Η μάχη της «κεντροαριστερής» καρέκλας

Ίντριγκες και προσωπικές στρατηγικές σε ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ ενώ προωθείται η «ανασύνθεση» του χώρου

Γεράσιμος Λιβιτσάνος

Υποτίθεται πως στις πολιτικές διεργασίες προέχει …η πολιτική (γι’ αυτό τις αποκαλούν και «πολιτικές»). Σε ιδεατές συνθήκες, λοιπόν, ο θόρυβος που έχει ξεσηκωθεί σχετικά με τη διαμόρφωση ενός νέου φορέα της λεγόμενης «κεντροαριστεράς» θα έπρεπε να έχει ήδη προκαλέσει μία γενικευμένη, ατέρμονη και βαθιά ιδεολογική αντιπαράθεση. Ιδίως, μάλιστα, από τη στιγμή που φέρεται ως μια διαδικασία «παντρέματος» των χώρων του «κέντρου» και της «αριστεράς».
Αντί γι’ αυτό όμως, εκείνο που άμεσα διαπιστώνει κανείς στους χώρους που εμπλέκονται, είναι μία ατελείωτη ίντριγκα. Μια συνεχής κόντρα ανάμεσα σε ομάδες που προσπαθούν να πλασαριστούν με τους καλύτερους δυνατούς όρους σε μία νέα κατάσταση που – ίσως- δημιουργηθεί. Τα δείγματα είναι πάμπολλα κυρίως στους βασικούς πόλους: Τον ΣΥΡΙΖΑ και το ΠΑΣΟΚ.

Ο ΣΥΡΙΖΑ
Στο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης «κάνουν παιχνίδι» τουλάχιστον 3 πόλοι. Με τα «πάθη» να έχουν οξυνθεί μετά το αρνητικό αποτέλεσμα της κάλπης (14,7%), που όχι απλά αποδυνάμωσε αλλά «εξαφάνισε» το αφήγημα του Στέφανου Κασσελάκη ότι θα «νικήσει τον Μητσοτάκη».
Ο πρώτος πόλος είναι η ηγετική ομάδα. Ο Στέφανος Κασσελάκης – επιδεικνύοντας …αμερικανικό επιχειρηματικό πνεύμα- γρήγορα αντιλήφθηκε πως το πολιτικό παιχνίδι έχει πάρει άλλη τροπή και το νέο «πεδίο επενδύσεων» είναι η ιστορία της «κεντροαριστεράς». Φρόντισε,λοιπόν, αμέσως, στην πρόσφατη ομιλία του στην Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ, να ξεκαθαρίσει πως «είναι μέσα». Δήλωσε πως οι διαδικασίες οι οποίες θα ακολουθηθούν θα πρέπει να περιλαμβάνουν προσφυγή στην βάση και πως ο ίδιος θα είναι υποψήφιος. Μάλιστα, σε συνέντευξή του στον τηλεοπτικό σταθμό ANT1 αποσαφήνισε πως θα είναι υποψήφιος ακόμη και αν απέναντί του έχει τον Αλέξη Τσίπρα.
Στόχος του Στέφανου Κασσελάκη είναι να «κεφαλαιοποιήσει» με αυτό τον τρόπο – στις διεργασίες που πιθανολογούνται- τον «στρατό» μερικών δεκάδων χιλιάδων οπαδών που έχει καταφέρει να δημιουργήσει. Ίσως αυτοί να μην φθάνουν για να παίζει κάποιον αξιόλογο ρόλο στη «μεγάλη» πολιτική σκηνή, όμως στο επιτελείο του φαίνεται να πιστεύουν ότι αρκούν, σε μία περίοδο «αποχής» από την πολιτική, για να διεκδικήσει την ηγεσία του χώρου. Όμως ακόμη και αν αυτός ο στόχος δεν επιτευχθεί, μία ικανοποιητική εκλογική επίδοση τον μετατρέπει σε «παράγοντα» και του επιτρέπει να παραμείνει εντός των εξελίξεων.
Ο δεύτερος πόλος είναι τα στελέχη που συσπειρώνονται γύρω από τον Νίκο Παππά. Ο πρώην υπουργός άλλωστε ήταν ο πρώτος που έθεσε θέμα συμπόρευσης του ΣΥΡΙΖΑ και του ΠΑΣΟΚ, λέγοντασ, όμως, πως αυτό πρέπει να γίνει με θεσμικό τρόπο. Εννοώντας προφανώς τη συζήτηση σε επίπεδο οργανωμένων δυνάμεων που θα εκφραστούν από τα ανάλογα όργανα. Αφήγημα πολύ βολικό από την στιγμή ο χώρος αυτός φαίνεται πως διαθέτει σημαντικές δυνάμεις στην Κεντρική Επιτροπή του ΣΥΡΙΖΑ και συνολικά στον κομματικό μηχανισμό. Γεγονός που διασφαλίζει την παρουσία του στις εξελίξεις. Η στάση αυτή βέβαια δημιουργεί κάποια προβλήματα στις σχέσεις με τον Στέφανο Κασσελάκη που θέλει ο ίδιος να ελέγχει τις εξελίξεις. Εξού και διάφορες «δυσαρμονίες» που παρατηρούνται στο εσωτερικό του κόμματος. Ας μην ξεχνάμε ότι στον πολιτικό χώρο του Νίκου Παππά συγκαταλέγεται και ο Γιώργος Τσίπρας που αποπέμφθηκε με εντολή Κασσελάκη από τη θέση του συνεργάτη της κοινοβουλευτικής ομάδας.
Ο τρίτος σημαντικός πόλος φαίνεται να είναι τα στελέχη που έχουν αναφορά τον Αλέξη Τσίπρα. Ο πρώην πρωθυπουργός στην καταληκτική ομιλία που έκανε στην διεθνή διάσκεψη που διοργάνωσε το Ινστιτούτο το,  έθεσε ευθέως το θέμα της εκλογικής συνεργασίας ΣΥΡΙΖΑ ΠΑΣΟΚ και Νέας Αριστεράς. Όπως δήλωσε «τα εκλογικά μαθηματικά και οι πιεστικές ανάγκες της κοινωνίας, επιβάλλουν στα κόμματα της αριστεράς και της κεντροαριστεράς να αρχίσουν να μιλάνε στον πληθυντικό αριθμό, να βάλουν μπροστά το εμείς και να αφήσουν κατά μέρος το εγώ. Να δώσουν προτεραιότητα στο μαζί». Μάλιστα, κατέστησε σαφές ότι σε αυτό το «μαζί» εννοεί και τα στελέχη της Νέας Αριστεράς τα οποία κλήθηκαν να παραβρεθούν στην εκδήλωση (όπως και ο Στέφανος Κασσελάκης). Παρά το γεγονός ότι ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ τα έχει αποκηρύξει ως «μόρφωμα»  και επιδιώκει να τα «αντικαταστήσει» με ανοίγματα στην Πλεύση Ελευθερίας. Από την πλευρά του Αλέξη Τσίπρα ακούγεται πως θα υπάρξουν και άλλες πρωτοβουλίες σε αυτή την κατεύθυνση που θα κλιμακωθούν από το ερχόμενο φθινόπωρο.
Ένας ακόμη πόλος θεωρείται η εσωκομματική πλατφόρμα του Διονύση Τεμπονέρα, που έχει ήδη καταθέσει μια πρόταση προγραμματικής συζήτησης των «προοδευτικών δυνάμεων». Μαζί του φαίνεται να συμπορεύονται – δίχως να ταυτίζονται- και ΠΑΣΟΚογενή στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ όπως ο Γιάννης Ραγκούσης και ο Θανάσης Θεοχαρόπουλος.

Στο ΠΑΣΟΚ
Η συνθήκη αμφισβήτησης της ηγεσίας του Νίκου Ανδρουλάκη που καταγράφεται στο ΠΑΣΟΚ, θεωρείται άρρηκτα συνδεδεμένη με τις κινήσεις για την ανασύνθεση της κεντροαριστεράς. Παρά το γεγονός ότι ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ είχε δεσμευθεί προεκλογικά πως θα εκκινήσει ό ίδιος τις σχετικές διαδικασίες, ευελπιστώντας ίσως να το κάνει έχοντας ένα καλύτερο ποσοστό και τη δεύτερη θέση, μπροστά από τον ΣΥΡΙΖΑ.
Ο Νίκος Ανδρουλάκης λοιπόν έχει αυτό-καταγραφεί ως ένα από τους «επισπεύδοντες» σε αυτή την διαδικασία. Παρ’ όλα αυτά προκειμένου να υλοποιήσει τον σχεδιασμό του πρέπει, πρώτα να καταφέρει να «επιβιώσει» από την εσωκομματική κόντρα που έχει ήδη προδιαγραφεί για το ΠΑΣΟΚ. Δηλαδή να καταφέρει να κερδίσει τις εσωκομματικές εκλογές που κατά πάσα πιθανότητα θα γίνουν το φθινόπωρο. Οι οργανωτική ισχύς του Νίκου Ανδρουλάκη στα όργανα και τις δομές του ΠΑΣΟΚ είναι δεδομένη. Οπότε αυτό του δίνει ένα προβάδισμα έναντι των υπόλοιπων επίδοξων προέδρων. Όμως τίποτε δεν έχει ξεκαθαριστεί.
Στον «αστερισμό» της ένωσης της «κεντροαριστεράς» κινούνται και οι δύο πιθανοί συνυποψήφιοί του που δεν αποκλείεται να «ενώσουν δυνάμεις» και να αποτελέσουν ενιαίο πόλο. Ο πρώτος είναι ο Μανώλης Χριστοδουλάκης, το πρόσωπο που εκπροσώπησε το ΠΑΣΟΚ στην γνωστή εκδήλωση του θεάτρου ΑΛΦΑ τον περασμένο Φεβρουάριο μαζί με τον Διονύση Τεμπονέρα και την Έφη Αχτσιόγλου, προκειμένου να αναζητήσουν από κοινού το «ποιος» θα μπορέσει να αντιμετωπίσει την Ν.Δ του Μητσοτάκη.
Ο έτερος – και μάλλον επικρατέστερος- φαίνεται να είναι ο Χάρης Δούκας. Ο δήμαρχος Αθήνας θεωρείται ο φορέας των «Δαφνών της Νίκης» κατά του Κώστα Μπακογιάννη ενώ ταυτόχρονα έχει αναπτύξει τις σχέσεις του με ένα τμήμα του ΣΥΡΙΖΑ, μέσω της συνεργασίας του με τον Κώστα Ζαχαριάδη. Ο Χάρης Δούκας εκτιμάται ότι θα έχει «σημαία» την «συνεργασία των προοδευτικών δυνάμεων», εφόσον αποφασίσει να θέσει υποψηφιότητα. Στα παράδοξα πάντως του πόλου αυτού είναι πως έχει συσπειρώσει και στελέχη όπως ο Οδυσσέας Κωνσταντινόπουλος και άλλοι που κάθε άλλο παρά φημίζονται για την …καλή σχέση τους με τον χώρο της αριστεράς. Αντιθέτως θεωρουνται στελέχη που θα φλέρταραν ακόμη και με το ενδεχόμενο κυβερνητικής συνεργασίας με την Νέα Δημοκρατία.

Εξουσία…
Η «μεγάλη εικόνα» των διεργασιών σε ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ, καταδεικνύει ότι η πραγματική «συγκολλητική ουσία» κάθε άλλο παρά σχετίζεται με πολιτικές θέσεις ή αρχές. Αντιθέτως, η προοπτική της ανάληψης της κυβερνητικής εξουσίας είναι το μόνο συνεκτικό στοιχείο και με αυτό ως γνώμονα γίνεται κάθε κίνηση και «συμμαχία». Έτσι, λοιπόν παρότι, άπαντες μιλούν για την ανάγκη πολιτικής συζήτησης στην πραγματικότητα άλλο είναι το ζητούμενο. Άλλωστε η συνταντίληψη των χώρων που εμπλέκονται περί της «ευρωπαικής πορείας της χώρας» είναι ένας δεδομένος κοινός τόπος. Τα υπόλοιπα αποτελούν προγραμματικές λεπτομέρειες που εύκολα θα διευθετηθούν.