Αντρες στη συντριπτική τους πλειονότητα, ηλικίας μεταξύ 35-55 ετών σε ποσοστό 57% και ελληνικής καταγωγής σε ποσοστό 62% είναι οι άστεγοι στα ευρύτερα όρια του κέντρου των Αθηνών, με το 71% να οδηγείται στον δρόμο την τελευταία 5ετία (νεοάστεγοι) και το 47% να δηλώνει ως αιτία που είναι άστεγος την απώλεια της εργασίας του.
Αυτά είναι τα βασικά συμπεράσματα της έρευνας που έγινε από το προσωπικό του Κέντρου Υποδοχής και Αλληλεγγύης του Δήμου Αθηναίων (ΚΥΑΔΑ), μεταξύ Μαρτίου 2015 και Μαρτίου 2016.
Η έρευνα εκπονήθηκε στο πλαίσιο του προγράμματος «Καταπολέμηση της φτώχειας και της κοινωνικής περιθωριοποίησης», ενώ τα σχετικά στοιχεία παρουσιάστηκαν σε χθεσινή συνέντευξη Τύπου στον Κόμβο Αλληλοβοήθειας Πολιτών του Δήμου Αθηναίων.
Σύμφωνα με τον δήμαρχο, Γ. Καμίνη, πρόκειται για την πρώτη σε βάθος έρευνα για το θέμα της αστεγίας στην πρωτεύουσα.
Κατά τη διάρκειά της έγιναν 559 προσεγγίσεις, 451 διαφορετικών ατόμων – αριθμός που χονδρικά αντιστοιχεί περίπου στο 1/3 των αστέγων στο ευρύτερο κέντρο της Αθήνας.
Για την έρευνα, η ομάδα streetwork του ΚΥΑΔΑ (Μαρία Βανικιώτη – κοινωνική λειτουργός, Χαρίκλεια Μουρτέζου – κοινωνικοθεραπεύτρια, Αθανάσιος Καραμπέκος – κοινωνικός λειτουργός) προσέγγισε αστέγους με τους εξής τρεις τρόπους:
α) πηγαίνοντας στον προαύλειο χώρο του ΚΥΑΔΑ κατά τη διεξαγωγή των μεσημεριανών συσσιτίων τις μεσημεριανές ώρες,
β) με εξορμήσεις στους δρόμους της Αθήνας,
γ) έπειτα από παραπομπή από άλλους φορείς, στο πλαίσιο των επίσημων ή μη συνεργασιών (ΕΚΚΑ, ΟΚΑΝΑ κ.ά.).
Από τα ευρήματα της έρευνας σκιαγραφείται το «προφίλ» των αστέγων στο κέντρο της πρωτεύουσας.
Συγκεκριμένα:
ΦΥΛΟ: Το 85,4% των αστέγων είναι άνδρες (385) και το 14,6% γυναίκες (66).
ΕΘΝΙΚΟΤΗΤΑ: Το 61,9% (279 άνθρωποι) των αστέγων έχει ελληνική εθνικότητα και ακολουθούν άστεγοι με καταγωγή από τη Βουλγαρία (23 άνθρωποι, 5,1%), την Πολωνία (22 άνθρωποι, 4,9%), Συρία (15 άνθρωποι, 3,3%) Ιράκ (14 άνθρωποι, 3,1%), Ρουμανία (10 άνθρωποι, 2,2%). Οι υπόλοιποι που απάντησαν στα ερωτηματολόγια της έρευνας κατάγονται από 29 διαφορετικές χώρες.
ΗΛΙΚΙΑ: Το μεγαλύτερο τμήμα των αστέγων κατατάσσεται στην ηλικιακή κατηγορία μεταξύ 35-44 ετών (132 άνθρωποι, 29,3%) και στη συνέχεια στην κατηγορία 45-54 ετών (107 άνθρωποι, 23,7%). Οπως προαναφέρθηκε, στη δυναμική ηλικιακή ομάδα 35-55 ετών ανήκει το 57%.
ΔΙΑΣΤΗΜΑ ΑΣΤΕΓΙΑΣ: Από τους 451 συμμετέχοντες στην έρευνα, οι 183 (40,6%) απάντησαν ότι έμειναν άστεγοι τα τελευταία 1-5 χρόνια, οι 98 (21,7%) ότι είναι άστεγοι τον τελευταίο χρόνο έως πριν από ένα μήνα και οι 38 (8,4%) έμειναν άστεγοι εντός του τελευταίου μήνα. Οι τρεις αυτές κατηγορίες συμπληρώνουν ένα ποσοστό 70,7%, δείχνοντας ξεκάθαρα την αύξηση του φαινομένου τα τελευταία 5 χρόνια, οπότε κλιμακώθηκε η οικονομική κρίση.
ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ & ΥΠΟΣΤΗΡΙΚΤΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ: Από τα άτομα που προσεγγίστηκαν, 110 δήλωσαν πως έχουν τους γονείς τους, 99 πως έχουν αδέλφια και 125 πως έχουν παιδιά. Μόνο 115 άτομα (25,5%) δήλωσαν πως το οικογενειακό τους περιβάλλον είναι υποστηρικτικό, όχι όμως στο σημείο να τους παρέχει στέγη. Η υποστήριξη περιορίζεται στην ψυχολογική στήριξη, στην ανατροφή των παιδιών τους και σε περιορισμένη οικονομική υποστήριξη. Σύμφωνα με την έρευνα, οι λόγοι μη παροχής στήριξης, όταν υπάρχει βέβαια οικογενειακό περιβάλλον, είναι η απόσταση (εξωτερικό), η χρήση ναρκωτικών ουσιών και αλκοόλ (57,7%), οικογενειακά-περιουσιακά θέματα κ.ά.
Από τα γενικότερα συμπεράσματα της έρευνας ξεχωρίζουν τα εξής στοιχεία:
Το 47% των ερωτηθέντων δήλωσε ως αιτία της κατάστασής του την απώλεια θέσης εργασίας, γεγονός που, όπως σημειώνεται στην έρευνα, μπορεί να συνδεθεί με την οικονομική κρίση. Το 10,4% δήλωσε ως αιτία την αδυναμία επανένταξής του μετά την αποφυλάκισή του.
Ενα μεγάλο σχετικά ποσοστό (29%) αρνείται κατηγορηματικά να ζητήσει βοήθεια για στέγαση, να φιλοξενηθεί δηλαδή σε ξενώνες. Από αυτούς, σύμφωνα με την έρευνα, το μεγαλύτερο ποσοστό είναι άνθρωποι που έχουν ζήσει πολλά χρόνια μόνοι τους έξω και δηλώνουν ότι είναι αδύνατο πλέον να συμβιώσουν με άλλους ανθρώπους ακολουθώντας τους κανόνες που είναι απαραίτητοι κατά τη φιλοξενία τους σε ξενώνα.
Πάνω από τους μισούς άστεγους (58,5%) δήλωσαν ότι την περίοδο που πραγματοποιήθηκε η προσέγγιση από την ομάδα έμεναν έξω, δηλαδή σε πλατείες, πάρκα ή όπου έβρισκαν κάθε βράδυ. Επιπλέον ένα ποσοστό 5% που εκείνη την περίοδο έμεναν σε κάποιο εγκαταλειμμένο κτίριο ή φιλοξενούνταν, δήλωσαν ότι έχουν μείνει και έξω, όπως επίσης και το 6,6% από αυτούς που φιλοξενούνταν. Αυτό σημαίνει ότι το 70,1% των ανθρώπων που προσεγγίστηκε μένουν ή έχουν μείνει κάποιο διάστημα κατά την περίοδο που είναι άστεγοι στον δρόμο (rough sleepers).
Από τα λόγια τους φαίνεται η απελπιστική κατάσταση και το αδιέξοδο στο οποίο βρίσκονται:
«Θέλω να πάω να κλέψω, να μπω φυλακή ξανά για να έχω στέγη και φαγητό», Σ.Θ., 31 χρόνων.
«Εύχομαι στον Θεό να κάνει ζέστη και όχι κρύο», Η.A., 66 χρόνων.
Οσον αφορά τη χρήση ναρκωτικών ουσιών και αλκοόλ, το 50,6% των αστέγων δηλώνουν χρήστες. Ο βασικός λόγος της κατάστασής τους, όπως οι ίδιοι επικαλέστηκαν, ήταν για να ξεχάσουν τα προβλήματά τους και να περάσει η μέρα.
«Δεν μπορώ στην Ελλάδα, το κεφάλι μου άδειο, μπορεί να σπάσει η καρδιά μου, μπορώ αλλά δεν θέλω να κόψω», M.Z., 30 χρόνων.
«Πίνω & τσακώνομαι... τι άλλο να κάνω... δεν ξέρεις τι να κάνεις τον χρόνο σου όταν είσαι άστεγος και δεν έχεις δουλειά», A.K., 55 χρόνων.
Ως προς τον τρόπο που οι άστεγοι καλύπτουν τις βασικές τους καθημερινές ανάγκες, από τις απαντήσεις σε σχετική ερώτηση (και από επιτόπια παρατήρηση) το 41,7% επαιτεί.
Ο μεγαλύτερος αριθμός αστέγων συγκεντρώνεται στο εμπορικό κέντρο της Αθήνας.
Αυτό, σύμφωνα με την κ. Μουρτέζου, εξηγείται γιατί στην περιοχή εδρεύουν κοινωνικές υπηρεσίες, υπάρχουν πιάτσες ναρκωτικών, δεν είναι κατοικημένη περιοχή και, επομένως, δεν προκύπτουν καταγγελίες.
Σημείωση: Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία των Εθνικών οργανώσεων που εργάζονται με τους άστεγους, άστεγοι θεωρούνται οι άνθρωποι που ζουν στον δρόμο, που διαμένουν σε ξενώνες ή υπνωτήρια, που ζουν σε ακατάλληλα καταλύματα (καταυλισμούς, σε κατοικία χωρίς ρεύμα και νερό, υπό την απειλή έξωσης, σε εγκαταλελειμμένα κτίρια) ή που προσωρινά φιλοξενούνται από συγγενείς ή φίλους.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου