Το πτωχό πλην ουμανιστικό μοντέλο της Κούβας και το αδυσώπητα καπιταλιστικό μοντέλο της Αμερικής: προς ποια κατεύθυνση μας οδηγεί η αναλγησία των… Αδωναίων;
Νίκος Παπαδογιάννης
Απελπισμένος από τα καμώματα του Άδωνη και από την ολοκληρωτική διάλυση του συστήματος υγείας, που έχει απομείνει με μοναδικό εφόδιο την αξιοπρέπεια των ανθρώπων που το υπηρετούν (εξαιρώ τους φακελάκηδες και τους πάσης φύσεως αδωναίους), αποφάσισα να σας πάω ένα νοερό ταξίδι στα ζεστά νερά της Καραϊβικής και να σας ξεναγήσω σε ένα νοσοκομείο της Αβάνας, με τα μάτια μίας Αμερικανίδας που χρειάστηκε επείγουσα ιατρική συνδρομή.
Η πολυγραφότατη συγγραφέας Αλίσα Βαλντές – Ροντρίγκες έχει Κουβανό πατέρα, αλλά είναι πολίτης των ΗΠΑ και ως εκ τούτου μαθημένη σε ένα σύστημα περίθαλψης όπου ο ασθενής πληρώνει αδρά ακόμα και το “good morning” που θα του απευθύνει ο γιατρός. Και όπου όποιος δεν έχει να καλύψει τα έξοδα π.χ. μίας πολυδάπανης αντικαρκινικής θεραπείας καταδικάζεται σε χρεοκοπία και καταλήγει να ζει με δανεικά. Αν είναι τυχερός.
Επειδή λοιπόν εμείς τρέχουμε ολοταχώς όχι προς το μοντέλο της …κομμουνιστικής Κούβας (που υπενθυμίζω ότι παρουσίασε ζηλευτές επιδόσεις την περίοδο της φονικής πανδημίας του Covid-19) αλλά προς το αμερικάνικο με πλήρες ξεπούλημα στα ιδιωτικά καρτέλ, σας συνιστώ να μελετήσετε προσεκτικά τη λεπτομερή μαρτυρία της Βαλντές-Ροντρίγκες.
Φιλτράρετε τις διάσπαρτες υπερβολές εάν νομίζετε, προσθέστε στην εξίσωση τα βασανιστικά προβλήματα που αντιμετωπίζει η Κούβα (υπό το βάρος ενός αμερικανικού εμπάργκο που πλέον αριθμεί 62 χρόνια), αλλά διαβάστε δίχως παρωπίδες και ιδεοληψίες.
Ακόμα καλύτερα, γεμίστε τον κουμπαρά και ταξιδέψτε και εσείς το συντομότερο δυνατό σε κάποια από τις πολλές Κούβες του πλανήτη. Ακόμα και αν δεν βρεθείτε σε ώρα ανάγκης, θα βιώσετε καταστάσεις και αλήθειες που εμείς, παγιδευμένοι στη δυστοπία της κυβερνητικές αναλγησίας και της κρατικής ανέχειας, κοντεύουμε να λησμονήσουμε. Το ταξίδια ανοίγει τα μάτια ακόμα και εκείνων που τα έχουν σφαλισμένα με μπλε κολλύριο.
Η ανάρτηση της 55χρονης Αλίσα Βαλντές-Ροντρίγκες (που δεν είναι μόνο συγγραφέας, αλλά και δημοσιογράφος και επιτυχημένη κινηματογραφική παραγωγός, μόνιμη κάτοικος του Αλμπουκέρκι) δημοσιεύτηκε στο Χ την 6η Δεκεμβρίου και έχει ως εξής:
«Ακούστε πώς ήταν η εισαγωγή σε ένα νοσοκομείο στην Κούβα, για μία υπήκοο των ΗΠΑ. Περίμενα τρία λεπτά. Μία νοσοκόμα ήρθε για να με υποδεχθεί. Με αγκάλιασε, με κοίταξε στα μάτια και με ρώτησε αν ήμουν σε θέση να περπατήσω. Στο κεφάλι φορούσε ένα παλαιομοδίτικο χάρτινο καπέλο νοσοκομείου.
Την ακολούθησα στο γραφείο της. Μου πρόσφερε ένα μικρό πλαστικό νεσεσέρ, που περιείχε σαπούνι και σαμπουάν, οδοντόκρεμα, οδοντόβουρτσα, χτένα και μία πετσέτα. Σαν να βρισκόμουν σε ξενοδοχείο.
Εκείνη κάθισε μπροστά στον υπολογιστή και μου ζήτησε όνομα, ημερομηνία γέννησης και στοιχεία επικοινωνίας για την οικογένεια και τους φίλους μου. Ρώτησε για το ιατρικό ιστορικό μου, τα φάρμακα που παίρνω και τα τωρινά μου συμπτώματα. Μου έσφιξε στοργικά το χέρι για να με καθησυχάσει.
Έπειτα με πήγαν στο δωμάτιό μου. Εκεί ολοκληρώθηκε η διαδικασία της εισαγωγής. Κανένας δεν με ρώτησε για την ασφάλιση και τη συμμετοχή μου στην οπληρωμή ούτε με έβαλαν να υπογράψω υπεύθυνη δήλωση ότι θα εξοφλήσω τον λογαριασμό αν η ασφαλιστική αρνηθεί. Τίποτε. Μόνο «πώς σε λένε» και «πού πονάς», συν δωρεάν καλλυντικά και μία θερμαντική ράβδο για να ζεστάνω το νερό στη μπανιέρα.
Ναι, μπανιέρα. Το δωμάτιό μου στο νοσοκομείο είχε μπανιέρα. Το μοιραζόμουν με δύο άλλους ασθενείς.
Μία ομάδα από γιατρούς ήρθε να με δει και να υποβάλει σε μία πρώτη εξέταση. Ήταν συνολικά τέσσερις, από διαφορετικές ειδικότητες. Άκουσαν τα συμπτώματά μου και συζήτησαν μπροστά μου για την πιθανή διάγνωση.
Στάθηκαν δίπλα στο κρεβάτι και μιλούσαν για την περίπτωσή μου. Όχι μόνο οι τέσσερις γιατροί, αλλά και οι νοσοκόμες και οι άλλοι ασθενείς, καθώς και οι επισκέπτες που έτυχε να βρίσκονται στο δωμάτιο. Πολλοί είπαν τη γνώμη τους, γιατροί και μη. Οι απόψεις που διατυπώθηκαν χαρακτηρίζονταν από περίσκεψη και γνώση. Στην Κούβα θεωρούν ότι οι πολίτες έχουν την παιδεία για να κατανοήσουν τα ιατρικά προβλήματα. Ουδείς ήταν αποκλεισμένος από τη συζήτηση.
Όταν υποβλήθηκα σε τεστ κοπώσεως πάνω σε στατικό ποδήλατο, με παρακολουθούσαν 50 άτομα από τη γειτονιά. Το νοσοκομείο προσκαλεί κάθε ενδιαφερόμενο που επιθυμεί να παρακολουθήσει τέτοιους είδους εξετάσεις. Οι γιατροί προβάλλουν τα αποτελέσματα σε μεγάλη οθόνη και εξηγούν στους παρατηρητές τι σημαίνει κάθε δείκτης.
Στις ΗΠΑ, οι γιατροί καμώνονται ότι είναι θεοί και κρατούν κάθε πληροφορία ως επτασφράγιστο μυστικό. Συμπεριφέρονται σαν μύστες εκλεκτοί κάποιας θεότητας. Αυτό το κάνουν για να δικαιολογήσουν το κόστος των σπουδών τους στις ιατρικές σχολές. Στην Κούβα, η ιατρική γνώση διαμοιράζεται ανοιχτά και γίνεται ευρέως κατανοητή. Οι διαφορές στην ιατρική κοινωνιολογία ανάμεσα στις δύο χώρες είναι κεφαλαιώδεις.
Επιπρόσθετα, η ομάδα των γιατρών προσκάλεσε την οικογένειά μου σε δείπνο και ζήτησε περισσότερες πληροφορίες για την πάθησή μου. Είχαν προσέξει οι δικοί μου αλλαγές στην κατάστασή μου; Πώς ήταν η δίαιτά μου; Είχα ανθρώπους δίπλα μου να με προσέχουν; Πιστεύω ότι αυτή η τακτική είναι μεγαλοφυής. Διότι οι άρρωστοι δεν είναι πάντοτε σε θέση να παρατηρήσουν μόνοι τους τις τυχόν μεταβολές.
Η όλη εμπειρία ήταν συνταρακτική. Το ιατρικό σύστημα στην Κούβα δείχνει σεβασμό και αγάπη. Στις ΗΠΑ, αντίστοιχα, φέρεται απαξιωτικά και ταπεινωτικά. Το να ζητάμε από ασθενείς που υποφέρουν κατά πόσο είναι σε θέση να πληρώσουν είναι σαδιστικό και εξευτελιστικό. Το άγχος που μεταδίδουμε επιδεινώνει μεμιάς τις αρρώστιες.
Φεύγοντας από το κουβανέζικο νοσοκομείο είχα στα χέρια μου ακριβή διάγνωση και λεπτομερές χρονοδιάγραμμα αγωγής. Ταυτόχρονα αισθανόμουν πολύ καλύτερα, αφού όλοι μου είχαν φερθεί με ευγένεια και έγνοια. Τίποτε δεν έγινε με βιασύνη. Αντιμετωπίστηκα σαν να ήταν η φροντίδα δικαίωμά μου. Στις ΗΠΑ, σε κάνουν να νιώθεις ανεπιθύμητος, ενοχλητικός, παρείσακτος και ανόητος.
·Η Κούβα τα κάνει αυτά με ελάχιστα χρήματα στη διάθεσή της. Οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να πράξουν το ίδιο. Ωστόσο, η κοινωνία μας θέλει να νιώθουν οι κατώτερες τάξεις ανήμπορες, ανάξιες του σεβασμού και της συμπαράστασης. Οπότε, η μοναδική της διέξοδος θα είναι να “αγοράσει” το δικαίωμα στην αυτοεκτίμηση. Θα αναγκαζόμαστε πια να δουλεύουμε για το τίποτε, μόνο και μόνο για να είμαστε ασφαλισμένοι.
Λησμόνησα να γράψω, ότι τα γεύματα στην καφετέρια του νοσοκομείου είναι δωρεάν, όχι μόνο για τους ασθενείς, αλλά και για τους συγγενείς τους. Και το φαγητό είναι υγιεινό και σπιτικό. Στις ΗΠΑ οι οικογένειες των ασθενών αναγκάζονται να πληρώσουν για να φάνε κάτι μέσα στο νοσοκομείο, όπου μάλιστα τα εστιατόρια ανήκουν συνήθως σε γιγάντιες αλυσίδες φαστ-φουντ.
Πριν σπεύσετε να υπογραμμίσετε τις υπόλοιπες παθογένειες και ελλείψεις που μαστίζουν την Κούβα, σας ενημερώνω ότι τις γνωρίζω πολύ καλά. Αυτή η ανάρτηση δεν αφορά τα συγκεκριμένα προβλήματα, αλλά την υγειονομική περίθαλψη και μόνο.
Όσοι πιστεύουν ότι αντιμετωπίστηκα προνομιακά επειδή είμαι Αμερικανίδα, ας σημειώσουν ότι έτυχα της ίδιας ακριβώς φροντίδας με τους Κουβανούς ασθενείς. Είχα το ίδιο δωμάτιο και τους ίδιους γιατρούς. Δεν βρισκόμουν σε κάποια από τις κλινικές «ιατρικού τουρισμού» που όντως υπάρχουν. Και δεν πλήρωσα ούτε ένα σέντσι».
Όπως εύκολα αντιλαμβάνεστε, μεγάλο ποσοστό των χρηστών που έτρεξαν να σχολιάσουν την ανάρτηση της Βαλντές-Ροντρίγκες (πριν αυτή αναγκαστεί να την κλειδώσει) ήταν ψηφοφόροι του Τραμπ –ή και σκληροπυρηνικοί Κουβανοί εμιγκρέδες στις ΗΠΑ- που αμφισβητούσαν τα λόγια της, την περιέλουζαν με ύβρεις και την προέτρεπαν να πάει να ζήσει στην Κούβα, με φράσεις απύθμενης χυδαιότητας.
Άλλοι, βέβαια, πιο νηφάλιοι, πρόσθεσαν στοιχεία που υπογραμμίζουν την εμπειρία της γυναίκας και ξεστραβώνουν τους γελαδάρηδες του Άινταχο. «Οι Αμερικανοί πολίτες έχουν το δικαίωμα να γραφτούν στην ιατρική σχολή της Αβάνας. Οι σπουδές είναι δωρεάν, υπό τον όρο να υπηρετήσουν οι πτυχιούχοι επί δύο χρόνια σε υποβαθμισμένες περιοχές του πλανήτη», ενημέρωσε κάποιος.
«Το σύστημα υγείας της Κούβας είναι φημισμένο διεθνώς. Εδώ στη Νότια Ιταλία ήρθαν Κουβανοί γιατροί για να μας βοηθήσουν τις μέρες της πανδημίας. Περίπου πεντακόσιοι από αυτούς εγκαταστάθηκαν μόνιμα και χαίρουν γενικής εκτίμησης», πρόσθεσε κάποιος άλλος.
Και η κατακλείδα, που στα αυτιά του μέσου ψευτο-MAGA Αμερικανού ακούγεται περίπου αδιανόητη: «Το ιατρικό σύστημα υγείας στην Κούβα είναι καλύτερο από αυτό των ΗΠΑ, αλλά δεν διαφέρει ιδιαίτερα από ό,τι συναντά κανείς στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες. Με μία φράση, προσφέρει δωρεάν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη».
Δωρεάν περίθαλψη, εεεε; Τι μου θυμίσατε τώρα… Άντε, και στα δικά μας βρε! Α, παρέλειψα να σας πω ότι η Κούβα νομιμοποίησε πριν από έναν χρόνο την ευθανασία. Αλλά αυτό είναι ωραίο θέμα για κάποιο μελλοντικό σημείωμα, ελπίζω αχρείαστο σε όλους.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου