Mpelalis Reviews

Mpelalis Reviews

Δευτέρα 30 Απριλίου 2018

30 Απρίλη 1945: Η Κόκκινη Σημαία της Νίκης υψώνεται στο Ράιχσταγκ!

Ήταν και ώρα 21.50 όταν ο επιλοχίας Μ. Α. Φ. Γιεγκόροφ και ο λοχίας Μ. Β. Καντάρια του σοβιετικού στρατού έστησαν την κόκκινη σημαία με το σφυροδρέπανο, τη Σημαία της Νίκης, πάνω από τον κεντρικό Τρούλο του Ράιχσταγκ. Αμέσως μετά, ο... διοικητής της 3ης στρατιάς κρούσης στρατηγός Β. Ι. Κουζνετσόφ, που παρακολουθούσε προσωπικά την ιστορική μάχη κατάληψης του Ράιχσταγκ, πήρε στο τηλέφωνο το κέντρο διοίκησης και ανακοίνωσε στο στρατάρχη Ζούκοφ: «Στο Ράιχσταγκ κυματίζει η κόκκινη σημαία! Ζήτω, σύντροφε στρατάρχη!».
Παρόλο που δεν είχαν τελειώσει οι μάχες και τα ναζιστικά στρατεύματα συνέχιζαν να αμύνονται μέσα στο Βερολίνο, το γεγονός είχε ξεχωριστή σημασία. Ηταν πια φανερό πως ο πόλεμος στην Ευρώπη από στιγμή σε στιγμή τελείωνε οριστικά. Αλλά η σημαία πάνω στο Ράιχσταγκ είχε διπλή σημασία. Δε φανέρωνε μόνο το τέλος του πολέμου. Ταυτόχρονα αποκάλυπτε στα ματιά ολόκληρης της ανθρωπότητας, στο παρόν, αλλά και στο μέλλον ως ιστορία, τον πραγματικό νικητή του πολέμου. Την επομένη ξημέρωνε Πρωτομαγιά. Η Παγκόσμια Ημέρα της Εργατικής Τάξης.
Εκείνη ακριβώς τη μέρα, η κόκκινη σημαία πάνω στο Ράιχσταγκ, έδειχνε στο παρόν και το μέλλον της ανθρωπότητας πως η νίκη κατά του φασισμού ήταν πρωτίστως νίκη ενός λαού και ενός κράτους. Του σοβιετικού λαού και του πρώτου εργατικού κράτους στην ιστορία, της Σοβιετικής Ενωσης.

Κυριακή 29 Απριλίου 2018

«Χημικές επιθέσεις» στη Συρία: Τα γεγονότα και οι αποδείξεις μιλούν. Η Δύση, όμως, «ποιεί την νήσσαν»

γεγονότα
Βασίλης Μακρίδης
 
Οι ειδήσεις και τα γεγονότα που… «δεν πρέπει να μάθει» ο πολίτης των χωρών της Δύσης, συνήθως είναι αυτά που έχουν το περισσότερο «ζουμί» και αυτά που, με τον τρόπο τους, υποχρεώνουν τον αναγνώστη – θεατή τους να σκεφτεί σε δεύτερο επίπεδο τα βαθύτερα αίτια που τα προκαλούν.
Μία τέτοια είδηση, η οποία αγνοήθηκε «πανηγυρικά» από τα δυτικά συστημικά ΜΜΕ (συνεπώς δεν έφτασε ποτέ στον μέσο πολίτη – αναγνώστη των χωρών της Δύσης) ήταν το briefing που διοργανώθηκε την Πέμπτη 26/4 στην Χάγη της Ολλανδίας, έδρα του Οργανισμού για την Απαγόρευση των Χημικών Όπλων (ΟΑΧΟ), όπου έχουν καταφτάσει εδώ και μερικές μέρες 17, συνολικά, Σύροι πολίτες (μεταξύ των οποίων και 3 παιδιά) και δίνουν τις δικές τους μαρτυρικές καταθέσεις ενώπιον των εμπειρογνωμόνων του Οργανισμού. Το briefing διοργανώθηκε για τους εκπροσώπους του Τύπου από τις μόνιμες αντιπροσωπείες της Ρωσίας και της Συρίας στον ΟΑΧΟ και ήταν ανοιχτό σε όλα τα Μέσα Ενημέρωσης απ’ όλον τον κόσμο. Και είχε, σύμφωνα με τον μόνιμο αντιπρόσωπο της Ρωσίας στον ΟΑΧΟ Αλεξάντρ Σουλγκίν, «ευρύτατη απήχηση και ιδιαίτερα θετικές αντιδράσεις. Στην αίθουσα παρευρέθηκαν δεκάδες αντιπροσωπείες κρατών-μελών της Εκτελεστικής Επιτροπής του ΟΑΧΟ, όπως επίσης και κράτη-παρατηρητές και κράτη που έχουν συνυπογράψει την Συμφωνία για την Απαγόρευση των Χημικών Όπλων». Έθεσαν μάλιστα, σύμφωνα με τον Ρώσο διπλωμάτη πλήθος ερωτήσεων. «Δυστυχώς, όμως», συνέχισε ο Αλ. Σουλγκίν, «στην αίθουσα δεν υπήρχαν εκπρόσωποι από τις ΗΠΑ, τη Γαλλία, τη Βρετανία, όπως επίσης και από άλλες χώρες της ΕΕ και του ΝΑΤΟ και από κάποιες συμμάχους των ΗΠΑ από την Ασία», υπονοώντας κυρίως την Ιαπωνία.
«Αποφάσισαν να μην έρθουν σε αυτό το briefing», συνέχισε ο Αλ. Σουλγκίν. «Προφανώς φοβούνται να κοιτάξουν την αλήθεια κατά πρόσωπο. Φοβούνται να κοιτάξουν στα μάτια τον μικρό Χασάν (στγ: τον 12χρονο Σύριο Χασάν Ντιάμπ, τον οποίο χρησιμοποίησαν τα «Λευκά Κράνη» ως έναν από τους πολλούς «κομπάρσους» στο φιλμάκι τους για την δήθεν «χημική επίθεση» στην Ντούμα, περιχύνοντάς τον με… νερό, για να τον «σώσουν» από τα «χημικά»!!!). Αφού δημιούργησαν την «ανακατωσούρα», στη συνέχεια έκαναν στην άκρη και τώρα κάθονται ήσυχα στη γωνίτσα τους, δήθεν επειδή η υπόθεση αυτή δεν τους αφορά.
Όμως η αλήθεια με τον ένα ή τον άλλο τρόπο φανερώνεται», υπογράμμισε ο Ρώσος διπλωμάτης. Είναι πολύ σημαντικό να συμβεί αυτό, ώστε να αποφευχθούν ανάλογες προβοκάτσιες στο μέλλον. Και αυτό είναι δυνατό να συμβεί, επειδή οι Αμερικανοί μας ‘’εταίροι’’» (στγ: η έκφραση αυτή χρησιμοποιείται εδώ και χρόνια με ειρωνικό ύφος από πολλούς Ρώσους πολιτικούς και διπλωμάτες για ευνόητους λόγους) απειλούν και πάλι την εθνικά κυρίαρχη Συρία με χρήση όπλων εναντίον της. Όμως εμείς δεν θα επιτρέψουμε κάτι τέτοιο».
Από την άλλη πλευρά, τα περισσότερα δυτικά ΜΜΕ που παρέστησαν στην εν λόγω ενημέρωση, δια των δημοσιογράφων-εκπροσώπων τους ήταν αρκούντως επιθετικά προς τους Σύρους που αποφάσισαν ν’ αποκαλύψουν την αλήθεια για τις διαβόητες δήθεν «χημικές επιθέσεις» στην Ντούμα (Ανατολική Γούτα). Και η ήρεμη και ψύχραιμη αντιμετώπιση των προκλητικών ερωτήσεων περί δήθεν «εξαναγκασμού» τους από την συριακή κυβέρνηση να πουν «ψέματα» από μέρους των Σύρων μαρτύρων, μάλλον πρέπει να ξάφνιασε, αν όχι να εκνεύρισε περισσότερο τους εκπροσώπους των δυτικών ΜΜΕ, που δεν περίμεναν, μάλλον, ν’ ακούσουν ότι ουδείς εξαναγκάστηκε να πει ή να κάνει οτιδήποτε, αλλά ότι όλοι/-ες προσφέρθηκαν από μόνοι τους να πουν τα πράγματα όπως έγιναν και όχι όπως τα κατασκεύασαν τα «Λευκά Κράνη» και τα επικοινωνιακά «παπαγαλάκια» των κυβερνήσεων της ιμπεριαλιστικής Δύσης.
 
Τι είπαν οι Σύριοι αυτόπτες μάρτυρες
 
Den Haag - Briefing OPCW Russia - Syria
Μεταξύ των 17 αυτοπτών μαρτύρων των γεγονότων στην Ντούμα που μετέβησαν στην Χάγη, βρίσκονται τόσο απλοί πολίτες που έτυχε, για διάφορους λόγους, να βρεθούν επιτόπου, όσο και εργαζόμενοι στο νοσοκομείο της πόλης (γιατροί, νοσοκόμοι κλπ.), που είναι και το μοναδικό σε αυτήν, οι οποίοι αντιμετώπισαν τα ιατρικά περιστατικά της ημέρας.
Ο μικρός Χασάν Ντιάμπ βρέθηκε στο νοσοκομείο, επειδή κάποιοι, άγνωστοι σ’ αυτόν, «κύριοι» βγήκαν στους δρόμους γύρω από το κτήριο του νοσοκομείου και άρχισαν να καλούν τον κόσμο να πάει εκεί. «Φοβηθήκαμε και πήγαμε στο νοσοκομείο μέσω τούνελ. Όταν φτάσαμε εκεί, άρχισαν να με περιλούζουν με κρύο νερό, δεν ξέρω γιατί. Και μετά με οδήγησαν σε ένα άλλο μέρος», συνέχισε ο μικρός Σύρος.
Ο γιατρός του νοσοκομείου της Ντούμα Χαλίλ Αλ Τζέις ανάφερε, ότι εκείνη τη μέρα, 7 Απριλίου, εργαζόταν στο τμήμα άμεσης βοήθειας και υποδεχόταν ασθενείς και τραυματίες από τους βομβαρδισμούς της πόλης.
«Γύρω στις 7 το βράδυ άρχισαν να μας έρχονται ασθενείς με συμπτώματα δύσπνοιας, γύρω στα 15 άτομα, τα οποία είχαν εισπνεύσει μεγάλες ποσότητες καπνού και σκόνης. Τα συμπτώματά τους είχαν σχέση με δυσκολία στην αναπνοή, δεν είχαν κανενός άλλου είδους συμπτώματα. Αυτό συνέβη εξαιτίας του βομβαρδισμού που υπέστησαν τα γειτονικά προς το νοσοκομείο κτήρια», είπε ο Σύρος γιατρός. «Τα συμπτώματα δύσπνοιας ήταν μέσης και ελαφράς μορφής και εμείς λάβαμε όλα τα απαραίτητα μέτρα, όμως μετά από αυτό ήρθε ένας άνδρας από τα «Λευκά Κράνη» και άρχισε να φωνάζει, ότι είχε γίνει χρήση χημικών όπλων. Μετά από αυτό άρχισαν να εμφανίζονται αρκετοί άγνωστοι, οι οποίοι άρχισαν να δημιουργούν χάος και να περιλούζουν τους παρευρισκόμενους με νερό.
Εμείς δεν το πιστέψαμε όλο αυτό, γιατί οι άνθρωποι που μας ήρθαν στο νοσοκομείο δεν έφεραν συμπτώματα από χρήση χημικών όπλων. Όλοι δέχθηκαν την απαραίτητη ιατρική βοήθεια και μετά από μερικές ώρες πήραν εξιτήριο και πήγαν σπίτια τους. Δεν υπήρξε ούτε ένα περιστατικό θανάτου ή απειλής για την ζωή κάποιου (από αυτούς)», υπογράμμισε ο Σύρος γιατρός. Τα συμπεράσματα δικά σας…
 
Συνάντηση Lavrov – Χριστοδουλίδη: Τι δεν γράφτηκε στον ελληνόφωνο Τύπο
 
Την Παρασκευή (27/4) πραγματοποιήθηκε στη Μόσχα συνάντηση ανάμεσα στους Υπουργούς Εξωτερικών της Ρωσίας, Sergey Lavrov και της Κύπρου, Νίκου Χριστοδουλίδη. Στα ελληνόφωνα Μέσα Ενημέρωσης αναπαράχθηκε το τηλεγράφημα του Αθηναϊκού-Μακεδονικού Πρακτορείου Ειδήσεων (ΑΠΕ-ΜΠΕ), όπου δόθηκε έμφαση στην στήριξη που παρέχει η Ρωσία προς την Κυπριακή Δημοκρατία στο ζήτημα της επίλυσης του Κυπριακού, όπως επίσης και η ενημέρωση που παρείχε ο Κύπριος Υπ.Εξ.στον Ρώσο ομόλογό του γύρω από τα θέματα της κυπριακής ΑΟΖ και των τουρκικών παραβιάσεων, όπως επίσης και την ανησυχία της Κύπρου για τον Ατομική Ηλεκτρικό Σταθμό που κατασκευάζεται από ρωσικές εταιρείες στο Akkuyu, απέναντι ακριβώς από την Κύπρο, στις νότιες ακτές της Τουρκίας.
Στην τελευταία παράγραφο του κειμένου του ΑΠΕ-ΜΠΕ, το οποίο αναπαράγει εν μέρει την επίσημη ανακοίνωση του κυπριακού Υπουργείου Εξωτερικών, αναφέρεται ότι «στη συνάντηση των Υπουργών Εξωτερικών Ρωσίας και Κύπρου συζητήθηκαν, επίσης, περιφερειακές και διεθνείς εξελίξεις με έμφαση στο Συριακό».
Αυτό που «λησμονεί», ωστόσο, το επίσημο κρατικό ειδησεογραφικό πρακτορείο της χώρας μας να αναφέρει, είναι τις ευχαριστίες που παρείχε ο Ρώσος Υπ.Εξ. στον Κύπριο ομόλογό του σχετικά με την παρουσία της Κύπρου στο briefing στο οποίο αναφερθήκαμε στο πρώτο μέρος του άρθρου. Αντιγράφουμε από το αντίστοιχο τηλεγράφημα για την ίδια είδηση του ρωσικού κρατικού πρακτορείου ειδήσεων TASS:
«Η Ρωσία ευγνωμονεί την Κύπρο και μια σειρά από άλλες χώρες της ΕΕ, οι οποίες απέστειλαν εκπροσώπους τους στο briefing των μόνιμων αντιπροσωπειών της Ρωσικής Ομοσπονδίας και της Συρίας στον ΟΑΧΟ σε σχέση με την κατάσταση στη συριακή πόλη Ντούμα.
Αυτό δήλωσε την Παρασκευή (27/4) ο Υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας Sergey Lavrov, κάνοντας απολογισμό των συνομιλιών του με τον ομόλογό του της Κύπρου Νίκο Χριστοδουλίδη.
’Υποστηρίζουμε τη θέση, ότι οποιεσδήποτε κατηγορίες για χρήση χημικών όπλων, όπου και να έχει συμβεί αυτό, θα πρέπει να εξετάζονται πάνω σε μια στέρεα βάση Διεθνούς Δικαίου που θα δημιουργεί και νομικές υποχρεώσεις, ειδικά στα πλαίσια του ΟΑΧΟ. Γι’ αυτό οι κατηγορίες, οι οποίες εκτοξεύτηκαν από μια σειρά Δυτικών εταίρων μας προς την συριακή κυβέρνηση περί δήθεν χρήσης χημικών όπλων στις 7 Απριλίου στην πόλη Ντούμα έγιναν αντικείμενο συζήτησης κατά το χθεσινό (στγ: Πέμπτη 26/4 ) briefing στη Χάγη, το οποίο διοργάνωσαν η ρωσική και η συριακή πλευρά με τη συμμετοχή αυτοπτών μαρτύρων των συγκεκριμένων γεγονότων, οι οποίοι και επιβεβαίωσαν τον «σκηνοθετημένο» χαρακτήρα τους’’, σημείωσε ο Lavrov. ‘’Είμαστε ευγνώμονες προς εκείνες της χώρες της ΕΕ, μεταξύ των οποίων και η Κυπριακή Δημοκρατία, οι οποίες απέστειλαν εκπροσώπους τους σε αυτό το briefing’’.
Ο (Ρώσος) Υπουργός παρατήρησε, ότι η Μόσχα και η Λευκωσία έχουν κοινή θέση για την Συρία: ‘’Είναι απαραίτητη η εφαρμογή της Απόφασης του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ αρ. 2254».
Στη συνέχεια του ρεπορτάζ του το ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων αναφέρεται και σε άλλες παραμέτρους των δηλώσεων του Ρώσου Υπ.Εξ., όπως στην αναφορά του στις σχέσεις Ρωσίας – ΕΕ, στο Ουκρανικό, αλλά και στη θέση της Ρωσίας για το Κυπριακό, για το οποίο ήδη μιλήσαμε πιο πάνω.
Αυτό που γίνεται φανερό, είναι ότι τα ελληνόφωνα συστημικά ΜΜΕ κάνουν συνειδητά (αυτή είναι η άποψη του γράφοντος) επιλεκτική «ενημέρωση» του κοινού τους, κόβοντας από τα ρεπορτάζ τους είτε ολόκληρες ειδήσεις, είτε εκείνα τα τμήματά τους που είναι πιθανό «να χαλάσουν την ωραία ιστοριούλα τους», κατά την ρήση που ο γράφων έχει αναφέρει και σε άλλα του άρθρα και η οποία αποδίδεται, μάλλον, στο μεγάλο Αμερικανό συγγραφέα Mark Twayne (κατ’ άλλους στον άλλοτε ιδιοκτήτη της Washington Post Eugene Meyer).
Κάπως έτσι δημιουργείται σε αρκετό κόσμο η εντύπωση ότι η Ρωσία είναι, δήθεν, «απομονωμένη» στην διεθνή πολιτική σκηνή, ειδικά στην «καθ’ ημάς» Δύση, ενώ τα γεγονότα μαρτυρούν, ότι στο δυτικό στρατόπεδο υπάρχουν πολλά και σημαντικά «ρήγματα» στην δήθεν «ενιαία» στάση απέναντι στη Ρωσία, ειδικά δε στο ζήτημα της επιβολής πολιτικών και οικονομικών κυρώσεων σε βάρος της, υπό διάφορα προσχήματα (δήθεν «επιθετικότητα» προς την Ουκρανία, δήθεν «κατάληψη» της Κριμαίας, δήθεν «χρήση χημικών όπλων» στη Συρία κοκ).
Η Ρωσική Ομοσπονδία, χωρίς σπασμωδικές κινήσεις και χωρίς τις «κρίσεις πανικού» που χαρακτηρίζουν τις πολιτικές ηγεσίες πολλών χωρών της Δύσης, κινείται μεθοδικά σε διεθνές διπλωματικό επίπεδο, επικαλούμενη και χρησιμοποιώντας κάτι, που οι δυτικοί ιμπεριαλιστές προσπαθούν να μετατρέψουν σε «κουρέλι», αφού ακόμη και αυτό τους κάνει πλέον να ασφυκτυούν: το Διεθνές Δίκαιο. Και, βεβαίως, βελτιστοποιώντας και εκσυγχρονίζοντας το οπλοστάσιό της, ακολουθώντας το παλιό ρωμαϊκό ρητό: «Si vis pacem, para bellum» («Εάν θέλεις ειρήνη, ας προετοιμάζεσαι για πόλεμο»). Όχι επειδή αποτελεί σήμερα μια «πολεμοχαρή» και «αιμοδιψή» δύναμη, όπως την παρουσιάζουν τα δυτικά συστημικά ΜΜΕ, αλλά για λόγους καθαρά αμυντικούς και προστασίας της ακεραιότητας της δικής της και των συμμάχων της.

*Ο Βασίλης Μακρίδης είναι δημοσιογράφος και μεταφραστής ρωσικής γλώσσας, απόφοιτος του Πανεπιστημίου του Ροστόβ-να-Ντονού (Ρωσία) και μέλος του Τμήματος Εξωτερικής Πολιτικής της ΛΑ.Ε.

Σπύρος Μουστακλής: «Εκανα αυτό που πίστευα»

             
32 χρόνια από τον θάνατο του εμβληματικού αγωνιστή
 
To Periodiko admin team
 
«Αυτό το βιβλίο δεν θα γραφόταν ποτέ αν οι φιλήσυχοι και αντικειμενικοί άνθρωποι όλης της γης δεν βοηθούσαν, με την αδιαφορία και τη σιωπή τους, στην επέκταση και τη συνέχιση των βασανιστηρίων», γράφει ο Περικλής Κοροβέσης υπό μορφή υστερόγραφου στο συγκλονιστικό του βιβλίο – προσωπική μαρτυρία «Οι Ανθρωποφύλακες».
Όσοι λένε «εμένα η Χούντα δεν με πείραξε» ή «μια Χούντα μας χρειάζεται», συγκαταλέγονται σε εκείνους που περιγράφει ο Κοροβέσης ως «μη ακούοντες» τις κραυγές από τα μπουντρούμια του απριλιανού καθεστώτος, όπου συνθλιβόταν η ανθρώπινη ύπαρξη, η ανθρώπινη ψυχή, ως «μη γνωρίζοντες».
Μια από τις συγκλονιστικότερες μορφές στην αντίσταση κατά της δικτατορίας υπήρξε αναμφισβήτητα ο Σπύρος Μουστακλής, ένας από τους ελάχιστους στρατιωτικούς που αντιστάθηκε έμπρακτα.
«Θα σε κάνω να ακούς ΕΣΑ και να τρέμεις»: Αυτή ήταν η φράση την οποία εκστόμισε ο διαβόητος βασανιστής Σπανός μπαίνοντας στο κελί του ταγματάρχη Μουστακλή.
Ο Μουστακλής, που πέθανε στις 28 Απριλίου 1986, κρατήθηκε στο κολαστήριο του ΕΑΤ – ΕΣΑ για 47 ατέλειωτα μερόνυχτα, κατά τη διάρκεια των οποίων υπέστη πολύ άγρια βασανιστήρια.
Ενώ τον βασάνιζαν, ένα βίαιο χτύπημα στην καρωτίδα του προκάλεσε εγκεφαλικό με αποτέλεσμα να διακομιστεί, με καθυστέρηση πολλών ωρών, στο 401 Γ.Σ.Ν.Α., όπου εισήλθε με το ψευδώνυμο «Μιχαηλίδης» και αιτιολογία εισαγωγής… «τρακάρισμα στον Ιππόδρομο».
Το εγκεφαλικό τού προκάλεσε ολική παράλυση των δεξιών του άνω και κάτω άκρων. Η αρχική διάγνωση ήταν «αφασία κινητικού τύπου, με μπλοκαρισμένο το κέντρο της κίνησης και της ομιλίας, εξαιτίας του εγκεφαλικού που προκλήθηκε από βίαιο χτύπημα στην καρωτίδα».
Σε συνέντευξή της, το 2010, η σύζυγός του, Χριστίνα Μουστακλή, έλεγε: «Όταν το 1973 ο Σπύρος Μουστακλής βρέθηκε στα χέρια των γιατρών του 401 “ένα κομμάτι συκώτι”, όπως τον χαρακτήρισε η κυρία Πολίτη που τον παρέλαβε, κανείς δεν τίμησε τον όρκο του στον Ιπποκράτη. Έκαναν ό,τι ήθελαν σε έναν άνθρωπο που είχε χάσει τα πάντα. Δεν ειδοποίησαν ποτέ κανέναν συγγενή του για την κατάστασή του και σαράντα επτά ολόκληρες μέρες έκρυβαν έναν ζωντανό νεκρό, συνωμοτώντας με τους δικτάτορες και καλύπτοντας τους δήμιους των ΕΑΤ-ΕΣΑ. Ούτε και εκείνοι ζήτησαν μια συγγνώμη όλα αυτά τα χρόνια. Εγώ προσπάθησα να περισώσω ό,τι είχε απομείνει από τον άνδρα μου και να σταθώ δίπλα στην κόρη μας, τη Ναταλί, που ήταν τότε μόλις δεκαέξι μηνών»… 
moystaklis-panagoulis1
Στη συνέχεια, ο Μουστακλής μεταφέρθηκε στην Πολυκλινική Αθηνών, κι έπειτα στο ΚΑΤ, όπου παρέμεινε για δυο χρόνια, υποβαλλόμενος σε εντατικές φυσικοθεραπείες. Ύστερα από πολύμηνες προσπάθειες, κατάφερε να σταθεί όρθιος και να περπατήσει, αλλά δεν μπόρεσε να ξαναμιλήσει κανονικά.
Έπειτα από αυτό το συμβάν, το δικτατορικό καθεστώς, φοβούμενο αντιδράσεις, μετρίασε τα βασανιστήρια κατά των αξιωματικών που είχαν συλληφθεί.
Η τραγική κατάληξη του Μουστακλή αλλά και η ηρωική του στάση παραμένουν διαχρονικά σύμβολα του αγώνα κατά τις δικτατορίας.
Μετά το θάνατό του, δόθηκε τιμητικά το όνομά του στο στρατόπεδο – κέντρο νεοσυλλέκτων του Μεσολογγίου (Σύνταγμα Πεζικού). Προτομή του έχει αναγερθεί στα πρώην κρατητήρια του ΕΑΤ-ΕΣΑ (σήμερα πάρκο Ελευθερίας) στην Αθήνα. Υπάρχουν οδοί με το όνομά τους στην Πυλαία Θεσσαλονίκης, στην Καλαμαριά, στην Ερμούπολη, στα Χανιά και το Ηράκλειο Κρήτης, στο Ίλιον, στη Λυκόβρυση και στο Αιγάλεω της Αθήνας 
.


Χαρακτηριστικοί είναι οι στίχοι του Αντώνη Δωριάδη που δημοσιεύθηκαν στην «Ελευθεροτυπία» για το μαρτύριο του Σπύρου Μουστακλή: «Του ζήτησαν να μαρτυρήσει / Δε μίλησε / Του τσάκισαν τα δόντια / Του τσάκισαν τα δάχτυλα / Του τσάκισαν τα πλευρά / Σιωπούσε / Του ’καψαν το στήθος / Του ’καψαν τα πόδια / Του ’καψαν την κοιλιά / Δε μαρτυρούσε / Του θραύσαν τις μασέλες / Του μάτωσαν τα νεφρά / Του συνθλίψαν τους όρχεις / Αυτός σιωπούσε / Κοίταζε μόνο / Αιώνες μακριά / Με τα μάτια / Του Ιησού».
Μετά από χρόνια, ένας από τους πρωτεργάτες της απριλιανής δικτατορίας, ο Παττακός, ερωτηθείς σχετικά, δήλωνε: «Καλά του κάναμε. Να ησυχάσουμε. Η δύναμις επιβάλλεται δια παντός τρόπου. Ό,τι δε λύνεται, κόβεται. Σπαθί»…
Επιμύθιο, αυτό που είχε πει η σύζυγός του Σπύρου Μουστακλή, ότι εκείνος δεν ήθελε κανέναν να τον λυπάται. Και ότι η κατάστασή του «δεν τον πείραζε, γιατί έκανε αυτό που πίστευε»…

Bαρέα και ανθυγιεινά στα εργοστάσια του Facebook

 
Εργαζόμαστε όταν κάνουμε ένα tweet ή όταν ανεβάζουμε φωτογραφίες με γατάκια στο Facebook; Η απάντηση στο ερώτημα, υποστηρίζουν αρκετοί οικονομολόγοι, ίσως μας επιτρέψει να διαπιστώσουμε ποιοι θα είναι οι κυρίαρχοι της οικονομίας του κυβερνοχώρου στον 21ο αιώνα

Eάν ένα σχόλιο που κάνουμε στο Facebook βοηθά την εταιρεία να συγκεντρώσει πληροφορίες για εμάς, τις οποίες στη συνέχεια πουλά σε διαφημιστικές εταιρείες για να μας στέλνουν στοχευμένα διαφημιστικά μηνύματα, είναι προφανές ότι κάποιοι κερδίζουν χρήματα από μια δική μας δραστηριότητα. Η παρατήρηση αυτή οδήγησε ορισμένους στο συμπέρασμα ότι το Facebook και άλλες πλατφόρμες, που καταγράφουν και επεξεργάζονται κάθε μας κίνηση… μας χρωστάνε πολλά μηνιάτικα από την «εργασία» που τους προσφέραμε.
Αυτό ήταν παραδείγματος χάριν το συμπέρασμα μια καλλιτεχνικής καμπάνιας με τίτλο «Wages for Facebook» («Μισθοί για το Facebook») που μας καλούσε να αντιμετωπίσουμε κάθε δραστηριότητά μας στο διαδίκτυο ως απλήρωτη εργασία.
Στο «μανιφέστο» τους, το οποίο παρουσίαζαν σε εκθέσεις με τη μορφή ενός κειμένου που εμφανιζόταν σε ένα iPad, σημείωναν μεταξύ άλλων: «Το αποκαλούν φιλία. Εμείς το αποκαλούμε απλήρωτη εργασία. Με κάθε μας like και chat η υποκειμενικότητά μας δημιουργεί κέρδη τα οποία καρπώνονται αυτοί. Το αποκαλούν διαμοιρασμό, εμείς το αποκαλούμε κλοπή».
Η πρωτοβουλία αντέγραφε ουσιαστικά ορισμένες από τις βασικές αρχές του προγράμματος «Wages for Housework» («Μισθός για την οικιακή εργασία») που αναπτύχθηκε από το ριζοσπαστικό φεμινιστικό κίνημα της Ιταλίας τη δεκαετία του 1970 και απαιτούσε από το κράτος να πληρώνει την εργασία που πραγματοποιούν οι γυναίκες για τη συντήρηση των νοικοκυριών τους. Ενώ, όμως, το «Wages for Housework» πατούσε σε στιβαρές οικονομικές αναλύσεις ακαδημαϊκών όπως η Σίλβια Φεντερίτσι, που άσκησαν εποικοδομητική κριτική στον μαρξισμό και αντιμετώπισαν τα οικιακά σαν μια μορφή εργασίας για την αναπαραγωγής της εργατικής δύναμης (reproductive labor), τα επιχειρήματα του «Wages for Facebook» φάνταζαν ελαφρώς έωλα.
Παρ’ όλα αυτά, αρκετοί ακαδημαϊκοί, όπως ο Κρίστιαν Φουτς, από το Πανεπιστήμιο του Westminster, έδωσαν νέο νόημα στη σχετική συζήτηση, υποστηρίζοντας ότι τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης «αποτελούν χώρους για την εκμετάλλευση πλεονάζουσας εργατικής δύναμης σε καπιταλιστικές συνθήκες». Στα βιβλία του ο Φουτς αναφέρεται σε διαφορετικές μορφές απλήρωτης εργασίας (από τους σκλάβους και τις νοικοκυρές μέχρι… τους χρήστες του Facebook) και αναλύει τους μηχανισμούς με τους οποίους εξαναγκάζονται να προσφέρουν δωρεάν εργασία (οι σκλάβοι με την απειλή του θανάτου, οι γυναίκες της πατριαρχικής κοινωνίας άλλοτε με τη φυσική βία και άλλοτε με συναισθηματικές πιέσεις και οι «εργάτες» του Facebοok με την απειλή να αποκλειστούν από κοινωνικές δραστηριότητες).
Οπως εξηγεί ο καθηγητής του Kings College, Νικ Σρνίτσεκ, στο πολύ ενδιαφέρον βιβλίο του «Platform Capitalism», «η απάντηση στο ερώτημα εάν οι online δραστηριότητές μας αποτελούν εργασία, στο πλαίσιο της καπιταλιστικής παραγωγής, δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται σαν μια σχολαστική αντιπαράθεση μεταξύ ακαδημαϊκών».
Εάν πρόκειται για δωρεάν εργασία, σημειώνει ο Σρνίτσεκ, οι εταιρείες που την καρπώνονται αποτελούν ένα θείο δώρο για το σύνολο του καπιταλιστικού συστήματος – καθώς ανοίγουν νέους δρόμους για την εκμετάλλευση της εργασίας. Εάν όμως οι online δραστηριότητές μας δεν αποτελούν εργασία, αυτές οι εταιρείες-πρότυπα απλώς παρασιτούν σε βάρος άλλων βιομηχανιών που παράγουν αξία.
Συνεπώς ο καπιταλισμός βρίσκεται σε ακόμη πιο δεινή θέση απ’ ό,τι πιστεύαμε.
Η απάντηση, λοιπόν, στο ερώτημα εάν ένα like αποτελεί εργασία θα μας αποκαλύψει εάν το Facebook θα αποτελέσει την General Motors του 21ου αιώνα ή εάν πρόκειται για ένα ακόμη παράσιτο (όρο τον οποίο έχει χρησιμοποιήσει ο Ντέιβιντ Χάρβεϊ για να περιγράψει και πλατφόρμες όπως η Google).
Όπως συμβαίνει πολύ συχνά, ο Σρνίτσεκ διαπίστωσε ότι οι απαντήσεις στα ερωτήματα που δημιουργεί η νέα οικονομία του διαδικτύου βρίσκονταν μπροστά στα μάτια μας και μάλιστα στις πρώτες σελίδες ενός βιβλίου που κυκλοφόρησε πριν από περίπου 150 χρόνια: τον πρώτο τόμο από το «Κεφάλαιο» του Μαρξ.
Στο «Κεφάλαιο» η παραγωγική εργασία συνδέεται άμεσα με την παραγωγή αντικειμένων τα οποία είναι χρήσιμα για άλλους. «Εάν ένα πράγμα είναι άχρηστο». εξηγούσε ο Μαρξ. «τότε είναι άχρηστη και η εργασία που περιέχει, δεν λογαριάζεται σαν εργασία και συνεπώς δεν αποτελεί αξία».
Ο Σρνίτσεκ καταλήγει στο συμπέρασμα ότι οι πλατφόρμες όπως το Facebook δεν εκμεταλλεύονται δωρεάν εργασία, αλλά μετατρέπουν τις online δραστηριότητές μας σε «πρώτη ύλη», την οποία επεξεργάζονται με αλγόριθμους και πουλάνε στους διαφημιστές προκειμένου αυτοί να στέλνουν στοχευμένα διαφημιστικά μηνύματα. Και αυτό το συμπέρασμα όμως τροφοδοτεί έναν νέο γύρο αντιπαράθεσης: αποτελεί η διαφήμιση μια παραγωγική διαδικασία;
Πριν από μερικές δεκαετίες, ο μεγάλος μαρξιστής οικονομολόγος Πολ Σουίζι είχε απαντήσει αρνητικά, περιγράφοντας τις διαφημίσεις ως μια μη παραγωγική ιδιότητα του μονοπωλιακού καπιταλισμού.
Πιθανότατα, δηλαδή, θα κατέτασσε και αυτός ορισμένες πλατφόρμες, όπως το Facebook, στα παράσιτα της σημερινής οικονομίας.
Πηγή: efsyn.gr

Παρασκευή 27 Απριλίου 2018

Εξοπλισμοί: 'Aγρια μάχη των προστατών για μερίδιο στο ελληνικό προτεκτοράτο

Εξοπλισμοί: 'Aγρια μάχη των προστατών για μερίδιο στο ελληνικό προτεκτοράτο  - Media
 
 
Οι τρέχουσες το τελευταίο εξάμηνο συζητήσεις για την αναβάθμιση των αμυντικών δυνατοτήτων (εκσυγχρονισμός f-16- γαλλικές φρεγάτες) της χώρας, πέρα από την ανικανότητα χειρισμών και την παντελή έλλειψη αμυντικού σχεδιασμού της ελληνικής κυβέρνησης αποκαλύπτουν την σκληρή σύγκρουση των «προστατών» για το μερίδιο που διεκδικούν από το ελληνικό προτεκτοράτο (τους).
Οι εν λόγω σύμμαχοι και εταίροι αφού πρώτα συνέβαλλαν στη διάλυση (και) των ελληνικών ενόπλων δυνάμεων επιβάλλοντας περικοπές (για να διασώσουν τις τράπεζές τους) επανέρχονται σήμερα με «προσφορές» για να μαζέψουν τα υπόλοιπα από τον ελληνικό κουμπαρά.
Έτσι λοιπόν οι  ΗΠΑ θέλουν γύρω στα 2 δις για να εκσυγχρονίσουν τα μαχητικά f-16 απαιτώντας το 75% της συνολικής δαπάνης μέχρι το 2021, ημερομηνία που θα έχουν παραδώσει μόλις ένα (!)  από τα 50 προς εκσυγχρονισμό αεροσκάφη. Το τελευταίο από αυτά θα παραδοθεί το 1928!
Την ίδια στιγμή οι Γάλλοι επιχειρούν να μαζέψουν σε βάθος δεκαετίας γύρω στα 8 δις  για το εφοδιασμό του ελληνικού ναυτικού με φρεγάτες κάποιες από τις οποίες ενδεχομένως ναυπηγηθούν σε ελληνικά ναυπηγεία.
Από την πλευρά της η Γερμανία η οποία ελέγχει τον ελληνικό κουμπαρά μπορεί και υπονομεύει κάθε πρόγραμμα  των δύο άσπονδων φίλων της προκειμένου να λάβει κι αυτή ανταλλάγματα και μερίδιο από τις δαπάνες του ελληνικού προτεκτοράτου (της).
Το εν λόγω παιχνίδι των προστατών δεν είναι πρωτοφανές. Με αυτόν τον τρόπο εξελίσσεται δεκαετίες τώρα συμβάλλοντας σε μεγάλο βαθμό στην δημιουργία του ελληνικού χρέους. Η διαφορά σήμερα είναι ότι η χρεοκοπημένη Ελλάδα βρίσκεται αντιμέτωπη με μια σε εξέλιξη και de facto  αναθεώρηση της Συνθήκης της Λοζάνης η οποία εκτός των άλλων ρυθμίζει και τα ελληνοτουρκικά σύνορα.
Αντιμέτωπη με αυτήν την καταιγίδα η χώρα αν και κατασπατάλησε στο παρελθόν δεκάδες δισεκατομμύρια εμφανίζεται γυμνή ως προς τις αποτρεπτικές της δυνατότητες, ευάλωτη και απόλυτα εξαρτημένη από το χέρι βοήθειας των προστατών της.
 
Η πορεία στον γκρεμό
Για το πώς φτάσαμε ως εδώ θα πρέπει να ρίξουμε μια σύντομη ματιά στο παρελθόν και σε κάποιους αριθμούς:
Κοιτώντας τους σχετικούς πίνακες του ΝΑΤΟ διαπιστώνει κανείς ότι η Ελλάδα είναι σταθερά στους 5 μεγαλύτερους εισαγωγείς όπλων στον κόσμο και με βάση που κατευθύνονται οι οικονομικοί της πόροι τα τελευταία 35 χρόνια μπορεί δίκαια να χαρακτηριστεί ως « μεγάλος ευεργέτης» των πολεμικών βιομηχανιών των ΗΠΑ, Γερμανίας και Γαλλίας.
 Συνοπτικά η Ελλάδα, είναι η χώρα με τις μεγαλύτερες κατά κεφαλή στρατιωτικές δαπάνες (ποσοστό επί του ΑΕΠ) ανάμεσα στις χώρες μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κατέχει την τρίτη θέση στον αντίστοιχο δείκτη ανάμεσα στις χώρες μέλη του ΝΑΤΟ και βρισκόταν μέχρι το 2010 σταθερά στην πρώτη πεντάδα των μεγαλύτερων εισαγωγέων όπλων ανάμεσα σε όλες τις χώρες του κόσμου!
Σύμφωνα με τα στοιχεία των εκθέσεων του Διεθνούς Ινστιτούτου Στοκχόλμης για την Ειρήνη και τον Αφοπλισμό (SIPRI), η Ελλάδα για την περίοδο 1974-2010 (σε σταθερές τιμές έτους 1990) αγόρασε:
από τις ΗΠΑ όπλα αξίας 15,5 δισ. δολαρίων,
από τη Γερμανία όπλα 6.5 δισ. δολ.,
από τη Γαλλία όπλα αξίας 4,1 δισ. δολ.,
από την Ολλανδία όπλα αξίας 2.1 δισ ευρώ,
από τη Ρωσία όπλα αξίας 1 δισ. ευρώ,
από την Ιταλία όπλα αξίας 879 εκατ. δολ.
 
Ακόμη είναι αξιοσημείωτο ότι, σύμφωνα με τα στοιχεία του SIPRI, η Ελλάδα μετά το 1974 εισάγει σταθερά κατά μέσο όρο και σε ετήσια βάση
 
● Το 3,74% των όπλων που εξάγουν παγκοσμίως οι ΗΠΑ!
Το 9,64% των όπλων που εξάγει παγκοσμίως η Γερμανία.
Το 5,51% των όπλων που εξάγει παγκοσμίως η Γαλλία.
 
Αυτά τα στοιχεία, δικαιολογούν απόλυτα τον ελληνικό τίτλο του μεγάλου ευεργέτη των πολεμικών βιομηχανιών ΗΠΑ, Γερμανίας, Γαλλίας, αν οι αγορές που έκανε στο διάστημα 1974-2010 διαβαστούν ως εξής:
 
Η Ελλάδα αγόρασε από τις ΗΠΑ όπλα που αντιστοιχούν στο σύνολο της παραγωγής της αμερικανικής πολεμικής βιομηχανίας, για διάστημα άνω των 16 μηνών!
Η Ελλάδα κάθε δέκα χρόνια αγοράζει το σύνολο της ετήσιας παραγωγής της γερμανικής πολεμικής βιομηχανίας που προορίζεται για εξαγωγές!
Η Ελλάδα το διάστημα 1974-2010 αγόρασε, το σύνολο της παραγωγής περίπου δύο ετών της γαλλικής πολεμικής βιομηχανίας, που προορίζεται για εξαγωγές!
 
Κάτι επίσης αξιοσημείωτο: Την εποχή της «ισχυρής Ελλάδας» του Κ. Σημίτη, την πενταετία 2001 - 2005, η χώρα ήταν πρώτη στην παγκόσμια κατάταξη στις εισαγωγές όπλων από τις ΗΠΑ και δέκατη στις εισαγωγές όπλων μεταξύ όλων των χωρών του κόσμου, κατέχοντας ως χώρα εισαγωγής το 4% της παγκόσμιας «πίτας» των εξαγωγών όπλων που γίνονται από όλες τις χώρες! Στην λίστα των παγκόσμιων «πρωταθλητών» στις εισαγωγές όπλων παρέμεινε η Ελλάδα και κατά το διάστημα που χρεοκοπούσε!
 
Γιατί πληρώναμε;
Γιατί παρ όλα αυτά τα θηριώδη ποσά που έχουν δαπανηθεί για εξοπλισμούς η χώρα σήμερα δεν έχει επαρκή αποτρεπτική δυνατότητα; Η απάντηση έχει δοθεί εδώ και καιρό από καθ ύλην αρμόδιο:
Μια χαρακτηριστική σύνοψη του τρόπου δόμησης των ελληνικών εξοπλιστικών δαπανών τη χρωστάμε σε έναν εξ επαγγέλματος ειδικό επί του θέματος: Ο πρώην αρχηγός και ΓΕΣ στρατηγός Κ. Παναγιωτάκης, ο οποίος καταθέτοντας στις 17/11/2008, ως μάρτυρας σε Εξεταστική Επιτροπή της Βουλής, που διερευνούσε τις προμήθειες εξοπλιστικών προγραμμάτων, που έγιναν επί υπουργίας των Α. Τσοχατζόπουλου και Γ. Παπαντωνίου, είχε πει ότι η Ελλάδα επί πολλά χρόνια δεχόταν από τις ΗΠΑ ό,τι περίσσευε, αφού «παίρναμε οπλικά συστήματα τα οποία ήταν σάπια, με τις λεγόμενες βοήθειες και τα προγράμματα FMF. Ό,τι περίσσευε μας δίνανε». Η μονόπλευρη, συνέχισε ο ίδιος, οδός προμήθειας ορισμένων οπλικών συστημάτων κυρίως από τους Αμερικανούς «μας δημιούργησε προβλήματα στις σχέσεις μας και στις επιχειρήσεις μας, αν κάναμε, με τους Τούρκους. Το ΝΑΤΟ μπορεί να μας κάνει παρεμβολές όποτε θέλει», συνέχισε ο στρατηγός Κ. Παναγιωτάκης και υπογράμμισε  ότι η Ελλάδα διαθέτει ήδη αρκετά όπλα για το ΝΑΤΟ. «Πρέπει κάποτε να κρατάμε και κάποια οπλικά συστήματα για τη δική μας την άμυνα γιατί το ΝΑΤΟ, όταν κάνουμε πόλεμο με την Τουρκία δε θα μας βοηθήσει, όπως ξέρετε».

Ιδεολογικά συνθήματα

 
Εδώ και πάνω από μια δεκαετία, σε διάφορους τόνους, διακηρύσσουμε το θάνατο των ιδεολογιών∙ και όπως έχω πει πολλές φορές, ο θάνατος των ιδεολογιών είναι ένα ιδεολογικό σύνθημα από τα πιο κοινότοπα και άθλια (αν και σ’  αυτό μπορούμε να βρούμε και έναν κάποιο πυρήνα αλήθειας). Όπως η φιλοσοφία, οι ιδεολογίες δεν πεθαίνουν: όπως ο θάνατος της φιλοσοφίας είναι μια φιλοσοφική διαπίστωση, έτσι και ο θάνατος των ιδεολογιών είναι μια ιδεολογία, και τα παλιά ιδεολογικά συνθήματα αντικαταστάθηκαν από άλλα, και όχι υποχρεωτικά καλύτερα.
 
 * Ο Φοίβος Γκικόπουλος είναι ομότιμος καθηγητής του ΑΠΘ

Πέμπτη 26 Απριλίου 2018

Παρένθετος Ρατσιστής


του Otto
 
Κείνα τα χρόνια, ο Μανώλης Αντραλάκης δούλευε περιπτεράς. Μόλις είχε έρθει το ευρώ, μα κείνον δεν τον άγγιζε η ψυχαναγκαστική ευφορία που ’χε μετατρέψει την κοινωνία ολάκερη σε κοπάδι από λέμινγκ[1]. Είπε όμως να την εκμεταλλευτεί. Παράτησε όνειρα, ελπίδες, σπουδές, επιδιώξεις κι αποφάσισε ν’ ασχοληθεί ωμά με το μεροκάματο και τη στρίγγλα την επιβίωση. Πήρε το περίπτερο
του παππού του, απ’ τη μεριά της μάνας, που ήταν ανάπηρος του αλβανικού μετώπου, να το δουλέψει συνεταιρικά με την κουνιάδα του.
Μια κομβικής σημασίας παρένθεση στη ζωή του. Κι αυτό ακριβώς ήταν το συναίσθημα. Κλεισμένος μέσα στο στενάχωρο καβούκι, έβλεπε τον κόσμο να τον αφήνει πίσω με βιάση και κείνος στατικός, στάσιμος, κλεισμένος σε μια τετραγωνισμένη παρένθεση, μια αγκύλη στην άκρη του πεζοδρόμιου· σαν τρένο σκουριασμένο, που έβλεπε τα άλλα τρένα να περνούν.
Απ’ τη δεξιά πλευρά του περίπτερου είχε αναρτημένες τις τσόντες. Περιοδικά σε πλαστικοποιημένες συσκευασίες που περιείχαν βιντεοταινίες ή ντιβιντί… ρεαλιστικού κινηματογράφου. Στην αριστερή πλευρά είχε τις εφημερίδες, πολιτικές κι αθλητικές, και τα περιοδικά, ιλουστρασιόν, γκλαμουράτα, σύσσωμος ο κόσμος της ενημέρωσης.
Πέρασε μια μέρα ο φίλος του ο Θανάσης, χριστιανικών φρονημάτων. «Καλά, βρε Μανώλη, δεν ντρέπεσαι γι’ αυτά που πουλάς;» έδειξε τη δεξιά πλευρά με το στόμα του κυρτωμένο σε μιαν έκφραση αποδοκιμασίας. Τον είχανε σοκάρει ή ίσως τον είχαν ερεθίσει τα σταυροθόλωτα βυζιά κι οι μεγαλόσχημοι κώλοι, τα σιλικονούχα χείλια και οι περιπαθείς εκφράσεις που κοσμούσαν τα εξώφυλλα. Πόσο ν’ αντέξει ένας χριστιανός, προτού τρέξει γραμμή στον πνευματικό του, περγέλασε μέσα του ο Μανώλης.
«Έννοια σου, φίλε Θανάση, και δεν ντρέπομαι διόλου για τ’ αποδώ. Δεν κοροϊδεύουνε κανέναν, σου δείχνουν αποξαρχής, τίμια και ξεκάθαρα, τι είναι και σε ποιους απευθύνονται. Γι’ αυτά που πουλάω αποκεί μεριά ντρέπομαι. Τούτα ’δω κοροϊδεύουνε τους πάντες, η παραμύθα πάει σύννεφο» έδειξε ο Μανώλης αριστερά, τις εφημερίδες και τα περιοδικά.
«Εντάξει, δε λέω, μα και τ’ άλλα προωθούν την πορνεία».
«Κάποιος αρχισυντάκτης μεγάλης αμερικανικής εφημερίδας, στην τελετή συνταξιοδότησης που διοργάνωσαν για χάρη του οι συνάδελφοι, είχε πει: Δεν θα βρισκόμασταν σήμερα εδώ, ούτε εγώ ούτε εσείς, αν είχαμε τολμήσει, έστω και μια φορά στη ζωή μας, να γράψουμε την τίμια γνώμη μας, την αδέσμευτη άποψή μας. Δεν είμαστε τίποτα περισσότερο από διανοούμενες πόρνες» χαμογέλασε δεικτικά ο Μανώλης. «Και για να παραφράσω τον Ηράκλειτο, η κρυφή χυδαιότητα είναι ποταπότερη της φανερής». Ο Θανάσης γέλασε κι αυτός κι αναγκάστηκε να παραδεχτεί το δίκιο του συνομιλητή του.
Έτσι, ανάμεσα σε αμπελοφιλοσοφίες, απογοήτευση και πενιχρά έσοδα, περνούσε ο καιρός, σα μυλόπετρα πάνω από κόκκους στάρι. Το μόνο θετικό που ’μεινε στη μνήμη του από κείνη τη θητεία τού παρένθετου ανθρώπου, ήταν οι χαρακτήρες που γνώρισε. Ο Πλάτων Λογοθέτης, καθηγητής του των πολιτικών επιστημών, το δεύτερο πτυχίο του Μανώλη, τον είχε εμποτίσει με την φιλοσοφία του Βιτγκενστάιν κι είχε μάθει ν’ αντιμετωπίζει κάθε άνθρωπο ως ξεχωριστή περίπτωση, δίχως προκαταλήψεις. Πάνω απ’ όλα, η μάνα του τον είχε γαλουχήσει με σεβασμό προς τον άνθρωπο, αδιακρίτως χρώματος, καταγωγής ή επαγγέλματος.
Και φαίνεται πως ειδικά οι περιθωριακοί ξέρουν ν’ αναγνωρίζουν και να εκτιμούν αυτόν που τους κοιτάζει απλώς σαν ανθρώπους, ίσως αυτό ακριβώς να ’ναι που τους λείπει. Ρομά, πρεζόνια, ιερόδουλες, αλκοολικοί, απελπισμένοι, ιεχωβάδες, μετανάστες, σταματούσανε στο περίπτερο κι έπιαναν την κουβέντα, ξομολογούνταν τον πόνο τους, εκμυστηρεύονταν τα μυστικά τους, δοξάζανε τον Θεό τους.
Κάποιο καλοκαιριάτικο απομεσήμερο, είχε βγει και ξεσκόνιζε το μορφωτικό υλικό της δεξιάς πλευράς. Είδε μια γυναίκα να πλησιάζει το γκισέ. Έτρεξε να μπει μέσα.
Κάθισε στην καρέκλα κι ετοιμάστηκε να εξυπηρετήσει την πελάτισσα. Με την άκρη του ματιού, είδε έναν άντρα να προσπαθεί να της πάρει τη σειρά. «Παρακαλώ, οι κυρίες προηγούνται» είπε και της έδωσε τη σειρά, όπως θα ’κανε κι αν ήταν πελάτης. Η γυναίκα αγόρασε ένα πακέτο χαρτομάντηλα κι έφυγε.
Ο άντρας περίμενε ν’ απομακρυνθεί η πελάτισσα, έπειτα όρμησε στο γκισέ κι άρχισε να φωνάζει στ’ αγγλικά, «Εσείς οι Έλληνες είστε ρατσιστές, καλά το ’χω καταλάβει εγώ». Τότε μόλις, ο Μανώλης πρόσεξε τα χαρακτηριστικά του άντρα. Ήταν νέγρος, απ’ την προφορά μάλλον Αφρικάνος, μεσαίου αναστήματος, γύρω στα τριάντα, καλοντυμένος.
Ο Μανώλης θίχτηκε. Δεν τον είχανε ποτέ κατηγορήσει για ρατσισμό. Πόσο μάλλον που ο συγκεκριμένος απαιτούσε με το έτσι θέλω να πάρει τη σειρά μιας κυρίας, ο ανάγωγος.
Μα η ενοχή καραδοκεί. «Βρε λες να ’χε έρθει στ’ αλήθεια πρώτος κι εγώ να έκανα πως δεν τον είδα; Λες να επηρεάστηκα απ’ τις τσόντες και γι’ αυτό έδειξα προτίμηση στη γυναίκα, δηλαδή και σεξιστής από πάνω;» τον άδραξε η αμφιβολία. Πήρε ύφος απολογητικό και μίλησε κι αυτός στ’ αγγλικά.
«Ηρέμησε, φίλε μου, η κυρία είχε έρθει πρώτη, το είδα ξεκάθαρα».
«Όχι, εγώ ήρθα πρώτος κι αυτή μου πήρε τη σειρά» επέμεινε κείνος. Τι να ’λεγε κι ο Μανώλης. Ίσως να ’κανε λάθος, αφού ο άντρας ερχόταν απ’ την άλλη μεριά και το περίπτερο έκρυβε τη θέα. Πήγε να το διασκεδάσει το πράμα.
«Μα ένας κύριος οφείλει να παραχωρήσει τη σειρά του σε μια κυρία, εφόσον ήρθατε σχεδόν μαζί. Δεν είναι ευγενική η συμπεριφορά σου, φίλε. Αλήθεια, από πού είσαι;»
«Από τη Νότιο Αφρική».
Ο Μανώλης συγχίστηκε. Τούτος ’δω είχε ζήσει το Απαρτχάιντ κι ήρθε στην Ελλάδα να μας μιλήσει για ρατσισμό. Ε όχι, ρε γαμώτο, υπερβολή. Από την άλλη, ίσως αυτό να δικαιολογούσε τη στάση του. Όποιος καεί στο χυλό, φυσάει και το γιαούρτι.
«Ναι τώρα, άσ’ τα αυτά. Χαίρομαι που προσπαθείς ν’ απολογηθείς, αλλά είσαστε ρατσιστές οι Έλληνες» συνέχισε το χαβά του ο Νοτιοαφρικάνος.
«Γιατί το λες αυτό;»
«Είμαι ένα μήνα στην Ελλάδα και το είδα με τα μάτια μου. Στο λεωφορείο με σπρώχνουν για ν’ ανέβουν πρώτοι, ορμάνε να πιάσουν κάθισμα με αγκωνιές, μου πατάνε το πόδι και δε λεν ούτε συγνώμη. Στην τράπεζα οι γριές κι οι γέροι μού παίρνουν τη σειρά…». Ο Μανώλης έβαλε αυθόρμητα τα γέλια. «Ορίστε, κι εσύ γελάς μαζί μου, με κοροϊδεύεις, παλιορατσιστή» αγανάχτησε ο άλλος.
«Δεν γελάω μαζί σου, αλλά με τους συμπατριώτες μου» προσπάθησε να ξανάβρει την ανάσα του ο Μανώλης. Ο Αφρικάνος απόρησε.
«Τι πάει να πει αυτό, δηλαδή;»
«Και σε μένα τα ίδια κάνουν. Είμαστε περιβόητοι σ’ όλη την Ευρώπη για τους κακούς μας τρόπους, τώρα μας μάθανε και στην Αφρική, γι’ αυτό γελάω». Ο Νοτιοαφρικάνος ταλαντεύτηκε λιγάκι, αλλά δεν μπορούσε να συνειδητοποιήσει ότι έτσι έχουμε μάθει να φερόμαστε σε όλους, δικούς μας και ξένους.
«Ό,τι και να λες, δεν αλλάζω γνώμη. Είστε ρατσιστές, πάει και τελείωσε». Ο Μανώλης είχε αρχίσει να κουράζεται με τούτο το διάλογο κουφών. Ο καθένας βλέπει μονάχα κείνο που θέλει να δει κι όλοι είναι ρατσιστές εναντίον κάποιου. Τότε άστραψε στο νου του πώς θα ξεφορτωνόταν τον διαμαρτυρόμενο Αφρικάνο. Κατέβασε το κεφάλι με φαινομενική συντριβή.
«Εντάξει, κέρδισες. Το παραδέχομαι. Είμαστε ρατσιστές και μάλιστα πολύ…». Ο άλλος έσκασε ένα χαμόγελο δικαίωσης. «…Αλλά όχι εναντίον των μαύρων. Στην πραγματικότητα τους συμπαθούμε, μιας και δεν έχουμε και πολλούς». Ο Νοτιοαφρικάνος απόρησε ξανά.
«Και τότε με ποιους είστε ρατσιστές;»
 «Με τους Αλβανούς, μ’ αυτούς είναι ρατσιστές οι περισσότεροι Έλληνες».
«Και τι ’ναι αυτοί οι Αλβανοί;» Ο άνθρωπος έδειξε μπερδεμένος.
«Ένας γειτονικός λαός που μετανάστευσε μαζικά στη χώρα μας την προηγούμενη δεκαετία» του εξήγησε ο Μανώλης.
«Και είναι μαύροι αυτοί οι Αλβανοί;»
 «Όχι, κάθε άλλο. Λευκοί και ξανθοί, πιο άσπροι από εμάς».
Ο Νοτιοαφρικάνος πήρε ένα απόπληχτο ύφος που τον Μανώλη τον διασκέδασε αφάνταστα. «Λευκοί; Ξανθοί;» ψέλλισε. «Είστε όλοι τρελοί, τρελοί, ακούς;» Γύρισε την πλάτη και πήρε δρόμο. Ήταν η πρώτη φορά που άκουγε ότι μπορεί κάποιος να είναι ρατσιστής προς έναν λευκό και ξανθό κι αυτό ήτανε για κείνον πραγματικό πολιτισμικό σοκ. Εδώ είναι Βαλκάνια, δεν είναι παίξε γέλασε.
Ο Μανώλης, μ’ ένα σκανταλιάρικο χαμόγελο γαντζωμένο στην άκρη των χειλιών του, βγήκε απ’ το περίπτερο, έπιασε το φτερό κι άρχισε πάλι να ξεσκονίζει τις τσόντες.

[1] Λέμινγκ: Τρωκτικά του αρκτικού που σε τακτά χρονικά διαστήματα αυτοκτονούν μαζικά, πηδώντας απ’ τους γκρεμούς στη θάλασσα.

Πηγή: otto-great-chaos

Orange Blossom 'Ya Sidi'

Official Clip TV series "Marseille"

Πόσα χρήματα κέρδισε η Γερμανία την περίοδο της κρίσης; Απίστευτο! κι όμως αληθινό.

Απίστευτο! Δείτε πόσα χρήματα κέρδισε η Γερμανία την περίοδο της κρίσης
 
Πιο ωφελημένη από όλους από τα χαμηλά επιτόκια της ΕΚΤ
 
Ουκ ολίγα χρήματα εξοικονόμησε η Γερμανία το διάστημα 2008-2017, μετά την κρίση δηλαδή, χάρις στα χαμηλά έως μηδενικά επιτόκια της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), όπως αποκαλύπτει η διεθνής έκδοση της γερμανικής εφημερίδας Handelsblatt.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Κομισιόν, η Γερμανία "γλίτωσε" 162 δισεκατομμύρια από την χαλαρή πολιτική Ντράγκι, γεγονός που την καθιστά την πιο ωφελημένη ευρωπαϊκή χώρα από τα χαμηλά επιτόκια. Και όλα αυτά την ώρα που η Γερμανία ασκεί την πιο σκληρή κριτική ενάντια στη νομισματική πολιτική της ΕΚΤ και κυρίως στη διατήρηση των επιτοκίων σε πολύ χαμηλό επίπεδο.
Όπως τονίζει η Handelsblatt, από τότε που ξεκίνησε η χρηματοπιστωτική κρίση το 2008, τα χαμηλά επιτόκια βοήθησαν τη γερμανική κυβέρνηση να γεμίσει τα ταμεία της με μετρητά. Οι πληρωμές των τόκων του γερμανικού χρέους είναι όλο και πιο χαμηλές σε σύγκριση με τις εκτιμήσεις της κυβέρνησης.
Αντί να πληρώσει τόκους ύψους 450,4 δισ. ευρώ μεταξύ 2008 και 2017, όπως προέβλεπαν οι ετήσιοι προϋπολογισμοί, νέα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών αποκαλύπτουν ότι η Γερμανία κατέβαλε μόλις 288 δισ. ευρώ.
Αυτό ισοδυναμεί με εξοικονόμηση ύψους 162 δισ. ευρώ, ποσό που φθάνει σχεδόν στο 50% του ετήσιου προϋπολογισμού.
Οι οικονομολόγοι λένε ότι οι γερμανικές δημόσιες αρχές σε όλα τα επίπεδα έχουν τόσο καλή πορεία χάρη στον τρόπο με τον οποίο η ΕΚΤ διαχειρίστηκε την κρίση.
«Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση, τα κράτη και οι τοπικές αρχές είναι όλοι μεγάλοι νικητές», υποστηρίζει ο Marcel Fratzscher, πρόεδρος του ινστιτούτου οικονομικής έρευνας DIW και προσθέτει ότι «χωρίς την πολιτική μηδενικού επιτοκίου της ΕΚΤ, η Γερμανία δεν θα μπορούσε ποτέ να εξισορροπήσει τον προϋπολογισμό της».
Ο νέος υπουργός Οικονομικών Olaf Scholz είναι επίσης ένας μεγάλος κερδισμένος από την πολιτική της ΕΚΤ. Η νέα κυβέρνηση συνασπισμού σχεδιάζει να ενισχύσει τις δημόσιες δαπάνες κατά 46 δισ. ευρώ. Παράλληλα επειδή η Γερμανία δεν έχει εκδώσει νέο χρέος τα τελευταία χρόνια, αυτό σημαίνει ότι ο Scholz θα απολαμβάνει των ωφελειών της πολιτικής της ΕΚΤ για αρκετά ακόμη χρόνια.
Άλλες ευρωπαϊκές χώρες επωφελήθηκαν επίσης από τη νομισματική πολιτική της ΕΚΤ. Η Ελλάδα βρίσκεται στην 7η θέση. Σε ολόκληρη τη ζώνη του ευρώ, οι αποφάσεις του Mario Draghi βοήθησαν ώστε να μειωθούν δραστικά οι πιέσεις σε δημοσιονομικό επίπεδο, με τις κυβερνήσεις να επωφελούνται από τον συνδυασμό χαμηλών επιτοκίων και ανάκαμψης.
Το 2018 θα είναι το πρώτο έτος από την ίδρυση του ευρώ, στο οποίο όλα τα κράτη μέλη θα αναφέρουν ελλείμματα κάτω του 3% του ΑΕΠ, δηλαδή θα είναι πλήρως ευθυγραμμισμένα με τους κανόνες του Συμφώνου του Μάαστριχτ.
Σύμφωνα με στοιχεία της Bundesbank, οι 19 χώρες της ζώνης του ευρώ έχουν συλλέξει συνολικά 1,15 τρισ. τόκους από το 2008, σε σύγκριση με τα επιτόκια πριν από την κρίση.
Από αυτές, η Γαλλία «γλίτωσε» πληρωμές ύψους 275 δισ. ευρώ, ενώ η Ιταλία «έσωσε» 216 δισ. ευρώ. Τα 16 ομοσπονδιακά κράτη της Γερμανίας και εκατοντάδες τοπικές αρχές επωφελήθηκαν επίσης από την πολιτική του κ. Draghi.
 
ς
 
Το 2007, τα ομοσπονδιακά κράτη είχαν συλλογικά δάνεια ύψους 500 δισ. ευρώ. Ενώ ο αριθμός αυτός έχει αυξηθεί σήμερα στα 620 δισ. ευρώ, οι συνολικές δαπάνες για το χρέος έχουν μειωθεί σημαντικά σε σύγκριση με το ύψος στο οποίο βρίσκονταν πριν από μία 10ετία.
Την τελευταία δεκαετία τα ομοσπονδιακά κράτη έχουν καταβάλει τόκους συνολικού ύψους 83,7 δισ. ευρώ, ενώ οι τοπικές αρχές διέδωσαν 18,9 δισ. εκατομμύρια ευρώ.

Μια σύντομη ιστορία του κόσμου...

 
Μαρία Δεδούση
 
Ένα αγόρι βλέπει κάθε μέρα ένα κορίτσι να περιμένει στην ίδια στάση, την ίδια ώρα. Δεν μιλάνε ποτέ, παίρνουν το... λεωφορείο και πάει καθένας εκεί που πάει. Μια μέρα κοιτάχτηκαν για λίγα δευτερόλεπτα.
Το αγόρι έκλεισε τα μάτια.
«Είδε» το κορίτσι να χαμογελάει και να του απλώνει το χέρι. Δίστασε, στιγμιαία, να το πιάσει. Ο δισταγμός έφυγε, άπλωσε και το δικό του.
Περπάτησαν, πιασμένοι απ το χέρι και μιλώντας ασταμάτητα, στα πεζοδρόμια της πόλης τους αλλά και άλλων πόλεων -μεγάλων και μικρών- σε άδειες παραλίες κάτω από τ' άστρα ή το φεγγάρι, στις μουσικές που αγαπούσαν, σε στρώματα που έσβησαν φιλόξενα τη δίψα του ενός για τον άλλον, σε λόγια αγάπης και αφοσίωσης, όρκους και υποσχέσεις, στα αμφιθέατρα του Πανεπιστημίου, στα ίντερβιους για δουλειές, στις καριέρες, στα σχέδια για το μέλλον.
Συμφωνούσαν σε όλα, τους άρεσαν τα ίδια πράγματα, εκείνος λάτρευε τον τρόπο που εκείνη έπαιζε με τα μαλλιά της, εκείνη λάτρευε τον τρόπο που εκείνος έσερνε απαλά το χέρι στον τοίχο όταν πήγαινε από το ένα δωμάτιο στο άλλο, έφτιαξαν το δικό τους κόσμο, μια συνωμοσία των δύο.
Ο κόσμος τους αυτός άρχισε να παίρνει σχήμα. Έκαναν  όμορφα παιδιά, έφτιαξαν ένα όμορφο σπίτι, εκείνη ήθελε να μείνουν στη θάλασσα εκείνος στο κέντρο, κατέληξαν τελικά σε μια μεζονέτα στα προάστια. Εκείνος δούλευε πολύ, εκείνη λιγότερο, τα παιδιά μεγάλωναν, εκείνος βάρυνε, εκείνη πάχυνε στη δεύτερη εγκυμοσύνη και δεν επανήλθε ποτέ, βλέπονταν σπάνια, σταμάτησαν να κοιμούνται μαζί, μιλούσαν ελάχιστα, κοφτά και αδιάφορα και μόνο όταν ήταν με κόσμο.
Εκείνος βρήκε μια ερωμένη κι εκείνη έναν εραστή, σχέσεις χωρίς συναίσθημα για να περνάει κάπως η ζωή, εκείνος έπινε κι εκείνη έπαιρνε χάπια, τον εκνεύριζε αφόρητα ο τρόπος που εκείνη έπαιζε με τα μαλλιά της, την εκνεύριζε αφόρητα ο τρόπος που εκείνος έσερνε απαλά το χέρι στον τοίχο όταν πήγαινε από το ένα δωμάτιο στο άλλο.
Η συνωμοσία εξακολουθούσε να υπάρχει, μόνο που τώρα ήταν καθένας μόνος του σ’ αυτήν, εναντίον του άλλου. Το χέρι της μέσα στο δικό του έγινε βαρίδι, η επιθυμία έγινε αποστροφή, η εμπιστοσύνη έγινε δυσπιστία, τα κοινά σχέδια έγιναν μικρές παγίδες, τα χαμόγελα έγιναν δύσπνοιες. Ένα βράδυ γύρισε στο σπίτι αποφασισμένος. Θέλω να σου μιλήσω, της είπε, κι εκείνη τον κοίταξε, χαμογέλασε παγωμένα και συνωμοτικά, του άπλωσε το χέρι και η παγίδα έκλεισε για πάντα.
Το αγόρι τινάχτηκε τρομαγμένο και άνοιξε τα μάτια.
Το κορίτσι στεκόταν ακόμα στη στάση, στην άκρη του πεζοδρομίου.
Του χαμογέλασε και του φάνηκε ότι του άπλωνε το χέρι.
Δεν πρόλαβε να δει καλά, εκείνη στραβοπάτησε, έπεσε στο δρόμο, περνούσε ένα αυτοκίνητο, τη χτύπησε, σκοτώθηκε επί τόπου.
Το αγόρι γύρισε κι έφυγε περπατώντας, δεν θα ερχόταν έτσι κι αλλιώς σήμερα το λεωφορείο.
 
ΥΓ του blog: .... όταν χάνεις τις λεπτομέρειες της καθημερινότητας στην αχανή γενικότητα της διαδικασίας χάνεις την ζωή... 

Τετάρτη 25 Απριλίου 2018

Κύρα Αδάμ, δημοσιογράφος: Η Τουρκία θέλει να συρρικνώσει την εθνική κυριαρχία της Ελλάδας


Συνέντευξη στον Νίκο Ταυρή
 
Βρισκόμαστε σε μια περίοδο μεγάλης όξυνσης των ελληνοτουρκικών σχέσεων. Ακόμα περισσότερο διαπιστώνουμε ότι η Τουρκία αποτελεί μια ανοιχτή απειλή για την εθνική και λαϊκή κυριαρχία της Ελλάδας και την εδαφική ακεραιότητα της χώρας. Αυτό προκύπτει και από το γεγονός ότι πλέον η γειτονική χώρα έχει περάσει από τα λόγια στην πράξη. Πολλά είναι αυτά που έχουν συμβεί τους τελευταίους μήνες και υποστηρίζουν αυτή την διαπίστωση. Για αυτό το λόγο επιλέξαμε να μιλήσουμε με την δημοσιογράφο Κύρα Αδάμ που έχει ασχοληθεί ιδιαίτερα με τις ελληνοτουρκικές σχέσεις και την εξωτερική πολιτική της χώρας, με στόχο να φωτιστούν πλευρές αυτών των ζητημάτων.
 
Έχετε μεγάλη πείρα δημοσιογραφικής κάλυψης των ελληνοτουρκικών σχέσεων και της εξωτερικής πολιτικής της χώρας. Θα μπορούσατε να αξιολογήσετε τη σημερινή φάση της τουρκικής επιθετικότητας σε σχέση με προηγούμενες; Τι καινούργιο και τι ειδικό υπάρχει;
Το ερώτημα βάζει το σύνολο των προβλημάτων και γι’ αυτό –κατ’ ανάγκην– η απάντηση είναι μακροσκελής:
Αφετηρία για την εκδήλωση των τουρκικών προκλήσεων, παραβιάσεων και διεκδικήσεων, και την εμφανή «υφαρπαγή» ελληνικής εθνικής κυριαρχίας στο Αιγαίο αποτελεί η μονομερής και οικειοθελής αποχώρηση της Ελλάδας από το στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ το 1974, ως ένδειξη διαμαρτυρίας για την τουρκική εισβολή και κατοχή στην Κύπρο. Αυτή η κίνηση είχε χαιρετιστεί από το σύνολο σχεδόν του ελληνικού πολιτικού κόσμου ως θετική και απαραίτητη, που ικανοποιούσε το λαϊκό αίσθημα εθνικής υπερηφάνειας. Πλην όμως ,οι μακροχρόνιες επιπτώσεις της ήταν αρνητικές και επιζήμιες για τα εθνικά συμφέροντα, όπως φαίνεται τώρα. (Πέραν αυτού όμως, δεν έχει γίνει ακόμα και σήμερα κατανοητό ότι η συμμετοχή της χώρας σε μεγάλους διεθνείς πολιτικο-οικονομικο- στρατιωτικούς σχηματισμούς δεν είναι απόρροια ιδεολογικών – πολιτικών προσεγγίσεων και υποταγής στα «κελεύσματα» τους, αλλά αυτοί αποτελούν σημαντικά «εργαλεία» για την προώθηση και κατοχύρωση εθνικών συμφερόντων. Με την προϋπόθεση, βεβαίως, ότι υπάρχει συγκεκριμένη, επεξεργασμένη, συμφωνημένη και σταθερή βάση εξυπηρέτησης εθνικών συμφερόντων, κάτι που δεν έχει επιτευχθεί μέχρι σήμερα).
Το κενό, που άνοιξε το 1974 και δεν έκλεισε με την πρόχειρη επαναφορά της Ελλάδας στο «νατοϊκό μαντρί» το 1980, έσπευσε να το εκμεταλλευθεί θαυμάσια η Τουρκία, ανοίγοντας όλον τον φάκελο των διεκδικήσεων της σε βάρος της Ελλάδας, (π.χ. ανενόχλητη πρόσβαση της στη θάλασσα, τον εναέριο χώρο του Αιγαίου και στα πιθανά κοιτάσματα υδρογονανθράκων στην περιοχή, απομόνωση του ελλαδικού χώρου από την Κύπρο κ.λπ.) και επιβάλλοντας σταδιακά και συστηματικά της θέσεις της στο ΝΑΤΟ, τον ICAO, το Eurocontrol και αργότερα στον ΙΜΟ, αφού η Ελλάδα είχε σπάσει μόνη της τις κλειστές και σφραγισμένες ισορροπίες μέχρι το 1974.
Έτσι, μέχρι το 1980 η Τουρκία είχε επιβάλει στο ΝΑΤΟ την αντίληψη ότι η Συμμαχία δεν συμπεριλαμβάνει στις στρατιωτικές απαιτήσεις τις διαφορές κρατών μελών έναντι των Συνθηκών (οδηγία Λουνς) και είχε μπλέξει την Αθήνα σε άκαρπες διμερείς συνομιλίες για την υφαλοκρηπίδα, στις οποίες εφερε στο τραπέζι και κατοχύρωσε όλη την τουρκική ατζέντα διεκδικήσεων για το Αιγαίο.
Αυτή τη στιγμή η Ελλάδα βρίσκεται αντιμέτωπη με μια τουρκική εκστρατεία συρρίκνωσης της ελληνικής κυριαρχίας στο Αιγαίο, χωρίς καμία απολύτως διεθνή αντίδραση, αφού ο πολιτικός κόσμος της χώρας κάνει ότι δεν βλέπει και κυρίως δεν μπορεί να αντιδράσει στο διπλωματικό πεδίο
Το ίδιο διάστημα στην Ελλάδα, τα πολιτικά κόμματα και οι κυβερνήσεις ξεδίπλωσαν και αυτές την τακτική τους απέναντι στην Τουρκία: χαλαρές και υποτονικές πολιτικές και διπλωματικές αντιδράσεις (υπό τον «φόβο της αναμέτρησης») στα διάφορα διεθνή FORA και κυρίως απροθυμία να εντρυφήσουν στα προβλήματα και στην σταθερή επιδίωξη λύσης τους υπέρ των εθνικών συμφερόντων. Έτσι, τα προβλήματα που δημιουργούσε η Τουρκία όχι μονον δεν λύθηκαν, αλλά αντιθέτως πολλαπλασιάστηκαν και περιπλέχθηκαν, με την Αθήνα να τα «κουκουλώνει», να τα υποβαθμίζει για εσωτερικούς πολιτικούς λόγους, ή να τα χρησιμοποιεί ως βεγγαλικά σε κομματικές αντιπαραθέσεις, και –πιεζόμενη από τις καταστάσεις– να προβαίνει κατά τη διάρκεια των ετών σε αλληλοσυγκρουόμενες σπασμωδικές κινήσεις (π.χ. απαίτηση κατάθεσης σχεδίων πτήσεων από τουρκικά στρατιωτικά αεροσκάφη, «ταύτιση» των δυτικών ορίων του FIR Αθηνών με τα «ανατολικά σύνορα» της Ελλάδας κλπ), που έδωσαν μόνο τροφή σε νέες προκλητικές και παραβατικές τουρκικές συμπεριφορές.
Τη δεκαετία 1980-1990 η Άγκυρα «τσαλαβούτησε» στα νερα του Αιγαίου με τους υδρογονάνθρακες, μέχρι την κρίση του Μαρτίου 1987, ενώ ανέπτυξε την πολιτική συστηματικών παραβάσεων των κανόνων του ICAO και παραβιάσεων του εθνικού εναερίου χώρου και «ανέβαζε στροφές» στο θέμα της «αποστρατιωτικοποίησης» των ελληνικών νήσων του Αν. Αιγαίου, με βάση την δική της ερμηνεία των Συνθηκών. Η Αθήνα αντέδρασε στην τουρκική προκλητικότητα / παραβατικότητα κυρίως στον τομέα των δικών της εξοπλισμών, κυρίως αεροπορικών, (αγορά του αιώνα κ.λπ.), που ενδυνάμωσε για ένα διάστημα την ελληνική ισχύ, άνοιξε όμως τον καταστροφικό δρόμο στη «φιλοσοφία» της κατασπατάλησης δημοσίου χρήματος με εύκολες και υπέρογκες μίζες, στην ατιμώρητη διαφθορά κ.λπ., τα αποτελέσματα της οποίας πληρώνει ακόμα και σήμερα ο ελληνικός λαός εν μέσω Μνημονίων
Εξαίρεση το Μνημόνιο Παπούλια – Γιλμάζ (1988) που συγκράτησε για αρκετά χρόνια τον όγκο των τουρκικών στρατιωτικών κινήσεων στο Αιγαίο και το οποίο σήμερα έχει καταργηθεί εμπράκτως από την Άγκυρα, με τη σιωπηλή αποδοχή της Αθήνας.
Η δεκαετία 1990-2000 ήταν καταλυτική σε βάρος των εθνικών συμφερόντων, με τις ελληνικές κυβερνήσεις και τα πολιτικά κόμματα, να αντιδρούν με απάθεια, αμηχανία και ανικανότητα στην αναβαθμισμένη και εμπλουτισμένη, επιθετική πλέον, πολιτική τη Άγκυρας απέναντι στην Ελλάδα. Οχι μόνον με την αυξανόμενη τουρκική παρουσία στο Αιγαίο, αλλά κυρίως με την εισαγωγή και κατοχύρωση σε επίπεδο ΝΑΤΟ της τουρκικής ερμηνείας των Συνθηκών για την αποστρατιωτικοποίηση των νησιών και κυρίως, με την κατάθεση στο ΝΑΤΟ και αποδοχής εκ μέρους του, το 1995, του πρώτου τουρκικού καταλόγου ελληνικών νήσων, την ελληνική κυριαρχία των οποίων αμφισβήτησε ανοιχτά η Άγκυρα. Η ελληνική αντίδραση ήταν υποτονική, αδιάφορη και γι’ αυτό ανύπαρκτη. Η «φυσική ακολουθία» ήταν η κρίση των Ιμίων, με την Ελλάδα να υφίσταται, ως εκ του αποτελέσματος, την πρώτη εθνική ήττα στη σύγχρονή εποχή, αποδεχόμενη το γκριζάρισμα του Αιγαίου. Ο ασκός του Αιόλου είχε ανοίξει.
Τη δεκαετία 2000-2010 η Αθήνα επέλεξε «τον ειρηνικό δρόμο» αντιμετώπισης της Τουρκίας, υποστηρίζοντας την ενταξιακή πορεία της, (με αντάλλαγμα την εισδοχή της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση), με άλυτο όμως το Κυπριακό και την τουρκική επιθετικότητα έναντι της Ελλάδας να κατακτά νέα επίπεδα: Το 2001 η Τουρκία με νόμο της, τον οποίο κατοχύρωσε και στον ΙΜΟ (Διεθνή Οργανισμό Ναυσιπλοΐας), καθόρισε μονομερώς και διεθνώς την θαλάσσια περιοχή από τον 25ο μεσημβρινό και ανατολικά, δηλαδή το μισό Αιγαίο, ως δική της αποκλειστική περιοχή θαλάσσιας έρευνας και διάσωσης, ενώ το 2006 με διαταγή του Ανώτατου Στρατηγείου Νατοϊκών Δυνάμεων Ευρώπης (SHAPE) το ΝΑΤΟ απαγόρευσε στα στρατιωτικά αεροσκάφη να προσεγγίζουν εγγύτερα των 6 ναυτικών μιλίων από τις ακτές των 20 ελληνικών νήσων που περιλαμβάνονται στις Συνθήκες, αλλά και στο έγγραφο του ΝΑΤΟ (1995), που αποδέχεται τον τουρκικό κατάλογο αποστρατιωτικοποιημένων νήσων στο Αιγαίο. Με δυό λόγια, το ΝΑΤΟ έκτοτε θεωρεί αυτά τα 20 ελληνικά νησιά… ως μη ελληνικά, ξένη περιοχή δηλαδή και επομένως αντικείμενο διαπραγματεύσεων για τον διαμερισμό τους.
Είναι μάλλον ανεδαφικό να περιμένει κανείς την «έμπρακτη υποστήριξη και αλληλεγγύη» των ξένων, καθώς, καθ’ ένας από αυτούς έχει να εξυπηρετήσει τα δικά του σχέδια για την περιοχή και κυρίως να χειριστεί τις δικές του σχέσεις με την Τουρκία. Είναι ανάγκη επομένως να σπάσει ο μύθος της αόριστης ελληνικής προσφυγής προς διεθνείς οργανισμούς και κράτη. Δεν θα αποδώσουν τα αναμενόμενα από ελληνικής πλευράς
Παρά ταύτα η Αθήνα, μέσα στην έκδηλη αμηχανία και εμφανή ανικανότητα της, ουδόλως αντέδρασε. Τουναντίον, στην περίπτωση της διαταγής του ΝΑΤΟ, προσπάθησε να την διαψεύσει στο εσωτερικό της χώρας με το αιτιολογικό ότι… δεν βρίσκει το έγγραφο.
Η τρέχουσα δεκαετία σημαδεύεται ήδη από την καρποφορούσα προσπάθεια της Τουρκία να κατοχυρώσει διεθνώς τη θέση της περι ανάγκης Αναθεώρησης των Συνθηκών, προβάλλοντας μάλιστα μετ’ επιτάσεως –με ειδικούς ενημερωτικούς φακέλους κατατεθειμένους στον ΟΗΕ, την αμερικανική κυβέρνηση κ.λπ.– ότι η ανάγκη αυτή προέρχεται από τις συνεχείς ελληνικές παραβιάσεις των Συνθηκών αυτών. Τη θέση της αυτή Τουρκία την «χτίζει» σταθερά πλέον στο Αιγαίο, εμμένοντας εμπράκτως και ευθέως στην κατοχύρωση των «κυριαρχικών δικαιωμάτων της» στα εδάφη των αμφισβητούμενων περιοχών στο Αιγαίο. Όπως έκανε πρόσφατα με την επίσημη αναφορά στην Ε.Ε. ότι το έδαφος των Ιμίων, τα χωρικά ύδατα και ο εναέριος χώρος ανήκουν στην τουρκική κυριαρχία και όπως έκανε τρεις φορές μέχρι σήμερα με την «εκδίωξη» –στην κυριολεξία– του αρχηγού ΓΕΣ, του υπουργού Κουρουμπλή αλλά και του πρωθυπουργού Τσίπρα από την περιοχή Υψίστης-Μεγίστης-Ρόδου και Ρω, ως ανήκουσας στην τουρκική κυριαρχία.
Εν ολίγοις, αυτή τη στιγμή η Ελλάδα βρίσκεται αντιμέτωπη με μια τουρκική εκστρατεία συρρίκνωσης της ελληνικής κυριαρχίας στο Αιγαίο, χωρίς καμμία απολύτως διεθνή αντίδραση, αφού ο πολιτικός κόσμος της χώρας κάνει ότι δεν βλέπει και κυρίως δεν μπορεί να αντιδράσει στο διπλωματικό πεδίο.
 
Σχετικά με τις διεθνείς διαστάσεις της τουρκικής απειλής στο Αιγαίο. Είναι φυσικό να συνδέονται με το μεσανατολικό ζήτημα, τις εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο και τα Βαλκάνια. Ποιος ο ρόλος των ΗΠΑ, Ρωσία, αλλά και Βρετανίας, Γαλλίας και Γερμανίας και ποια η στάση τους απέναντι στην τουρκική απειλή προς την Ελλάδα;
Όπως προκύπτει από την προηγούμενη απάντηση είναι μάλλον ανεδαφικό να περιμένει κανείς την «έμπρακτη υποστήριξη και αλληλεγγύη» των ξένων, καθώς, καθ’ ένας από αυτούς έχει να εξυπηρετήσει τα δικά του σχέδια για την περιοχή και κυρίως να χειριστεί τις δικές του σχέσεις με την Τουρκία. Είναι ανάγκη επομένως να σπάσει ο μύθος της αόριστης ελληνικής προσφυγής (διάβαζε παρακλήσεις-παράπονα) προς διεθνείς οργανισμούς και κράτη. Δεν θα αποδώσουν τα αναμενόμενα από ελληνικής πλευράς. Ο μόνος δρόμος είναι να κατορθώσει η Ελλάδα με τις δικές της δυνάμεις να κατονομάσει τα προβλήματα, να διορθώσει τα λάθη της, να κατανοήσει τις απώτερες κινήσεις της Τουρκίας, να φτιάξει τους φακέλους της αξιοποιώντας σε βάθος και με λεπτομέρεια τις Διεθνείς Συνθήκες αλλά και τις προηγούμενες δεσμεύσεις των τουρκικών κυβερνήσεων έναντι της Ελλάδας και να χρησιμοποιήσει όλα τα εργαλεία που της παρέχουν ο ΟΗΕ, το ΝΑΤΟ, ο ICAO, o IMO αλλά και Ε.Ε. για να καταγγείλει διπλωματικώς την Τουρκία, με την σύμφωνη γνώμη των άλλων κρατών. Όσο η Ελλάδα δεν κάνει όλη αυτή την δύσκολη και επίπονη προεργασία, δεν θα βοηθηθεί αποτελεσματικώς από κανέναν.
 
Πώς θα εκτιμούσαμε με γενικούς όρους την κατάστασή μας σε σχέση με την τουρκική απειλή; Σε τι κατάσταση είναι η αμυντική και στρατιωτική ικανότητά μας, σε τι κατάσταση είναι ο λαϊκός παράγοντας, σε τι κατάσταση είναι το πολιτικό μας σύστημα; Πώς εκτιμάτε την θέση της χώρας στο μετέωρο πλαίσιο των διεθνών σχέσεων (Ε.Ε., ΝΑΤΟ, Ρωσία κ.λπ.);
Παραπέμπω στις δύο προηγούμενες απαντήσεις. Η αλήθεια είναι ότι όλες οι παράμετροι που αναφέρετε στην ερώτηση σας βρίσκονται σε υποχώρηση λόγω της δεινής θέσης στην οποία βρίσκεται οικονομικώς η χώρα. Αλλά και πάλι, η άθλια καθημερινότητα σε καμία περίπτωση δεν αποτελεί άλλοθι για την συστηματική υιοθέτηση «της πολιτικής του τίποτα» στην αντιμετώπιση των εθνικών προβλημάτων.
H κυβέρνηση επέλεξε η ίδια –δεν την πίεσε κανείς– να υιοθετήσει πλήρως και να εφαρμόσει την διπλωματική «πολιτική του τίποτα», έναντι της τουρκικής προκλητικότητας, που εφάρμοσαν όλες οι προηγούμενες κυβερνήσεις «του παλαιού καθεστώτος» τις τελευταίες δυο δεκαετίες
Η πολιτική και κοινωνική κατάρρευση που έχει συντελεστεί στην Ελλάδα δημιουργεί ακινησία, απέραντο αποπροσανατολισμό δείχνοντας πως η χώρα είναι ανίκανη να αντιμετωπίσει μεγάλες προκλήσεις. Παρόλα αυτά πάντα υπάρχουν δυνατότητες ή ικανότητες, σε πολιτικό επίπεδο, σε επίπεδο φρονήματος και σε στρατιωτικό-αμυντικό επίπεδο. Ποια είναι η γνώμη σας;
Δυστυχώς θα συμφωνήσω μαζί σας στην διαπίστωση ότι η χώρα δείχνει ανίκανη να αντιμετωπίσει μεγάλες προκλήσεις.
Αυτή την εικόνα δείχνει η κυβέρνηση της αριστεράς, η οποία, αφού έδωσε μια ανόητη, πρόχειρη και ερασιτεχνική «μάχη χαρακωμάτων» απέναντι στα Μνημόνια, ηττήθηκε κατά κράτος, συνθηκολόγησε βαρύτατα με το τρίτο και αχρείαστο Μνημόνιο, στην συνέχεια υιοθέτησε την πολιτική των «yes men» έναντι των δανειστών και του Βερολίνου. Το χειρότερο όμως είναι ότι επέλεξε η ίδια –δεν την πίεσε κανείς– να υιοθετήσει πλήρως και να εφαρμόσει την διπλωματική «πολιτική του τίποτα», έναντι της τουρκικής προκλητικότητας, που εφάρμοσαν όλες οι προηγούμενες κυβερνήσεις «του παλαιού καθεστώτος» τις τελευταίες δυο δεκαετίες.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα, η Συμφωνία Ε.Ε.-Τουρκίας για το προσφυγικό. Η κυβέρνηση ούτε εκλήθη (σκοπίμως) αλλά ούτε και η ίδια απαίτησε και επέβαλε –ενώ οι Συνθήκες της Ενωσης της έδιναν τα απαιτούμενα μέσα– την άμεση και παραγωγική εμπλοκή της στις εν λόγω διαπραγματεύσεις, την στιγμή που η ίδια η Ελλάδα θα «έτρωγε στο κεφάλι» τον όγκο ων προσφύγων από την Τουρκία. Χωρίς να διασφαλίσει εκ των προτέρων τους δεσμευτικούς –για τα άλλα κράτη μέλη– μηχανισμούς απορρόφησης και κατανομής του αριθμού των προσφύγων. Με αποτέλεσμα αυτή την στιγμή τα σύνορα της Ελλάδας με την υπόλοιπη Ε.Ε. να είναι περίπου κλειστά…
 
Πως εκτιμάτε το επίπεδο πληροφόρησης που υπάρχει μέσα από τα ΜΜΕ σχετικά με τα ελληνοτουρκικά. Η γραμμή του «κατευνασμού» και της σιωπής είναι κατευθυνόμενη από κυβέρνηση και μηχανισμούς ή είναι «εθελοντική» λόγω σχέσεων και συμφερόντων;
Ισχύουν δυστυχώς και τα δύο. Με την άνευ όρων παράδοση των ΜΜΕ και των εργαζομένων σ’ αυτά μπροστά στο φάσμα μιας αμείλικτης ανεργίας, στα νέα εκδοτικά συμφέροντα –πολωμένα όσο ποτέ σε φιλοκυβερνητικά και αντικυβερνητικά– ελάχιστος χώρος και ενδιαφέρον υπάρχει για μια καθαρά δημοσιογραφική –όπως απαιτούν και καθορίζουν οι κανόνες αυτού του ειδικού επαγγέλματος– σε βάθος ενασχόληση με αυτό το αντικείμενο του ρεπορτάζ.
Υπάρχει επιπλέον η στρεβλωτική και εντελώς ηλίθια υφέρπουσα αντίληψη, που καλλιεργούν κατά το δοκούν πολιτικοί χώροι και οι πέριξ αυτών, ότι αν δεν υποστηρίξουν τα ΜΜΕ «τον κατευνασμό» (διάβαζε κουκούλωμα) των κρίσιμων γεγονότων, τότε «υποστηρίζουν τον πόλεμο». Η αλήθεια βεβαίως είναι ακριβώς στον αντίποδα. Η, με σωστούς όρους και λεπτομέρειες, ανάδειξη κρίσιμων γεγονότων, ίσως παρακινήσει το πολιτικό σύστημα να ανασκουμπωθεί και να αντιμετωπίσει τα προβλήματα με τους ορθούς όρους, τις προτάσεις και τα κατάλληλα εργαλεία, δηλαδή με γερούς διπλωματικούς όρους.

Τρίτη 24 Απριλίου 2018

Η εξέγερση των Μάου Μάου στην Κένυα.

 
Του Αστερη Χουλιαρα*
 
Με αφορμή την αναφορά ποδοσφαιροπαράγοντα στους Μάου-Μάου είναι ευκαιρία να διαλυθεί μια ιστορική παρεξήγηση που είναι αποτέλεσμα της αποικιοκρατικής πολιτικής των βρετανών που ανατρέπει τα πραγματικά γεγονότα ανάγοντας το θύμα  σε θήτη και 'τρομοκράτη'. 
 
Τον Οκτώβριο του 2012 οι κάτοικοι του Ναϊρόμπι, της πρωτεύουσας της Κένυας, βγήκαν στους δρόμους για να γιορτάσουν: το Ανώτατο Δικαστήριο της Βρετανίας είχε δώσει σε τέσσερις ηλικιωμένους Κενυάτες το δικαίωμα να προσφύγουν κατά της βρετανικής κυβέρνησης για τα φρικτά βασανιστήρια που υπέστησαν στη διάρκεια των επιχειρήσεων των βρετανικών σωμάτων ασφαλείας στη δεκαετία του ’50. Οι τέσσερις βετεράνοι μίλησαν για ευνουχισμούς, βιασμούς και άγριους ξυλοδαρμούς, ανοίγοντας τον δρόμο της διεκδίκησης αποζημιώσεων για χιλιάδες συμπατριώτες τους. Ο τίτλος του σχετικού άρθρου στον Guardian είναι ενδεικτικός της σημασίας της απόφασης: «Οι Μάου Μάου μπορεί να ξαναγράψουν την ιστορία της βρετανικής αυτοκρατορίας». Και η κενυάτικη Daily Nation πρόσθεσε: «με μελανά χρώματα».

Θύματα 32 λευκοί και χιλιάδες Κικούγιου
Η εξέγερση των Μάου Μάου, που ξέσπασε το 1952, ήταν η αντίδραση πολλών Κικούγιου (της μεγαλύτερης εθνότητας της Κένυας) εναντίον των βρετανικών αρχών και των λευκών εποίκων. Η εξέγερση και η απίστευτης βαναυσότητας βρετανική αντίδραση δεν αποτελούν μόνο το σημαντικότερο γεγονός στην πορεία της Κένυας προς την ανεξαρτησία (1963) αλλά ταυτόχρονα και μια από τις αιματηρότερες συγκρούσεις στην ιστορία της βρετανικής αποικιοκρατίας.
Ο αριθμός των θυμάτων της οκταετούς αντιπαράθεσης (1952-60) αποτελεί ακόμη και σήμερα αντικείμενο διαφωνιών. Για τα επίσημα βρετανικά αρχεία ο αριθμός των νεκρών ανταρτών είναι 11.000 (συμπεριλαμβανομένων των 1.090 Κενυατών που απαγχονίστηκαν από τη βρετανική διοίκηση). Η Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων της Κένυας υποστηρίζει ότι 90.000 Κενυάτες εκτελέστηκαν ή βασανίστηκαν από τις αποικιακές αρχές ενώ 160.000 κρατήθηκαν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης υπό κτηνώδεις συνθήκες. Ο καθηγητής David Anderson του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης έχει υπολογίσει τον αριθμό των νεκρών σε 25.000. Πάντως, όποιο κι αν είναι το πραγματικό νούμερο, είναι σαφές ότι επρόκειτο για κάτι πολύ πιο σημαντικό από μια απλή «εξέγερση». Και είναι επίσης βέβαιο ότι η συντριπτική πλειονότητα των θυμάτων ήταν Αφρικανοί. Μόνο 32 λευκοί έχασαν τη ζωή τους από τους αντάρτες – λιγότεροι από όσους σκοτώθηκαν σε αυτοκινητικά δυστυχήματα στο Ναϊρόμπι την ίδια περίοδο.
Η «εξέγερση» ήταν λοιπόν περισσότερο πόλεμος. Σε κάποια στιγμή, οι βρετανικές δυνάμεις ασφαλείας ανέπτυξαν στην Κένυα 11 τάγματα πεζικού, 21.000 αστυνομικούς, εκατοντάδες άρματα μάχης, ακόμη και βαριά βομβαρδιστικά. Οι λευκοί έποικοι, η βρετανική διοίκηση, οι ιεραπόστολοι και η κυβέρνηση στο Λονδίνο περιέγραψαν τους Μάου Μάου ως μια βάρβαρη οργάνωση που υπονόμευε την τάξη και την πρόοδο γοητεύοντας έναν πρωτόγονο και προληπτικό λαό ο οποίος βρισκόταν σε σύγχυση από την επαφή του με τον «πολιτισμένο κόσμο». Οπως το έθεσε μια έκθεση του Colonial Office που δημοσιεύθηκε το 1960, οι Μάου Μάου ήταν «τρομοκράτες» που «βασίζονταν σ’ ένα θανατηφόρο μείγμα ψευδο-θρησκείας, εθνικισμού και σατανικών μορφών της μαύρης μαγείας». Η πραγματικότητα βέβαια είναι πολύ πιο σύνθετη. Η εξέγερση ήταν το αποτέλεσμα κοινωνικών και οικονομικών παραγόντων.
Το όνομα
Το όνομα «Μάου Μάου» δεν σημαίνει τίποτε στη γλώσσα των Κικούγιου. Οι περισσότεροι συγγραφείς αποδίδουν την ονομασία της εξέγερσης στις αποικιακές αρχές. Σε μια απόφαση της αποικιακής διοίκησης του 1950 αναφέρεται ότι απαγόρευσαν μια μυστική οργάνωση με το όνομα «Ενωση Μάου Μάου». Αυτό όμως που επρόκειτο να αντιμετωπίσουν δεν ήταν μια οργάνωση αλλά μια επανάσταση – της οποίας οι πιο τρομακτικές εκδοχές πήραν το όνομα Μάου Μάου.

Ραγδαία αύξηση των λευκών εποίκων
Στις πρώτες δεκαετίες του 20ού αιώνα, η εύφορη γη των υψιπέδων της βρετανικής -από το 1895- αποικίας της Κένυας προσείλκυσε δεκάδες χιλιάδες Βρετανούς εποίκους που απέκτησαν μεγάλες περιουσίες καλλιεργώντας καφέ και τσάι. Για να προστατεύσουν τα συμφέροντά τους, οι έποικοι όχι μόνο κατέλαβαν εδάφη που χρησιμοποιούνταν για αιώνες από διάφορες φυλές (όπως οι Μαασάι) αλλά πίεσαν και πέτυχαν την απαγόρευση της καλλιέργειας καφέ από τους ιθαγενείς. Κατά τη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, η Κένυα έγινε σημαντική βάση για τις επιχειρήσεις του βρετανικού στρατού εναντίον της Ιταλίας. Πάνω από 100.000 Κενυάτες αξιωματικοί και στρατιώτες συμμετείχαν στις επιχειρήσεις. Η επιστροφή τους στην Κένυα μετά τον πόλεμο αποτέλεσε τον πυρήνα μιας νέας τάξης εξευρωπαϊσμένων Κενυατών με συγκεκριμένα συμφέροντα.
Ο αριθμός των Βρετανών εποίκων αυξήθηκε θεαματικά μετά τον πόλεμο. Το διάστημα 1945-48 εγκαταστάθηκαν στην Κένυα 8.000 λευκοί, ανεβάζοντας τον αριθμό των εποίκων σε 40.000. Ο πληθυσμός της εθνότητας των Κικούγιου ανερχόταν σε περίπου 1.000.000 και αυξανόταν με γρήγορους ρυθμούς. Ζώντας στα Λευκά Υψίπεδα της Κένυας –δηλαδή κοντά στο Ναϊρόμπι– οι Κικούγιου βίωσαν τις επιπτώσεις της αποικιοκρατίας πολύ περισσότερο από άλλες εθνότητες της Κένυας (όπως π.χ. οι Λούο). Το γεγονός ότι πάνω από 100 τετραγωνικά μίλια «γης των Κικούγιου» είχαν παραχωρηθεί στους Ευρωπαίους εποίκους αποτελούσε μόνιμο αντικείμενο παραπόνων προς τις αποικιακές αρχές.
Αναζητώντας γη, πολλοί Κικούγιου μετανάστευσαν σε μια αραιοκατοικημένη περιοχή των υψιπέδων, την επαρχία της Κοιλάδας του Ρήγματος (Rift Valley District). Η γη είχε παραχωρηθεί σε εποίκους, οι οποίοι όμως υποδέχθηκαν στην αρχή θερμά τους Κικούγιου καθώς είχαν ανάγκη από εργατικά χέρια. Τυπικά οι Κικούγιου καταγράφηκαν ως «καταπατητές» (squatters), αλλά με την πάροδο του χρόνου μετατράπηκαν σε ανεξάρτητους παραγωγούς: με αντάλλαγμα ένα κομμάτι γης για καλλιέργεια ή για να βόσκουν τα ζώα τους, πλήρωναν στους λευκούς ενοίκιο σε εργασία ή είδος.
 
Οι φτωχοί «καταπατητές» διωγμένοι απ'’ όλους
Η μεταπολεμική περίοδος έφερε μεγάλες αλλαγές. Η Εργατική κυβέρνηση στο Λονδίνο έθεσε ως προτεραιότητα την ανάπτυξη των αποικιών. Πίστευε ότι μπορούσε να εκσυγχρονίσει την αγροτική οικονομία της Κένυας με σκοπό τις εξαγωγές. Τα αγροκτήματα των εποίκων θα μπορούσαν να εξελιχθούν σε εντατικές καλλιέργειες με τη χρήση λιπασμάτων και μηχανημάτων, κι αυτό, με τη σειρά του, όχι μόνο θα έφερνε έσοδα στις αποικιακές αρχές αλλά θα αποτελούσε και «υπόδειγμα προς μίμηση» για τους Αφρικανούς παραγωγούς. Ετσι οι «καταπατητές» εκδιώχθηκαν από τα υψίπεδα και αναγκάστηκαν να επιστρέψουν στη γη των Κικούγιου – που θεωρούσαν ότι τους ανήκει λόγω «προγονικών δικαιωμάτων». Δυστυχώς η ελίτ των Κικούγιου, που καλλιεργούσε τα κτήματα προς ίδιον όφελος, δεν τους καλωσόρισε. Στο μεταξύ, η αγορά εργασίας στο Ναϊρόμπι -μάλλον φιλική για τους μορφωμένους Κικούγιου- δεν αποτελούσε επιλογή. Ετσι οι «καταπατητές» -πλέον πάνω από το 25% του πληθυσμού των Κικούγιου- αντιμετώπισαν αποκλεισμό και περιθωριοποίηση τόσο στην ύπαιθρο όσο και στις πόλεις. Αυτό προκάλεσε τη ριζοσπαστικοποίηση πολλών νεαρών Κικούγιου. Αυτό με τη σειρά του κλόνισε τις παραδοσιακές ιεραρχίες. Οι αρχηγοί των φυλών είδαν να αμφισβητείται η εξουσία τους. Οι πλουσιότεροι και πιο μορφωμένοι Κικούγιου που είχαν φοιτήσει σε ιεραποστολικά σχολεία αντέδρασαν στην κατηγορία των «καταπατητών» ότι ήταν «μαριονέτες» των αποικιοκρατών.
Το συνταγματικό κόμμα Kenya African Union υπό την ηγεσία του Jomo Kenyatta δεν ανταποκρίθηκε επαρκώς στα νέα κοινωνικά αιτήματα. Υστερα από μια αποτυχημένη απεργία στο Ναϊρόμπι, οι επιθέσεις εναντίον αγροκτημάτων εποίκων και κυβερνητικών κτιρίων, αλλά και οι δολοφονίες «πιστών» στους Βρετανούς Αφρικανών από αντάρτες που είχαν τα κρησφύγετά τους στα δάση της κεντρικής Κένυας, έγιναν ολοένα και συχνότερες. Πολύ σύντομα οι αποικιακές αρχές κήρυξαν την αποικία σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης.
Βέβαια, οι Βρετανοί από την αρχή θεώρησαν τον Jomo Kenyatta ως τον αρχηγό των Μάου Μάου. Τον κατέκριναν για τις «διασυνδέσεις» του με αριστερούς κύκλους του Λονδίνου, τον κατήγγειλαν για τις «ύποπτες» επισκέψεις του στη Σοβιετική Ενωση, τον παρουσίασαν ως «τρομοκράτη» που «κινεί τα νήματα» των δολοφόνων και χρησιμοποιεί τη μαγεία για να καταλάβει την εξουσία. Τελικά τον παρέπεμψαν σε δίκη και τον καταδίκασαν σε φυλάκιση με τη μαρτυρία ενός και μόνον ανθρώπου, ο οποίος πολλά χρόνια μετά παραδέχθηκε ότι είχε πει ψέματα.
Οι φτωχοί «καταπατητές», τα θύματα της ανάπτυξης της Κένυας, αντιμετώπισαν ένα ιδεολογικό οικοδόμημα που τους παρουσίαζε ως «πρωτόγονους» που «αντιμάχονταν» την πρόοδο. Ηταν επόμενο να τους προσελκύσει η μυστικιστική αφήγηση της αναλλοίωτης «ταυτότητας» των Κικούγιου που είχε ενσωματωθεί στον όρκο, τις τελετές και τα τραγούδια των ανταρτών του δάσους.
Τελικά, η εξέγερση των Μάου Μάου καταπνίγηκε – αλλά με ένα τεράστιο κόστος σε ανθρώπινες ζωές. Θα περνούσαν όμως πολλές δεκαετίες για να αναγνωριστεί η σημασία, το εύρος και οι συνέπειές της αλλά και -πάνω απ’ όλα- η απίστευτης σκληρότητας αντίδραση των Βρετανών.

* Ο κ. Αστέρης Χουλιάρας είναι καθηγητής στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Διεθνών Σχέσεων του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου.