Θωμάς Τσαλαπάτης
Τα κτίρια μεγάλης κλίμακας, όπως τα μνημεία και οι δημόσιοι χώροι, υπάρχουν πέρα από τη λειτουργικότητα ή τις προθέσεις της οικοδόμησής τους. Η συνομιλία τους με τα όρια και τη διάρθρωση της πόλης που τα περικλείει ορίζει μια...ανοιχτή διαδικασία πολλαπλής και ταυτόχρονα ρευστής σηματοδότησης.
Σύμβολα μιας εποχής, σιωπούν στην επόμενη, για να βρουν ξανά μια νέα φωνή σε μια νέα εποχή. Το τοπόσημο που ταξιδεύει στον χρόνο γίνεται ορόσημο. Χαρακτηρίζει μια ιστορική περίοδο και ανάλογα με τη λειτουργία του τη δεδομένη στιγμή μιλά για το παρελθόν του. Αλλά και για τους όρους της ροής του χρόνου. Η ιστορία, μέσω της πόλης, μιλά ξανά και ξανά για τα σημεία της. Για τις προσδοκίες και τις ματαιώσεις της, για το παρελθόν όπως εκβάλλει στο παρόν.
Άλλη η νοηματοδότηση του Δρομέα στην πλατεία Ομονοίας την περίοδο που τοποθετήθηκε, άλλη η ερμηνεία του σήμερα κάτω από το απειλητικό βλέμμα του Χίλτον. Κάθε εποχή χτίζει το πρόσωπό της με απεύθυνση στο μέλλον. Ολόκληρη η πόλη είναι ταυτόχρονα ένα άλμπουμ φωτογραφιών, ένα κληροδότημα για την αυριανή μνήμη. Κάθε εποχή ψάχνει τις μνημειακές συμπυκνώσεις της.
Οι Mohegan Gaming Entertainment και η Hard Rock International είναι οι δύο αμερικανικές επιχειρήσεις αναψυχής που δημοσιοποίησαν τα φωτορεαλιστικά σχέδια και την αρχιτεκτονική πρόταση για το ολοκληρωμένο κέντρο αναψυχής (IRC) που θέλουν να δημιουργήσουν στο Ελληνικό, εφόσον κερδίσουν τον εν εξελίξει διαγωνισμό της παραχώρησης της άδειας του καζίνου.
Συγκεκριμένα, τα σχέδια της MGE κατάφεραν ήδη να γίνουν το πρόσωπο της επένδυσης. Τα χαρακτηριστικά της ίδιας της πρότασης, η πομπώδης διατύπωσή της, η φαραωνική αρχιτεκτονική, η ευκολία με την οποία υπογραμμίστηκε η σχέση του σχεδίου με τις Καρυάτιδες της Ακρόπολης δημιούργησαν άμεσες αντιδράσεις από οπαδούς και πολέμιους.
Η δήλωση του πάντοτε εστέτ Αδωνη Γεωργιάδη, πως «το καζίνο του Ελληνικού θα είναι αντίστοιχο του Παρθενώνα» (κατά το «η Μακρόνησος είναι ο νέος Παρθενώνας» του Κανελλόπουλου μάλλον), ορίζει και τον βαθμό τόσο της κυβερνητικής προσδοκίας όσο και της ιδεολογικής αντιπαράθεσης.
Η πρόθεση ορίζεται ως επιστήθια φίλη της φαντασίωσης. Τα σχέδια για ένα ανύπαρκτο κτίριο γίνονται σύμβολα μιας ανύπαρκτης εποχής. Της εποχής αυτής που η παλιά κανονικότητα που επέστρεψε συναντά τη νέα αυτοπεποίθηση που επελαύνει. Μέσα από μια διαδικασία άλματος από τα ερείπια της κρίσης, περνούμε στα διαστημικά κτίρια του μητσοτακικού αιώνα. Κατοικίες φαντασιακού, παρθενώνες του τζόγου, απελπισμένες στύσεις προς τα ουράνια. Και όμως οι κατοικημένοι φαλλοί της γυάλινης αυτοπεποίθησης έχουν αντίστροφη φορά. Οχι προς τα πάνω, αλλά προς τα κάτω. Δεν φλερτάρουν τους ουρανούς, αντίθετα βιάζουν τη γη που τους θεμελιώνει. Και μαζί την πόλη που τους περιβάλλει, την αστική οικοδομική ροή που τους πλαισιώνει, τον χρόνο και την εποχή που τους περικλείει.
Τα κτίρια του Ελληνικού (ανεξάρτητα από το ποια εταιρεία τελικά θα κερδίσει) με τον ακατάσχετο όγκο τους, το εκτός κλίμακας περιβάλλοντος χώρου ύψος τους, την αισθητική τους από γυαλί και αμετροέπεια δεν θα αποτελέσουν απλώς μια παραφωνία του Λεκανοπεδίου. Είναι η οικοδόμηση ενός μόνιμου επιδειξία, υποχρεωτικά παρόντος καθημερινά, καρφιτσωμένου στον ορίζοντά μας.
Μια αισθητική απόδειξη άγριας κακογουστιάς του θριαμβευτή καζινοκαπιταλισμού, της μόνιμης διαπλοκής δημοσίου και ιδιωτικού άνευ όρων, της φουτουριστικής φαντασιοπληξίας του νεοπλουτισμού, του ξεπουλήματος ως επένδυσης. Μαϊάμι του φαντασιακού, Ντουμπάι του ανερμάτιστου και νέο τάμα του έθνους.
Μια επίδειξη πλουτισμού απέναντι σε μια πόλη που μάτωσε, συμπυκνωμένο πλεόνασμα απέναντι σε μια χώρα που διώχνει τους ανθρώπους της, εντοιχισμένη λαιμαργία απέναντι σε μια κοινωνία που δεν καταφέρνει να φροντίσει μερικές χιλιάδες πρόσφυγες. Μια χυδαία χειρονομία χτισμένη από γυαλί, να θυμίζει μια χυδαία εποχή χτισμένη από ρευστότητα.
Η στυτική λειτουργία της γυάλινης πόλης του Ελληνικού ορίζει την υπόσχεση πως το παρόν θα συνεχίσει να βιάζει το μέλλον. Το ελάχιστο αχανές του καζίνου είναι η αρχιτεκτονική της μικρότητας. Ενα επιβεβλημένο ορόσημο αμετροέπειας και κακογουστιάς, για να μας θυμούνται οι μέλλουσες γενεές...
Σύμβολα μιας εποχής, σιωπούν στην επόμενη, για να βρουν ξανά μια νέα φωνή σε μια νέα εποχή. Το τοπόσημο που ταξιδεύει στον χρόνο γίνεται ορόσημο. Χαρακτηρίζει μια ιστορική περίοδο και ανάλογα με τη λειτουργία του τη δεδομένη στιγμή μιλά για το παρελθόν του. Αλλά και για τους όρους της ροής του χρόνου. Η ιστορία, μέσω της πόλης, μιλά ξανά και ξανά για τα σημεία της. Για τις προσδοκίες και τις ματαιώσεις της, για το παρελθόν όπως εκβάλλει στο παρόν.
Άλλη η νοηματοδότηση του Δρομέα στην πλατεία Ομονοίας την περίοδο που τοποθετήθηκε, άλλη η ερμηνεία του σήμερα κάτω από το απειλητικό βλέμμα του Χίλτον. Κάθε εποχή χτίζει το πρόσωπό της με απεύθυνση στο μέλλον. Ολόκληρη η πόλη είναι ταυτόχρονα ένα άλμπουμ φωτογραφιών, ένα κληροδότημα για την αυριανή μνήμη. Κάθε εποχή ψάχνει τις μνημειακές συμπυκνώσεις της.
Οι Mohegan Gaming Entertainment και η Hard Rock International είναι οι δύο αμερικανικές επιχειρήσεις αναψυχής που δημοσιοποίησαν τα φωτορεαλιστικά σχέδια και την αρχιτεκτονική πρόταση για το ολοκληρωμένο κέντρο αναψυχής (IRC) που θέλουν να δημιουργήσουν στο Ελληνικό, εφόσον κερδίσουν τον εν εξελίξει διαγωνισμό της παραχώρησης της άδειας του καζίνου.
Συγκεκριμένα, τα σχέδια της MGE κατάφεραν ήδη να γίνουν το πρόσωπο της επένδυσης. Τα χαρακτηριστικά της ίδιας της πρότασης, η πομπώδης διατύπωσή της, η φαραωνική αρχιτεκτονική, η ευκολία με την οποία υπογραμμίστηκε η σχέση του σχεδίου με τις Καρυάτιδες της Ακρόπολης δημιούργησαν άμεσες αντιδράσεις από οπαδούς και πολέμιους.
Η δήλωση του πάντοτε εστέτ Αδωνη Γεωργιάδη, πως «το καζίνο του Ελληνικού θα είναι αντίστοιχο του Παρθενώνα» (κατά το «η Μακρόνησος είναι ο νέος Παρθενώνας» του Κανελλόπουλου μάλλον), ορίζει και τον βαθμό τόσο της κυβερνητικής προσδοκίας όσο και της ιδεολογικής αντιπαράθεσης.
Η πρόθεση ορίζεται ως επιστήθια φίλη της φαντασίωσης. Τα σχέδια για ένα ανύπαρκτο κτίριο γίνονται σύμβολα μιας ανύπαρκτης εποχής. Της εποχής αυτής που η παλιά κανονικότητα που επέστρεψε συναντά τη νέα αυτοπεποίθηση που επελαύνει. Μέσα από μια διαδικασία άλματος από τα ερείπια της κρίσης, περνούμε στα διαστημικά κτίρια του μητσοτακικού αιώνα. Κατοικίες φαντασιακού, παρθενώνες του τζόγου, απελπισμένες στύσεις προς τα ουράνια. Και όμως οι κατοικημένοι φαλλοί της γυάλινης αυτοπεποίθησης έχουν αντίστροφη φορά. Οχι προς τα πάνω, αλλά προς τα κάτω. Δεν φλερτάρουν τους ουρανούς, αντίθετα βιάζουν τη γη που τους θεμελιώνει. Και μαζί την πόλη που τους περιβάλλει, την αστική οικοδομική ροή που τους πλαισιώνει, τον χρόνο και την εποχή που τους περικλείει.
Τα κτίρια του Ελληνικού (ανεξάρτητα από το ποια εταιρεία τελικά θα κερδίσει) με τον ακατάσχετο όγκο τους, το εκτός κλίμακας περιβάλλοντος χώρου ύψος τους, την αισθητική τους από γυαλί και αμετροέπεια δεν θα αποτελέσουν απλώς μια παραφωνία του Λεκανοπεδίου. Είναι η οικοδόμηση ενός μόνιμου επιδειξία, υποχρεωτικά παρόντος καθημερινά, καρφιτσωμένου στον ορίζοντά μας.
Μια αισθητική απόδειξη άγριας κακογουστιάς του θριαμβευτή καζινοκαπιταλισμού, της μόνιμης διαπλοκής δημοσίου και ιδιωτικού άνευ όρων, της φουτουριστικής φαντασιοπληξίας του νεοπλουτισμού, του ξεπουλήματος ως επένδυσης. Μαϊάμι του φαντασιακού, Ντουμπάι του ανερμάτιστου και νέο τάμα του έθνους.
Μια επίδειξη πλουτισμού απέναντι σε μια πόλη που μάτωσε, συμπυκνωμένο πλεόνασμα απέναντι σε μια χώρα που διώχνει τους ανθρώπους της, εντοιχισμένη λαιμαργία απέναντι σε μια κοινωνία που δεν καταφέρνει να φροντίσει μερικές χιλιάδες πρόσφυγες. Μια χυδαία χειρονομία χτισμένη από γυαλί, να θυμίζει μια χυδαία εποχή χτισμένη από ρευστότητα.
Η στυτική λειτουργία της γυάλινης πόλης του Ελληνικού ορίζει την υπόσχεση πως το παρόν θα συνεχίσει να βιάζει το μέλλον. Το ελάχιστο αχανές του καζίνου είναι η αρχιτεκτονική της μικρότητας. Ενα επιβεβλημένο ορόσημο αμετροέπειας και κακογουστιάς, για να μας θυμούνται οι μέλλουσες γενεές...
Πηγή: www.efsyn.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου