του Πάνου Ζέρβα
Τα εργασιακά, ο ΦΠΑ στα νησιά και οι μειώσεις στις επικουρικές συντάξεις που εμφανίζονται ως τα σημεία που εμποδίζουν την ολοκλήρωση της συμφωνίας με τους δανειστές μοιάζουν κυριολεκτικά ασήμαντα γι’ αυτούς, σε σχέση με αυτό που υποτίθεται ότι διακυβεύεται, δηλαδή η αξιοπιστία του ευρώ και η ακεραιότητα της Ευρωζώνης.
Αλλού, λοιπόν, πρέπει να αναζητήσει κανείς τις αιτίες για την καθυστέρηση. Κατά τη γνώμη μου, στη διάθεση για αποτροπή (κινήσεων σχετικής ανεξαρτησίας) και πρόληψη (επέκτασης του φαινομένου σε άλλες χώρες). Η δήθεν έλλειψη λεπτομερών και κοστολογημένων προτάσεων της ελληνικής πλευράς στις διαπραγματεύσεις αποδεικνύεται πως ήταν απλό άλλοθι: αν το πρόβλημα ήταν μια φορά πολιτικό για τη νέα κυβέρνηση, για τους εταίρους μας (αυτούς που έχουν το πάνω χέρι στην Ευρωζώνη) ήταν πολιτικό επί δέκα.
Η αντοχή της ελληνικής πλευράς στην πολιτική πίεση μάλλον δεν ήταν αναμενόμενη από τους άλλους. Όπως δεν ήταν αναμενόμενη και η αντοχή στην οικονομική ασφυξία – η οποία ωστόσο δεν ήταν απόλυτη, είτε διότι δεν θα μπορούσε να είναι είτε διότι οι εταίροι δεν συμφωνούσαν μεταξύ τους για να είναι. Ίσως δεν ήταν αναμενόμενες και οι όχι ασήμαντες κινήσεις της Αθήνας προς άλλες πλευρές και η απόπειρα άρθρωσης αποχρώσεων στην εξωτερική πολιτική. Καθώς περνούν οι εβδομάδες και οι μέρες βλέπουμε πως αυτή η αντοχή δημιουργεί άγχος και το άγχος αφήνει να διαφαίνονται ρωγμές στο μπετόν αρμέ.
Είναι πλέον σαφές ότι δεν υπάρχει ενιαία άποψη στους εταίρους για το «Ελληνικό πρόβλημα». Είναι επίσης προφανές ότι είναι πολιτικά αδύνατον να «πουληθεί» στην ευρωπαϊκή κοινή γνώμη ακόμα και η πιθανότητα να ξεσπάσει στην Ευρώπη και στον κόσμο μια πραγματική θύελλα επειδή οι «θεσμοί» τα στύλωσαν στην αύξηση του ΦΠΑ στα νησιά του Αιγαίου, κυριολεκτικά για πενταροδεκάρες. Όσο για τα εργασιακά, δηλαδή περισσότερη ευκολία στις απολύσεις, ακούγεται ως (μαύρο) ανέκδοτο για μια οικονομία στην κατάσταση της ελληνικής.
Το μόνο πράγματι σοβαρό ζήτημα που απομένει είναι το ασφαλιστικό. Στο σύνολό του, όχι σε ό,τι αφορά τη ρήτρα μηδενικού ελλείμματος στις επικουρικές. Αλλά αυτό δεν είναι θέμα που μπορεί να λυθεί, ούτε καν έχει τεθεί, στα πλαίσια των διαπραγματεύσεων που γίνονται τώρα. Ούτε μπορεί να γίνει η συζήτηση ερήμην των ενδιαφερομένων, δηλαδή των Ελλήνων πολιτών.
Ίσως γι’ αυτό ο Τσίπρας χθες ήταν τόσο χαλαρός και άνετος στις φωτογραφίες του με τους άλλους ηγέτες. Επειδή διαβλέπει μια κατάληξη που δεν θα είναι μεν λαμπερή (και δεν θα μπορούσε να είναι) αλλά δεν θα είναι πολιτική ήττα για την κυβέρνησή του και για τη χώρα του. Κάθε άλλο, μάλιστα!
Αλλού, λοιπόν, πρέπει να αναζητήσει κανείς τις αιτίες για την καθυστέρηση. Κατά τη γνώμη μου, στη διάθεση για αποτροπή (κινήσεων σχετικής ανεξαρτησίας) και πρόληψη (επέκτασης του φαινομένου σε άλλες χώρες). Η δήθεν έλλειψη λεπτομερών και κοστολογημένων προτάσεων της ελληνικής πλευράς στις διαπραγματεύσεις αποδεικνύεται πως ήταν απλό άλλοθι: αν το πρόβλημα ήταν μια φορά πολιτικό για τη νέα κυβέρνηση, για τους εταίρους μας (αυτούς που έχουν το πάνω χέρι στην Ευρωζώνη) ήταν πολιτικό επί δέκα.
Η αντοχή της ελληνικής πλευράς στην πολιτική πίεση μάλλον δεν ήταν αναμενόμενη από τους άλλους. Όπως δεν ήταν αναμενόμενη και η αντοχή στην οικονομική ασφυξία – η οποία ωστόσο δεν ήταν απόλυτη, είτε διότι δεν θα μπορούσε να είναι είτε διότι οι εταίροι δεν συμφωνούσαν μεταξύ τους για να είναι. Ίσως δεν ήταν αναμενόμενες και οι όχι ασήμαντες κινήσεις της Αθήνας προς άλλες πλευρές και η απόπειρα άρθρωσης αποχρώσεων στην εξωτερική πολιτική. Καθώς περνούν οι εβδομάδες και οι μέρες βλέπουμε πως αυτή η αντοχή δημιουργεί άγχος και το άγχος αφήνει να διαφαίνονται ρωγμές στο μπετόν αρμέ.
Είναι πλέον σαφές ότι δεν υπάρχει ενιαία άποψη στους εταίρους για το «Ελληνικό πρόβλημα». Είναι επίσης προφανές ότι είναι πολιτικά αδύνατον να «πουληθεί» στην ευρωπαϊκή κοινή γνώμη ακόμα και η πιθανότητα να ξεσπάσει στην Ευρώπη και στον κόσμο μια πραγματική θύελλα επειδή οι «θεσμοί» τα στύλωσαν στην αύξηση του ΦΠΑ στα νησιά του Αιγαίου, κυριολεκτικά για πενταροδεκάρες. Όσο για τα εργασιακά, δηλαδή περισσότερη ευκολία στις απολύσεις, ακούγεται ως (μαύρο) ανέκδοτο για μια οικονομία στην κατάσταση της ελληνικής.
Το μόνο πράγματι σοβαρό ζήτημα που απομένει είναι το ασφαλιστικό. Στο σύνολό του, όχι σε ό,τι αφορά τη ρήτρα μηδενικού ελλείμματος στις επικουρικές. Αλλά αυτό δεν είναι θέμα που μπορεί να λυθεί, ούτε καν έχει τεθεί, στα πλαίσια των διαπραγματεύσεων που γίνονται τώρα. Ούτε μπορεί να γίνει η συζήτηση ερήμην των ενδιαφερομένων, δηλαδή των Ελλήνων πολιτών.
Ίσως γι’ αυτό ο Τσίπρας χθες ήταν τόσο χαλαρός και άνετος στις φωτογραφίες του με τους άλλους ηγέτες. Επειδή διαβλέπει μια κατάληξη που δεν θα είναι μεν λαμπερή (και δεν θα μπορούσε να είναι) αλλά δεν θα είναι πολιτική ήττα για την κυβέρνησή του και για τη χώρα του. Κάθε άλλο, μάλιστα!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου