Πώς έκανε ο Μητσοτάκης τον Καραμανλή «Τουρκοφάγο»

Το χτεσινό μήνυμα του πρώην πρωθυπουργού και το παλιό μυστικό του Κυριάκου Μητσοτάκη

του Δημήτρη Ψαρρά 

Αυτή τη φορά ο Κώστας Καραμανλής ξεπέρασε τον εαυτό του. Μιλώντας χτες το απόγευμα σε εκδήλωση για την 80ή Επέτειο Απελευθέρωσης της Καρπάθου, στο Μέγαρο της Παλαιάς Βουλής διατύπωσε με λόγια σκληρότερα από αυτά που συνηθίζει να χρησιμοποιεί ο Αντώνης Σαμαράς τις ενστάσεις του για την προσέγγιση Ελλάδας Τουρκίας που επιχειρεί ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Το κείμενο της ομιλίας μοιάζει να υιοθετεί όλες τις πιο άκαμπτες ελληνικές θέσεις, οι οποίες ασφαλώς κλείνουν την πόρτα στο ενδεχόμενο διαλόγου με τη γειτονική χώρα. Άλλωστε ο κ. Καραμανλής το δήλωσε ρητά: «Η συμφωνία δεν είναι αυτοσκοπός».
Βέβαια δεν είναι πρώτη φορά που ακούγονται παρόμοιες θέσεις με τις οποίες ουσιαστικά αποκλείεται οποιαδήποτε προσέγγιση μεταξύ των δύο κρατών. Ο Αλέξης Ηρακλείδης έχει πάντως εξηγήσει ότι οι σκληρές θέσεις «εν μέρει τίθενται και για λόγους διαπραγματευτικούς» και σημειώνει ότι «οι θέσεις αυτές εγκαταλείπονταν από την Ελλάδα όποτε έκανε σοβαρό διάλογο με την Τουρκία για το Αιγαίο, δηλαδή το 1975-81, το 2002-3 και προς στιγμήν το 2010-11» («Εθνικά Θέματα και Εθνοκεντρισμός», εκδ. Σιδέρης, Αθήνα 2018, σελ. 110).
Δεν γνωρίζω για ποιο λόγο επέλεξε ο κ. Καραμανλής να επισημάνει ως κίνδυνο τη σημερινή απόπειρα σύγκλισης Ελλάδας-Τουρκίας που επιχειρεί ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Είναι βέβαια σίγουρο ότι οι σχεδιασμοί του «επιτελικού κράτους» δεν προκύπτουν από κάποια φιλειρηνική έκρηξη του κ. πρωθυπουργού ούτε επιβάλλονται από κάποιες ευνοϊκές συνθήκες. Από την άλλη είναι ο ίδιος ο κ. Μητσοτάκης που διατηρεί προσωπικές σχέσεις με τον κ. Ερντογάν και επικοινωνεί μαζί του ανταλλάσσοντας μηνύματα που δεν δημοσιοποιούνται, ενώ από την αρχή της πρωθυπουργίας του, ακόμα και την περίοδο της μεγάλης όξυνσης στον Έβρο, δεν έπαυσε να αναζητεί διαύλους επικοινωνίας με την ηγεσία της γειτονικής χώρας ακολουθώντας τους κανόνες της μυστικής διπλωματίας («Έλληνες, Τούρκοι και μυστική διπλωματία», εφ. «Καθημερινή», 16.7.2020). 
Τι ακριβώς συμβαίνει λοιπόν με τους σχεδιασμούς του Μαξίμου για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις;
Για να καταλάβουμε πώς σκέφτεται ο κ. Μητσοτάκης πρέπει να διαβάσουμε ένα μεγάλο άρθρο που είχε γράψει ο ίδιος και δημοσιεύτηκε σε δύο σελίδες της εφημερίδας «Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία» στις 18.1.1998. Στο άρθρο αυτό ο κ. Μητσοτάκης φέρεται να υιοθετεί το δόγμα του πατέρα του για την ελληνοτουρκική σύγκλιση και μάλιστα εισηγείται ευθέως την αναθεώρηση της πάγιας ελληνικής θέσης ότι δεν υπάρχουν άλλα εκκρεμή ζητήματα με την Τουρκία παρά μόνο η χάραξη της υφαλοκρηπίδας.
Τι υποστήριζε τότε ο κ. Μητσοτάκης; Αντιγράφω κατά λέξη:

• «Πριν στρέψουμε όλα τα πυρά μας προς την Άγκυρα, ας εξετάσουμε εις βάθος τα εν οίκω και τον δικό μας ρόλο στην προσπάθεια διαμόρφωσης νέων δεδομένων στις ελληνοτουρκικές σχέσεις».
• «Η πάγια ελληνική θέση ότι η Ελλάδα δεν έχει απολύτως τίποτε να συζητήσει με την Τουρκία στο θέμα του Αιγαίου, εκτός από την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας […] μας φέρνει de facto σε ένα διαπραγματευτικό αδιέξοδο, καθώς στην ουσία ζητάμε από την Τουρκία να κάνει σημαντικές μονομερείς υπαναχωρήσεις».
• «Ένας διάλογος με την Τουρκία πρέπει κατά συνέπεια να στηρίζεται στην πεποίθηση ότι είναι δυνατόν να εξευρεθούν λύσεις που μπορεί να εξυπηρετήσουν τα συμφέροντα και των δύο χωρών. Και για να γίνει αυτό, πρέπει η Ελλάδα να δεχτεί ότι όσον αφορά στο πρόβλημα του Αιγαίου έχει να συζητήσει με την Τουρκία και άλλα θέματα εκτός της υφαλοκρηπίδας».
• «Δεν μπορούμε απλώς να επαναπαυόμαστε ότι έχουμε το διεθνές δίκαιο με το μέρος μας και να αρκούμαστε στο να καταγγέλλουμε την επιθετικότητα της Τουρκίας στα διεθνή φόρα, περιμένοντας ότι ως από μηχανής θεός θα βρεθεί κάποιος να συνετίσει τη γειτονική χώρα. Η στάση αυτή μόνο ηγετική νοοτροπία δεν εκπέμπει».
• «Η κυβέρνηση που θα τολμήσει να κάνει μια ουσιαστική πολιτική διαλόγου με την Τουρκία θα βρεθεί απέναντι σε συμπλέγματα που κατατρέχουν την ελληνική εξωτερική πολιτική επί δεκαετίες. Θα κατηγορηθεί ότι αποδεχόμενη τον διάλογο υποχωρεί αυτόματα σε απαράβατα εθνικά κυριαρχικά δικαιώματα. Θα δεχτεί επιθέσεις από αυτοαποκαλούμενους “πατριώτες” που στο βωμό ενός ατεκμηρίωτου εθνικισμού θα ζητήσουν “την κεφαλή επί πίνακι” όλων των συνυπευθύνων αυτής της δήθεν “ενδοτικής” πολιτικής. Όμως το μεγάλο πολιτικό κόστος δεν μπορεί, ούτε πρέπει, να σταθεί φραγμός στην υιοθέτηση μιας στρατηγικής προσέγγισης μεταξύ των δύο χωρών».

Θα πει κανένας ότι όλα αυτά τα έγραφε ο κ. Μητσοτάκης όταν ήταν ακόμα 30 χρόνων και δεν είχε ξεκινήσει την πολιτική του καριέρα. Όμως, όταν το 2003 αποφάσισε να πολιτευτεί, ο Κυριάκος Μητσοτάκης έστησε στον ιστότοπο «www.ikm.gr» του Ιδρύματος Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, στο οποίο είχε οριστεί πρόεδρος, ένα ειδικό τμήμα για να εκθέσει τις προσωπικές πολιτικές του απόψεις (www.ikm.gr/km/). Και εκεί πρώτο πρώτο ανάρτησε το επίμαχο άρθρο. Μ’ αυτές λοιπόν τις απόψεις ζήτησε την ψήφο των πολιτών ο σημερινός πρωθυπουργός. Περιττό να προσθέσω ότι εδώ και λίγο καιρό έχει εξαφανιστεί από το διαδίκτυο όχι μόνο το άρθρο, αλλά και ολόκληρος ο ιστότοπος του ιδρύματος! Προφανώς ο κ. Μητσοτάκης είχε και άλλα να κρύψει. Δικά του και του πατέρα του. Μόνο που για κακή του τύχη τα έχουμε όλα αποθηκεύσει. Δείτε:

Έχω παρουσιάσει αναλυτικά τις θέσεις αυτές του κ. Μητσοτάκη στην «Εφημερίδα των Συντακτών» («Τελικά είναι «τουρκοφάγος» ή «ενδοτικός»;, 23.1.2023). Σημείωνα τότε ότι ο κ. Μητσοτάκης διατηρεί προσωπικές σχέσεις με τον κ. Ερντογάν και επικοινωνεί μαζί του ανταλλάσσοντας μηνύματα που δεν δημοσιοποιούνται, ενώ από την αρχή της πρωθυπουργίας του, ακόμα και την περίοδο της μεγάλης όξυνσης στον Έβρο, δεν έπαυσε να αναζητεί διαύλους επικοινωνίας με την ηγεσία της γειτονικής χώρας ακολουθώντας, σύμφωνα με τον Αθανάσιο Έλλις τους κανόνες της μυστικής διπλωματίας («Έλληνες, Τούρκοι και μυστική διπλωματία», «Καθημερινή», 16.7.2020).
Ποιος είναι ο λόγος για όλα αυτά; Η απάντηση βρίσκεται πάλι στα γραπτά του κ. Μητσοτάκη και μάλιστα στο επίσημο βιογραφικό που πρόβαλε κι αυτό στο Ίδρυμα Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, όταν άρχισε να πολιτεύεται, το 2003. Ως μεγαλύτερη προσωπική του επιτυχία αναφέρεται ότι ανέλαβε τη διοίκηση της «Εθνικής Επιχειρηματικών Συμμετοχών», μιας εταιρείας της Εθνικής Τράπεζας. Για τη διοίκηση αυτή έχει ο ίδιος κατηγορηθεί αργότερα, ως εκλεγμένος βουλευτής, αλλά η Βουλή απέρριψε το αίτημα άρσης της ασυλίας του το 2019 («Τα προηγούμενα του κ. Μητσοτάκη με τη Δικαιοσύνη», «Εφημερίδα των Συντακτών», 13.3.2023). Πάντως η εταιρεία «Iven», θυγατρική της «Εθνικής Επιχειρηματικών Συμμετοχών», που διηύθυνε επίσης, υποχρεώθηκε να επιστρέψει τα χρήματα που είχε λάβει από το Γ΄ Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης, επειδή από τις εταιρείες που χρηματοδότησε καμία δεν πληρούσε τις απαιτούμενες προδιαγραφές. 

Αλλά αυτό που μας ενδιαφέρει εδώ είναι ότι ως έργο της εταιρείας του ο κ. Μητσοτάκης τονίζει σ’ αυτό το βιογραφικό ότι η «Εθνική Συμμετοχών» που διηύθυνε «υπήρξε η πρώτη εταιρεία που εξερεύνησε ενεργά την αγορά της Τουρκίας, παρέχοντας κεφάλαια και τεχνογνωσία σε ελληνικές εταιρείες με επενδυτικά σχέδια στη γείτονα χώρα». Δείτε:
Μ’ άλλα λόγια, την ειρήνη θα τη φέρει η ανάπτυξη των επιχειρήσεων της μιας χώρας στο εσωτερικό της άλλης. Η πεμπτουσία της νεοφιλελεύθερης ουτοπίας. Μ’ αυτήν ακριβώς τη λογική, ο κ. Μητσοτάκης φαντάζεται σήμερα ότι η συνεκμετάλλευση στο Αιγαίο θα οδηγήσει στην επίλυση της ελληνοτουρκικής αντιπαράθεσης.
Το χειρότερο είναι βέβαια άλλο. Γνωρίζοντας ότι δεν είναι ιδιαίτερα πειστική η προβολή του στόχου της «συνεκμετάλλευσης» έχει φροντίσει να αλλάξει ακόμα και το βιογραφικό του! Στο κείμενο που έχει αναρτηθεί στην επίσημη ιστοσελίδα του πρωθυπουργού αναφέρεται με στόμφο η (στην πραγματικότητα ατυχής) διοίκηση της «Εθνικής Συμμετοχών», αλλά έχει απαλειφθεί εντελώς η δράση της εταιρείας στην Τουρκία! Δείτε:

Αλλά αν διαγράφει ακόμα και από το δικό του βιογραφικό τις επιχειρηματικές του δραστηριότητες με την Τουρκία ο κ. Μητσοτάκης, πώς περιμένουμε να μάθουμε τι ακριβώς σχεδιάζει για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις;  

Πηγή: x-efimerida.gr