Δεν υπάρχει άνθρωπος στην Ελλάδα που να μην έχει παρακολουθήσει ή έστω δει την «Ελληνοφρένεια» στην τηλεόραση με τα σατιρικά βίντεο και μετέπειτα με τα σκετσάκια, αλλά και τον Αποστόλη Μπαρμπαγιάννη ντυμένο ως τσολιά να αστειεύεται με ανθρώπους στους δρόμους της Αθήνας.
Ο Αποστόλης Μπαρμπαγιάννης βρίσκεται στον χώρο της σάτιρας για περίπου 20 χρόνια. Ξεκίνησε από την Ελληνοφρένεια με τον Θύμιο Καλαμούκη, η οποία ήταν ραδιοφωνική εκπομπή που μεταφέρθηκε έπειτα την τηλεόραση.
Μετά τον τσολιά ήρθε και ο χαρακτήρας του Μπαλούρδου, του Φιλοκυβερνητικού (κυβέρνηση Σαμαρά) ΜΑΤατζή που επίσης αγαπήθηκε σαν ρόλος από το κοινό. Όλες οι κυβερνήσεις από την εποχή του Κώστα Σημίτη μέχρι σήμερα έχουν σχολιαστεί αιχμηρά από την ομάδα της Ελληνοφρένειας.
Πλέον ο Αποστόλης Μπαρμπαγιάννης έχει μεταφέρει το σατιρικό του σχόλιο και στις θεατρικές και μουσικές σκηνές με τις live solo επιθεωρήσεις «Τσολιάς εντ δε Τσόλια Μπαντ». Με αφορμή την παράσταση του στο θέατρο Άλσος μιλήσαμε μαζί του για την πολιτική της χώρας, τον Κασσελάκη, τις παθογένειες της ελληνικής κοινωνίας αλλά και την κωμωδία – σάτιρα στην Ελλάδα.
Ασχολείστε με την σάτιρα και τον χώρο της κωμωδίας για πολλά χρόνια. Πιστεύετε ότι οι προσλαμβάνουσες του κόσμου έχουν αλλάξει και αν ναι, εσείς έχετε αλλάξει τον τρόπο που γράφετε και επικοινωνείτε τα αστεία;
Έχει αλλάξει ο κόσμος, έχει αλλάξει η κοινωνία και σε ένα βαθμό ο σατιρικός κωμικός πρέπει να προσαρμοστεί, όχι για να χαϊδέψει αυτιά, αλλά για να περάσει το μήνυμα πιο σωστά πχ ένας ρόλος ομοφυλόφιλου δεν μπορεί να παίζεται, όπως τον έπαιζε ο Παράβας τη δεκαετία του ’70. Η σάτιρα οφείλει να σέβεται τη διαφορετικότητα και να είναι με τη διαφορετικότητα όχι να την προσβάλει.
Ωστόσο, πολλές φορές ο σατιρικός μπορεί να χρειαστεί να πάρει ένα πολύ πιο brutal ύφος, δηλαδή να υποδυθεί τον ρατσιστή για να αναδείξει τα χαρακτηριστικά και να τον καταδικάσει. Είναι κάτι που εγώ χρησιμοποιώ πολύ, δηλαδή να κάνω τον «κακό» για να καταδικάσω αυτό που θέλω.
Πιστεύετε ότι κάτι τέτοιο μπορεί να είναι παρεξηγήσιμο;
Γι’ αυτόν που μπαίνει και καταλαβαίνει ότι θα παρακολουθήσει κάτι σατιρικό, δεν είναι παρεξηγήσιμο. Αντιλαμβάνεται ότι όλα αυτά γίνονται μέσα από μία ειρωνεία, ωστόσο κάποιος που ενοχλείται μπορεί να το ονομάσει παρεξηγήσιμο, ώστε να εξυπηρετήσει άλλους σκοπούς.
Είστε ένας κωμικός που αφορμίζεστε στα κείμενα σας από την επικαιρότητα και από όσα συμβαίνουν γύρω μας. Πόσο συχνά αλλάζετε τα κείμενα σας και τα προσαρμόζετε στην επικαιρότητα;
Πολύ συχνά. Δηλαδή μπορούμε να παίζουμε κάθε εβδομάδα στην Αθήνα και κάθε παράσταση να διαφέρει από Σάββατο σε Σάββατο. Όχι ολόκληρη αλλά ένα μεγάλο μέρος, κυρίως στην έναρξη που πρέπει να περιλαμβάνει πράγματα από την επικαιρότητα. Υπάρχει ένα βασικό κείμενο, αλλά είναι ένα είδος solo επιθεώρησης, η επιθεώρηση δεν πρέπει να μένει πίσω. Οπότε τα κείμενα τα ενημερώνω συνεχώς. Για παράδειγμα στη παράσταση που έπαιζα στη Θεσσαλονίκη έχουν αλλάξει τα μισά κείμενα σε σχέση με αυτή που θα παίξω στο θέατρο Άλσος, γιατί είχαμε δεύτερο κύμα πλημμυρών, είχαμε τον Κασσελάκη κ.α.
Ποια είναι η άποψη σας για τον Κασσελάκη, αλλά και για τους εκλογείς του ΣΥΡΙΖΑ που τον ψήφισαν;
Είναι θεωρώ ένας καλός CEO για τον ΣΥΡΙΖΑ, τα Αριστερά στοιχεία είναι αστείο να τα συζητάμε και το Αριστερό στο όνομα του ΣΥΡΙΖΑ, μετά την έλευση του Κασσελάκη στην προεδρία. Εκτός και αν έχουν αλλάξει τα ήθη και τα έθιμα και πλέον για να είσαι πρόεδρος Αριστερού κόμματος πρέπει να είσαι εφοπλιστής ή να έχεις κάνει Αμερική και όχι Μακρόνησο. Ίσως έχουμε μείνει εμείς πίσω στην «μόδα». Το πιο λοξό είναι ότι κάποια από τα μέλη του ΣΥΡΙΖΑ ψήφισαν έναν άνθρωπο που θα τον γνωρίσουν, αφού τον ψήφισαν.
Θεωρείτε ότι η επιλογή των εκλογέων να ψηφίσουν τον Κασσελάκη είναι μέσα στη γενικότερη τάση της ελληνικής κοινωνίας να αναζητά Μεσσίες;
Ακριβώς αυτό είναι και ως Μεσσία τον έφερε όποιος τον έφερε. Αυτή πιστεύω ότι είναι και μία από τις μεγαλύτερες παθογένειες της ελληνικής κοινωνίας. Συνεχώς, εμφανίζεται ένας νέος Μεσσίας για να μας σώσει από κάθε προηγούμενο. Στην ουσία καταφέρνει να μας κάνει «πιστούς» στον Μεσσιανισμό του και εμείς να μην κάνουμε τίποτα, να κάνουμε ανάθεση δικών μας ευθυνών σε αυτόν, να μην ενεργοποιούμαστε και αυτό είναι κάτι που δεν βοηθάει στην αφύπνιση του αδικημένου.
Είναι μία τέτοια περίπτωση και ο Μητσοτάκης; Θεωρείτε ότι οι πολίτες «πιστεύουν» σε αυτόν και τον εξέλεξαν με τόσο μεγάλη διαφορά από την αξιωματική αντιπολίτευση;
Δεν νομίζω ότι ο κόσμος «πιστεύει» στον Μητσοτάκη. Γενικά, ο Κυριάκος Μητσοτάκης αν δεν είχε το επώνυμο αυτό, στην καλύτερη θα δούλευε σε μία πολυεθνική και θα έβγαζε φωτοτυπίες, δεν υπήρχε περίπτωση να είχε τέτοια τύχη. Είναι και αυτός μία περίπτωση Μεσσία. Μετά το εκλογικό αποτέλεσμα υπάρχει προφανώς πρόβλημα αντιπολίτευσης, καθώς ο ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορεί να καταθέσει από μόνος του πλέον ούτε πρόταση μομφής. Οπότε είδαμε τι έκανε ο Μητσοτάκης μία τετραετία, χωρίς αντιπολίτευση πλέον, φαντάζεστε τι θα ακολουθήσει. Όμως, με τόσα δεινά που έχει ζήσει ο τόπος, όχι μόνο τα τελευταία χρόνια, από τον πρώτο χρόνο του Μητσοτάκη πχ φωτιές, βιασμοί, πλημμύρες και τον εξέλεξε, τελικά, με 41% και 23 μονάδες διαφορά από τον ΣΥΡΙΖΑ, καταλαβαίνουμε ότι κάτι στραβό κάνει και η αντιπολίτευση.
Ο Μητσοτάκης κάνει αυτό που πρέπει, δηλαδή κουμπώνει τον κόσμο με επιδόματα και τον γεμίζει με ριάλιτι για να μην σκέφτεται τα σοβαρά του προβλήματα και όποιον εύπιστο θα καταφέρει να το κάνει να τον ψηφίσει.
Θεωρείτε ότι η μικρή συμμετοχή στις εκλογές είναι στα πλαίσια ενός πολιτικού μηδενισμού, δηλαδή σε ένα γενικότερο «όλοι ίδιοι είναι»;
Το στρεβλό είναι ότι ο κόσμος ανέχεται τον Μητσοτάκη γιατί δεν βλέπει κάποια άλλη εναλλακτική. Ένα κομμάτι του ΣΥΡΙΖΑ έφυγε γιατί σαν κόμμα άλλο του έταξε και άλλο έκανε, ενώ ο Μητσοτάκης αυτό που είπε το έκανε. Το θέμα είναι να εξετάσουμε τι του είπε. Δεν έκρυψε ποτέ ότι θα έχει ακροδεξιά πολιτική και θα κατευθυνθεί στον Θατσερισμό. Βλέπαμε τα στελέχη, ξέραμε τι θα ακολουθήσει.
Ο Μητσοτάκης ήταν μία «λύση» σύμφωνα με τις επιλογές που δίνουν στους πολίτες τα κυρίαρχα μέσα. Γιατί υπάρχουν πολλές επιλογές που δεν προμοτάρονται αυτά. Δεν θα δούμε, δηλαδή, ποτέ ο ΣΚΑΪ να προβάλλει, ας πούμε, έναν ξεσηκωμό.
Η επιλογή της κυβέρνησης παρά την ακροδεξιά της εικόνα δείχνει ότι η κοινωνία συντηρητικοποιείται;
Νομίζω ότι αυτό προσπαθεί να προωθηθεί, να γίνει η mainstream άποψη. Εγώ δεν θεωρώ ότι ισχύει κάτι τέτοιο. Σίγουρα είναι ένα σημείο των καιρών στενάχωρο και στρεβλό να μοιάζει ότι συντηρητικοποιείται η κοινωνία, αλλά νομίζω ότι ο κόσμος περισσότερο απεχθάνεται το πολιτικό σύστημα των κυρίαρχων κομμάτων, τα οποία είναι αυτά που κυβερνούν και έχει μία αποστασιοποίηση. Ωστόσο, εδώ είναι το στρεβλό παίρνεις απόσταση από ένα πράγμα που σε αφορά άμεσα, γιατί λαμβάνει αποφάσεις για εσένα και τη ζωή σου.
Επιστρέφοντας στην κωμωδία και στην ενασχόληση σας με αυτή. Είστε ένα άτομο που μέσα από την «Ελληνοφρένεια» έχετε εκφραστεί σατιρικά στην τηλεόραση, στο ραδιόφωνο και πλέον και με παράσταση σε ζωντανό κοινό. Ποιο από τα τρία προτιμάτε και σε ποιο μέσο θεωρείτε ότι το «μήνυμα» γίνεται πιο αντιληπτό;
Είναι λίγο άνισο να το συγκρίνουμε, γιατί είναι διαφορετικά σαν μέσα. Το καθένα έχει τα καλά του. Το μήνυμα θα περάσει πιο άμεσα στην παράσταση, γιατί εκεί πάει απευθείας το μήνυμα στον δέκτη, χωρίς παρεμβολές σήματος ή άλλες καθυστερήσεις. Στην τηλεόραση έχεις πολύ περισσότερο κοινό, αλλά χάνεις από την επικαιρότητα, δηλαδή σε μία εβδομαδιαία εκπομπή μπορεί να γίνει κάτι και εσύ ήδη να έχεις κάνει γυρίσματα και να μοντάρεις. Άρα εκεί η παράσταση κερδίζει στην αμεσότητα. Το ραδιόφωνο είναι πιο άμεσο μικρότερης απεύθυνσης απ’ ότι η τηλεόραση, αλλά μπορείς να πατάς στην επικαιρότητα. Εγώ θα διάλεγα την παράσταση ανάμεσα στα τρία, γιατί «κόβεται ο κιμάς παρουσία του πελάτη» που λέμε και αποκτά άλλη αίγλη η σάτιρα, δηλαδή μπορούν να προκύψουν διάφορα αυτοσχεδιαστικά που έχουν άλλο ενδιαφέρον.
Η κωμωδία και ειδικότερα ο χώρος του stand up comedy βρίσκεται σε ανοδική πορεία τόσο από το γεγονός ότι πολλοί περισσότεροι χώροι φιλοξενούν stand up shows όσο και από το κοινό που έχει αυξηθεί. Θεωρείτε ότι προσφέρει πολιτισμικά σαν είδος τέχνης;
Προφανώς και προσφέρει. Είναι από μόνο του είδηση ότι μέσα σε έναν κόσμο που δεν σκέφτεται γενικότερα, κάποιος σκέφτεται ένα κείμενο, το δομεί και το προσφέρει στους θεατές του. Κάποιος που σκέφτεται πάντα προσφέρει στον πολιτισμό έτσι κι αλλιώς. Θεωρώ πολύ χρήσιμο ότι έχει ανέβει η σκηνή και συνεχίζει να αυξάνει την απήχηση της και είναι μία σκηνή που και εγώ παρακολουθώ όσο προλαβαίνω και μου αρέσει πολύ. Δεν μου αρέσουν όλοι, αλλά αυτούς που μου αρέσουν τους παρακολουθώ τακτικά.
Θεωρείτε ότι το stand up πρέπει να είναι διδακτικό ή να μεταφέρει κάποιο πολιτικό ή κοινωνικό «μήνυμα»;
Η αλήθεια είναι ότι δεν πολυσυνηθίζεται στην Ελλάδα στο stand up να υπάρχει πολιτικό σχόλιο, εκεί λίγο υστερεί ο χώρος, αλλά ο καθένας βάζει το λιθαράκι του και στο τέλος συμπληρώνεται ένα παζλ από άτομα που επικοινωνούν και μιλάνε με τον κόσμο κάνοντας σάτιρα και κωμωδία. Προφανώς δεν μπορούν να καταπιάνονται όλοι με όλα.
Το αναφέρω γιατί το να κάνεις μία τέτοια επιλογή έχει ρίσκα και γενικά σε βάζει στη διαδικασία να πάρεις πολιτική θέση.
Ναι σε κάθε δουλειά υπάρχει το ρίσκο, όπως και σε αυτή, δηλαδή επιλέγεις αν θες να είσαι στρογγυλός ή θα έχεις αιχμές και γωνίες. Έτσι και αλλιώς, το να έχεις πολιτικό σχόλιο δεν σημαίνει ότι πρέπει να έχεις και θέση υπέρ κάποιου κόμματος. Αντιθέτως, μπορείς να πάρεις θέση κατά κάποιου κόμματος ή κατά της εξουσίας που είναι και η δουλειά της σάτιρας. Δηλαδή να κράξεις την κυβέρνηση χωρίς να «καταθέσεις» και τα φρονήματα σου.
Τι να περιμένουμε να δούμε στην παράσταση σας στο Θέατρο Άλσος στις 5 Οκτωβρίου;
Μία καθαρόαιμη πολιτική σάτιρα, η οποία έχει και κομμάτια πιο χιουμοριστικά που έχουν να κάνουν με την καθημερινότητα, αλλά κυρίως είναι σάτιρα απέναντι στην εξουσία και σε κάθε εξουσία με σκληρή γλώσσα, καυστική, δηλαδή μία σόλο επιθεώρηση. Επίσης στην παράσταση περιλαμβάνεται και σατιρικό τραγούδι στις πιο σοβαρές στιγμές της παράστασης που προκαλούν ένα «γρατζούνισμα» στη σκέψη παραπάνω. Όλο αυτό μπλέκεται όμορφα με βίντεο και με ζωντανή επικοινωνία με το κοινό, είναι εν ολίγοις ένα πολυθέαμα…μόνο τα μπαλέτα λείπουν.
Η επιλογή των τραγουδιών στα πιο σοβαρά σημεία έχει συγκεκριμένο σκοπό;
Ναι το τραγούδι είναι αυτό που μένει τελικά και θέλω να βρίσκονται και εκεί τα μηνύματα για να είναι περισσότερο διαχρονικά.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου