Ντάνι Βέργου
Ο επικεφαλής του Επιστημονικού Συμβουλίου του Ιδρύματος Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών Δ. Θάνος εξηγεί στην «Εφ.Συν.» τις παγίδες του... εφησυχασμού, τους κινδύνους των μεταλλάξεων του ιού και την ανάγκη παγκόσμιου συντονισμού για τον έγκαιρο εμβολιασμό στις φτωχότερες χώρες.
«Η νεότερη παραλλαγή του νέου κορονοϊού με την κωδική ονομασία Β.1.1.318 αυξάνει τη διασπορά της στην Αθήνα και μάλιστα παρουσία της ιδιαίτερα μεταδοτικής βρετανικής παραλλαγής, η οποία έχει επικρατήσει συνολικά στη χώρα. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να έχει σημαντικό πλεονέκτημα αφού σε λιγότερο από έναν μήνα κατάφερε να αυξήσει την παρουσία της κατά 200%», λέει ο Δημήτρης Θάνος.
Ο ακαδημαϊκός και πρόεδρος του Επιστημονικού Συμβουλίου του Ιδρύματος Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών (ΙΙΒΕΑΑ), που εποπτεύει το εθνικό δίκτυο γονιδιωματικής επιτήρησης του κορονοϊού στη χώρα, μας ξεναγεί στον κόσμο των μεταλλάξεων προκειμένου να απαντήσει στο ερώτημά μας για την επίτευξη της πολυπόθητης ανοσίας.
Μας μιλά για την εγρήγορση και τη μεγαλύτερη προσοχή που απαιτείται ακόμα και μετά τον εμβολιασμό ώστε να μην υπερπηδήσουν το τείχος ανοσίας ανθεκτικές μεταλλάξεις, για την εντατικοποίηση του προγράμματος γονιδιωματικής επιτήρησης τη θερινή περίοδο με έμφαση σε περιοχές τουριστικού ενδιαφέροντος, την ευθύνη του τουριστικού κλάδου για την τήρηση των μέτρων ενόψει του καλοκαιριού, αλλά και την ανάγκη καθολικού εμβολιασμού του ενήλικου πληθυσμού της Γης προκειμένου να αφήσουμε την πανδημία πίσω μας.
Στη χώρα μας συνεχίζει να διαπιστώνεται η επικράτηση του βρετανικού στελέχους, σύμφωνα με τον Δ. Θάνο. Συγχρόνως, όμως, άλλο ένα αναδυόμενο στέλεχος στην περιοχή των Αθηνών, το Β.1.1.318, που ταυτοποιήθηκε πρόσφατα από το ΙΙΒΕΑΑ, παρουσιάζει σταθερά αυξημένη διασπορά. Συγκεκριμένα, από την τελευταία συζήτησή μας με τον κορυφαίο επιστήμονα στις 27 Απριλίου («Εφ.Συν.», «Συναγερμός για τα νέα “πρόσωπα” του κορονοϊού), οπότε το Β.1.1.318 εκπροσωπούσε το 10% των μολύνσεων της πρωτεύουσας, σήμερα έχει φτάσει να εκπροσωπεί περίπου το 30% -1.050 κρούσματα- μας λέει ο πρόεδρος του ΙΙΒΕΑΑ. Με δυο λόγια, αυξήθηκε η παρουσία του κατά 200% σε διάστημα μόλις 25 ημερών.
Το νέο στέλεχος ταυτοποιήθηκε ταυτόχρονα στην Αθήνα και στο Ηνωμένο Βασίλειο, εξηγεί ο καθηγητής, ωστόσο εδώ έχει πολύ μεγαλύτερη διασπορά. Το κύριο χαρακτηριστικό του είναι η μετάλλαξη Ε484Κ, στην ίδια δηλαδή θέση της πρωτεΐνης ακίδας με το ινδικό στέλεχος, αλλά η αλλαγή οδηγεί σε διαφορετικό αμινοξύ και συνδέεται με μειωμένη αντίδραση στα εξουδετερωτικά αντισώματα. Τα ΜΜΕ αναφέρονται στο Β.1.1.318 ως «νιγηριανό» στέλεχος, ωστόσο ο Δ. Θάνος εξηγεί ότι δεν γνωρίζουμε από πού προήλθε. «Εκείνο που γνωρίζουμε είναι ότι μετά από λεπτομερή φυλογενετική ανάλυση που πραγματοποιήθηκε, το δικό μας Β.1.1.318 συνδέεται με τη Δυτική Αφρική και συγκεκριμένα με τις χώρες Νιγηρία, Τόγκο, Γουινέα, αλλά και με το Βέλγιο και τη Γαλλία, όπου υπάρχουν μεγάλες δυτικοαφρικανικές κοινότητες».
Το Β.1.1.318 έχει εντοπιστεί και εκτός Αττικής, σε περιοχές κυρίως της Δυτικής και της Στερεάς Ελλάδας αλλά και στην Κρήτη, όμως ο αριθμός αυτών των κρουσμάτων δεν ξεπερνά προς το παρόν τα 50. Το ΙΙΒΕΑΑ παρακολουθεί πολύ στενά το στέλεχος αυτό, «ιδιαίτερα τη στιγμή που αυξάνει τη διασπορά του, παρουσία του βρετανικού στελέχους, το οποίο έχει ως γνωστόν πολύ μεγάλη μεταδοτικότητα, που σημαίνει ότι θα πρέπει να έχει κάποιο πλεονέκτημα».
«Είναι κρίσιμη η περίοδος που διανύουμε», τονίζει ο ακαδημαϊκός και συστήνει «καλή επιτήρηση και ιχνηλάτηση για να εντοπίζουμε και να απομονώνουμε γρήγορα τα κρούσματα τα οποία φέρουν στελέχη κορονοϊού ειδικού ενδιαφέροντος και τις επαφές τους, ταχεία πρόοδο των εμβολιασμών και ευλαβική τήρηση των μέτρων και από τους εμβολιασμένους, μέχρι να χτιστεί το πολυπόθητο τείχος ανοσίας». Δεν εμβολιαζόμαστε και τελειώσαμε, λοιπόν! «Δεν μπορεί κανείς να νιώθει άτρωτος επειδή εμβολιάστηκε. Ο εμβολιασμός μάς προστατεύει κυρίως από την πιθανότητα βαριάς νόσησης, αλλά δεν αποκλείει τη μόλυνση ή τη μετάδοση της νόσου», ξεκαθαρίζει. Και θυμίζει ότι ο κορονοϊός αντιμετωπίζεται δύσκολα διότι διασπείρεται και από ασυμπτωματικούς, σε αντίθεση π.χ. με τον ιό της γρίπης όπου όποιος μολύνεται έχει εμφανή συμπτώματα και συνήθως αυτο-απομονώνεται.
Γιατί όμως χρειάζεται τόσο μεγάλη προσοχή και εγρήγορση μεσούσης της εμβολιαστικής διαδικασίας; «Αν προκύψει κάποιο στέλεχος ανθεκτικό, αυτό κατά πάσα πιθανότητα θα προκύψει από τους εμβολιασμένους. Η μετάλλαξη θα υπερπηδήσει το τείχος ανοσίας και θα επιλεχθεί λόγω της ισχυρής εξελικτικής πίεσης που ασκείται από το ανοσολογικό σύστημα λόγω του εμβολιασμού αλλά και της φυσικής ανοσίας που δημιουργείται λόγω του αυξανόμενου αριθμού των μολύνσεων», μας λέει ο κ. Θάνος κι εξηγεί ότι «ενώ εμβολιαζόμαστε ενδέχεται να επιλέγουμε την κυκλοφορία στελεχών ανθεκτικών στα εμβόλια. Ο εμβολιασμός όπως και η φυσική ανοσία ασκούν εξελικτική πίεση στον ιό, γι' αυτό και υπάρχει μόνιμη ανησυχία μήπως εμφανιστούν στελέχη τα οποία έχουν ανθεκτικότητα σε αυτόν. Ο ιός από μόνος του δημιουργεί τυχαίες μεταλλάξεις. Ο εμβολιασμός λειτουργεί ως κρησάρα, εξοντώνει τη συντριπτική πλειονότητα των ιών, αλλά κάποιοι μπορεί να διαφύγουν». Ετσι, «ειδικά μετά τον εμβολιασμό πρέπει να συνεχίσουμε να προσέχουμε. Να μη δώσουμε την ευκαιρία να επιλεχθεί κάποιο στέλεχος που ανθίσταται. Οσο περισσότεροι άνθρωποι μολύνονται τόσο μεγαλύτερες πιθανότητες υπάρχουν για να δημιουργηθούν μεταλλάξεις, και όσο πιο μεγάλος είναι ο αριθμός των μεταλλάξεων τόσο αυξάνεται η πιθανότητα κάποια από αυτές να είναι αυτή που δεν θέλουμε».
Ο Δημήτρης Θάνος απευθύνει έκκληση προς τους πολίτες να τηρήσουν τα μέτρα ευλαβικά τώρα που έχουν επανέλθει οι περισσότερες κοινωνικές και οικονομικές δραστηριότητες. Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται και στον τομέα του τουρισμού. Το ΙΙΒΕΑΑ θα εντατικοποιήσει τη γονιδιωματική επιτήρηση κατά τη διάρκεια του θέρους σε συνεργασία με τις Περιφέρειες Αττικής και Πελοποννήσου. Με αυτόν τον τρόπο, «αν υπάρξει κάτι αναπάντεχο, θα μπορέσουμε να δράσουμε αμέσως». Ο ίδιος ζητάει από τους τουρίστες -ξένους και Ελληνες- να είναι προσεκτικοί, αλλά και από τις επιχειρήσεις του κλάδου να εφαρμόζουν αυστηρά τα υγειονομικά πρωτόκολλα όπως και τα συνήθη μέτρα: αποστάσεις, μάσκες, υγιεινή των χεριών και του αναπνευστικού.
Τελειώνουμε με τον κορονοϊό; τον ρωτάμε. «Για να αφήσουμε πίσω μας τον κορονοϊό, δεδομένου ότι δεν μπορεί να σταματήσει η κινητικότητα στον πλανήτη, θα πρέπει να ενεργοποιηθεί ένα παγκόσμιο πρόγραμμα ώστε να εμβολιαστούν εγκαίρως και οι οικονομικά ασθενέστερες χώρες που δεν έχουν τη δυνατότητα να διαθέσουν πόρους για την αγορά των εμβολίων», μας λέει: «Ετσι μόνο θα προστατευτούμε όλοι - από άκρη σε άκρη της Γης».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου