώπους της χώρας μας στο Ευρωκοινοβούλιο, και από όλα τα μεγάλα κόμματα. Αυτή είναι και η πραγματική τραγωδία για τη χώρα μας. Αντί οι εκπρόσωποί της να προωθούν μια ατζέντα που προάγει τα εθνικά ενδιαφέροντα, είναι στην πραγματικότητα υπάλληλοι αλλότριων συμφερόντων, αποτελώντας πιόνια άλλων κρατικών και μη κρατικών δρώντων. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, τα ειδικά συμφέροντα του Κατάρ, με τους στενούς δεσμούς που αυτό διατηρεί με το καθεστώς Ερντογάν, κάνουν πιο έκδηλη την εγκληματική δράση των εκπροσώπων μας.

Τα λόμπι (συν)διαμορφώνουν την πολιτική της Ε.Ε.

Διάγραμμα 1

Ηδράση των λόμπι στις Βρυξέλλες δεν είναι κάτι το κρυφό. Το ίδιο το Ευρωκοινοβούλιο, προμοτάρει τη δράση τους, στο όνομα της συμμετοχής της «Κοινωνίας των Πολιτών» στη διαδικασία λήψης αποφάσεων.

Διάγραμμα 2

Όπως μπορούμε να διαβάσουμε στην σελίδα του «Μητρώου διαφάνειας για τους εκπροσώπους ομάδων συμφερόντων», αυτό αφορά όσους «ασκούν δραστηριότητες με στόχο να επηρεάσουν τη διαδικασία διαμόρφωσης της πολιτικής και λήψης αποφάσεων της Ε.Ε.». 

Και συνεχίζει χαρακτηρίζοντας αυτή την ανοιχτή παραδοχή πως η πολιτική της Ε.Ε. αναδιαμορφώνεται με τα διάφορα συμφέροντα, ως «ένα νόμιμο και αναγκαίο μέρος της διαδικασίας λήψης αποφάσεων, το οποίο εξασφαλίζει ότι οι πολιτικές της Ε.Ε. αντανακλούν τις πραγματικές ανάγκες της κοινωνίας». Κάπως έτσι, ξεπερνούν τους 13.000 οι εγγεγραμμένοι στον εν λόγω κατάλογο.

Στελέχη πολυεθνικών εταιρειών (βλέπε Διάγραμμα 2), ΜΚΟ, ειδικοί σύμβουλοι και ντίλερς, δραστηριοποιούνται στους διαδρόμους του Ευρωκοινοβουλίου, για να επηρεάσουν τους ευρωβουλευτές (μέσω νόμιμης δωροδοκίας), να κλείσουν συμφωνίες, να συνδιαμορφώσουν τις βασικές κατευθύνσεις της ευρωπαϊκής πολιτικής. Ένα σύστημα, πολυπλόκαμης διαπλοκής, που δεν υπόκειται σε κανέναν δημοκρατικό έλεγχο, παρά το προκάλυμμα διαφάνειας. Ένας στρατός χαρτογιακάδων, υψηλά αμειβόμενων, το πλήθος του οποίου αυξάνεται χρόνο με τον χρόνο (βλέπε Διάγραμμα 1).

edromos.gr