Mpelalis Reviews

Mpelalis Reviews

Δευτέρα 22 Φεβρουαρίου 2016

«Λευκός θόρυβος»

5η Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης
 
Συντάκτης: Νόρα Ράλλη      
 
Είναι αλήθεια, μη γελιόμαστε: για να τον ξεπλύνεις έναν ισχυρό όρο, μία έννοια που έχει ταυτιστεί με ό,τι πιο σκληρό είναι ικανός να εφεύρει, οργανώσει και αποδώσει με αξιομνημόνευτη, μάλιστα, πληρότητα ο άνθρωπος, τον αποδίδεις εκεί που δεν πρέπει.
Η Χάνα Αρεντ το αποκάλεσε «κοινοτοπία». Η ξενική λέξη είναι «banality». Που σε καλά ελληνικά σημαίνει πως διά του ανώδυνου, εξιλεώνεται και το οδυνηρό. Σε απλά ελληνικά, το λες το ξαναλές και χάνει την αξία του...
...Είσαι φασίστας αν χτυπάς το σκυλί σου, αν δεν πετάς τα σκουπίδια σου στον κάδο ανακύκλωσης, αν φοβάσαι να κυκλοφορείς το βράδυ στην Αθήνα, αν δεν φοβάσαι να κυκλοφορείς το βράδυ στην Αθήνα, αν δεν πας στο «Εμπρός», αν δεν κάνεις ό,τι μου αρέσει εμένα, αν με διακόπτεις όταν μιλάω, αν δεν κρίνεις τον άλλο δημόσια, αν κρίνεις τον άλλο δημόσια, αν είσαι Γερμανός, αν είναι μνημονιακός, αν κάνεις λάθος...
Είσαι χουντικός αν μου στερείς την εξουσία, αν δεν συμπεριφέρεσαι σύμφωνα με τα δικά μου δεδομένα, αν πετάς τα σκουπίδια σου στην πόρτα του γείτονα, αν σε λένε Παππά και με λένε Γεωργιάδη, αν σε λένε Παππά και με λένε Λοβέρδο, αν έχεις στήσει παράνομη καντίνα κοντά σε μια παραλία, αν τολμήσεις να βάλεις τις λέξεις «Σόιμπλε» και «αναπηρικό καρότσι» στην ίδια πρόταση, αν πεις τη λέξη «Σόιμπλε» και «φίλος» στην ίδια πρόταση, αν είσαι αριστερός, αν δεν είσαι αριστερός, αν κάνεις λάθος. Γιατί εγώ είμαι ο σωστός κι εσύ είσαι φασίστας και χουντικός.
Τι θόρυβος! Τι άγριος θόρυβος. Που προέρχεται από την καθημερινή πλέον χρήση τέτοιων όρων από πολίτες αλλά και πολιτικούς, που τους έχουν κάνει καραμέλα (εξάλλου, αυτή είναι παλιά τακτική του όποιου συστήματος: με την ακατάσχετη χρήση αυτών των λέξεων, καταφέρνει εκατομμύρια άνθρωποι να συμπεριφέρονται φοβισμένα, παθητικά και καχύποπτα).
Μπορεί μια «καραμέλα» να προκαλέσει θόρυβο; Θόρυβο εκκωφαντικό και επικίνδυνο; Και ποια ομολογία του κινδύνου που κυοφορεί αυτή η θορυβώδης και πλήρως κατευθυνόμενη, ακατάσχετη λογοδιάρροια μπορεί να μας προστατεύσει, ειδικά όταν τις περισσότερες φορές είναι από τον ίδιο μας τον εαυτό;
Αν η ομολογία δεν είναι παρά ένα τελετουργικό λόγου, που εκτυλίσσεται μέσα σε μια σχέση εξουσίας, όπως έλεγε ο Φουκό, πώς μπορεί να δράσει ως όχημα ελευθερίας; Κατά πόσο μπορεί να παράξει τόσο σε αυτόν που την αρθρώνει όσο και σε αυτόν που τη δέχεται εσωτερικές μεταβολές;
Να τον αθωώσει, να τον λυτρώσει, να τον εξαγνίσει, να τον απαλλάξει από τα σφάλματά του... ειδικά όταν έχουμε να κάνουμε με εξαντλημένους από τα λάθη τους πολίτες και ανεξάντλητους σε νέα λάθη πολιτικούς;
Πόσο μπορεί η κοινοτοπία μιας έννοιας τραχιάς και στυφής και η πολυχρησία της από άτομα που είτε την ξέρουν καλά επειδή είναι οπαδοί της είτε τη χειρίζονται όπως ο έφηβος τις σεξουαλικές του ορμές, να επιδράσει στην όποια αλλαγή –έστω και με ακατάληπτη αριστερή γκρίνια– προσπαθεί να επέλθει;
Πόσος «θόρυβος» χρειάζεται για να πιστέψουμε βαθιά, ακλόνητα, ότι εμείς δεν ανήκουμε σ' αυτούς που τον προκαλούν; Οτι το δικό μας παράπονο είναι δικαιωμένο, ότι οι δικές μας αντιδράσεις -όσο μικρές και όσο ακραίες- είναι δικαιολογημένες;
«Λευκός θόρυβος» στη Φυσική είναι αυτός που ακολουθεί μια τυχαιότητα. «Λευκός θόρυβος» στην πολιτική μας καθημερινότητα, είναι αυτός που ακολουθεί μία βίαιη επαναληψιμότητα, που δρα σαν «μαύρη τρύπα», μέσα στην οποία χάνεται και το όποιο ηχητικό κύμα αλήθειας και υψηλής αισθητικής. Αλήθεια, πόσος «λευκός θόρυβος» χρειάζεται για να μαυρίσει τις συνειδήσεις μας;
Λίγη ευγένεια... ας κρύβει μέσα της και οργή. Αρκεί να πηγαίνει χέρι χέρι με την ορθή κρίση και το ανοιχτό μυαλό. Σαν τον ελληνικό ορίζοντα. Κι ας είναι γεμάτος βάρκες, ανθρώπους διαλυμένους και σωσίβια. Λίγη ευγένεια... και προσοχή στις φωνές. Οι δυνατές, με τρομάζουν.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου