Θα τους φάνε τα παιδιά μας

 

H αισθητική της σύγχρονης δεξιάς παράταξης βρίσκεται ανάμεσα στους μορφασμούς της υπουργού Πολιτισμού και στην καρότσα που μίσθωσε ο δήμαρχος Αθηναίων

Ευάγγελος Κωνσταντέλος

 

Έχει επικρατήσει, οι πιο επαναστατικές κατηγορίες ανθρώπων να θεωρούνται, με βάση τις ιδιαιτερότητες εργασίας και ενασχόλησης, οι αγρότες, οι καλλιτέχνες και οι νέοι. Οι δύο πρώτες κατηγορίες είναι επαναστατικές κυρίως λόγω της φύσης της δουλειάς τους. Οι αγρότες είναι εκείνη η κατηγορία, που παλεύοντας με τα στοιχεία της φύσης ξέρουν από πρώτο χέρι τις δυσκολίες τού να έρχεται κανείς αντιμέτωπος με τις αντιξοότητες των καιρικών συνθηκών αλλά και την επισφάλεια, που μπορεί να προκαλέσει ένα ακραίο καιρικό φαινόμενο στη σοδειά τους. Όποιος έχει δουλέψει στους μπαξέδες και στα θερμοκήπια ή σε γενικευμένη μεγάλης έκτασης συστηματική καλλιέργεια, γνωρίζει και τα τεράστια έξοδα και τη σκληρή προσωπική δουλειά που απαιτείται από την προετοιμασία των χωραφιών για σπορά μέχρι και τη συγκομιδή ή το θερισμό. Παρά το γεγονός ότι πρόκειται για μια σκληρή και απαιτητική δουλειά, ο μόχθος οδηγεί το μέσο αγρότη να διαμορφώνει μια ουσιαστική κοινωνική ευαισθησία, καθώς γνωρίζει ότι είναι η πρώτη πηγή ευεργεσίας ολόκληρης της κοινωνίας. Ο ίδιος μόχθος και η ίδια κοινωνική ευαισθησία συναντώνται στους κτηνοτρόφους και τους ψαράδες. Όποιο σύστημα επιχείρησε να πάει ενάντια σε αυτούς, όχι μόνο απέτυχε να εφαρμόσει και να επιβάλλει τις πολιτικές του αλλά πολύ περισσότερο ανέδειξε την επαναστατική φύση των ομάδων αυτών.

Στη δεύτερη κατηγορία, αυτή των καλλιτεχνών, πέρα από εκείνα που αφορούν τον επαναστατικό χαρακτήρα της τέχνης, υπάρχει και μια πρακτική ιδιότητα που κάνει τον καλλιτέχνη να είναι επαναστατικός και εξαιρετικά επικίνδυνος για το σύστημα. Αν το σκεφτεί κανείς στη βάση του, ο καλλιτέχνης δεν ανήκει σε καμία κοινωνική τάξη αλλά αντιθέτως διαθέτει την ευελιξία και τον τρόπο να υπάρχει δημιουργικά σε κάθε χώρο της κοινωνικής διαστρωμάτωσης. Μπορεί να είναι ζωγράφος της τάδε ή της δείνα βασιλικής αυλής, μπορεί να είναι σκιτσογράφος σε τοπικό έντυπο, μπορεί να δημιουργεί πορτραίτα στο δρόμο, μπορεί να είναι ερμηνευτής ή οργανοπαίχτης σε κάποια μουσική σκηνή ή ένας απλός λαϊκός τροβαδούρος. Μπορεί να είναι κινηματογραφιστής ή ηθοποιός στο Hollywood ή ένας youtuber. Μπορεί να είναι οτιδήποτε… αρκεί να είναι δημιουργικός.

Δεν υπάρχει πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα για την εχθρότητα του συστήματος εναντίον της τέχνης από εκείνο της Μάργκαρετ Θάτσερ, η οποία έχοντας ουσιαστική έλλειψη πολιτιστικής ποιότητας και κατανόησης της καλλιτεχνικής δημιουργίας, υπονόμευε τόσο τους καλλιτέχνες όσο και την τέχνη. Είναι γνωστό, ότι οι πολιτικές της ενθάρρυναν τη χυδαιότητα και τα trash θεάματα. Η ελευθερία του πνεύματος των καλλιτεχνών και η κοινωνικότητα της μεγάλης πλειοψηφίας τους έκανε πολλές φορές το σύστημα να προσεγγίσει ορισμένους, με σκοπό να διαφθείρει τον καλλιτεχνικό χώρο. Η υποταγή όμως της τέχνης στους σκοπούς και τους στόχους της κυρίαρχης τάξης δεν μπορεί να επιτευχθεί εύκολα, τουλάχιστον όχι για μεγάλο χρονικό διάστημα. Η τέχνη και η δημιουργία διαχέονται στην κοινωνία και φιλτράρονται με απώτερο στόχο τη διάρκειά τους στο χρόνο.

Η τρίτη επαναστατική κατηγορία, η οποία μπορεί μεν να έχει όλο το χρόνο μπροστά της είναι όμως και ανυπόμονη, είναι οι νέοι. Το σύστημα δεν επιθυμεί ανοιχτόμυαλους, «ζωηρούς», επαναστατικούς φύσει και θέσει. Όλα τα κινήματα της νεολαίας, μαθητικά και φοιτητικά, άλλοτε ενστικτωδώς και άλλοτε με επίγνωση, οδήγησαν συντηρητικές κοινωνίες να αναστοχαστούν τα κακώς κείμενα της εποχής τους. Πρόσφατο αλλά κλασικό παράδειγμα νεανικής αμφισβήτησης των κοινωνικών και πολιτικών δομών, είναι τα κινήματα της δεκαετίας του ’60, που θορύβησαν το σύστημα παγκοσμίως. Η εξουσία προσπάθησε με όλα τα μέσα να μειώσει και να απαξιώσει τα επαναστατικά κίνητρα της νεολαίας, η οποία έδειξε στις επόμενες δυο δεκαετίες, ότι οι αγώνες δεν πήγαν χαμένοι.

Ακόμη και μέσα στα χρόνια της κρίσης τα κυρίαρχα μέσα της διαπλοκής στοχοποίησαν, μέσω του κοινωνικού αυτοματισμού, κοινωνικές ομάδες και επαγγέλματα που σχετίζονται άμεσα ή έμμεσα με τις τρεις αυτές επαναστατικές κατηγορίες. Δεν προκαλεί εντύπωση, ότι επικεφαλής των υπουργείων, που εκπροσωπούν τους κλάδους αυτούς σήμερα είναι δύο κυρίαρχες νοοτροπίες, που ανέκαθεν πήγαιναν χέρι χέρι, η ακροδεξιά και ο οπισθοδρομικός συντηρητισμός. Είναι σίγουρο, ότι η πονηριά του Μάκη Βορίδη δεν του αφήνει περιθώρια να εναντιωθεί ή να προσβάλλει τον αγροτικό κόσμο. Όσες φορές θεώρησε, ότι μπορεί να επιβάλλει τη βούλησή του έφυγε τρέχοντας από την πίσω πόρτα. Ο αγροτικός κόσμος δεν ανέχεται αδικίες και η αντίδρασή του είναι άμεση και αποτελεσματική.

Η υπουργός πολιτισμού διαθέτει με τη σειρά της θατσερικά χαρακτηριστηκά έλλειψης βασικής καλλιέργειας, ντυμένα με έναν θρησκοληπτικό ψευδευλαβή συντηρητισμό. Αυτό έγινε φανερό με τη στάση και το μορφασμό της σε ερώτηση δημοσιογράφου για τις δηλώσεις του Σταύρου Ξαρχάκου. Η δημόσια συμπεριφορά της πυροδότησε αντιδράσεις και ένα κύμα αμφισβήτησης από σχεδόν ολόκληρο τον καλλιτεχνικό κόσμο. Η απαξίωση της κυβέρνησης για όλους τους κλάδους των καλλιτεχνών είναι προφανής. Προφανής είναι επίσης και η αισθητική της σύγχρονης δεξιάς παράταξης, η οποία βρίσκεται ανάμεσα στους μορφασμούς της υπουργού και στην καρότσα που μίσθωσε ο δήμαρχος Αθηναίων. Μια συντηρητική οπισθοδρομική και συνάμα trash αισθητική από λούμπεν και αντικοινωνικά στοιχεία, που καθυστερεί την κοινωνική πρόοδο.

Παρόμοια αισθητική επιβάλλεται και από τη Νίκη Κεραμέως στην παιδεία, η οποία προσπάθησε να επιβάλλει δυστοπικές πρακτικές στην εκπαιδευτική δραστηριότητα. Δε χωράει καμία αμφιβολία, ότι πρόκειται για μια αυταρχική και οπισθοδρομική ομάδα, η οποία θεωρεί, ότι μπορεί απροκάλυπτα να εμπαίζει εκπαιδευτικούς και γονείς προωθώντας ένα καθεστώς επιτήρησης και φόβου. Δυστυχώς για αυτούς όμως, η πλειοψηφία των μελών της κοινωνίας ζει στην εποχή της, μορφώνεται και αντιδρά άμεσα σε κάθε επιβουλή. Ο οκνηρία των «αρίστων» και ο εκφυλισμός της κυρίαρχης τάξης είναι τα χαρακτηριστικά εκείνα, που τους κάνουν να λειτουργούν σαν εφήμερα αρπακτικά, ζώντας ουσιαστικά στην επισφάλεια της επιφανειακότητάς τους και με το φόβο, που προκαλεί η αδιαμφισβήτητη ωριμότητα των ανθρώπων του πνεύματος, της εργασίας και του μόχθου.

Η δήθεν αριστεία θα περιορίζεται στα ψεύτικα βιογραφικά, στα ψεύτικα πτυχία και στην επίπλαστη πραγματικότητά τους, αποτέλεσμα αυτού ακριβώς του εκφυλισμού. Αυτούς τους «άριστους» θα τους φάνε τα παιδιά μας… τα παιδιά της ωραιότητας του μόχθου και της εργασίας, τα παιδιά της τέχνης και του πολιτισμού μας, τα παιδιά των σχολείων και των πανεπιστημίων μας, τα παιδιά της κοινωνικής ευαισθησίας και της αγωνίας για ένα όμορφο μέλλον, τα παιδιά… της «επανάστασης».

www.koutipandoras.gr